Μοναχός σου χόρευε

Του Χρήστου Χωμενίδη

Η αντίληψη καλά κρατεί στην κοινωνία μας: Πρέπει να παντρευόμαστε. Όχι μονάχα τον εκλεκτό της καρδιάς μας, που πλέον -πάλι καλά- επιτρέπεται να ανήκει στο ίδιο με εμάς φύλο. Αλλά και την ομάδα μας. Και το κόμμα μας. Ακόμα δε κι έναν τρόπο, ένα στυλ ζωής, που άπαξ και το υιοθετήσουμε, οφείλουμε να το ακολουθούμε απαρέγκλιτα.

Το διαπιστώνεις στο πώς συστήνουν οι περισσότεροι τον εαυτό τους όποτε τους ζητείται, συχνά και δίχως να τους ζητηθεί: "Είμαι ο Μανώλης, Θρύλος και Δεξιός, προσκυνώ Άρχοντα Νότη Σφακιανάκη, κερί ανάβω να τον ξαναδώ στην πίστα!" Ή "είμαι η Μάιρα, λατρεύω Λεξ, queer κινηματογράφο και μικρές Κυκλάδες…" 

Οι προτιμήσεις του καθενός γίνονται ιδιότητες και συγκροτούν την ταυτότητά του. Οφείλουν δε να ταιριάζουν μεταξύ τους. Εάν η Μάιρα έσκαγε στα Κουφονήσια ακούγοντας τον αετό που πεθαίνει στον αέρα, οι συμπαραθεριστές της θα την κοίταζαν τουλάχιστον καχύποπτα. Εάν η Ολυμπιακάρα Μανώλης παράγγελνε σαλάτα με κινόα και αβοκάντο, η παρέα του θα τον έκραζε. Θα ήταν σαν να φοράει κασκόλ και βατραχοπέδιλα. 

Ανέκαθεν οι άνθρωποι αυτοπροσδιορίζονταν ετεροπροσδιοριζόμενοι. Είχαν ανάγκη να ανήκουν σε ένα σύνολο, το οποίο τους προστάτευε, κυρίως δε τους έδινε ταυτότητα, νόημα, σκοπό και τρόπο ζωής. 

Η θρησκεία που ιδιοφυώς οργάνωσε ο Απόστολος Παύλος στο όνομα του Εσταυρωμένου διεκήρυσσε την κοινωνία με τον Χριστό ως απαραίτητο όρο της αληθινής ύπαρξης. Εκτός Εκκλησίας, δίδασκε, είσαι ψυχικά νεκρός. Λαμπρός επίγονος του στάθηκε και ο εμπνευστής του κόμματος "νέου τύπου". Ο Βλαδίμηρος Λένιν. Οι παρ’ημίν Κουκουέδες υπάκουαν -κατά τα ηρωικά τους χρόνια- σε ένα αυστηρό σαβουάρ βιβρ, το οποίο την δεκαετία του 1950 καταδίκαζε το μπουζούκι σαν χασικλίδικο και τη δεκαετία του 1970 τη ροκ σαν αμερικανόφερτη. Επέβαλλε επίσης οι σύντροφοι να ζευγαρώνουν με συντρόφισσες και να διαβάζουν στρατευμένους ποιητές και συγγραφείς. Από την περίοδο της Αλέκας Παπαρήγα και κυρίως στις μέρες μας με τον Δημήτρη Κουτσούμπα, το ΚΚΕ ακολουθεί μία σατανική, με την καλή έννοια, στρατηγική: Χαλαρώνει πολιτιστικά, τιμά ακόμα και τον Σταύρο Ξαρχάκο, πρώην ευρωβουλευτή της Νέας Δημοκρατίας. Σκληραίνει παράλληλα ιδεολογικά, επιστρέφει στη ζαχαριαδική -δηλαδή στη σταλινική- του κοίτη.          

Ας αφήσουμε το ΚΚΕ στις χαρές του και ας μεταφερθούμε στον φιλελεύθερο -λεγόμενο- χώρο. Που γαλβανίστηκε στην εποχή του διχασμού, όταν όποιος δεν πίστευε πως ο Σύριζα θα καταργούσε μονοκοντυλιά τα μνημόνια χαρακτηριζόταν "γερμανοτσολιάς" και υπόκειτο σε δολοφονία χαρακτήρα. Που περιέλαβε την πεφωτισμένη κεντροδεξιά αλλά και την εκσυγχρονιστική σοσιαλδημοκρατία - ό,τι και αν σημαίνουν αυτές οι λέξεις στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας. Που φλέρταρε με την Ελιά, αποπειράθηκε να αυτονομηθεί με το Ποτάμι και στη συνέχεια αποδέχθηκε ως ηγέτη του, εναγκαλίστηκε και υποστήριξε τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Που βαυκαλίζεται ότι βρίσκεται στα πράγματα από το 2019. Και πως θα διατηρήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων ελλείψει αξιόπιστης αντιπολίτευσης.

Κι εκεί λοιπόν, στους κυβερνώντες φιλελεύθερους, επικρατεί το δόγμα "ο μη μεθ’ημών, καθ’ημών". "Όποιος δεν είναι μαζί μας, είναι εναντίον μας". Καθώς δε σφίγγουν δημοσκοπικά τα γάλατα, αγριεύει ακόμα περισσότερο. 

Το διαπιστώνεις εύκολα, αρκεί να έχεις δημόσιο λόγο – και όλοι έχουν στον αστερισμό των σόσιαλ μίντια. 

Καταδικάζεις την ρατσιστική εκδίωξη των Ισραηλινών πολιτών από την Σύρο; Το -κατά δήλωσιν του- "αριστερό" ασκέρι θα σε κράξει. Ενώ οι νουνεχείς, κατά δήλωσιν τους επίσης, νεοδημοκράτες θα σε επευφημήσουν. 
Αντιτίθεσαι, την επόμενη μέρα, στην ακροδεξιά στροφή στο μεταναστευτικό, που εκτός από απάνθρωπη είναι και ατελέσφορη; Και τι δεν θα σού σούρουν οι πάλαι ποτέ κεντρώοι, οψίμοι σήμερα υποστηρικτές του Θάνου Πλεύρη. Μέχρι ως φερέφωνο θα σε συκοφαντήσουν του τάδε εκδότη ή του δείνα επιχειρηματία.

Το να αρνείσαι να τεθείς υπό τον ζυγό ενός κόμματος ή ενός ανθρωποδίκτυου… Το να διατηρείς την ανεξαρτησία της γνώμης σου… Σε κάνει αυθάδη, προσεχώς και αποσυνάγωγο. Πώς να σε εμπιστευτούν όταν δεν εθελοτυφλείς στις ένθεν και ένθεν κουτσουκέλες προς χάριν δήθεν του εθνικού, του παραταξιακού έστω, συμφέροντος; Όταν -όπως είναι υγιές- οι απόψεις σου μεταβάλλονται με γνώμονα τις εξελίξεις; Όταν οι ιδέες σου παραμένουν αναλλοίωτες, οι πολιτικοί όμως φορείς που τις εξέφραζαν δεν τις εκφράζουν πλέον;  

Μην "παντρεύεστε", φίλες και φίλοι. Μην αναζητάτε ψυχικό αποκούμπι στην ταύτιση με τίποτα και με κανέναν. Μην γίνεστε οπαδοί ούτε καν καλλιτεχνών – διάβασα πρόσφατα για έναν τραγουδοποιό που προπηλάκισε έναν μουσικοκριτικό, "εσύ δεν ήσουν θαυμαστής μου;" τον ρώτησε αγανακτισμένος, "ποιος σε έβαλε να γράψεις άσχημα για τον τελευταίο δίσκο μου;". 

Κι ακόμα περισσότερο μην συνδέεστε επαγγελματικά ή οικονομικά με κανέναν φορέα εξουσίας. Όσο ευγενείς κι αν είναι οι προθέσεις σας, όσο άψογη η δουλειά σας, θα φτάσει η ώρα που θα μετανιώσετε πικρά. Οι μεν θα ισχυρίζονται πως τους χρωστάτε αιώνια υποχρέωση. Οι δε θα σας κατηγορούν για συνοδοιπόρο, για προσκυνημένο.

Δεν πρέπει ωστόσο οι άνθρωποι να συνασπίζονται, να οργανώνονται, να διεκδικούν ομού τα δίκια τους; Ας συμβαίνει στα πλαίσια μιας ελεύθερης, μη "μονογαμικής", καθημερινά ανανεούμενης σχέσης. "Μοναχός σου χόρευε κι όσο θέλεις πήδα!" έλεγαν οι παλιοί.

* Ο Χρήστος Χωμενίδης είναι συγγραφέας