του Νίκου Ρουσάνογλου
Με αιχμή του δόρατος τις ισχυρές προοπτικές του τομέα της φιλοξενίας, τα ακίνητα εισοδήματος συνέχισαν και το 2025 τις "υψηλές τους πτήσεις". Το ενδιαφέρον των θεσμικών επενδυτών, εγχώριων και ξένων, παραμένει ισχυρό, με αποτέλεσμα να εκτιμάται ότι με την ολοκλήρωση του έτους ο όγκος των συναλλαγών θα ξεπεράσει σε αξία τα 2 δισ. ευρώ.
Σε πρόσφατη έκθεσή της η Avison Young, εταιρεία παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών ακινήτων, ανέφερε ότι κατά το εννεάμηνο του 2025 έχουν καταγραφεί συμφωνίες για την απόκτηση ακινήτων εισοδήματος αξίας 1,1 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό συνιστά μια αύξηση κατά 16% σε ετήσια βάση, και μάλιστα σχεδόν το 50% των επενδύσεων προέρχεται από ξένους επενδυτές, που έχουν επιλέξει κυρίως τον τομέα της φιλοξενίας, επενδύοντας σε ξενοδοχειακές μονάδες και τουριστικά καταλύματα.
Μία από τις μεγαλύτερες σε αξία συμφωνίες αφορούσε την εξαγορά τριών ξενοδοχείων της Goldman Sachs στη Χαλκιδική από τον όμιλο Sani/Ikos. Πρόκειται για ένα "ντιλ" που εκτιμάται ότι ξεπέρασε τα 400 εκατ. ευρώ, με δεδομένο ότι ο όμιλος SIG θα προχωρήσει και σε πρόσθετη επένδυση αναβάθμισης και ανακατασκευής των τριών μονάδων, Athos Palace, Pallini Beach και Theophano Imperial.
Αντίστοιχα, η Premia Properties ΑΕΕΑΠ προχώρησε στην εξαγορά δύο ξενοδοχειακών μονάδων (GAIA Palace και GAIA Royal), συνολικής δυναμικότητας 441 δωματίων και μικτής επιφάνειας 28.000 τ.μ., που βρίσκονται σε έκταση 114 στρεμμάτων στο Μαστιχάρι της Κω. Μαζί με το κόστος της ανακατασκευής, που εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί τον Μάιο του 2027, το ύψος της επένδυσης υπολογίζεται σε 73 εκατ. ευρώ. Οι νέες μονάδες στην Κω θα μισθωθούν από την NLTG, μέσω μακροχρόνιας σύμβασης 20 ετών και triple net, που σημαίνει ότι η Premia θα εισπράττει μόνο τα μισθώματα, χωρίς κάποια άλλη δαπάνη (π.χ. συντήρηση, ΕΝΦΙΑ κτλ.).
Σύμφωνα με την κυρία Έρη Μητσοστεργίου, γενική διευθύντρια της Avison Young, "η επενδυτική δραστηριότητα εντοπίζεται κατά 67% στην περιοχή της Αθήνας, όπου εστιάζεται και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον από θεσμικούς επενδυτές". Αξίζει όμως να σημειωθεί και η σημαντική ενίσχυση του μεριδίου των ιδιωτών επενδυτών, που φέτος είναι υπεύθυνοι για το 46% της συνολικής δραστηριότητας, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τον όμιλο Παπαλέκα. Η πρόσφατη συμφωνία με την Prodea για την εξαγορά ενός χαρτοφυλακίου ακινήτων συνολικής αξίας 745 εκατ. ευρώ αναμένεται να φέρει το σύνολο των επενδύσεων στην ελληνική αγορά σε 2 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2025. Όσον αφορά το 2026, οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι νέες επενδύσεις θα τροφοδοτηθούν κυρίως από τις εγχώριες ΑΕΕΑΠ, οι οποίες κινούνται για την ενίσχυση της διασποράς του χαρτοφυλακίου τους, ιδίως σε τομείς όπως η φιλοξενία και τα logistics.
Θετική είναι και η αποτίμηση της Deloitte για τον τομέα των ακινήτων εισοδήματος. Όπως αναφέρει ο κ. Χρήστος Κοσμάς, Equity Partner, Valuation and Modeling Leader and Real Estate Sector Leader, "η ελληνική αγορά επαγγελματικών ακινήτων έχει επιδείξει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα τα τελευταία χρόνια, λειτουργώντας σε μεγάλο βαθμό αντι-κυκλικά σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές αγορές".
Σύμφωνα με την Deloitte, κλάδοι όπως τα logistics, η φιλοξενία, τα data centers και τα υψηλής ποιότητας γραφεία παραμένουν ιδιαίτερα ελκυστικοί. "Οι κατηγορίες αυτές συνεχίζουν να ωφελούνται από διαρθρωτικούς παράγοντες ζήτησης και περιορισμένη προσφορά, γεγονός που έχει στηρίξει τη σχετική σταθερότητα των αποτιμήσεων σε σύγκριση με πιο ώριμες ευρωπαϊκές αγορές", σημειώνει ο κ. Κοσμάς.
Ωστόσο αυτή η περίοδος σχετικής "απομόνωσης" ενδέχεται σταδιακά να φτάνει στο τέλος της. "Καθώς εισερχόμαστε στο 2025 και το 2026, η Ελλάδα αρχίζει να εμφανίζει σημάδια σύγκλισης με τις διεθνείς τάσεις στην αγορά επαγγελματικών ακινήτων", επισημαίνει η Deloitte. "Τα υψηλότερα επιτόκια, οι αυστηρότερες πιστοδοτικές συνθήκες και η πιο πειθαρχημένη αξιολόγηση επενδυτικών σχεδίων επηρεάζουν ολοένα περισσότερο τις αποφάσεις των επενδυτών, ακόμη και σε αγορές που μέχρι πρότινος υπεραπέδιδαν".
"Οι επενδυτές πλέον είναι πολύ πιο επιλεκτικοί", προσθέτει η Deloitte. "Το κεφάλαιο κατευθύνεται κυρίως σε ακίνητα με υψηλές προοπτικές εσόδων, ανθεκτικές ταμειακές ροές και ξεκάθαρες στρατηγικές εξόδου, και λιγότερο σε ευκαιρίες που βασίζονται αποκλειστικά στις αποδόσεις".
Παρά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας από την Ελλάδα, παραμένουν αρκετές προκλήσεις για τους ξένους θεσμικούς επενδυτές. Όπως σημειώνει ο κ. Κοσμάς, "ο κατακερματισμός της αγοράς και η περιορισμένη διαθεσιμότητα μεγάλων, θεσμικού τύπου ακινήτων εξακολουθούν να δυσχεραίνουν την τοποθέτηση κεφαλαίων μεγάλης κλίμακας. Η ρευστότητα συναλλαγών παραμένει σχετικά χαμηλή, ενώ η συγκρότηση σημαντικών χαρτοφυλακίων συχνά απαιτεί σύνθετες στρατηγικές που αφορούν πολλαπλά ακίνητα".
Επιπλέον, υφίστανται και ρυθμιστικά ή λειτουργικά εμπόδια. "Οι χρονοβόρες διαδικασίες αδειοδότησης, η πολυπλοκότητα στη χωροταξία και τα μη ενιαία πολεοδομικά πλαίσια αποτελούν συχνά βασικά προσκόμματα για τους διεθνείς επενδυτές", σημειώνει η Deloitte. "Παρότι οι συνθήκες χρηματοδότησης έχουν βελτιωθεί, η πρόσβαση σε μακροπρόθεσμο δανεισμό με ανταγωνιστικό κόστος εξακολουθεί να υπολείπεται των ώριμων ευρωπαϊκών αγορών".
"Η αντιμετώπιση αυτών των διαρθρωτικών περιορισμών, σε συνδυασμό με τη διατήρηση της πολιτικής σταθερότητας και της δυναμικής των μεταρρυθμίσεων, θα είναι καθοριστική", καταλήγει η Deloitte, "ώστε η Ελλάδα να αξιοποιήσει πλήρως το ανανεωμένο διεθνές ενδιαφέρον και να διασφαλίσει βιώσιμη, μακροπρόθεσμη ανάπτυξη στον τομέα των επαγγελματικών ακινήτων".
Στην πρόσφατη διεθνή έρευνα της Deloitte που τιτλοφορείται "Deloitte 2026 Commercial Real Estate Outlook" επισημαίνεται ότι η ζήτηση για data centers υπερβαίνει την προσφορά. O ανταγωνισμός είναι έντονος για τους διαθέσιμους χώρους, οι οποίοι συχνά μισθώνονται πριν ακόμη ολοκληρωθούν τα έργα. Σε εννέα βασικές διεθνείς αγορές, το 100% των νέων κατασκευών βρίσκεται ήδη σε προ-μίσθωση (pre-committed), γεγονός που υποδηλώνει τη συνεχιζόμενη ζήτηση.
Την ίδια στιγμή, ο βιομηχανικός κλάδος φαίνεται να βρίσκεται σε σημείο καμπής στον κύκλο της αγοράς ακινήτων.
Ωστόσο, παρά τις προκλήσεις, η σταθερή ζήτηση για βιομηχανικές εγκαταστάσεις μπορεί να στηρίξει την ανάπτυξή του μακροπρόθεσμα. Παράλληλα, οι επιχειρήσεις με εξειδικευμένες ανάγκες χώρων έχουν ήδη δημιουργήσει ισχυρό pipeline έργων τύπου "built-to-suit", δηλαδή έργων που σχεδιάζονται και κατασκευάζονται ειδικά για τις ανάγκες του τελικού χρήστη. Ταυτόχρονα, ο τομέας των γραφείων δείχνει σημάδια ανάκαμψης, με τη ζήτηση για χώρους γραφείων, τόσο στα προάστια όσο και στο κέντρο των πόλεων, να αυξάνεται για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά.
Υπό πίεση οι εταιρείες λόγω υποτονικής εγχώριας ζήτησης και επιδείνωσης του βιομηχανικού αποπληθωρισμού.
Κερδίζουν έδαφος οι κατοικίες υψηλών προδιαγραφών καθώς το αγοραστικό ενδιαφέρον παραμένει πολύ υψηλό.
Συνολικά 68 συμφωνίες αξίας τουλάχιστον 10 δισ. δολ. η καθεμία.
Οι ρωσικές προμήθειες LPG προς το Αφγανιστάν αυξήθηκαν εν μέρει εις βάρος της μείωσης των προμηθειών από το Ιράν.
Επιπλέον, προγραμματίζεται η πώληση ομολόγων σταθεροποίησης συναλλάγματος σε γουόν, με μέγιστο όριο 13,7 τρισ. γουόν, το ίδιο όριο με το 2025.
Θα χρηματοδοτήσει τόσο την αύξηση των στρατιωτικών δαπανών, όσο και την αύξηση του κόστους της κοινωνικής ασφάλισης.
Σε υψηλά επίπεδα η ζήτηση για αποδράσεις, παρά την αβεβαιότητα των αγροτικών μπλόκων.
Σύμφωνα με πηγές αμερικανικών εταιρειών.
Αυξημένη εμπιστοσύνη ότι η κεντρική τράπεζα πλησιάζει την επίτευξη του στόχου για βιώσιμη σταθερότητα τιμών.
Η μεγάλη ζήτηση και η έλλειψη προσφοράς τροφοδοτούν "ράλι" τιμών και ενοικίων.
