Γ. Κραββαρίτης (KRV): Η αγορά των ΑΠΕ τρέχει με δύο ταχύτητες – Εμείς προοδεύουμε με εξωστρέφεια και δημιουργικές λύσεις

Με ανάπτυξη που υπερβαίνει τα αναμενόμενα και στρατηγική που εκτείνεται πέρα από τα εθνικά σύνορα, η KRV παρουσιάζει έναν εντυπωσιακό δυναμισμό στον χώρο των νέων τεχνολογιών και των ΑΠΕ.

Όπως σημειώνει ο κ. Γιώργος Κραββαρίτης, Managing Director της KRV, το 2025 αποτέλεσε ένα εξαιρετικά επιτυχημένο έτος, ενώ αναλύει τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της ελληνικής ενεργειακής αγοράς.

Αναλυτικά η συνέντευξη

Ποιος είναι ο απολογισμός του Ομίλου σας για το 2026;

Απόλυτα θετικός ξεπερνώντας ως Όμιλος (LinoGroup) τα 70 εκατ. ευρώ με σχεδόν 100 άτομα προσωπικό στα κεντρικά γραφεία και τις θυγατρικές (Ελλάδα και εξωτερικό). H Lino στην αγορά νέων τεχνολογιών βιομηχανικής 2D-3D εκτύπωσης εδραίωσε την παρουσία της με νέες εγκαταστάσεις μηχανών και αυξημένο τζίρο με Τουρκια-Ισραήλ-Ρουμανία λαμβάνοντας μέρος και σε δύο πρωτοπόρες διεθνείς εκθέσεις εκτός Ελλάδος.

Η Αsk2Travel παρουσίασε για τέταρτη συνεχή χρονιά (μετά τον Covid) αύξηση κύκλου εργασιών και λειτουργικής κερδοφορίας, εξαγοράζοντας ακόμα μία τουριστική επιχείρηση εντός 2025, καθιστώντας την στο top-5 της ελληνικής αγοράς των travel agents. Η KRV παρουσίασε κατά 45% αύξηση κύκλου εργασιών με αντίστοιχα κέρδη για φέτος, ενώ παράλληλα έχει ανεκτέλεστο εργασιών για το 2026 που υποδεικνύει διψήφια ποσοστιαία αύξηση τζίρου και το επόμενο έτος (ειδικά στην ελληνική αγορά Φ/Β που δέχεται πιέσεις το 2025 σύμφωνα και με τα τελευταία στοιχεία του συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών).

Ποια ήταν οι στόχοι σας για το 2025 και σε ποιο βαθμό επιτεύχθηκαν;

Το σημαντικότερο είναι ότι στην KRV βάλαμε στόχους για το 2025 που επιτεύχθηκαν με σκληρή δουλειά και επιμονή. Ως πρώτο στόχο για το 2025 οριοθετήσαμε την επέκταση μας στο εξωτερικό, την οποία κατορθώσαμε με ίδρυση θυγατρικών και διεύρυνση δραστηριότητας σε δύο ακόμα χώρες. Ως δεύτερο στόχο, υπογράψαμε τα πρώτα μας 7 συνολικά έργα (ηλεκτρομηχανολογικά και ενεργειακά projects) μέσω δημόσιων και ιδιωτικών ανοικτών διαγωνισμών το τελευταίο εννεάμηνο του 2025.

Μετά τη μεταφορά μας στα νέα μας ιδιόκτητα γραφεία 350 τ.μ εντός 2025, είμαστε σε σωστή τροχιά του τριετούς πλάνου μας, για τριπλασιασμού του κύκλου εργασιών και μεγεθών μας ως τέλος του 2027. Παράλληλα, το πλάνο επέκτασής μας οι νέες τεχνολογίες, όπως η αποθήκευση ενέργειας και η ανάπτυξη υπηρεσιών για έργα data centers είναι στα άμεσα επόμενα στρατηγικά μας πλάνα.

Βέβαια έχουμε ακόμα ανοιχτά πεδία για βελτίωση στο launch του application μας (το οποίο χρηματοδοτήθηκε από ίδιους πόρους και εν μέρει από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων) και την παρουσίασης του σε pool επενδυτών-συνεργατών καθώς και την πιο στενή καθημερινή επίδραση της εταιρείας μας με εργαλεία ΑΙ (Τεχνητής Νοημοσύνης)

Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για τις ΑΠΕ στο κατώφλι του 2026 παγκοσμίως αλλά και στην Ελλάδα ;

Σε παγκόσμια κλίμακα, το γεγονός ότι ασχολείται και αντιδρά ακόμα και ο σημερινός Πρόεδρος των ΗΠΑ εν γένει στο σύνολο των ΑΠΕ (και ειδικά τα Φωτοβολταϊκά και Αιολικά) αυτό δείχνει την δυναμική του κλάδου μας. Πλέον είναι πασιφανές ότι δεν μιλάμε για ένα trend στις ΑΠΕ αλλά την μελλοντική βασική μορφή ενέργειας παγκοσμίως, η οποία θα παραγκωνίσει συντομότερα από ότι αναμένουμε τις συμβατικές μορφές παραγωγής ενέργειας. Εξάλλου, επιβεβαιώνεται και αυτό που είχα αναφέρει προ δεκαετίας σε άρθρο μου, δηλαδή ότι είμαστε κοντά στην εκκίνηση του τέλους της Εποχής του Πετρελαίου, χωρίς να ξεχνάμε τα βήματα που πρέπει να γίνουν παγκοσμίως για διεύρυνση των ΑΠΕ (κυβερνοασφάλεια, θέματα διασυνδέσεων κτλ με πρόσφατο και το παράδειγμα του black-out της Ισπανίας).

Αναφορικά με την Ελληνική αγορά, την επόμενη διετία ο κλάδος των ΑΠΕ θα δει πάνω από 5GW να συνδέονται στο δίκτυο, φτάνοντας νωρίτερα σε στόχους του ΕΣΕΚ που εκ πρώτης κρίνεται θετικό για την αγορά μας. Όμως η αγορά ΑΠΕ φαίνεται να τρέχει με δύο ταχύτητες στην Ελλάδα, καθώς ταυτόχρονα οι επιδράσεις της έλλειψης έργων αποθήκευσης ενέργειας , οι απώλειες εσόδων των επενδυτών ΑΠΕ (λόγω curtailments) αλλά και οι τεράστιες (αδικαιολόγητες πολλές φορές) καθυστερήσεις αδειοδότησης -ειδικά με μεσαία έργα ΑΠΕ και αυτοπαραγωγής- οδηγούν την ελληνική αγορά ενέργειας σε εσωστρέφεια.

Από το 2010 που δραστηριοποιούμαι στο χώρο πέρασαν όλες οι αποχρώσεις κυβερνήσεων (δεξιές-κεντρώες-αριστερές είτε μόνες είτε με συγκυβέρνηση) και ενώ όλοι οι διοικούντες, υπουργοί-υφυπουργοί στο ΥΠΕΝ πραγματικά προσπάθησαν κανένας υπουργός Ενέργειας δεν έκανε κατά γενική ομολογία την διαφορά στα συνεχή θέματα που ταλάνιζαν το χώρο των ΑΠΕ – ενώ κατά τη γνώμη μου φάνηκε μια πραγματική διαφορά, όταν επιτελέστηκε πραγματικό έργο στο Υπουργείο Ψηφιακής διακυβέρνησης κατά την περίοδο covid, κάτι που σχεδόν όλοι οι πολίτες αποδέχονται.

Δυστυχώς, δεν φαίνεται να λύνονται καίρια ζητήματα του κλάδου ΑΠΕ όπως εμπόδια και γραφειοκρατικές στρεβλώσεις αδειοδότησης, υπερπολλαπλάσια έργα σε ουρά αναμονής για όρους σύνδεσης χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα (κάτι που αποθαρρύνει Έλληνες και κυρίως ξένους επενδυτές), και αδιέξοδο απτών προτάσεων επίλυσης στο ενεργειακό πρόβλημα της ελληνικής βιομηχανίας. Όντας, πρακτικοί και ρεαλιστές, πλην της διαμαρτυρίας, παράλληλα μαθαίνουμε να προσαρμόζουμε δημιουργικές και εφαρμόσιμες λύσεις μόνοι μας επιλύοντας (όσο είναι εφικτό) τα προβλήματα της αγοράς, να έχουμε εξωστρέφεια με πελάτες σε Ελλάδα και εξωτερικό, ώστε έτσι να προοδεύουμε.