Τη fintech σκηνή στην Ελλάδα ανοίγει η Eurobank

Της Νένας Μαλλιάρα

Τη fintech σκηνή στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με την ενίσχυση της καινοτόμου νεανικής επιχειρηματικότητας, επιδιώκει να δημιουργήσει η Eurobank στην Ελλάδα, όπως αναφέρει στο Capital.gr, ο κ. Σωτήρης Συρμακέζης, Γενικός Διευθυντής, Group Chief Digital & Technology Officer της Eurobank.

Από το 2009 η Eurobank αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και συνεργάζεται με σημαντικούς φορείς για να ενισχύσει τη νεανική και καινοτόμο επιχειρηματικότητα, συμβάλλοντας έτσι στην εξωστρέφεια και ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Εξελίσσοντας περαιτέρω τις πρωτοβουλίες αυτές, η Τράπεζα στοχεύει να δημιουργήσει, πρώτη μεταξύ των ελληνικών τραπεζών, την υποδομή που θα της επιτρέψει την ομαλή και παραγωγική συνεργασία της με εταιρείες fintech (financial technology companies), απαντώντας στη μεγάλη πρόκληση για τις τράπεζες: τη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή. Μεταξύ πολλών άλλων πρωτοβουλιών, το εγχείρημα θα βασιστεί και στο επιτυχημένο Πρόγραμμα egg - enter•grow•go που διανύει τον 5ο κύκλο του, καθώς και στο θεσμό των Beyond Hackathon, με προσανατολισμό το fintech για την καινοτομία στο χώρο των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Ήδη, η Eurobank, έχει "τρέξει" δύο πολύ πετυχημένα fintech Hackathon, το πρώτο το 2016 και το δεύτερο το 2017.

"Σκοπός μας είναι μέσα από τα fintech-oriented Hackathon που τρέχουμε, να προκύπτουν ομάδες που θα αναπτύσσουν fintech προϊόντα και υπηρεσίες, σε κατευθύνσεις που θα τους δίνει η Τράπεζα. Ήδη έχουν ενταχθεί τέσσερις ομάδες από το δεύτερο Hackathon στο Πρόγραμμα egg (Chain Proof, Wirebuzz, Kidlance και Cashloop). Ελπίζουμε να προκύψει, τουλάχιστον, μία εταιρία, της οποίας το προϊόν, καταρχήν, θα αξιοποιήσει πρώτα η Eurobank και στη συνέχεια, η εταιρία θα μπορεί να το προωθήσει στο εξωτερικό", αναφέρει ο κ. Συρμακέζης, επισημαίνοντας τη σπουδαιότητα του εγχειρήματος αυτού και για το σύνολο της Οικονομίας.

- Το πρωτοπόρο επόμενο βήμα της Eurobank στηρίζεται στο Πρόγραμμα egg. Πώς έχει λειτουργήσει μέχρι στιγμής το πρόγραμμα αυτό;

Καταρχήν, να σημειώσουμε ότι το Πρόγραμμα egg το "τρέχουμε" μαζί με το Corallia, έναν φορέα εγνωσμένης αξίας, με μακρά εμπειρία στον χώρο και με πολλές και συγκεκριμένες επιτυχίες στο ενεργητικό του, όπως είναι τα οικοσυστήματα καινοτομίας (clusters), τα οποία έχει υποστηρίξει να αναπτυχθούν στην Ελλάδα σε τομείς υψηλής τεχνολογίας και έχουν αναγνωριστεί και διακριθεί σε διεθνές επίπεδο. Η συμβολή του Corallia είναι καταλυτικής σημασίας στα πολύ θετικά αποτελέσματα του egg. Με το Πρόγραμμα egg (egg - enter•grow•go) η Eurobank στηρίζει τους νέους (από 18 μέχρι 49 ετών, όπως διευρύναμε το ηλικιακό όριο συμμετοχής στον τελευταίο κύκλο) με ιδέες, όραμα και εφευρετική σκέψη να αφοσιωθούν στην επιχειρηματική τους ιδέα και να την εξελίξουν σε τελικό προϊόν, υπηρεσία ή επιχείρηση. Μέσα από μια διαγωνιστική διαδικασία (φάση "enter”), κρίνεται αν οι ιδέες των ομάδων έχουν μέλλον. Κάθε ομάδα που προκρίνεται, εντάσσεται στο πρόγραμμα (φάση "grow”) και υποστηρίζεται ώστε να εξελίξει το επιχειρηματικό της σχέδιο (incubation), να επιταχύνει την ανάπτυξή της (acceleration) και να βρει στρατηγικούς συνεργάτες στο έργο της (co-working). Στην επιχειρηματική αυτή προσπάθεια, η στήριξη που παρέχει η Eurobank είναι ουσιαστική και συστηματική. Ενδεικτικά αναφέρω:

• παροχή κτιριακής υποδομής υψηλών προδιαγραφών για να στεγάσουν οι ομάδες τις επιχειρηματικές ανάγκες τους, 
• mentoring από καταξιωμένες προσωπικότητες της οικονομίας και της επιστήμης για να εξελίξουν την επιχειρηματική ιδέα τους,
• υποστηρικτικές υπηρεσίες one – stop – shop για την καθημερινή λειτουργία της επιχείρησης (οι επιχειρηματικές ομάδες αποκτούν βασικές γνώσεις λογιστικής, εταιρικής διοίκησης, διαχείρισης ανθρώπινων πόρων, marketing, design thinking κ.ά.),
• επιχειρηματική κατάρτιση με πρακτικό προσανατολισμό για να αναπτύξουν την επιχειρηματική δράση τους, 
• ευκαιρίες δικτύωσης B2B και Β2C για να ενισχύσουν την οικονομική βιωσιμότητα της επιχείρησής τους. 

Μια Συμβουλευτική Επιτροπή (Advisory Board) εποπτεύει το Πρόγραμμα και αποτελείται από διακεκριμένους επιστήμονες, επιχειρηματίες και εμπειρογνώμονες του επιχειρηματικού κόσμου.

Το Πρόγραμμα egg, το οποίο στηρίζουν κορυφαίες επιχειρήσεις και οργανισμοί της ελληνικής και διεθνούς αγοράς προσφέροντας δωρεάν κρίσιμες υπηρεσίες και υποδομές στις επιχειρηματικές ομάδες, λειτουργεί από τον Μάιο του 2013. 

Μέχρι σήμερα

• 355 νέοι επιχειρηματίες δημιούργησαν 132 επιχειρηματικές ομάδες
• 72 συνεργασίες και συνέργειες δημιουργήθηκαν μεταξύ επιχειρηματικών ομάδων που έλαβαν μέρος στο πρόγραμμα
• 85 ομάδες έχουν γίνει επιχειρήσεις και έχουν προσληφθεί επιπλέον 151 άτομα συνολικά
• 22 επιχειρήσεις έλαβαν χρηματοδότηση με ευνοϊκούς όρους από την Eurobank
• 7 εταιρίες υπέβαλαν αίτηση ευρεσιτεχνίας για την επιχειρηματική ιδέα τους. 

- Ποια είναι η συμβολή του egg στην ελληνική οικονομία; 

Η Eurobank λειτουργεί ως incubator, βοηθώντας την "εκκόλαψη" επιχειρηματικών ιδεών, εμπιστευόμενη τη γενιά της καινοτομίας και στηρίζοντας τις ιδέες και τις προσπάθειές της, πράγμα που θεωρώ πως είναι η καλύτερη εγγύηση για το μέλλον της χώρας. Αν και άλλοι οργανισμοί ακολουθήσουν αυτό το παράδειγμα, το αποτέλεσμα θα είναι πολλαπλασιαστικό για το σύνολο της οικονομίας. 

Μάλιστα, έχει αξία, το κράτος να επενδύσει στην κατεύθυνση αυτή, δίνοντας κίνητρα και κεφάλαια σε ιδιώτες για να το κάνουν. 

Οφείλω εδώ να επισημάνω ότι ο ιδιωτικός τομέας χρειάζεται τη βοήθεια του κράτους, το εγχείρημα όμως πρέπει να συνεχίζει να αποτελεί ιδιωτική πρωτοβουλία, για να παράγει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Με βάση τη διεθνή εμπειρία, στις περιπτώσεις που το κράτος στάθηκε αρωγός της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, τα πράγματα λειτούργησαν πολύ καλά. Όπου όμως ο κρατικός τομέας επιχείρησε να υποκαταστήσει ή και να αντικαταστήσει τον ιδιωτικό τομέα, καταγράφηκαν δυσλειτουργίες που στάθηκαν εμπόδιο.

Για την Eurobank, η στήριξη της καινοτόμου νεανικής επιχειρηματικότητας βρίσκεται στο επίκεντρο της Εταιρικής Κοινωνικής της Ευθύνης. Η Τράπεζα διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στο start-up "οικοσύστημα". Υπάρχει διαρκής μεγέθυνση στο χώρο των start-ups και αυτό έχει μεγάλη αξία για την Ελλάδα, η οποία διαθέτει μεγάλο brain power που δυστυχώς καταλήγει σε μεγάλο brain drain. Υπάρχει πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό από το χώρο των επιστημών, της τεχνολογίας, μηχανικοί, μαθηματικοί που φεύγουν από τη χώρα και στους οποίους η Eurobank μπορεί και προσφέρει μία καλή διέξοδο ώστε να αναπτύξουν τις ιδέες τους σε προϊόντα και υπηρεσίες προς όφελος της χώρας, αρκεί βέβαια και οι ίδιοι να είναι θετικοί στην ιδέα της επιχειρηματικής τους δραστηριοποίησης. Σκεφτείτε τι σημαίνει αυτό για την πραγματική οικονομία σε απασχόληση (προσλήψεις), επενδύσεις και κέρδη για τις επιχειρήσεις. Αν αυτό γινόταν αντίστοιχα από πολλές μεγάλες επιχειρήσεις στην Ελλάδα, δηλαδή να ενίσχυαν τη νέα επιχειρηματικότητα, το αποτέλεσμα για την οικονομία και την κοινωνία θα ήταν πολύ μεγάλο.

- Χρηματοδοτικά πώς στηρίζετε τη νεανική επιχειρηματικότητα;

Σε όσες ομάδες ολοκληρώνουν με επιτυχία το Πρόγραμμα egg (φάση "go”), η Eurobank προσφέρει χρηματοδότηση για κεφάλαιο κίνησης, την απόκτηση εξοπλισμού και επαγγελματικής στέγης με πολύ ευέλικτα πιστοδοτικά κριτήρια και ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης. Μπορούν να δανείζονται με χαμηλότερο επιτόκιο και λιγότερες εξασφαλίσεις και μέσα από προγράμματα μικροπιστώσεων και συγχρηματοδότησης με εγχώριους και διεθνείς φορείς, όπως η AFI (Action Finance Initiative) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (EIF) καθώς και μέσω άλλων πηγών. Με την έναρξη του 5ου κύκλου του egg, η χρηματοδότηση δίνεται πλέον και στη φάση grow καθώς κρίναμε ότι είναι κάτι που χρειάζονται οι ομάδες για την ανάπτυξή τους.

Ιδιαίτερα σημαντική θα είναι η συμβολή των πόρων του Equifund, των οποίων την ευθύνη διαχείρισης έχει το EIF. Τα επόμενα χρόνια θα επενδυθούν μέσω του EquiFund 260 εκατ. ευρώ σε start-ups.

Είναι προφανές ότι οι νέες καινοτόμες επιχειρήσεις για να επιβιώσουν και να μεγαλώσουν θα χρειαστούν κεφάλαια τα οποία μπορούν να παρέχουν μόνο venture capitals, καθώς δεν μπορεί να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση από παραδοσιακά κανάλια, λόγω υψηλού ρίσκου. Εδώ το egg θα παίξει σημαντικό ρόλο. Οι ομάδες του egg θα αποτελέσουν "δεξαμενή" για επιλογή από τα funds που θα δημιουργηθούν. Μάλιστα, η ίδια η Eurobank σκοπεύει να δώσει το παρών της και στα υπό δημιουργία funds του Equifund, πράγμα που θα οριστικοποιηθεί το πρώτο τρίμηνο του 2018.

- Πώς συνδέεται η στήριξη της νεανικής επιχειρηματικότητας με τη μετάβαση της Eurobank στην ψηφιακή εποχή και μάλιστα με ρόλο που θα δημιουργεί υποδομές για απάντηση στον ανταγωνισμό από τις fintech;

Η στήριξη της καινοτομίας από την Eurobank αποτελεί μέρος του "ταξιδιού" μας στην ψηφιακή μετάβαση, η οποία αποτελεί τη μεγάλη πρόκληση για τις τράπεζες πανευρωπαϊκά. Για να προχωρήσουμε γρήγορα προς αυτή την κατεύθυνση, και αφού δεν γίνεται όλες τις δυνατότητες και υπηρεσίες που θα πρέπει να παρέχουμε στους πελάτες μας να τις φτιάχνουμε μόνοι μας ή να τις αγοράζουμε, ένας καλός τρόπος είναι να φτιάξουμε έτσι την υποδομή μας ως Τράπεζα, ώστε να συνεργαστούμε με νέες μικρές καινοτόμες ομάδες fintech. Θέλουμε να δώσουμε τοπικές λύσεις, να προάγουμε κίνητρα σε Έλληνες επιστήμονες να αναπτύξουν fintech λύσεις, τις οποίες θα αξιοποιήσει πρώτα η Τράπεζα και στη συνέχεια η εταιρία που θα έχει υλοποιήσει την ιδέα να μπορεί να την προωθήσει και σε τράπεζες του εξωτερικού. 

Το "κλειδί" σε όλη αυτή τη διαδικασία είναι η συνεργασία και η προστιθέμενη αξία που παράγουν "απρόσμενες" συνέργειες. Αν υπάρχει κάτι σε αφθονία στις εταιρείες fintech και στα start-ups, αυτό είναι οι ιδέες. Δεν έχει σημασία αν είναι μικρές ή μεγάλες, αλλά πόσο μπορούν να δουλευτούν, να εξελιχθούν και εντέλει να αποδώσουν. Για να γίνει μια ιδέα πραγματικά σπουδαία, πρέπει να βρει το κατάλληλο έδαφος, και αυτό κάνουμε στο egg: παρέχουμε πρόσφορο έδαφος για να παραχθεί προστιθέμενη αξία.

Ενίοτε αυτές οι συνέργειες δίνουν εξαιρετικά αποτελέσματα, όπως στην περίπτωση των δύο start-ups που σήμερα "μεγαλώνουν" μέσα στο egg: η ChainProof.ai και η Mantis Business Innovation. Οι συγκεκριμένες start-ups βρήκαν κοινό ενδιαφέρον και συμπληρωματικές ικανότητες και, έχοντας αποκομίσει σωστή καθοδήγηση, αποφάσισαν να συνεργαστούν σε τρία διαδοχικά hackathons, με αποτέλεσμα να κερδίσουν την πρωτιά στο τρίτο (HackInNow της Groupama Ασφαλιστική σε συνεργασία με το Corallia), γεγονός που μας έχει κάνει όλους περήφανους και πιο αισιόδοξους για το μέλλον. Έχουμε κι εμείς να μάθουμε πολλά από τέτοιες συνεργασίες καθώς έμπρακτα αποκαλύπτουν μια δυναμική η οποία με τη σωστή αξιοποίηση μπορεί να βελτιώσει τόσο την εμπειρία των πελατών μας όσο και το business της ίδιας της Τράπεζας. 

- Πόσο επείγον για τις τράπεζες είναι να απαντήσουν στην απειλή των fintech;

Κάτι που λέω συχνά είναι ότι και οι τράπεζες είναι fintech. Στην Eurobank έχουμε ξεκινήσει το δικό μας digital transformation. Πρώτος και ίσως πιο σημαντικός σταθμός είναι η νέα ψηφιακή πλατφόρμα μας την οποία επανασχεδιάσαμε και τώρα υλοποιούμε. Ήδη λανσάραμε το νέο Eurobank.gr και στο πρώτο μισό του 2018 θα λανσάρουμε το νέο e-banking, το νέο mobile app και πολλά ακόμη καινοτόμα digital assets.

Για εμάς στην Eurobank, οι fintech δεν είναι ζήτημα απειλής αλλά ευκαιρίας. Οι τράπεζες πρέπει να ανταγωνιστούν τις fintech στο βαθμό που μπορούν, όχι γιατί θα μπορέσουν απαραιτήτως να φτιάξουν καλύτερα προϊόντα, αλλά γιατί θα αναβαθμιστούν οι ίδιες, θα γίνουν καλύτερες από τον ανταγωνισμό και θα δημιουργήσουν ανάχωμα απέναντι σε ψηφιακές τράπεζες του εξωτερικού, οι οποίες μπορούν πλέον να δραστηριοποιούνται σε όλες τις τραπεζικές αγορές της ΕΕ. Π.χ. η Ν26 στη Γερμανία δραστηριοποιείται σε πολλές χώρες στην ΕΕ, ξεκίνησε ήδη στην Αγγλία και έχει ανοίξει waiting list για μελλοντικούς πελάτες στην αγορά των Η.Π.Α.

Το τοπίο αλλάζει δραματικά για το πώς θα λειτουργούν οι τράπεζες. Ήδη από το σύνολο των επαφών των πελατών με τις τράπεζες, 9 στις 10 είναι εκτός τραπεζικού καταστήματος, καθώς οι πελάτες ζουν πολύ περισσότερο πλέον – και έρχονται σε επαφή με τις τράπεζες – μέσα από ψηφιακά δίκτυα και κυρίως smartphone. 

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει να αυξήσει τον ανταγωνισμό στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα και να αναγκάσει τις τράπεζες να ανοίξουν τον "εσωτερικό τους κόσμο", δίνοντας πρόσβαση σε τρίτους για δεδομένα πελατών και λειτουργίες της τράπεζας. Αυτό προβλέπει η PSD II που θα γίνει νόμος του κράτους από τον Ιανουάριο του 2018. Η εφαρμογή της Οδηγίας θα απαιτήσει τα Application Programming Interfaces που για να λειτουργήσουν θα χρειαστούν τις κατάλληλες τραπεζικές υποδομές ενώ, αφού δημοσιευτούν επισήμως τα κανονιστικά πρότυπα (regulatory technical standards), οι τράπεζες θα έχουν 18 μήνες για να τα ενσωματώσουν.

Όλα αυτά σημαίνουν ότι το 2019 πολλές μικρές εταιρίες θα επιδιώξουν να προσφέρουν τραπεζικά προϊόντα και υπηρεσίες χωρίς οι ίδιες να είναι τράπεζες – ούσες μάλιστα bank agnostic – έχοντας πρόσβαση σε τραπεζικά προϊόντα όλων των τραπεζών σε όλη την Ευρώπη. Ο ανταγωνισμός που θα δεχτούν οι ελληνικές τράπεζες, στον πυρήνα του αντικειμένου τους, θα είναι τεράστιος. Ωστόσο, πιστεύω ότι θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε και να κεφαλαιοποιήσουμε την εμπιστοσύνη των πελατών μας που αποτελεί asset των ελληνικών τραπεζών και στην οποία υστερούν οι fintech.