Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου
Το σχέδιο της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας παρουσίασε πριν από λίγο ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, στο πλαίσιο εκδήλωσης για τα 100 χρόνια της ΕΥΔΑΠ.
"Η αδιάλειπτη παροχή νερού αποτελεί βασική προτεραιότητα της Πολιτείας. Σήμερα βρισκόμαστε, δυστυχώς, σε ένα από τα χαμηλότερα σημεία αποθεμάτων νερού", δήλωσε ο Σταύρος Παπασταύρου.
Ο υπουργός αναφέρθηκε στην ιστορική πορεία της χώρας όσον αφορά τα έργα ύδρευσης και ταμιευτήρων: "Από το 1926 και την έναρξη της κατασκευής του φράγματος του Μαραθώνα, μέχρι την αξιοποίηση της λίμνης Υλίκης, και από τα εγκαίνια της τεχνητής λίμνης του Μόρνου έως τη μελέτη που εκπονήθηκε επί κυβέρνησης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και οδήγησε στο εμβληματικό έργο του Εύηνου, η Ελλάδα έχει επενδύσει διαχρονικά στη διασφάλιση επάρκειας υδάτινων πόρων".
Όπως επισήμανε, "η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη αντιμετώπισε τη μεγαλύτερη κρίση λειψυδρίας των τελευταίων δεκαετιών". Σήμερα, όμως, οι κλιματικές συνθήκες έχουν επιδεινωθεί δραματικά, ενώ η κλιματική αλλαγή εντείνει τη λειψυδρία. Η Ελλάδα κατατάσσεται στη 19η θέση παγκοσμίως ως προς τον κίνδυνο λειψυδρίας, ενώ η ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου θεωρείται από τις πλέον ευάλωτες του πλανήτη.
Μέχρι το 2021, τα αποθέματα νερού στους ταμιευτήρες της χώρας διατηρούνταν σταθερά στα 1,1 δισ. κυβικά μέτρα. Από το 2022 και μετά, η μείωση των αποθεμάτων αγγίζει τα περίπου 250 εκατ. κυβικά μέτρα ετησίως. Παράλληλα, το ετήσιο ύψος βροχοπτώσεων μειώνεται κατά περίπου 25%, ενώ το υδατικό στρες στη χώρα φτάνει στο 70%. Η Αττική και η Θεσσαλονίκη βρίσκονται στο επίκεντρο αυτής της κρίσης.
Από το 2023, η κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε σειρά πρωτοβουλιών, μεταξύ των οποίων η ίδρυση της Ρυθμιστικής Αρχής Υδάτων. Ωστόσο, τα υδρολογικά δεδομένα παραμένουν απαισιόδοξα, καθώς η χώρα διανύει το δεύτερο σημαντικότερο επεισόδιο έμμονης ξηρασίας των τελευταίων 40 ετών. "Όλες οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι δεν υπάρχει πλέον περιθώριο αναμονής", τόνισε ο υπουργός.
Το κυβερνητικό σχέδιο για την ενίσχυση των υδάτινων πόρων βασίζεται σε επτά άξονες στρατηγικής δράσης:
1. Σχεδιασμός και υλοποίηση μεγάλων έργων για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας στην Αττική: Το έργο "Εύρυτος" αφορά τη μερική εκτροπή των ποταμών Κρικελιώτη και Καρπενησιώτη προς τον Εύηνο, με εκτιμώμενη ολοκλήρωση το πρώτο εξάμηνο του 2029. Παράλληλα, δρομολογούνται βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα έργα, όπως γεωτρήσεις, αξιοποίηση του Βοιωτικού Ρου Κηφισού, μείωση διαρροών, ενημέρωση καταναλωτών και αξιοποίηση ανακτημένου νερού. Στο πλαίσιο αυτό περιλαμβάνονται επίσης το έργο του αγωγού ανύψωσης νερού στο ΕΥΣ για διασύνδεση με αφαλάτωση (διάρκειας 2 ετών) και η δημιουργία χερσαίας μονάδας αφαλάτωσης (διάρκειας 2-2,5 ετών).
2. Γεωγραφική επέκταση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ: Δημιουργία 2 ισχυρών πυλώνων σε Αττική και Θεσσαλονίκη με υποχρεωτική απορρόφηση παρόχων ύδρευσης και αποχέτευσης και επέκταση της αρμοδιότητας ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στην άρδευση στη γεωγραφική περιοχή της αρμοδιότητάς τους. Όπως είπε ο υπουργός, πρόκειται για ένα μεταρρυθμιστικό πρώτο βήμα στο νοικοκύρεμα 750 παρόχων σε ένα κατακερματισμένο τοπίο.
3. Θεσμική ενίσχυση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ: Εκσυγχρονισμός διατάξεων ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, κάποιες από τις οποίες ισχύουν αμετάβλητες από το 1980 και - Εργασιακές και μισθολογικές ευελιξίες, που θα ξεκλειδώσουν τη δυναμική των εταιρειών αυτών, θα προσελκύσουν νέα στελέχη και θα δώσουν τη δυνατότητα στην ΕΥΔΑΠ να εφαρμόσει πλήρως ένα φιλόδοξο επενδυτικό σχέδιο 2,5 δις.
4. Εφαρμογή ρυθμιστικού πλαισίου: Ενδυνάμωση του ρόλου της Ρ.Α.Α.Ε.Υ. και η ενεργοποίηση της διαδικασίας κατεπείγουσας ανάγκης.
5. Αναδιάρθρωση ΔΕΥΑ: Το Υπουργείο Εσωτερικών προχωρά σε κωδικοποίηση και βελτίωση της νομοθεσίας, με στόχο την εξυγίανση των 110 Δημοσίων Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) της χώρας που δεν απορροφώνται από ΕΥΔΑΠ/ΕΥΑΘ.
6. Αντιμετώπιση άμεσων προβλημάτων νησιών: Συνολικά,151 έργα με π/υ άνω των 320 εκ. € υλοποιούνται ήδη σε περισσότερα από 40 νησιά για βελτίωση ύδρευσης και αποχέτευσης.
7. Εξασφάλιση τεχνικής βοήθειας
Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, το οποίο, σύμφωνα με τον υπουργό, θωρακίζει το άνω του 50% του πληθυσμού της χώρας απέναντι στις συνέπειες της λειψυδρίας.
Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Χάρης Σαχίνης, παρουσίασε το όραμα και τα επόμενα βήματα της επιχείρησης. Όπως επεσήμανε, το δίκτυο ύδρευσης της ΕΥΔΑΠ "είναι τόσο εκτεταμένο όσο η απόσταση που χωρίζει την Ελλάδα από την Αυστραλία”. Όπως πρόσθεσε, παρά το μέγεθος και την πολυπλοκότητα του συστήματος, η ποιότητα του νερού "παραμένει η καλύτερη στην Ευρώπη και από τις κορυφαίες παγκοσμίως”.
Ο κ. Σαχίνης υπογράμμισε ότι η ΕΥΔΑΠ δεν περιορίζεται στην Αττική, αλλά στηρίζει τις τοπικές κοινωνίες σε όλη τη χώρα, ενώ τόνισε ότι η εταιρεία υλοποιεί ήδη έργα με το Δημόσιο για τη θωράκιση της Αττικής απέναντι στη λειψυδρία”. Αναφερόμενος στο έργο του Βοιωτικού Κηφισού, τόνισε ότι "οι αγρότες λαμβάνουν 30 εκατ. κυβικά μέτρα νερού και 7 εκατ. κυβικά μέτρα από το κανάλι του Μόρνου”.
Στόχος, όπως ανέφερε, είναι να εξασφαλιστεί η επάρκεια νερού έως την ολοκλήρωση του μεγάλου έργου του Εύηνου, το οποίο "όταν τεθεί σε λειτουργία, θα έχει μηδενικό κόστος λειτουργίας”. Παράλληλα, η ΕΥΔΑΠ έχει προετοιμάσει εναλλακτικά σχέδια – ένα plan B με αφαλατώσεις στη Θίσβη, τη Νέα Πέραμο και το Λαύριο, καθώς και ένα plan C, ως πρόσθετη γραμμή άμυνας σε περίπτωση επιδείνωσης των συνθηκών.
Αναφορικά με τα έργα για τη μείωση των διαρροών, ο κ. Σαχίνης ανέφερε ότι οι απώλειες περιορίζονται στο 15%. Παράλληλα, η εταιρεία προχωρά σε ενημερωτικές δράσεις προς τους καταναλωτές, προωθώντας την υπεύθυνη χρήση και εξοικονόμηση νερού.
Το συνολικό επενδυτικό σχέδιο της ΕΥΔΑΠ ανέρχεται σε 2,5 δισ. ευρώ και στοχεύει στον εκσυγχρονισμό υποδομών και υπηρεσιών. Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει την υδροδότηση της Κινέττας, την ενίσχυση του τροφοδοτικού δικτύου της Δυτικής Αττικής, την αύξηση της παροχής νερού στα Νότια Προάστια, τη μείωση διαρροών και την εγκατάσταση "έξυπνων" μετρητών, την κατασκευή νέου κεντρικού αγωγού αποχέτευσης στη λεωφόρο Βουλιαγμένης και νέα κέντρα επεξεργασίας λυμάτων στη Ραφήνα και τον Μαραθώνα και το νέο κέντρο Ψυττάλεια 3.
Αναφερθείς ο κ. Σαχίνης στο νέο ανταποδοτικό ρυθμιστικό πλαίσιο, τόνισε ότι "όποια κέρδη προκύπτουν θα επιστρέφουν σε νέες υποδομές και υπηρεσίες προς όφελος του πολίτη".
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι "υπάρχει ανάγκη αναθεώρησης της τιμολογιακής πολιτικής του νερού, που σήμερα παραμένει μία από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη", αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο αυξήσεων στα τιμολόγια, στο πλαίσιο της νέας προσέγγισης που θα εγκριθεί από τη ΡΑΑΕΥ. Όπως τόνισε, ωστόσο, η ΕΥΔΑΠ έχει και σκοπεύει να έχει το φθηνότερο τιμολόγιο στην Ευρώπη.
Ωστόσο, μιλώντας αργότερα κατά τη Συνέντευξη Τύπου για την εξειδίκευση των μέτρων, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, έβαλε τέλος στα σενάρια περί επιβολής ειδικού τέλους στους λογαριασμούς του νερού.
Όπως τονίστηκε, η αναθεώρηση της τιμολογιακής πολιτικής θα βασιστεί στην αρχή της ανταποδοτικής ανάκτησης του κόστους, λαμβάνοντας υπόψη τις επενδύσεις που απαιτούνται για την υλοποίηση έργων ενίσχυσης της επάρκειας νερού και αντιμετώπισης της λειψυδρίας.
Ο Εύρυτος θωρακίζει την Αττική για τα επόμενα 30 έτη
Αναφερθείς στο έργο του Εύρυτου κατά την εξειδίκευση των μέτρων, ο κ. Σαχίνης αναφέρθηκε στα πλεονεκτήματα του έργου, συνολικού προϋπολογισμού 535 εκατ. ευρώ:
• Εξασφάλιση επαρκούς υδροδότησης του Λεκανοπεδίου Αθηνών με πηγή δυναμικότητας 200 εκατ. m³ / έτος
• Άριστης ποιότητας πόσιμο νερό
• Πλήρης αξιοποίηση των υφιστάμενων υποδομών
• Μηδενικό κόστος λειτουργίας αφού η ενίσχυση του ταμιευτήρα Ευήνου γίνεται με βαρύτητα
• Πολύ μικρή περιβαλλοντική επιβάρυνση
Σε περίπτωση που στο μέλλον επικρατήσουν ευμενείς κλιματικές συνθήκες, η πρόσθετη ποσότητα νερού θα μπορεί να:
• Χρησιμοποιηθεί για τα προάστια της Αθήνας
• Χρησιμοποιηθεί για να ενισχύσει τους υπόγειους υδροφορείς της Αττικής
• Διατεθεί από το ΕΥΣ για υδροδότηση νησιών
• Μείωση του ενεργειακού κόστους από την αποδέσμευση της λίμνης Υλίκης
Όπως τονίστηκε, με τη διαδικασία της κατεπείγουσας ανάγκης το έργο μπορεί να είναι έτοιμο το πρώτο εξάμηνο 2029.
Κατά την εξειδίκευση των μέτρων, το Plan B προβλέπει ένα χαρτοφυλάκιο 3 έργων μονάδων αφαλάτωσης θαλασσινού και υφάλμυρου νερού προς τεχνικοοικονομική και περιβαλλοντική αξιολόγηση.
Όπως τονίστηκε, σκοπός του Plan B των αφαλατώσεων είναι να διασφαλίσει το ενδιάμεσο διάστημα σε περίπτωση καθυστέρησης του έργου Ευρύτου. Ως προτεινόμενες θέσεις μονάδων αφαλάτωσης εμφανίζονται η Θίσβη, η Νέα Πέραμος και το Λαύριο.
"Αυτήν προσπαθεί να διασφαλίσει ο πρόεδρος Τραμπ".
Ζητεί άρση πολιορκίας.
Είχε απαχθεί από τη Χαμάς και πέθανε στη Γάζα.
Χιλιάδες φοιτητές ξεκίνησαν πεζοπορία από το Βελιγράδι και άλλες πόλεις της Σερβίας με προορισμό το Νόβι Σαντ.
Σύμφωνα με νέα έρευνα του ανεξάρτητου μέσου ενημέρωσης Verstka.
Στέλεχος του Οργανισμού ζήτησε να επιτραπεί και στις μη κυβερνητικές οργανώσεις να λειτουργήσουν στον θύλακα.
"Το σύστημα παρακολούθησης του ΟΣΠΑΠΔ είναι έτοιμο να καταγράψει παρόμοιες δοκιμές και να παράσχει τα στοιχεία στα κράτη που έχουν υπογράψει τη Συνθήκη" είπε ο Φλόιντ.
Ξεκίνησε η δίκη άλλων τριών υπόπτων στη Φρανκφούρτη.
Δεύτερο παρόμοιο περιστατικό αυτή την εβδομάδα.
Ο αρχηγός του στρατού διέψευσε τον ισχυρισμό της Μόσχας ότι οι δυνάμεις της έχουν παγιδεύσει τα ουκρανικά στρατεύματα μέσα στο προπύργιο αυτό στα ανατολικά.
