Για ακόμη μία φορά, το χρόνιο αδιέξοδο γύρω από τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων ΤΕΙ φέρνει το ελληνικό Δημόσιο αντιμέτωπο με σημαντικές οικονομικές επιβαρύνσεις και αυστηρές δικαστικές διαπιστώσεις. Έπειτα από δεκατρία χρόνια καθυστέρησης στην έκδοση του αναγκαίου προεδρικού διατάγματος, το Συμβούλιο Συμμόρφωσης του Συμβουλίου της Επικρατείας προχώρησε εκ νέου σε επιβολή χρηματικών κυρώσεων κατά τεσσάρων συναρμόδιων υπουργείων, επισημαίνοντας ότι η Διοίκηση παραμένει αμετανόητα εκτός του πλαισίου της συνταγματικής της υποχρέωσης να εφαρμόζει τις δικαστικές αποφάσεις.
Με τις αποφάσεις 20, 23, 24, 25 και 26/2025, το Συμβούλιο Συμμόρφωσης κατέληξε ότι το υπουργείο Παιδείας, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και το υπουργείο Ανάπτυξης εξακολουθούν να μην συμμορφώνονται προς τις ακυρωτικές αποφάσεις 4917/2012, 2073/2022 και 2407–9/2022, με τις οποίες είχε κριθεί αντισυνταγματική η παράλειψη έκδοσης προεδρικού διατάγματος για τα επαγγελματικά δικαιώματα των μηχανικών ΤΕΙ.
Το δικαστήριο επισημαίνει ότι παρά τη διαδοχική ακύρωση της παράλειψης και τις συνεχείς υπενθυμίσεις της συνταγματικής υποχρέωσης συμμόρφωσης, το απαιτούμενο προεδρικό διάταγμα δεν έχει εκδοθεί εδώ και 13 χρόνια. Η συνέχιση της αδικαιολόγητης καθυστέρησης οδήγησε σε σειρά νέων κυρώσεων, που αθροιστικά οδηγούν το Δημόσιο σε επιβάρυνση εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ.
Συγκεκριμένα, με την απόφαση 20/2025, επιβάλλεται κύρωση 12.000 ευρώ ανά αιτούντα σε περίπου 50 πτυχιούχους, λόγω μη συμμόρφωσης με την κρίσιμη απόφαση 4917/2012. Πρόκειται μάλιστα για την τέταρτη επιβολή κυρώσεων για την ίδια παράλειψη, αφού είχαν προηγηθεί αποφάσεις το 2018, το 2021 και το 2023, με αντίστοιχες χρηματικές επιβαρύνσεις.
Με τις αποφάσεις 23, 24 και 25/2025, το ΣτΕ επέβαλε νέες κυρώσεις ύψους 5.000 ευρώ ανά αιτούντα, καθώς η Διοίκηση εξακολουθεί να μην εφαρμόζει τις ακυρωτικές αποφάσεις 2407–9/2022. Και σε αυτή την περίπτωση, η παράλειψη δεν είναι πρωτοφανής: προηγήθηκαν διαπιστώσεις μη συμμόρφωσης το 2019 και το 2021.
Παράλληλα, η απόφαση 26/2025 επέβαλε και νέα κύρωση 5.000 ευρώ ανά αιτούντα για τη μη συμμόρφωση προς την απόφαση 2073/2022. Την ίδια στιγμή, το δικαστήριο υπενθυμίζει ότι έχουν ήδη εκδοθεί οι αποφάσεις 903 και 904/2025, που επίσης ακυρώνουν την παράλειψη έκδοσης του επίμαχου προεδρικού διατάγματος, ενώ νέες αιτήσεις και προσφυγές για το ίδιο ζήτημα συνεχίζουν να κατατίθενται.
Η εικόνα της διαρκούς διοικητικής αδράνειας έχει πλέον ξεπεράσει τα ελληνικά σύνορα. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έχει ήδη καταδικάσει την Ελλάδα στην υπόθεση Σακελλάρης κ.λπ. κατά Ελλάδας(23 Οκτωβρίου 2025, αριθ. 43594/16) για παραβίαση του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη λόγω της παρατεταμένης μη συμμόρφωσης προς τις αποφάσεις του ΣτΕ. Επιπλέον, εκκρεμούν και άλλες παρόμοιες προσφυγές, γεγονός που ενισχύει την πίεση για άμεση και ουσιαστική επίλυση του ζητήματος.
Η ανακοίνωση του ΣτΕ
"Με τις αποφάσεις 20, 23, 24, 25 και 26/2025 το Συμβούλιο Συμμόρφωσης του Συμβουλίου της Επικρατείας επέβαλε, σύμφωνα με τη διαδικασία του ν. 3068/2002, χρηματικές κυρώσεις σε βάρος του Δημοσίου (Υπουργεία Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Υποδομών και Μεταφορών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ανάπτυξης), λόγω της αδικαιολόγητης και επί μακρόν μη συμμόρφωσης με δικαστικές αποφάσεις του Δικαστηρίου (4917/2012, 2073/2022, 2407-9/2022), με τις οποίες ακυρώθηκε ως αντίθετη με το Σύνταγμα η παράλειψη έκδοσης προεδρικού διατάγματος για τον καθορισμό των επαγγελματικών δικαιωμάτων πτυχιούχων μηχανικών ΤΕΙ.
Παρά την επανειλημμένη ακύρωση της παράλειψης, τη συνταγματική υποχρέωση συμμόρφωσης στις δικαστικές αποφάσεις και την παρέλευση ήδη 13 ετών από τη δημοσίευση της πρώτης ακυρωτικής απόφασης, το προεδρικό διάταγμα δεν έχει ακόμη εκδοθεί.
Ειδικότερα με την 20/2025 απόφαση του Συμβουλίου Συμμόρφωσης επιβάλλεται χρηματική κύρωση 12.000 ευρώ ανά αιτούντα λόγω μη συμμόρφωσης με την 4917/2012 ακυρωτική απόφαση.
Είναι η τέταρτη φορά που επιβάλλεται χρηματική κύρωση για μη συμμόρφωση στην απόφαση αυτή. Είχαν προηγηθεί διαδοχικές αιτήσεις των αιτούντων στο Συμβούλιο Συμμόρφωσης, οι οποίες απέληξαν στην έκδοση αποφάσεων, με τις οποίες, κατόπιν διαπίστωσης της μη συμμόρφωσης, επιβλήθηκαν χρηματικές κυρώσεις το 2018 (5.000 ευρώ ανά αιτούντα), το 2021 (10.000 ευρώ ανά αιτούντα) και το 2023 (10.000 ευρώ ανά αιτούντα).
Με τις 23, 24, και 25/2025 αποφάσεις του Συμβουλίου Συμμόρφωσης επιβάλλονται χρηματικές κυρώσεις 5.000 ευρώ ανά αιτούντα, αντίστοιχα, λόγω μη συμμόρφωσης με τις 2407-9/2022 ακυρωτικές αποφάσεις. Είχε προηγηθεί η 2040/2017 απόφαση του Δικαστηρίου που είχε επίσης ακυρώσει την παράλειψη έκδοσης του προεδρικού διατάγματος, τη μη συμμόρφωση προς την οποία διαπίστωσε το Συμβούλιο επιβάλλοντας δύο φορές χρηματικές κυρώσεις το 2019 και το 2021.
Τέλος, με την 26/2025 απόφαση του Συμβουλίου Συμμόρφωσης επιβάλλονται χρηματικές κυρώσεις 5.000 ευρώ ανά αιτούντα λόγω μη συμμόρφωσης με την 2073/2022 ακυρωτική απόφαση.
Εξάλλου, έχουν ήδη δημοσιευθεί νεότερες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (903, 904/2025) που ακυρώνουν την παράλειψη έκδοσης του ανωτέρω προεδρικού διατάγματος, σε κάποιες δε από τις περιπτώσεις αυτές έχουν ήδη κατατεθεί αιτήσεις στο Συμβούλιο Συμμόρφωσης για τη διαπίστωση της μη συμμόρφωσης και την επιβολή χρηματικών κυρώσεων. Επίσης, εκκρεμούν και άλλες αιτήσεις ακυρώσεως με το ίδιο αντικείμενο που δεν έχουν ακόμη συζητηθεί και συνεχίζουν να κατατίθενται νέες.
Τέλος, η μη συμμόρφωση της Διοίκησης με τις ανωτέρω ακυρωτικές δικαστικές αποφάσεις έχει ήδη διαπιστωθεί και από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) το οποίο καταδίκασε τη χώρα για παράβαση του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη (υπόθεση Σακελλάρης κ.λπ. κατά Ελλάδας της 23ης Οκτωβρίου 2025, no. 43594/16). Εκκρεμούν και άλλες προσφυγές ενώπιον του ΕΔΔΑ με το ίδιο αντικείμενο".
