Θα ιδρυθεί τελικά κόμμα Σαμαρά;

Του Γεωργίου Ι. Μάτσου*

Στο χρονικό σημείο του τραγικού θανάτου της Λένας Σαμαρά, ο πατέρας της βρισκόταν στο επίκεντρο της συζήτησης δημιουργίας νέου πολιτικού φορέα. Ο σεβασμός στο βαρύ πένθος των γονιών τής άτυχης κοπέλας επέβαλε την αναστολή κάθε τέτοιας συζήτησης. Ήδη όμως συμπληρώθηκαν 40 ημέρες πένθους κατά τη θρησκευτική μας παράδοση. Συνεπώς, η συζήτηση για τις πολιτικές προθέσεις του πρώην πρωθυπουργού θα αναθερμανθεί.

Το ερώτημα, εάν το τραγικό συμβάν ματαιώσει το εγχείρημα, απαντούν αρνητικά τα μισόλογα διαφόρων ρεπορτάζ. Πιάνοντας το νήμα από εκεί όπου βρισκόταν αρχές Αυγούστου, η βασική διαφορά στα μέσα Σεπτεμβρίου είναι, ότι μπορούν να προχωρήσουν διαδικασίες που δεν θα προχωρούσαν Αύγουστο μήνα.

Τα πολιτικώς υπέρ και κατά ενός τέτοιου κόμματος έχουν περίπου όπως προηγουμένως. Μάλιστα το κλίμα έκτοτε έχει ίσως βελτιωθεί υπέρ Σαμαρά: Διότι ενώ η ΔΕΘ πανηγυρίστηκε από το Μαξίμου και τον φιλοκυβερνητικό τύπο ως επιτυχία, στην πραγματικότητα απογοήτευσε σφοδρά την οικονομία. Όταν δε άλλοι αναφέρονται σε "πατριωτική (υπερ)φορολόγηση" μεγάλων εισοδημάτων, ενισχύεται ο Σαμαράς ως μόνη αξιόπιστη κυβερνητική εναλλακτική.

Το πολιτικό ρεπορτάζ μαρτυρεί επίσης καλή έως εξαιρετική σχέση του Σαμαρά με τον επιχειρηματικό κόσμο, σε αντίθεση με τον σημερινό πρωθυπουργό: Σχεδόν το σύνολο των μεγάλων επιχειρηματιών της χώρας φέρεται να απουσίαζε από την έναρξη της ΔΕΘ. (Τούτο διαψεύδει το κυρίαρχο αφήγημα που θέλει την φορολογική και οικονομική πολιτική Μητσοτάκη να πνίγει τους μικρούς για να ευνοήσει τους μεγάλους. Μια κυβέρνηση που δεν τα πηγαίνει καλά με τους μεγάλους, θα ακολουθούσε πολιτική ευνόησης των μικρών επιχειρήσεων και διάλυσης των καρτέλ. Στην ‘πιάτσα’ κυκλοφορούν συγκεκριμένα σενάρια που εξηγούν την πραγματολογική αυτή αντινομία, τα οποία όμως η στήλη δεν αναπαράγει. Κλείνει η παρένθεση). Σε κάθε περίπτωση, εκτός από τις διογκούμενες, άστεγες πολιτικά μάζες Νεοδημοκρατών ψηφοφόρων και ο επιχειρηματικός κόσμος ευνοεί τη δημιουργία κόμματος Σαμαρά.

Τότε λοιπόν γιατί δεν ιδρύεται;

Λόγω άραγε των φερόμενων "όχι θετικών" δημοσκοπήσεων; Αυτές όμως δεν έχουν τόση σημασία. Αφενός, γνωρίζουμε μετά τις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου 2023 ότι οι δημοσκόποι ομολογημένα "πειράζουν" τις δημοσκοπήσεις. Αφετέρου, η πραγματική δυναμική του κόμματος Σαμαρά θα φανεί μόνον όταν ιδρυθεί. Θα επαναληφθεί ο Νοέμβριος 2009, όταν ο Σαμαράς ξεκίνησε ως αουτσάιντερ, αλλά εντέλει άπαντες (όσοι απέρριπταν την οικογένεια Μητσοτάκη) συνασπίστηκαν γύρω του.

Κατά την αυστηρώς προσωπική (ήτοι, δεν διαθέτω καμία τέτοια πληροφορία) εκτίμησή μου, ο λόγος που ο Σαμαράς διστάζει να προχωρήσει στη δημιουργία κόμματος, είναι άλλος και έχει ονοματεπώνυμο: Κώστας Καραμανλής.

Ο Σαμαράς θυμάται ότι ο Καραμανλής τον ξαναέφερε στη ΝΔ από την πολιτική έρημο. Αυτός τον στήριξε στις εσωκομματικές του 2009, κατόπιν προτροπής Μολυβιάτη και Αχιλλέα Καραμανλή, που φέρονται να του είπαν κοφτά "εμείς θα πάμε με τον Σαμαρά" και ζήτησαν και τη δική του στήριξη. Δίδει δε σήμερα "βαθιά νεοδημοκρατική" νομιμοποίηση στις νέες φιλοδοξίες Σαμαρά.

Ενδέχεται λοιπόν, ο Σαμαράς αφενός να αισθάνεται ότι έχει ακόμη ηθική υποχρέωση προς τον Καραμανλή, αφετέρου η ατυχής πορεία της Πολιτικής Άνοιξης τον ωθεί, ίσως υποσυνείδητα, να αναζητά τη "βαθιά νεοδημοκρατική" νομιμοποίηση που δεν είχε το 1993. Αν λοιπόν ο Καραμανλής δεν πολυ-θέλει ένα κόμμα Σαμαρά, αυτό μάλλον το λαμβάνει υπόψη ο τελευταίος.

Αλλά αν είναι πράγματι έτσι, πρόκειται για μεγάλο λάθος.

Διότι πρώτον: Ενδόμυχο σχέδιο Καραμανλή μετά το 2009 είναι, μια μέρα να ξαναπάρει τη ΝΔ στα χέρια του. Προς τούτο, πρέπει η ΝΔ να υπάρχει. Αν ένα κόμμα Σαμαρά αντικαταστήσει στο ορατό πολιτικό μέλλον τη ΝΔ, τότε δεν θα υπάρχει τίποτε για να ξαναπάρει στα χέρια του ο Καραμανλής.

Δεύτερον: Ο Σαμαράς αισθάνεται ηθική υποχρέωση απέναντι στον Καραμανλή. Αυτό όμως δεν είναι αμοιβαίο. Ελάχιστες ημέρες πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές της 7-11-2010, ο Καραμανλής υποστήριζε (με τον γνωστό διαψεύσιμο τρόπο του) το Μνημόνιο ως τάχα "αναγκαίο κακό", αυτοπυροβολούμενος πολιτικά. "Θυμήθηκε" να γίνει αντιμνημονιακός, μόνον όταν ο Σαμαράς υποστήριξε ανοικτά τα Μνημόνια, με την υπερψήφιση του PSI. Έως τότε άφηνε να διαρρέει, ακόμη και ότι είχε σκεφθεί να υπερψηφίσει το πρώτο Μνημόνιο μαζί με τη Ντόρα.

Ενώ κατά την πρωθυπουργία του ο Σαμαράς συμβουλευόταν τον Καραμανλή για όλα τα σημαντικά θέματα, ο Καραμανλής στο κρίσιμο, περιπετειώδες πρώτο εξάμηνο του 2015 δεν ανταπέδωσε τη στήριξη, παρά άφηνε να διαρρέει (ομοίως διαψεύσιμα) ότι πρέπει να υποστηριχθεί η κυβέρνηση Τσίπρα.

Δεν γνωρίζουμε μέχρι σήμερα τον ακριβή λόγο παραίτησης Σαμαρά από αρχηγός της ΝΔ το βράδυ του δημοψηφίσματος. Χωρίς να έχω καμία γνώση γεγονότων, υποψιάζομαι πάντως ότι ο Καραμανλής του ζήτησε να παραιτηθεί.

Τρίτον: Ο Σαμαράς είναι σήμερα πλήρως δικαιωμένος από την ιστορία για όλα. Για την αντίθεσή του στο πρώτο Μνημόνιο. Για την υποστήριξή του στο δεύτερο. Για τη γενναία αντίθεσή του στην "παλαβή" πολιτική του πρώτου εξαμήνου 2015, όταν η πολιτική Τσίπρα-Βαρουφάκη άγγιζε 90% αποδοχή. Έως και για την πτώση της κυβέρνησης του πατρός Μητσοτάκη δικαιώθηκε σήμερα πια. Ο Καραμανλής αντιθέτως δεν έχει δικαιωθεί σε τίποτε (πλην των αντιστάσεων που έδειξε στα εθνικά). Ακόμη και για το πρώτο Μνημόνιο, οι ‘παλαιομνημονιακοί’ του το χρεώνουν, ενώ οι ‘παλαιοαντιμνημονιακοί’ του χρεώνουμε την αυτοκτονική έως ύποπτη σιωπή του, που επέτρεψε να κυριαρχήσει επικοινωνιακά η άνευ ερείσματος άποψη ότι για το Μνημόνιο έφταιγε δήθεν η (όποια) προκάτοχος του ΓΑΠ κυβέρνηση.

Τέταρτο και κυριότερο: Ο Καραμανλής εσφαλμένα νομίζει ότι θα μπορεί να παραλάβει μέσω Δένδια ή άλλου δελφίνου τη ΝΔ. Διότι όπως πρώτος ο Μελετόπουλος είπε, ο Μητσοτάκης δεν θα φύγει ποτέ από την ηγεσία της ΝΔ. Δεν θα τον πτοήσει καμία εκλογική ήττα. Δεν τον ενδιαφέρει "το αύριο της παράταξης". Για το "αύριο της χώρας" δεν συζητούμε καν διότι, εάν τον ενδιέφερε, θα είχε παραιτηθεί ήδη. Μια τέτοια στάση Μητσοτάκη θα ματαιώσει κάθε σχέδιο επανάκαμψης του Καραμανλή ή καραμανλικής ηγεσίας στη ΝΔ. Η ΝΔ θα φθάσει το 0,1% όπως η ΕΔΗΚ του Ζίγδη, αλλά ο Μητσοτάκης θα παραμένει αρχηγός της, μη έχοντας άλλο τρόπο να παραμείνει στο πολιτικό σύστημα.

Δεν υπάρχει σήμερα καμία άλλη αξιόλογη αστική προοπτική για τη χώρα, πέρα από τη δημιουργία κόμματος Σαμαρά. Η με βιολογικούς όρους προβλεπόμενη ως όχι μακρά νέα θητεία του στην πρωθυπουργία, είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται σήμερα η χώρα, προκειμένου να συνταξιοδοτηθεί, μαζί με τον Μητσοτάκη, το υφιστάμενο διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα και να γεννηθεί το καινούργιο πάνω σε νέες βάσεις.

Θα ήταν κατανοητό αν εξαιτίας του προσωπικού του δράματος ο Σαμαράς δεν θέλει να δραστηριοποιηθεί ξανά. Αν όμως "ακούει" τον Καραμανλή και δεν προχωρά, είναι λάθος και για τον ίδιο και για τη χώρα.

*Δ.Ν., Δικηγόρος