Του Παναγιώτη Στάθη
Η φράση δεν ειπώθηκε αυτολεξεί αλλά το μήνυμα προς μέλη εγκληματικών οργανώσεων ήταν προφανές : "Καλύτερα να συνεργαστούν παρά να πάνε δεμένοι με εντάλματα".
Ο Δημ. Γκύζης, εποπτεύων εισαγγελέας της δίωξης οργανωμένου εγκλήματος, παρουσιάζοντας πρόσφατα το νέο ευνοϊκό πλαίσιο για τους κατηγορούμενους που συνδράμουν τις αρχές στην εξιχνίαση ή αποτροπή σοβαρών εγκλημάτων αλλά και το ανανεωμένο πρόγραμμα προστασίας τους (ανωνυμία και ασφάλεια), έστειλε ένα σαφές μήνυμα που προφανώς έχει ήδη τύχει εφαρμογής σε σοβαρές υποθέσεις. Άλλωστε, κυκλοφορούν ήδη πληροφορίες πως το σύστημα αυτό εφαρμόστηκε στην πρόσφατη επιτυχία της ομάδας, στην υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ που κατέληξε σε 13 προφυλακίσεις.
Ο κ.Γκύζης, ένας έμπειρος εισαγγελικός λειτουργός, που εποπτεύει την συγκεκριμένη υπηρεσία, παρουσίασε πρόσφατα το νέο πλαίσιο που οδηγεί στην εξάρθρωση εγκληματικών οργανώσεων μέσω – συνήθως- του μοναδικού τρόπου που εφαρμόζεται παγκοσμίως, δηλαδή της συνεργασίας προσώπων που συμμετείχαν σε αυτές.
Η εφαρμογή της μεθόδου των "προστατευομένων μαρτύρων" έχει κακή παράδοση στη χώρα (θυμίζουμε την αποκάλυψη των ονομάτων τους σε κοινή θέα σε υποθέσεις όπως π.χ της 17Ν ή της Χρυσής Αυγής) εξ ου και η νομοθέτηση του νέου άρθρου 187Γ (Μάρτιος 2025) εισφέρει νέες μεθόδους και αυξημένες εγγυήσεις για αυτούς που εισφέρουν τέτοια στοιχεία: "…..Τα τελευταία οδήγησαν στο να καταστρωθεί ένα σύστημα, σύμφωνα με το οποίο να παρέχονται σε έναν δράστη ιδίως εγκληματικής οργάνωσης αφενός κάποια κίνητρα για να αποκαλύψει πραγματικά περιστατικά και αφετέρου κάποιες δικονομικές εγγυήσεις για την ασφάλεια του ιδίου ή/και των οικείων του. Να δημιουργηθούν οι συνθήκες εκείνες που θα τον ωθούσαν να συνεργαστεί. Αυτή η σκέψη επιχειρείται να πάρει σάρκα και οστά μέσω των διατάξεων του νέου άρθρου 187Γ ΠΚ", αναφέρει ο έμπειρος εισαγγελέας Εφετών Δημ. Γκύζης , εποπτεύων του τμήματος οργανωμένου εγκλήματος στη χώρα, του αποκαλούμενοι δηλαδή ελληνικού FBI, που εχει να παρουσιάσει σημαντικές επιτυχίες το τελευταίο διάστημα. Η εισήγησή του παρουσιάστηκε στην θεματική ενότητα "Δικονομικές πλευρές της αποστολής και του έργου της Δ.Α.Ο.Ε. ("ελληνικό FBI"), στο 3ο FORUM Δικηγορικού Επαγγέλματος - Ζάππειο Μέγαρο, 17-18 Οκτωβρίου 2025.
Το νέο άρθρο που ψηφίστηκε με το νόμο τον 5187/2025, αλλάζει βασικά δεδομένα:
-Συνεργαζόμενοι μπορεί να χαρακτηριστούν πλέον όσοι είτε ανήκουν στην ίδια εγκληματική ομάδα και έχουν διαπράξει αδίκημα, είτε εισφέρουν στοιχεία που γνωρίζουν για οργάνωση που μετέχουν τρίτοι και όχι οι ίδιοι.
-Πλέον η παροχή πληροφοριών γίνεται με την μορφή αναγγελίας, δηλαδή οι πληροφορίες δεν παρέχονται ούτε στο πλαίσιο ανωμοτί εξηγήσεων/απολογίας ούτε κατάθεσης μάρτυρα.
-Αν η παροχή πληροφοριών οδηγήσει στην εξάρθρωση της οργάνωσης ή στην αποτροπή εγκλήματος, τότε ο δράστης είτε δεν αντιμετωπίζει ποινική δίωξη , είτε δεν διώκεται για εγκληματική οργάνωση.
-Αν ο κατηγορούμενος δεν είναι μέλος της ομάδας, αλλά εισφέρει στοιχεία για τρίτους, τότε του αναγνωρίζεται ελαφρυντικό στη δίκη του υπόθεση. Αν έχει ήδη καταδικαστεί τότε μπορεί να απολυθεί με όρους.
-Η αποκάλυψη των στοιχείων γίνεται με σε ανακριτικό υπάλληλο που επιθυμεί ο πληροφοριοδότης. Εκείνος ενημερώνει τον εποπτεύοντα εισαγγελέα, γίνεται διασταύρωση των στοιχείων και η αναγγελία παραμένει σε απόρρητο αρχείο, όπως και τα στοιχεία του προσώπου. Τηρούνται δε μέτρα ασφαλείας για τον ίδιο.
