Τρίτη, 14-Οκτ-2025 20:00
Καμπανάκι ΔΝΤ για τον κίνδυνο "άτακτης" διόρθωσης στις παγκόσμιες αγορές

Οι παγκόσμιες αγορές φαίνεται να αγνοούν τους κινδύνους από τις αυξημένες εμπορικές και γεωπολιτικές εντάσεις και τη διόγκωση των κρατικών ελλειμμάτων και χρεών, την ίδια στιγμή που τα ήδη υπερτιμημένα περιουσιακά στοιχεία ενισχύουν τις πιθανότητες για μια "άτακτη" διόρθωση στις αγορές, προειδοποίησε σήμερα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Η προειδοποίηση του ΔΝΤ έρχεται λίγο μετά τις τελευταίες απειλές του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για αύξηση των δασμών στην Κίνα οι οποίες τροφοδότησαν ένα νέο κύμα ανησυχιών στους επενδυτές για τον κίνδυνο ενός εμπορικού πολέμου μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη. Οι δηλώσεις του Τραμπ πυροδότησαν ένα μαζικό sell-off στις αμερικανικές μετοχές και οδήγησαν σε βουτιά το bitcoin στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας.
Παρά την πρόσφατη αυτή αστάθεια, οι παγκόσμιες αγορές έχουν δείξει ανθεκτικότητα από τον περασμένο Απρίλιο όταν ο Τραμπ εξαπέλυσε τον εμπορικό του πόλεμο, βρίσκοντας στήριξη στις προσδοκίες για νομισματική χαλάρωση στις περισσότερες μεγάλες προηγμένες οικονομίες. Ωστόσο, αυτή η αισιοδοξία καλύπτει την πιθανή ζημία από τους δασμούς και το υψηλό κρατικό χρέος, αναφέρει το Ταμείο.
Το ΔΝΤ προειδοποίησε παράλληλα ότι οι στενοί δεσμοί μεταξύ τραπεζών και λιγότερο ρυθμιζόμενων χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων θα μπορούσαν να ενισχύσουν αυτούς τους κινδύνους.
"Κάτω από την ήρεμη επιφάνεια, το έδαφος μετατοπίζεται σε πολλές περιοχές του χρηματοπιστωτικού συστήματος, δημιουργώντας τρωτά σημεία" προειδοποιεί το ΔΝΤ στην εξαμηνιαία Έκθεση Παγκόσμιας Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα.
"Τα μοντέλα αποτίμησης δείχνουν ότι οι τιμές των περιουσιακών στοιχείων υψηλού κινδύνου είναι πολύ πάνω από τα θεμελιώδη μεγέθη, αυξάνοντας την πιθανότητα ακανόνιστων διορθώσεων όταν προκύψουν δυσμενείς κραδασμοί", προσθέτει.
Αναφέρει ακόμα ότι οι αποτιμήσεις των μετοχών και των εταιρικών πιστωτικών μεγεθών είναι "αρκετά τεντωμένες", καθώς ο ενθουσιασμός για τις μετοχές της τεχνητής νοημοσύνης οδηγεί σε ιστορική συγκέντρωση τη χρηματιστηριακή αγορά. Αυτό δημιουργεί τον κίνδυνο μιας "αιφνίδιας, απότομης διόρθωσης" εάν οι αναμενόμενες αποδόσεις δεν δικαιολογήσουν τελικά της υψηλές αποτιμήσεις, τονίζει.
Η ανάλυση των αγορών κρατικών ομολόγων δείχνει επίσης την αυξανόμενη πίεση από τα δημοσιονομικά ελλείμματα στη λειτουργία της αγοράς. Ενώ οι αγορές ομολόγων ήταν σε γενικές γραμμές σταθερές μέχρι σήμερα, οι απότομες αυξήσεις στις αποδόσεις θα μπορούσαν να ασκήσουν πιέσεις στους ισολογισμούς των τραπεζών και να πιέσουν τα αμοιβαία κεφάλαια ανοικτού τύπου, σημειώνει το Ταμείο.
Το ΔΝΤ αναφέρει ακόμα ότι οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να παραμείνουν σε εγρήγορση για τους κινδύνους πληθωρισμού που προκαλούνται από τους δασμούς και να υιοθετήσουν μια προσεκτική στάση απέναντι στη νομισματική χαλάρωση, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι περαιτέρω αυξήσεις στην αποτίμηση των πιο επικίνδυνων περιουσιακών στοιχείων. Η ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών είναι "κρίσιμη", τονίζει, προκειμένου τα εν λόγω ιδρύματα να είναι σε θέση να εκπληρώνουν τις εντολές τους.
Η επισήμανση αυτή του Ταμείου έρχεται ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ συνεχίζει τους τελευταίους μήνες τις επιθέσεις του στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής της Federal Reserve, κάτι που δημιούργησε για πρώτη φορά φόβους για την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ.
Το ΔΝΤ ζήτησε επίσης "επείγουσες δημοσιονομικές προσαρμογές" για τον περιορισμό των ελλειμμάτων και τη διασφάλιση ανθεκτικών αγορών ομολόγων.
Το Ταμείο προειδοποιεί τέλος ότι η αυξημένη διασύνδεση των τραπεζών με χρηματοοικονομικά ιδρύματα εκτός του τραπεζικού τομέα που δεν έχουν την ίδια εποπτεία ενέχει τον κίνδυνο να αυξήσει τους πιθανούς κραδασμούς από τομείς όπως η ιδιωτική πίστωση και τα κρυπτονομίσματα.
Πρόκειται για έναν τομέα που περιλαμβάνει ασφαλιστικές εταιρείες, συνταξιοδοτικά ταμεία και hedge funds, μεταξύ άλλων, ο οποίος μετά τη ραγδαία ανάπτυξη των τελευταίων ετών κατέχει σήμερα περίπου το ήμισυ των παγκόσμιων χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων. Στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη, πολλές τράπεζες έχουν μη τραπεζικά ανοίγματα που υπερβαίνουν το υψηλής ποιότητας κεφάλαιό τους που έχει σχεδιαστεί για να απορροφά πιθανές ζημίες, σημείωσε το ΔΝΤ.
Περίπου το 10% των αμερικανικών τραπεζών και το 30% των ευρωπαϊκών τραπεζών θα αντιμετώπιζαν σημαντικό πλήγμα στο κεφάλαιό τους εάν τα μη τραπεζικά χρηματοοικονομικά ιδρύματα αποσύρουν όλες τις πιστωτικές τους γραμμές, σύμφωνα με ανάλυση του ΔΝΤ.
"Τα τρωτά σημεία στον μη τραπεζικό τομέα είναι διασυνδεδεμένα", αναφέρει το Ταμείο. "Μπορούν να μεταδοθούν γρήγορα στο βασικό τραπεζικό σύστημα, ενισχύοντας τους κραδασμούς και περιπλέκοντας τη διαχείριση κρίσεων".
Το ΔΝΤ προέτρεψε τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να υιοθετήσουν μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση για την αξιολόγηση αυτών των λιγότερο ορατών κινδύνων, ιδίως όσον αφορά τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ τραπεζών και μη τραπεζών.
Το ΔΝΤ κάλεσε επίσης τις κυβερνήσεις να υιοθετήσουν μια ολοκληρωμένη πολιτική απάντηση στα κρυπτονομίσματα, συμπεριλαμβανομένων των stablecoins, η υιοθέτηση των οποίων θα μπορούσε να αποδυναμώσει τον έλεγχο μιας κυβέρνησης επί του δικού της νομίσματος και να διαταράξει το παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα.