Κύπρος: Το μνημείο αγνοουμένων της Ευρωβουλής διχάζει

Ρεπορτάζ από τη Λευκωσία

Στις 17 Αυγούστου του 1974,τρία εικοσιτετράωρα μετά την έναρξη της δεύτερης τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, ο 61χρονος σήμερα Πέτρος Σουππούρης είδε την οικογένειά του -τους γονείς του και τα τρία του αδέρφια ηλικίας εννέα, τεσσάρων και δύο ετών- να δολοφονούνται μπροστά στα μάτια του από Τουρκοκύπριους ένοπλους.

Τότε ο Σουππούρης ήταν μόλις 10 χρονών και μαζί με τον μικρότερο αδερφό του ήταν ένας από τους λίγους που επιβίωσαν της "σφαγής του Παλαικύθρου", ενός χωριού της επαρχίας Λευκωσίας, όπου τα μέλη δύο οικογενειών εκτελέστηκαν εν ψυχρώ στο σπίτι τους.

Τρεις ημέρες νωρίτερα, στις 14 Αυγούστου, ο τότε 17χρονος Τουρκοκύπριος Χουσεΐν Ρουστέμ Ακάνσοϊ είχε βιώσει ανάλογη φρίκη, όταν η μητέρα και τα τέσσερα αδέλφια του μαζί με άλλους τριάντα συγγενείς τους σφαγιάστηκαν από Ελληνοκύπριους στα χωριά Αλόα, Μάραθα και Σανταλάρι, σε ένα έγκλημα, όπου 126 γυναικόπαιδα -ανάμεσά τους και ένα βρέφος δύο εβδομάδων-, εκτελέστηκαν ομαδικά.

Οι νεκροί των δύο αυτών εγκλημάτων πολέμου περιλαμβάνονται στους καταλόγους της Δικοινοτικής Επιτροπής Αγνοουμένων, η οποία συστάθηκε στην Κύπρο με στόχο τη διαλεύκανση της τύχης των Κυπρίων αγνοουμένων από τις δύο περιόδους βίας στο νησί (1963-64 και 1974) και την επιστροφή των λειψάνων τους στις οικογένειές τους.

Το λάθος της Ευρωβουλής

Στις 27 Οκτωβρίου, οι Σουππούρης και Ακάνσοϊ απηύθυναν κοινή επιστολή προς την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα, ζητώντας να διορθωθεί ένα "σοβαρό λάθος" που, όπως υποστηρίζουν, έγινε με την απόφαση της Ολομέλειας με 384 ψήφους υπέρ, να ανεγερθεί μνημείο για τους αγνοουμένους της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, έπειτα από πρόταση του Κύπριου ευρωβουλευτή Μιχάλη Χατζηπαντέλα.

Η απόφαση είχε προβληθεί με διθυράμβους από τον ευρωβουλευτή, ο οποίος σε ανάρτησή του στο Facebook ανέφερε πως το μνημείο θα αποτελεί υπενθύμιση της ιστορικής αλήθειας και του γεγονότος ότι το Κυπριακό παραμένει ανοιχτή πληγή στην καρδιά της Ευρώπης.

Όμως για τους Σουππούρη και Ακάνσοϊ, το μνημείο Χατζηπαντέλα όχι μόνο δεν προάγει την ιστορική αλήθεια, αλλά την αλλοιώνει, αφού, όπως γράφουν στην επιστολή τους, "είναι ιστορικά και ηθικά αδιανόητο να πιστεύουμε ότι μόνο μία κοινότητα υπέφερε σε αυτό το νησί και να διαγράφουμε τον πόνο των οικογενειών των αγνοουμένων Τουρκοκυπρίων".

Έχοντας προφανώς υπόψιν τους τους καταλόγους της ΔΕΑ, εντός των οποίων περιλαμβάνονται ακόμα 758 Ελληνοκύπριοι και 197 Τουρκοκύπριοι αγνοούμενοι, ζητούν από την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου "αν γίνει το μνημείο στο κτήριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, να είναι αφιερωμένο σε όλα τα θύματα της κυπριακής τραγωδίας".

Εκτός μνήμης οι Τουρκοκύπριοι

Η επιστολή των Σουππούρη-Ακανσόϊ δεν ήταν η μόνη αντίδραση που προκλήθηκε στην Κύπρο μετά την υπερψήφιση της πρότασης του ευρωβουλευτή Χατζηπαντέλα για τη δημιουργία μνημείου για τους αγνοουμένους του 1974. Ο Γενικός Γραμματέας του κόμματος της Αριστεράς Στέφανος Στεφάνου, μιλώντας μάλιστα κατά την επίσκεψή του στις εγκαταστάσεις της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοουμένους, δήλωσε πως για το ΑΚΕΛ "το μνημείο αυτό πρέπει να αφορά όλους τους Κύπριους αγνοούμενους, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, που αγνοούνται εξαιτίας των δικοινοτικών συγκρούσεων του 1963-64 ή της τουρκικής εισβολής του 1974".

Λίγες ώρες προηγουμένως, ο ευρωβουλευτής του κόμματος της Αριστεράς Γιώργος Γεωργίου -ο οποίος είχε υπερψηφίσει εντός Ευρωβουλής την πρόταση Χατζηπαντέλα- είχε προλάβει να δώσει στη δημοσιότητα και δική του επιστολή προς την Πρόεδρο του Ευρωβουλής, με την οποία ζητούσε τη συμπερίληψη και των Τουρκοκυπρίων αγνοουμένων στο μνημείο των Βρυξελλών.

Ανάλογου αιτήματος επιστολή έστειλε στην κα. Μέτσολα και ο Νιαζί Κιζιλγιουρέκ, ο πρώτος Τουρκοκύπριος ευρωβουλευτής στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο κ. Κιζιλγιουρέκ, καταγράφοντας τους αγώνες δημοσιογράφων, συγγενών των αγνοουμένων και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών για ανάδειξη της ιστορικής αλήθειας γύρω από το θέμα των αγνοουμένων και των δυσκολιών που αυτοί αντιμετώπισαν, καταγγέλλει πως η υιοθέτηση της πρότασης Χατζηπαντέλα θα δημιουργήσει ένα μνημείο "που με τη σιωπή του διαγράφει τους Τουρκοκύπριους."

Αντιδράσεις Ερχιουρμάν

Έντονα αντέδρασε και ο νέος ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, Τουφάν Ερχιουρμάν,για την απόφαση της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ανέγερση μνημείου αφιερωμένου στους Ελληνοκύπριους πεσόντες και αγνοουμένους της τουρκικής εισβολής, χαρακτηρίζοντάς την "απαράδεκτη" και "ενδεικτική της άγνοιας που επικρατεί στις Βρυξέλλες σχετικά με την πραγματική κατάσταση στην Κύπρο".

Σε γραπτή δήλωσή του, ο κ. Ερχιουρμάν υπογράμμισε ότι η απόφαση αυτή αποδεικνύει πως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο "αγνοεί πλήρως" το έργο της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοουμένους, η οποία, όπως σημείωσε, εργάζεται εδώ και χρόνια για τον εντοπισμό και την ταυτοποίηση αγνοουμένων και από τις δύο κοινότητες του νησιού.

Πηγή: Deutsche Welle