Παραίτηση Yermak: Θα παρατείνει ή θα λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία;

Του Γεωργίου Ι. Μάτσου*

Υπό προϋποθέσεις, η παραίτηση Yermak στην Ουκρανία μπορεί να επιδράσει όπως η πτώχευση της Lehman Brothers: Αν και φαίνεται 'μεσαίας' σημασίας, δύναται εντούτοις να αλλάξει τον ρου της παγκόσμιας ιστορίας.

Ο Yermak ήταν πολλά περισσότερα από πιστός και ικανός συνεργάτης του Ζελένσκι. Ευφυής, σκληρός, εργατικός, αφοσιωμένος αλλά και με δική του πρωτοβουλία, θρυλείτο ως ο πραγματικός κυβερνήτης της Ουκρανίας. Ήταν ο δεύτερος, ικανότερος εαυτός που κάθε ηγέτης έχει ανάγκη για να κυβερνά, αφού οι θεσμικές και επικοινωνιακές υποχρεώσεις σπάνια επιτρέπουν στον ηγέτη επαρκή ενασχόληση με τη διακυβέρνηση.

Ήταν όμως και ο "αντ’ αυτού" στη διαφθορά. Τα δυτικά μέσα, χωρίς να αποκρύπτουν, υποβάθμιζαν στο πλαίσιο την πολεμικής ενημέρωσης την τεράστια διαφθορά της ουκρανικής κυβέρνησης, που ως κεντρικό πρόσωπο είχε τον Yermak, πάντα ως "αντ’ αυτού".

Όταν λοιπόν στις 28-11-2025 ανακοινώθηκε ότι η ουκρανική υπηρεσία αντιδιαφθοράς (NABU) ερευνούσε τον Yermak, ήταν σαν να στρεφόταν η έρευνα εναντίον του ίδιου του Ζελένσκι. Είναι πρακτικά αδύνατον να μην βρέθηκαν στοιχεία και εναντίον του Ζελένσκι προσωπικά. Διότι αν δεν είχαν βρεθεί τέτοια στοιχεία, ο τελευταίος ουδέποτε θα αποδεχόταν την παραίτηση του ικανότατου, πιστού υπαρχηγού του.

Γίνεται έτσι αντιληπτό, γιατί ο Ζελένσκι τον Ιούλιο 2025 προσπάθησε (αλλά απέτυχε) να περιορίσει την ανεξαρτησία της NABU. Και γιατί η δυτική διεθνής κοινότητα ενέμεινε αποφασιστικά στην ανεξαρτησία της NABU έναντι της ουκρανικής κυβέρνησης.

Ο Ζελένσκι λοιπόν έχει καταστεί πια εκβιάσιμος. Από ποιον ακριβώς; Η απάντηση δίδει απάντηση και στο ερώτημα του τίτλου.

Το φιλορωσικό διαδίκτυο πανηγυρίζει την πτώση του Yermak ως αποδυνάμωση του προέδρου της Ουκρανίας. Η μεγάλη εικόνα ίσως είναι όμως διαφορετική.

Τα 28 σημεία Τραμπ θεωρήθηκαν εξαρχής μείζων παραχώρηση των ΗΠΑ στη Ρωσία. Η τελευταία προσποιήθηκε αρχικά την αμέτοχη. Η διαρροή όμως στο Bloomberg της συνομιλίας του Αμερικανού συμβούλου Witkoff και του Ρώσου συμβούλου Ushakov, απέδειξε ότι το σχέδιο εκπονήθηκε με τη συνεργασία της Ρωσίας.

Γιατί η Ρωσία προσποιήθηκε την αμέτοχη; Διότι τα 28 σημεία Τραμπ δεν υλοποιούσαν πλήρως όσα είχαν συμφωνηθεί στην Αλάσκα. Προέβλεπαν π.χ. Κριμαία και Ντονμπάς υπό ρωσική διοίκηση, αλλά όχι κυριαρχία. Ο ουκρανικός στρατός υπέκειτο σε περιορισμούς, αλλά παρέμενε ισχυρός κλπ.

Ο Τραμπ προσπάθησε πρώτα να εκμαιεύσει ουκρανική συναίνεση στα 28 σημεία, απειλώντας με διακοπή της αναντικατάστατης, για την Ουκρανία, παροχής δορυφορικών πληροφοριών. Οι Ευρωπαίοι εκπόνησαν μεν δικό τους αντι-σχέδιο στα 28 σημεία. Όμως προσεκτικότερη ανάγνωση δείχνει ότι στη Γενεύη υπήρξε και χωριστή διαπραγμάτευση μεταξύ ΗΠΑ – Ουκρανίας, χωρίς τους Ευρωπαίους.

Διότι το βράδυ της 25-11-2025, ο Ζελένσκι δήλωνε ότι αποδεχόταν "την ουσία" του αμερικανικού (όχι του ευρωπαϊκού!) σχεδίου και ότι απέμενε κάποια διαπραγμάτευση για "ευαίσθητες" πτυχές. Και προφανώς, όταν ο Ζελένσκι θα είχε αποδεχτεί πλήρως τα 28 σημεία, η τάχα έως τότε ‘αμέτοχη’ Ρωσία, θα ζητούσε όσα άλλα είχαν συμφωνηθεί στην Αλάσκα.

Θα αποδεχόταν τελικά ο Ζελένσκι ολοκληρωτικά τα 28 σημεία; Δύο περιστάσεις υποδεικνύουν πως ναι:

Η πρώτη δεν δημοσιοποιήθηκε πουθενά, αλλά συνέβη μάλλον για πρώτη φορά στη διάρκεια του πολέμου: Μεταξύ 25 και 26 Νοεμβρίου 2025, οι πολεμικοί μπλόγκερς Ουκρανίας και Ρωσίας (συνδεόμενοι με υπηρεσίες των χωρών τους) δεν δημοσιοποίησαν στους χάρτες τους καμία νέα στρατιωτική εξέλιξη. Ούτε υπέρ Ουκρανίας, ούτε υπέρ Ρωσίας. Σαν να είχε σταματήσει ο πόλεμος. Επί τέσσερα σχεδόν χρόνια, όμως, ουδέποτε ανεστάλη η πολεμική δράση λόγω διαπραγματεύσεων. Μια βραδιά λοιπόν χωρίς νέους χάρτες από την πολεμική ενημέρωση και των δύο πλευρών, ενδεχομένως σηματοδοτούσε ουσιώδη διαπραγματευτική σύγκλιση.

Η δεύτερη: Το ίδιο βράδυ που ο Ζελένσκι δήλωνε την καταρχήν αποδοχή του σχεδίου Τραμπ, διέρρευσε η υποκλαπείσα τηλεφωνική συνομιλία Witkoff – Ushakov. Η έλλειψη δημοσίων σχολίων της πλευράς Τραμπ για την υποκλοπή εις βάρος του συνεργάτη του, δεν πρέπει να ερμηνευθεί ως έλλειψη αντίδρασης. Είναι αφύσικο, να παρακολουθείται ο προεδρικός απεσταλμένος των ΗΠΑ από κάποια μυστική υπηρεσία, να δημοσιοποιείται η υποκλοπή και να μην αντιδρά στην υποκλοπή ένας πρόεδρος με τον εκρηκτικό χαρακτήρα του Τραμπ. Η παντελής έλλειψη δημοσίων σχολίων για την υποκλοπή καθαυτή δείχνει το αντίθετο: Πόσο σοβαρό ήταν το περιστατικό.

Εύστοχα γράφτηκε ότι η διαρροή "έκαψε" μελλοντικές παρακολουθήσεις όποιων μυστικών υπηρεσιών τις διενεργούσαν. Συνεπώς, για να ‘καεί’ τέτοια μείζων δυνατότητα από τους αντιπάλους του Τραμπ, το διακύβευμα ήταν μέγα: Τίποτε λιγότερο από την ανατροπή της πορείας προς την αποδοχή των 28 σημείων.

Η έρευνα κατά Yermak ξεκίνησε τη νύχτα της 27 προς 28-11-2025. Με όσα στοιχεία, όπως προαναφέρθηκε, βρέθηκαν εκεί και εις βάρος του Ζελένσκι, αυτός κατέστη εκβιάσιμος. Πλέον θα είναι ‘υπάκουος’, όχι αναγκαστικά στον Τραμπ, αλλά σε όσους διαθέτουν τα στοιχεία που βρέθηκαν στην έρευνα κατά Yermak.

Όμως η δήλωση Ζελένσκι περί καταρχήν αποδοχής του "αμερικανικού" σχεδίου και η εσπευσμένη αποκάλυψη, το ίδιο βράδυ, της συνομιλίας Witkoff-Ushakov, δείχνει ότι το χτύπημα κατά Ζελένσκι μέσω Yermak έγινε μάλλον από όσους δεν ήθελαν αποδοχή των 28 σημείων. Όχι από όσους την ήθελαν. Οι τελευταίοι δεν είχαν λόγο να μεταβάλουν τις θετικά για αυτούς διαμορφούμενες διαθέσεις του προέδρου της Ουκρανίας.

Συνεπώς, η αποκαθήλωση Yermak φθείρει μεν την εικόνα Ζελένσκι ως ηγέτη της θαρραλέας ουκρανικής αντίστασης, πλήττοντας το ηθικό της Ουκρανίας και την υποστήριξή της στη δυτική κοινή γνώμη. Όμως πλήττει περισσότερο τη διαδικασία λήξης του πολέμου με τους όρους της Ρωσίας.

Έχουμε ήδη εκφράσει την άποψη ότι η χρηματοδοτική (άρα και η στρατιωτική) ικανότητα τής Ουκρανίας να αντισταθεί στη Ρωσία μειώνεται μεν καταλυτικά. Όμως μακροπρόθεσμη στόχευση της δυτικής διεθνούς κοινότητας είναι η συνέχιση του πολέμου μετά την Ουκρανία, με σκοπό τη μεταγενέστερη τελική ήττα της Ρωσίας. Η Ουκρανία είναι δηλαδή γρανάζι ευρύτερου πολέμου για τη σε βάθος χρόνου εξάντληση της Ρωσίας. Αυτή θα επιτευχθεί από άλλες χώρες, που θα συνεχίσουν τον πόλεμο μετά την ήττα της Ουκρανίας, η οποία θα αξιοποιηθεί στη Δύση και ως πολεμικό εγερτήριο.

Αν τα 28 σημεία γίνουν δεκτά, η Ρωσία θα έχει επιβάλει τους όρους της, παίρνοντας σημαντική πολεμική ανάσα. Αν όμως ο Ζελένσκι κατέστη εκβιάσιμος όχι από τον Τραμπ, αλλά από τους αντιπάλους του, πολύ δύσκολα θα γίνουν δεκτά τα 28 σημεία.

Έτσι καθίσταται ενδεχομένως κοσμοϊστορική η παραίτηση Yermak. Διότι αν αποτύχει η επιβολή των 28 σημείων στην Ουκρανία, ο πόλεμος Δύσης-Ρωσίας θα τελειώσει τώρα πια μόνον, όταν μια από τις δύο πλευρές ηττηθεί πλήρως.

*Δ.Ν., Δικηγόρος