Χειρότερο από έγκλημα

Του Χρήστου Χωμενίδη

Διαβάζω τα ρεπορτάζ για το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου. Ακούω στο ραδιόφωνο τον αρμόδιο υπουργό να ανακοινώνει τη δρακόντεια αυστηροποίηση της στάσης του κράτους απέναντι στους παρανόμως εισερχόμενους αλλοδαπούς. Και θυμάμαι τη σοφή φράση, η οποία αποδίδεται στον Ζοζέφ Φουσέ, υπουργό Αστυνομίας του Ναπολέοντα. "Είναι χειρότερο από έγκλημα. Είναι λάθος!" 

Ποια αντίληψη εκφράζει ο Μάκης Βορίδης, ποια ελπίδα ενσαρκώνει; Η Ελλάδα να τσακώσει και να στείλει στον αγύριστο όσους αλλόφυλους διαβιούν εντός της. Να περάσει σε Ανατολή και Δύση το μήνυμα ότι δεν είμαστε ξέφραγο αμπέλι. Πως όποιος πονηρός παραβιάζει εφεξής τα σύνορά μας θα έχει κακά ξεμπερδέματα. 

"Μόνος σου το’πες! Παράνομος! Πονηρός! Λάθρο…" 

Σωστά. Σε εκείνους που έρχονται για να επενδύσουν σε airbnb, να αναβαθμίσουν γειτονιές ολόκληρες καθιστώντας τες απρόσιτες στους ντόπιους, να αγοράσουν κάποιο φιλετάκι στην αθηναϊκή ριβιέρα ή στα νησιά, στους παραλήδες ξένους στρώνουμε χαλιά. Ενώ σε όσους το έσκασαν από ρημαγμένες πατρίδες, περπάτησαν χιλιάδες χιλιόμετρα, θαλασσοπνίγηκαν, τους εκμεταλλεύτηκαν δουλέμποροι, ρίχνουμε πόρτα. Διότι τα βάσανα τους δεν μας αφορούν. Και η παρουσία τους εδώ δεν μας χρησιμεύει.

Ειλικρινά απορώ. Δεν αντιλαμβάνεται ο κύριος Βορίδης, πολιτικός με ξεχωριστή μόρφωση και όλως ιδιαίτερη ευφυΐα, ότι η ιστορία του ανθρώπου είναι η ιστορία της μετανάστευσης; Έχει ξεχάσει το "Συναξάρι του Ανδρέα Κορδοπάτη", το αριστούργημα του Θανάση Βαλτινού, που ανιστορεί το πάθος ενός Μωραϊτη στις αρχές του 20ου αιώνα να φτάσει, να ριζώσει στην Αμερική; Τις "Νύφες" του Παντελή Βούλγαρη; Τον "Νονό" έστω του Κόπολα, όπου ο Βίτο Κορλεόνε διασχίζει εννιάχρονος, ασυνόδευτος τον Ατλαντικό; 

Προϊόντος του 21ου αιώνα, τα μεταναστευτικά τσουνάμια θα φουσκώνουν. Το 2050, η Αφρική θα έχει πληθυσμό δυόμισι δισεκατομμύρια. Χώρες ολόκληρες θα ερημοποιούνται εξαιτίας της κλιματικής καταστροφής. Ποιοί νόμοι, ποιά συνοριακή αστυνομία θα αποκρούουν τότε τα πλήθη των απελπισμένων, των κυριολεκτικά διψασμένων; Δεν θέλω να ακουστώ ζοφερός, αγάντα όμως μην κι εμείς οι Έλληνες αναγκαστούμε να μεταναστεύσουμε σε βορειότερα κλίματα όταν οι μέγκα-καύσωνες και οι μέγκα-πυρκαγιές θα μας έχουν κόψει την ανάσα…

Επανερχόμενοι στο σήμερα, δεν γνωρίζει ο κύριος Βορίδης την έλλειψη εργατικών χεριών που πλήττει την οικονομία μας; Την υπογεννητικότητα, τη προϊούσα γήρανση του πληθυσμού;

Κάποιος καχύποπτος θα ισχυριζόταν ότι το νέο νομοσχέδιο, εφόσον ψηφιστεί και εφαρμοστεί, το μόνο που θα καταφέρει θα είναι να επιδεινώσει δραματικά τη θέση των μεταναστών που δεν έχουν χαρτιά. Θα τους αναγκάζουν τα αφεντικά τους να δουλεύουν όλο και πιο σκληρά στα χωράφια και στις κουζίνες των εστιατορίων. Όλο και πιο εξαντλητικά και κακοπληρωμένα, και δωρεάν ενίοτε, ίσα να τρώνε ένα ξεροκόμματο, απειλώντας τους ότι θα τους καταγγείλουν. 

"Ας μας αδειάσουν λοιπόν τη γωνιά!" 

Αυτό το "ας μας αδειάσουν τη γωνιά", θα το λέγαμε άραγε τη δεκαετία του 1990; Όταν η παραγωγή και η κοινωνία μας αναζωογονήθηκαν από όσους ήρθαν από τις χώρες του χρεοκοπημένου "υπαρκτού σοσιαλισμού"; Όταν γηροκομούσαν οι Έλληνες μπιρ παρά τους γονείς τους, ξεπερνούσαν τον σεξουαλικό τους υποσιτισμό -το "Προσεχώς Βουλγάρες" άφησε εποχή-, είχαν στη δούλεψη Αλβανούς οικοδόμους, γεωργούς, βοσκούς; Και αντί να τους ευγνωμονούν που διέσωσαν προσωρινά το ασφαλιστικό μας σύστημα, ούρλιαζαν κι από πάνω στα γήπεδα "Δεν θα γίνεις Έλληνας ποτέ, Αλβανέ!"…

"Ό,τι βλακεία κι αν έλεγαν οι χούλιγκαν, οι Αλβανοί είναι απολύτως συμβατοί με εμάς. Κρέας-νύχι σχεδόν. Εδώ συνεννοούνταν στα αρβανίτικα στην Ελευσίνα και στα Σπάτα! Πώς να μην ενσωματωθούν, πώς να μην προκόψουν; Ενώ όσοι φτάνουν τώρα τι κοινό έχουν μαζί μας; Μουσουλμάνοι, αν όχι και ισλαμιστές, οι οποίοι μισούν τον δυτικό πολιτισμό και προσβλέπουν στην ώρα που θα ανατιναχθούν εν μέση οδώ κραυγάζοντας "Αλλάχ Ακμπάρ!”…" 

Μπαίνω σε ένα από τα δεκατρία σπίτια που έχει στην Αθήνα η μη κυβερνητική οργάνωση "The Home Project” για να φιλοξενεί ασυνόδευτα ανήλικα. Συναντάω Πακιστανούς, Αφγανούς, Σύριους, Αφρικάνους. Νήπια, παιδιά, προέφηβους. Κορίτσια και αγόρια. Που έχουν αντιμετωπίσει στην τρυφερότερη ηλικία καταστάσεις αδιανόητες σε εμάς. Πόλεμο, πείνα, αφανισμό ή διάλυση των οικογενειών τους, προσφυγιά… Λοιμούς και εκ γενετής αρρώστιες. Που αν δεν υπήρχε κάποιος να νοιαστεί, θα έπεφταν θύματα τράφικινγκ, θα εκπορνεύονταν, θα σπρώχνονταν στο έγκλημα αφού θα τα είχαν εθίσει στα ναρκωτικά.

Μπαίνω στο σπίτι και αντικρίζω τα πιο χαρούμενα, τα πιο ζωηρά, τα πιο κοινωνικά παιδιά που έχω δει ποτέ μου. Τα πιο ευφυή – δεν θέλω να υποτιμήσω τα Ελληνάκια μα οι τρομερές αντιξοότητες ακονίζουν το μυαλό. Με κυκλώνουν, με καταιγίζουν με ερωτήσεις. Μού δείχνουν ζωγραφιές και σχολικές τους εργασίες, μού παίζουν τις αγαπημένες τους μουσικές. Χορεύουν γύρω μου. Απαγορεύεται να τα ρωτήσω για το παρελθόν τους, ένας πιτσιρικάς όμως μού δείχνει με το δάχτυλο το ταξίδι που έκανε από την υποσαχάρια πρώτη πατρίδα του στην δεύτερη πατρίδα, την Ελλάδα. "Είσαι δηλαδή και Έλληνας;" "Αμέ!" μού χαμογελάει πλατιά.  

Στα σπίτια του "The Home Project” (το οποίο πατάει στα πόδια του χάρη σε ευρωπαϊκά κονδύλια και εύπορους δωρητές με κοινωνική συνείδηση) διαπλάθονται πολίτες του κόσμου. Ελάχιστα αν πιστεύεις στις ουμανιστικές μας αρχές, στην υπεροχή της φιλελεύθερης ανοιχτής κοινωνίας, θα αποκλείσεις εντελώς τον κίνδυνο αυτά τα παιδιά να ασπαστούν τη Σαρία. Πόσω δε μάλλον να καταλήξουν κακοποιά στοιχεία, τρομοκράτες. Τα στοιχεία άλλωστε το αποδεικνύουν. Από τα χίλια τετρακόσια ανήλικα που έχει υποστηρίξει το "The Home Project” από το 2016, ουκ ολίγα σπούδασαν, διακρίθηκαν και σε κορυφαία πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής. Ξεπέρασαν τα ψυχικά τους τραύματα, ενίοτε και τις σωματικές τους αναπηρίες. Ακόμα και αν περάσουν τη ζωή τους στο εξωτερικό, δεν μπορεί να μην θυμούνται την Ελλάδα ως την πρώτη που τους ανοίχτηκε αγκαλιά.

Μακάρι να συνόδευα τον κύριο Βορίδη σε ένα τέτοιο σπίτι. Θα ένοιωθε – ποιος άνθρωπος μπορεί να μη νοιώσει; Θα τροποποιούσε ριζικά το νομοσχέδιο του. Θα έσκυβε πάνω από τα εκατοντάδες παιδιά που επιβιώνουν σε άθλιες συνθήκες στη Σάμο. Θα καταλάβαινε ότι η μετανάστευση μπορεί να μας κάνει πλουσιότερους. Οικονομικά. Μα κυρίως ψυχικά.

* Ο Χρήστος Χωμενίδης είναι συγγραφέας