Ν. Ζαρκαλής: Η κρίση στα telecoms δε μας αγγίζει

Είναι περίπου βέβαιο ότι μετά από χρόνια, ο μήνας που διανύουμε θα θεωρείται ορόσημο για τον κλάδο των τηλεπικοινωνιών. Μέσα σε λίγες μόλις ημέρες (που για την ακρίβεια ξεκίνησαν τον προηγούμενο μήνα) τέσσερις εταιρείες του κλάδου της σταθερής τηλεφωνίας αντιμετωπίζουν προβλήματα που απειλούν ενδεχομένως ακόμη και τη βιωσιμότητά τους. Ενώ ο "μαύρος Σεπτέμβρης" συνεχίζεται, ο κ. Νάσος Ζαρκαλής διευθύνων σύμβουλος της παλαιότερης εταιρείας του κλάδου, της hellas online, μιλάει στο Capital.gr για την κρίση, τον "πάροχο με τη δεσπόζουσα θέση", το επερχόμενο IPTV και τις προβλέψεις για τα οικονομικά αποτελέσματα της εταιρεία που πρόσφατα ενίσχυσε τον κλάδο των τηλεπικοινωνιών στο Χ.Α.

Συνέντευξη στο Σταμάτη Ζαχαρό

- Κύριε Ζαρκαλή, με όσα -αναμενόμενα- συμβαίνουν τους τελευταίους μήνες στο χώρο των τηλεπικοινωνιών, φαντάζομαι ότι θα σας απασχολεί και εσάς ένα ερώτημα. Τι έκαναν λάθος όλες αυτές οι εταιρείες που έκλεισαν ή αντιμετωπίζουν προβλήματα επιβίωσης και τι διαφοροποιεί την hellas online;

Είναι γεγονός ότι οι τηλεπικοινωνίες αποτελούν ένα απαιτητικό πεδίο δραστηριότητας και  αρκετές ήταν μέχρι τώρα οι απόπειρες που δεν απέδωσαν.  Όταν ξεκίνησε η "απελευθέρωση" της αγοράς, οι εναλλακτικοί παίκτες μεταπωλούσαν τις υπηρεσίες του ΟΤΕ, εστιάζοντας  σχεδόν αποκλειστικά  στο marketing των υπηρεσιών που μεταπωλούσαν. Στη συνέχεια, όμως, έγινε σαφές ότι η πρακτική αυτή δεν είναι βιώσιμη για πολύ καιρό, καθώς απαιτείται ο ουσιαστικός έλεγχος της τηλεφωνικής γραμμής, ώστε να μπορεί κανείς να διαθέτει καινοτόμες υπηρεσίες στους πελάτες, αυξάνοντας το μέσο έσοδο, αλλά και την πίστη τους στο συγκεκριμένο δίκτυο. Χρειάζονται, λοιπόν, επενδύσεις για τη δημιουργία δικτύου για την παροχή υπηρεσιών μέσω αδεσμοποίητου  τοπικού βρόγχου. Όσοι δεν επένδυσαν σωστά και έγκαιρα, καθώς και αυτοί που δεν επένδυσαν καθόλου, αντιμετωπίζουν πρόβλημα.  

Η hellas online έχει επιλέξει στρατηγικά ένα επιχειρησιακό μοντέλο που στηρίζεται σε ιδιόκτητες υποδομές.  Έχουμε ένα δίκτυο οπτικών ινών 3.278 χλμ, το μεγαλύτερο μετά τον ΟΤΕ, που μας δίνει τη δυνατότητα να προσφέρουμε αξιόπιστες και καινοτόμες υπηρεσίες και να έχουμε χαμηλό λειτουργικό κόστος. Εκτός από το επιχειρηματικό μας μοντέλο, η κουλτούρα μας στην εταιρεία είναι ανελέητος έλεγχος του κόστους σε όλα τα επίπεδα, κάτι που αντικατοπτρίζεται στα οικονομικά μας αποτελέσματα.

- Αναμφίβολα, ο "δύσκαμπτος" ΟΤΕ έχει δημιουργήσει δεκάδες προβλήματα στη διαδικασία απελευθέρωσης της αγοράς και τίποτε δεν εξασφαλίζει ότι δε θα συνεχίσει να θέτει εμπόδια στους ανταγωνιστές του. Σε ποιο βαθμό νομίζετε ότι κάτι τέτοιο θα επηρεάσει τη δική σας πορεία ανάπτυξης;

Έχετε δίκιο ότι ο ΟΤΕ έχει προκαλέσει στο παρελθόν πολλές καθυστερήσεις και κανείς δεν εγγυάται ότι και στο μέλλον δε θα υπάρξουν προβλήματα. Αν όμως παρατηρήσει κανείς την αγορά με το μάτι ενός ουδέτερου παρατηρητή, θα διαπιστώσει ότι σε σχέση με μερικά χρόνια νωρίτερα, η κατάσταση έχει βελτιωθεί αισθητά με τη συμβολή και της αρμόδιας ρυθμιστικής αρχής. Υπάρχουν αρκετές ενέργειες που πρέπει να γίνουν ακόμα, αλλά είμαι βέβαιος ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί περαιτέρω. 

- Ακόμη και σήμερα που ο αριθμός των εταιρειών έχει περιοριστεί, οι παίκτες που διεκδικούν την πίτα είναι πολλοί. Εσείς θα συνεχίσετε να παίζετε το ρόλο του consolidator στην αγορά;

Παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις στην αγορά και εξετάζουμε όλα τα ενδεχόμενα, εφόσον υπάρχουν για την εταιρεία μας οι κατάλληλες συνέργιες και το αντίστοιχο εύλογο τίμημα.

- Τα προβλήματα συγκεκριμένων εναλλακτικών εκτιμάται ότι "βγάζουν κακό όνομα" στο σύνολο της αγοράς και αν ναι, τι σκοπεύετε να κάνετε για να βελτιώσετε το κύρος της εταιρείας;

Περνάμε μια μεταβατική κατάσταση η οποία δεν πρόκειται να κρατήσει για πολύ καιρό ακόμη. Όπως σε όλες τις αγορές, υπάρχουν παίκτες με κουλτούρα, διαδικασίες και πόρους που τους επιτρέπουν να εξυπηρετήσουν την πελατειακή τους βάση σωστά, και υπάρχουν άλλοι οι οποίοι δεν τα καταφέρνουν και γι΄ αυτόν το λόγο τιμωρούνται από τον καταναλωτή. Οι τελευταίοι αναγκαστικά θα φύγουν από το χώρο. Όντως, οι πρακτικές τους μπορούν να δημιουργήσουν ένα πρόσκαιρο πρόβλημα στην εικόνα του κλάδου, νομίζω όμως ότι οι καταναλωτές έχουν διαθέσιμες προτάσεις από σοβαρές εταιρείες για να κάνουν τις σωστές επιλογές.

Η εταιρεία μας έχει κάνει άλματα στην εξυπηρέτηση του πελάτη τους τελευταίους μήνες και νομίζω γι΄ αυτό επιβραβεύεται καθημερινά από τους Έλληνες καταναλωτές που μας τιμούν με την εμπιστοσύνη τους. Ίσως απέχουμε ακόμη από τον τελικό μας στόχο μιας άψογης εξυπηρέτησης, αλλά κάθε μέρα που περνάει κάνουμε ένα βήμα μπροστά. Μην ξεχνάμε ότι είμαστε ακόμη στα πρώτα βήματα της απελευθέρωσης της αγοράς και όλοι μαθαίνουμε. Η αφοσίωση των ανθρώπων μας είναι η καλύτερη εγγύηση ότι η hellas online θα είναι πρωτοπόρος στην καλή εξυπηρέτηση των καταναλωτών.
 
- Η κινητή τηλεφωνία αλλά και τα πρώτα δείγματα από τη σταθερή έχουν αποδείξει ότι το δίκτυο καταστημάτων αποτελεί ουσιαστικό εργαλείο ανάπτυξης. Εσείς είστε ένας άνθρωπος που γνωρίζετε καλά τη σημασία της "αλυσίδας". Σκοπεύετε να κινηθείτε προς αυτήν την κατεύθυνση ή στο σχεδιασμό σας έχουν αλλάξει κάποιες παράμετροι που την καθιστούν πλέον "όχι αναγκαία";

Η αυτόνομη παρουσία στη λιανική μιας εταιρείας δεν αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη των πωλήσεων. Η κάθοδος στη λιανική είναι μια σημαντική επιχειρηματική απόφαση που συναρτάται από πολλούς παράγοντες: το μέγεθος της εταιρείας, τη φύση του προϊόντος, τις ανάγκες των καταναλωτών, τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των καταστημάτων κλπ. Η ανάλυση των παραγόντων αυτών μας έχει πείσει ότι για την εταιρεία μας η αυτόνομη κάθοδος στη λιανική είναι στην παρούσα φάση εκτός των σχεδίων μας, ενώ στην προηγούμενη θητεία μου στην κινητή τηλεφωνία η ίδια ανάλυση οδήγησε σε διαφορετική επιχειρηματική απόφαση. Για να αναφέρω ένα παράδειγμα, στην κινητή τηλεφωνία, οι πολλές νέες ελκυστικές συσκευές δημιουργούσαν την αναγκαία επισκεψιμότητα, για να γίνει ένα κατάστημα κινητής τηλεφωνίας βιώσιμο. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει στο χώρο μας. Επίσης, οι πωλήσεις μέσω του διαδικτύου αναπτύσσονται ταχύτατα πλέον στη χώρα μας, κάτι που κάνει μεγάλες επενδύσεις στη λιανική να έχουν αμφίβολη αποτελεσματικότητα και βιωσιμότητα μακροπρόθεσμα. Στην εταιρεία μας βασιζόμαστε σε ένα σύστημα διανομής και πωλήσεων που εξυπηρετεί τους καταναλωτές και έχει τα χαρακτηριστικά χαμηλού και μεταβλητού κόστους, όπως πρέπει για έναν εναλλακτικό πάροχο στα πρώτα στάδια ανάπτυξης.

- Στην εξαμηνιαία οικονομική σας κατάσταση, οι συνολικές υποχρεώσεις έχουν αυξηθεί σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Ειδικότερα, έχουν αυξηθεί σημαντικά οι βραχυπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις. Με δεδομένη την κατάσταση στο τραπεζικό σύστημα, πότε πιστεύετε ότι η hellas online θα καταφέρει να μειώσει τις υποχρεώσεις της και πότε εκτιμάτε ότι θα περάσει στην κερδοφορία;

Ήδη τα οικονομικά  αποτελέσματα του α’ εξαμήνου δείχνουν ότι οι προσπάθειές μας αρχίζουν να αποφέρουν αποτελέσματα, ώστε να εκμεταλλευτούμε τις ευκαιρίες που προσφέρει η ραγδαία αναπτυσσόμενη Ελληνική αγορά ευρυζωνικών υπηρεσιών. Υπερδιπλασιάσαμε τα έσοδά μας, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη οργανική ανάπτυξη -118,5%- της αγοράς, βελτιώσαμε το EBITDA και περάσαμε σε θετικό μεικτό κέρδος.  

Οι υποχρεώσεις είναι αυξημένες, καθώς σε αυτό το διάστημα πραγματοποιήθηκαν επενδύσεις € 43,5 εκατ. (€ 157 εκατ. συνολικά από το 2006) για την επέκταση του ιδιόκτητου δικτύου μας και την εξάπλωσης της αδεσμοποίητης πρόσβασης στον τοπικό βρόγχο. Πρέπει όμως να ληφθεί υπόψη ότι στα αποτελέσματα του α’ εξαμήνου δεν έχουν συμπεριληφθεί οι επιδοτήσεις που αναμένει η εταιρία από τα έργα της Κοινωνίας της Πληροφορίας (Γ’ ΚΠΣ για τη διάδοση της ευρυζωνικότητας στην περιφέρεια) και του αναπτυξιακού προγράμματος. Η hellas online έχει πλέον πραγματοποιήσει το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεων  που ήταν αναγκαίες  για την εξάπλωση του ιδιόκτητου δικτύου της και τη μείωση του λειτουργικού κόστους. Εντός του επόμενου έτους αναμένεται να περάσουμε σε λειτουργική κερδοφορία.

- Το “next big thing” στις σταθερές επικοινωνίες φαίνεται ότι θα είναι το IPTV (τηλεόραση μέσω διαδικτύου). Οι περισσότερες εταιρείες έχουν λανσάρει την υπηρεσία ή έχουν ανακοινώσει τα σχέδιά τους. Εσείς τι σκοπεύετε να κάνετε και πόσο εύκολο θα είναι να εξασφαλίσετε περιεχόμενο για την υπηρεσία σας, δεδομένου ότι ήδη έχουν κλειστεί αρκετές συμφωνίες και ένας από τους βασικούς ανταγωνιστές σας έχει εξαγοράσει τη Nova που έχει και σημαντικά συμβόλαια και σημαντική εμπειρία;

Η hellas online κάνει μια πολύ συστηματική προσπάθεια για την υπηρεσία IPTV, συνεργαζόμενη με τις κορυφαίες εταιρείες διεθνώς για την πλατφόρμα της και  θα είμαστε έτοιμοι να διαθέσουμε την υπηρεσία μέσα στο τέταρτο τρίμηνο του έτους. Κλείνουμε σημαντικές συμφωνίες για όλο το φάσμα του περιεχομένου. Αυτό που πρέπει όμως να επισημάνω είναι ότι η συγκεκριμένη υπηρεσία της hellas online αλλάζει συνολικά τον τρόπο που βλέπαμε τηλεόραση μέχρι σήμερα και θα είναι μια πολύ διαφορετική εμπειρία.