Παπακωνσταντίνου: Η παραμονή μας στο ευρώ δεν θα μας χαριστεί

Αποκλείει την έξοδο από το ευρώ ο Γ. Παπακωνσταντίνου αλλά ξεκαθαρίζει ότι αυτό  θα κερδηθεί μέσα από “μια λογική τήρησης των προγραμμάτων και των δεσμεύσεων μας”. Ο υπουργός ΠΕΚΑ ξεκαθαρίζει ότι μέσα στο επόμενο τρίμηνο θα πουληθούν η ΔΕΠΑ, τα ΕΛΠΕ και η ΛΑΡΚΟ, ενώ για την ΔΕΗ ανοίγει δύο προοπτικές: “στρατηγικός επενδυτής” ή διακράτηση της ΔΕΗ και πώληση μονάδων. Αποσυνδέει το μεγάλο επενδυτικό σχέδιο “Ηλιος” για την δημιουργία ΑΠΕ από την θεσμοθέτηση “Ειδικής Οικονομικής Ζώνης” όπως ζητούν οι Γερμανοί, δεσμεύεται ότι είναι θέμα ημερών η “πετρελαιοκίνηση” στα ΙΧ, και ξεκαθαρίζει το πώς θα προχωρήσει και θα λειτουργήσει το κίνητρο για την νομιμοποίηση των αυθαιρέτων.   Οσο για το αν η κυβέρνηση έχει ακόμη πολιτικό χρόνο, απαντά «η δική μου τουλάχιστον απάντηση είναι ναι»...

Συνέντευξη στους Γιάννη Αγγέλη, Μαρίνα Μάνη

- Ορατός πλέον, ο κίνδυνος εξόδου από το ευρώ; 

Ο μόνος κίνδυνος που είναι ορατός είναι να συζητάμε μόνο για κινδύνους, να καλλιεργούμε τον φόβο, την μιζέρια και τον μηδενισμό. Η χώρα κάνει μια τεράστια προσπάθεια και αυτή την προσπάθεια δεν πρέπει να την αδικούμε. Μια προσπάθεια που θα αποδώσει, όχι να γυρίσουμε πίσω στον εφησυχασμό και την ασφάλεια που νομίζαμε ότι έχουμε, αλλά στην απόλυτη συνειδητοποίηση ότι τα έθνη και οι λαοί προοδεύουν μέσα από τον αγώνα, την αλλαγή και την αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους και των ευκαιριών που κάθε εποχή έχει. Η Ελλάδα αναμφίβολα περνάει δύσκολα, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει προοπτική. Θα μείνουμε στο ευρώ και αυτό είναι μια απόφαση και μια επιλογή, που δεν θα μας χαριστεί. Θα την κερδίσουμε μέσα από ουσιαστική δουλειά να προσαρμοστούμε σε μια λογική συνέπειας λόγου και έργου, τήρησης των προγραμμάτων και των δεσμεύσεων μας, σε μια λογική ότι η χώρα έχει περισσότερες δυνατότητες από αυτές που της αναγνωρίζαμε μέχρι σήμερα και αφήσαμε το κράτος μας να φτάσει στο σημείο που έφτασε.

- Έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση αυτή τη στιγμή, πόσο βέβαιη είναι η κυβέρνηση ότι θα δοθεί η έκτη δόση;

Πέντε δόσεις δανείου, πέντε φορές στις οποίες έχω απαντήσει σε αυτή την ερώτηση. Θα επαναλάβω αυτό που έχω πει, κάθε φορά που ερωτώμαι: οι δόσεις κερδίζονται δεν δίνονται. Υπάρχουν όροι και προϋποθέσεις, υπάρχουν δεσμεύσεις που αναλαμβάνουμε. Η αξιολόγηση είναι σε εξέλιξη και η χώρα έχει δεσμευτεί ότι θα κάνει ό,τι πρέπει, για να συνεχιστεί η απρόσκοπτη χρηματοδότησή της. Αυτό εξάλλου ήταν και το νόημα των προχθεσινών απόφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου. Άρα, όπως και κάθε προηγούμενη δόση, έτσι και αυτή, θα χορηγηθεί ως αποτέλεσμα της προσπάθειας που κάνουμε ως χώρα.

- Ποιες συγκεκριμένες και άμεσες κινήσεις με "ονοματεπώνυμο" θα την εξασφαλίσουν; 

Το πρώτο και σημαντικότερο είναι να διασφαλίσουμε την επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου του έτους και να σταθούμε συνεπείς στην υλοποίηση των έργων που έχουμε πει ότι θα κάνουμε. Οι περισσότεροι από τους στόχους του τριμήνου που αξιολογείται έχουν επιτευχθεί. Από εκεί και πέρα, αυτό που πρέπει να προχωρήσει πιο δυναμικά είναι οι μεταρρυθμίσεις που απελευθερώνουν τις δυνάμεις του τόπου, που προσελκύουν νέα κεφάλαια, κάνουν πιο αποτελεσματικό, ευέλικτο και λειτουργικό το κράτος και τελικά φέρνουν ανάπτυξη. Αυτές οι αλλαγές είναι ήδη σε εξέλιξη και η κυβέρνηση, αυτή την εβδομάδα, ανακοίνωσε ποιες ακριβώς είναι οι προτεραιότητες: αποκρατικοποιήσεις, αναδιάρθρωση φορέων του Δημοσίου με συγκεκριμένα ονόματα - ΚΕΔ, ΟΔΔΥ, Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας, ΙΓΜΕ, ΕΟΜΜΕΧ, ΟΣΚ, ΔΕΠΑΝΟΜ και Θέμιδα Κατασκευαστική που συνενώνονται, ΕΡΤ - ενεργοποίηση του μηχανισμού της εργασιακής εφεδρείας και αλλαγές στην αγορά εργασίας, ενιαίο βαθμολόγιο και μισθολόγιο στο δημόσιο τομέα. Οριζόντια σε κάθε προσπάθεια για την ανάταξη του τόπου προφανώς είναι και το θέμα της αποτελεσματικότητας της δικαιοσύνης είτε μιλάμε για την διοικητική και φορολογική δίκη, για τα πειθαρχικά του Δημοσίου, αλλά και για την ταχύτερη επίλυση κάθε υπόθεσης.

Η γάτα και το ποντίκι

- Περιθώρια αναδιαπραγμάτευσης του πακέτου συμφωνίας με την τρόικα εξαιτίας της ύφεσης  υπάρχουν; 

Η ύφεση είναι πιο βαθιά από ό,τι αναμενόταν και αυτό χωρίς αμφιβολία δυσκολεύει την επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου για το 2011, αλλά σε κάθε τρίμηνη αξιολόγηση του Προγράμματος υπάρχει πάντοτε η δυνατότητα αλλαγής κάποιων δεδομένων με βάση και την πορεία των οικονομικών μεγεθών. Αρκεί να υπάρχει συνέπεια στην τήρηση των δεσμεύσεων που έχουμε αναλάβει.  

Όμως, τελικά, ας βγούμε από αυτή τη λογική της γάτας και του ποντικού. Δεν είναι η τρόικα και η διαπραγμάτευση το ζητούμενο. Το ζητούμενο εντέλει είναι να δούμε πώς προχωράμε ως χώρα, πώς αξιοποιούμε τον χρόνο και τις δυνατότητες που έχουμε, για να κάνουμε αυτό που πρέπει για τον τόπο. Η μείωση του ελλείμματος, η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, δεν είναι απλώς μια προϋπόθεση για την συνέχιση του πακέτου στήριξης. Είναι υποχρέωση μας απέναντι στους πολίτες και την χώρα. Είναι η αριθμητική αποτύπωση του συμμαζέματος του κράτους και αυτό αποτελεί προϋπόθεση, για να προχωρήσει η ανάπτυξη.

- Πώς μπορεί να επηρεασθεί η διαδικασία αυτή από τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις (εκλογικές) στη Γερμανία; 

Προφανώς, δεν ζούμε μόνοι μας στον κόσμο και η Γερμανία αποτελεί βασικό εταίρο στην ΕΕ και βασικό χρηματοδότη της δανειακής σύμβασης της Ελλάδας. Καλώς ή κακώς, η στάση της πολιτικής ηγεσίας και των Γερμανών πολιτών, ο τρόπος που εξελίσσεται η πολιτική συζήτηση εκεί για τον μηχανισμό στήριξης των χωρών της Ευρωζώνης, μπορεί να επηρεάσει το κλίμα στις σχέσεις μας με τους εταίρους μας. Από εκεί και πέρα, οι διεθνείς συμβάσεις και συμφωνίες δεσμεύουν όλες τις πλευρές και κάθε χώρα οφείλει να τις τηρεί. Αυτό ισχύει και για την Γερμανία, αλλά να μην ξεχνάμε ότι αυτό ισχύει και για εμάς. Όσο είμαστε συνεπείς στην υλοποίηση των δεσμεύσεων που αναλαμβάνουμε, τόσο θα διευκολύνουμε την ομαλή εξέλιξη και τήρηση των όρων της χρηματοδότησης της χώρας.

- Διακρίνετε διαφοροποίηση στην στάση του ΔΝΤ απέναντι στην Ελλάδα σε σχέση με την υπόλοιπη τρόικα; 

Δεν υπάρχει διαφοροποίηση απέναντι στην Ελλάδα, υπάρχει διαφοροποίηση στον τρόπο που λειτουργεί το ΔΝΤ σε σχέση με την Ευρωζώνη. Σας θυμίζω ότι το ΔΝΤ έχει ένα ξεκάθαρο πλαίσιο λειτουργίας και συγκεκριμένα εργαλεία για την δανειοδότηση χωρών, τα οποία χρησιμοποιεί και εξελίσσει, εδώ και πολλές δεκαετίες. Αυτό σημαίνει και μεγαλύτερη ευελιξία, αλλά και πιο ξεκάθαρες θέσεις στις διαπραγματεύσεις με τις χώρες που έχουν ενταχθεί στον μηχανισμό. Στην Ευρωζώνη ο μηχανισμός ουσιαστικά τώρα διαμορφώνεται, ενώ το στοιχείο της πολιτικής διαδικασίας που διέπει τη λειτουργία της Ευρωζώνης, η ανάγκη για συμφωνίες, υποχωρήσεις και συμβιβασμούς μεταξύ των κρατών που χαρακτηρίζει τη λειτουργία των Ευρωπαϊκών θεσμών, αναπόφευκτα επηρεάζει και τη στάση της ευρωπαϊκής πλευράς της τρόικας.

Επενδύσεις «Ηλιος» χωρίς Ειδικές Οικονομικές Ζώνες

- Σε τι στάδιο βρίσκονται οι επαφές με τη γερμανική κυβέρνηση και με επιχειρηματίες των δύο χωρών για τις “ηλιακές” επενδύσεις; 

Το σχέδιο «Ήλιος» στοχεύει στην παραγωγή ενέργειας, προς εξαγωγή, αλλά και εγχώρια αξιοποίηση, μέσω μεγάλων ηλιακών συστημάτων, κυρίως φωτοβολταϊκών. Το μέγιστο ύψος παραγωγής στο οποίο θα μπορούσαμε να φτάσουμε είναι τα 10.000 ΜW, το οποίο αντιστοιχεί σε περίπου 20 δισεκατομμύρια ευρώ επένδυση και δημιουργία 60.000 νέων θέσεων εργασίας σε ένα τομέα αιχμής. Είναι, άρα, ένα έργο που απαιτεί τεράστια κεφάλαια και φυσικά διασφάλιση της διάθεσης. Εχουμε ενημερώσει την γερμανική κυβέρνηση, αλλά και επιχειρούμε την προσέλκυση του επιχειρηματικού και επενδυτικού ενδιαφέροντος στην Ελλάδα, τόσο από την Γερμανία, όσο και από άλλες χώρες. Υπάρχει ανταπόκριση και αυτό σημαίνει ότι ως Ελληνικό Δημόσιο έχουμε κίνητρο να προχωρήσουμε στις αναγκαίες ενέργειες για τη διευκόλυνση αυτών των επενδύσεων –όπως χωροθέτηση και τιμές διάθεσης.

- Εχουν ληφθεί υπόψη περιβαλλοντικοί παράγοντες ή θα ξεσπάσουν αντιδράσεις;   

Το έργο αυτό στην πλήρη υλοποίησή του απαιτεί εγκαταστάσεις και άρα χώρους που συνολικά φτάνουν τα 200.000 στρέμματα. Χώροι που θα μπορούσαν να διατεθούν για ηλιακές εγκαταστάσεις υπάρχουν. Είναι προφανές ότι η διαδικασία της χωροθέτησης θα λάβει υπόψη όλα τα περιβαλλοντικά και οικονομικά κριτήρια και φυσικά θα υπάρξουν και έγκαιρες ανακοινώσεις και διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες και τις περιβαλλοντικές οργανώσεις.

- Οι 60.000 θέσεις εργασίας που έχετε αναφέρει ως αποτέλεσμα των ενεργειακών επενδύσεων συναρτώνται με την δημιουργία Ειδικών Οικονομικών Ζωνών;

Καμία σχέση. Αναφέρθηκα στις θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν από το σχέδιο «Ήλιος». Δεν υπάρχει κάποια σχέση με τη δημιουργία Ειδικών Οικονομικών Ζωνών.

- Κατά τους επικριτές της ρύθμισης για τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων αυτή έχει αμιγώς εισπρακτικό χαρακτήρα και δημιουργεί δύο κατηγορίες πολιτών. Τι απαντάτε; 

Οι επικριτές της ρύθμισης καλό θα ήταν πρώτα να την μελετήσουν. Ο νόμος ψηφίστηκε και βασική του επιδίωξη είναι να μπει επιτέλους μια τάξη στο ζήτημα της αυθαίρετης δόμησης. Πολίτες δύο ταχυτήτων υπάρχουν σήμερα, καθώς η αυθαιρεσία δεν συλλαμβάνεται και δεν τιμωρείται. Κόντρα στη σημερινή αδράνεια και ατιμωρησία, προχωρήσαμε σε μια ρύθμιση που δίνει κίνητρο να δηλωθεί και πληρωθεί το αυθαίρετο. Η αυθαιρεσία θα μπορεί πλέον να γίνεται αντιληπτή έγκαιρα, αξιοποιώντας τηλεσκοπικά μέσα. Η διαδικασία των κατεδαφίσεων απλοποιείται και επιταχύνεται. Τα χρήματα των προστίμων θα επιστρέψουν στην κοινωνία με την μορφή αντισταθμιστικών δράσεων για την εξισορρόπηση του περιβαλλοντικού ισοζυγίου –απαλλοτριώσεις, αναπλάσεις, δημιουργία ελεύθερων χώρων και έργα προστασίας και ανάδειξης του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος– που θα χρηματοδοτηθούν από το Πράσινο Ταμείο. Αυτά είναι τα βασικά σημεία μιας ρύθμισης, που φυσικά θα αποδώσει και έσοδα –τα οποία χρειαζόμαστε ως κράτος– αλλά και η οποία θα συγκεντρώσει πολύ μεγάλο βαθμό συναίνεσης και από την κοινωνία και από το Κοινοβούλιο.

Πετρελαιοκίνηση εντός του μήνα 

- Θα υπάρξουν εξελίξεις για την απελευθέρωση της πετρελαιοκίνησης μέσα στο μήνα, όπως έχετε προαναγγείλει;

Ναι, θα υπάρξουν. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, όπως είχαμε δεσμευτεί, έχει προχωρήσει στις αναλύσεις που ήταν αναγκαίες και σήμερα διαμορφώνεται το πλαίσιο και οι προδιαγραφές για την άρση της απαγόρευσης στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη. Το πλαίσιο αυτό, θα το ανακοινώσουμε εντός του Σεπτέμβρη.

Στρατηγικός επενδυτής ή πώληση μονάδων για ΔΕΗ

- Πως θα χειρισθείτε την πώληση του πακέτου ΔΕΣΦΑ – ΔΕΠΑ και πως “τρέχει” το χρονοδιάγραμμα των υπαρχουσών λιγνιτικών ορυχείων και μονάδων; 

Η ΔΕΠΑ είναι μια επίσης ώριμη αποκρατικοποίηση. Υπάρχει ενδιαφέρον, έχει ολοκληρωθεί σχεδόν η δουλειά των Συμβούλων και σε αυτή την φάση κλείνουμε εκκρεμότητες, ώστε η διάθεση του ποσοστού του Δημοσίου να γίνει χωρίς προβλήματα στο τελευταίο τρίμηνο του έτους, όπως ακριβώς προβλέπει το πρόγραμμα. Ο διαχωρισμός του ΔΕΣΦΑ, που πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τέλος του Σεπτέμβρη, έχει θεσμοθετηθεί και ολοκληρώνεται και αυτή η διαδικασία εγκαίρως.

Όσο για τα λιγνιτορυχεία, εντός του Σεπτεμβρίου, θα ολοκληρθεί η δύσκολη διαπραγματευση με την οποία θα οριοθετείται ο τρόπος πρόσβασης σε λιγνίτες από τρίτους χωρίς διακρίσεις. Η τελική συμφωνία θα περιλαμβάνει την πώληση τυλάχιστον δύο λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ και συμβάσης ανταλλαγής ισχύος.

- Έχει αλλάξει ο σχεδιασμός για τη ΔΕΗ; Προς ποια κατεύθυνση κινείστε;

Ο σχεδιασμός για την ΔΕΗ δεν έχει αλλάξει. Η διάθεση ποσοστού του Δημοσίου μέσα στο 2012 είναι μια απόφαση που έχει ληφθεί από την κυβέρνηση και υπάρχει και στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα το οποίο έχει ψηφίσει η Βουλή. Όμως είναι σαφές και το έχουμε επισημάνει σε όλους τους τόνους, ότι η κυβέρνηση δεν θα προχωρήσει σε οποιαδήποτε ενέργεια, η οποία δεν θα αντικατοπτρίζει την πραγματική αξία της επιχείρησης. Άρα, πώληση μέσω Χρηματιστηρίου δεν είναι στις προθέσεις μας. Υπάρχουν επιλογές που περιλαμβάνουν, είτε την εύρεση στρατηγικού επενδυτή για το ποσοστό που θα πωληθεί, είτε τη διακράτηση ενός μεγαλύτερου ποσοστού από το Δημόσιο και την πώληση θυγατρικών της ΔΕΗ. Αυτές είναι εναλλακτικές. Οι αποφάσεις θα ληφθούν στον χρόνο τους και έπειτα από συζήτηση και με την ΔΕΗ και με τους εμπλεκόμενους.

Πώληση εντός του 2011

- Τι θα γίνει με την Λάρκο και τα ΕΛΠΕ στο επόμενο τρίμηνο; 

Όπως ξέρετε, τη διάθεση μεριδίου του Δημοσίου στα Ελληνικά Πετρέλαια την φέραμε νωρίτερα στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων. Τόσο για τα ΕΛΠΕ, όσο και για την Λάρκο, η διαδικασία πιστεύω ότι θα έχει προχωρήσει ως το τέλος του έτους, όπως ακριβώς προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής. 

Από εκεί και πέρα, και ακριβώς για να μην εξαρτάται η πρόοδος του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων από το κάθε Υπουργείο ξεχωριστά, η κυβέρνηση έχει συστήσει το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου, το οποίο συντονίζει και προχωρά κεντρικά όλες τις αναγκαίες διαδικασίες. Ήδη, η Διϋπουρική Επιτροπή μετέφερε τα σχετικά πειοριουσιακά στοιχεία του Δημοσίου στο Ταμείο.

Εγώ πιστεύω ότι αντέχουμε 

- Ειλικρινά, πιστεύετε ότι ο πολιτικός χρόνος της κυβέρνησης δεν έχει εξανεμισθεί; Διότι οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η κλεψύδρα αδειάζει...

Είναι προφανές από το πολιτικό κόστος που έχουμε ενσυνείδητα αναλάβει ότι δεν κινούμαστε με γνώμονα την επόμενη δημοσκόπηση. Άρα, το αν θα εξαντλήσουμε την τετραετία ή όχι εξαρτάται από το αν έχουμε δουλειά να κάνουμε και από το αν το αντέχουμε. Η απάντηση στο πρώτο είναι προφανής και η δική μου τουλάχιστον απάντηση στο δεύτερο είναι επίσης ναι.

* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα «Κεφάλαιο» του Σαββάτου 10 Σεπτεμβρίου