Κερδοσκοπία και φιλανθρωπία!

Έχουμε δει να "χτίζονται" πόρτες για να μην γίνει μάθημα ή για άλλους, πλήρως εξωσχολικούς, λόγους. Ζήσαμε την πολυετή κατάληψη πανεπιστημιακών χώρων και τη μετατροπή τους σε κοινόβια ενώ πολλές φοιτητικές λέσχες μετατράπηκαν σε ορμητήρια συμμοριών και "λαϊκές" εμπορίου ναρκωτικών. Το χειρότερο όμως είναι ότι όλα τα παραπάνω, δεν αποτελούν παρά σταγόνα στον ωκεανό όσων συμβαίνουν στους χώρους των ελληνικών ΑΕΙ, τις τελευταίες δεκαετίες!

Παρά τις μεγάλες, υπεράνθρωπες πολλές φορές, προσπάθειες του συντριπτικά μεγαλύτερου τμήματος του διδακτικού προσωπικού και την θέληση των περισσοτέρων φοιτητών, η ποιότητα της ανώτατης παιδείας της χώρας, φθίνει συνεχώς. Κατά διαστήματα δε, με επιταχυνόμενο ρυθμό!

Ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια είδαμε κάμποσες αλλαγές προς το καλύτερο. Σε καμία περίπτωση όμως αρκετές ώστε να θεωρηθεί ότι η κατάσταση έχει αρχίσει να διορθώνεται. Και σε αυτό σίγουρα δεν βοήθησε ιδιαίτερα η περίπλοκη διαχείριση που χρειάστηκε να γίνει στην περίπτωση της πανεπιστημιακής αστυνομίας. Ούτε και οι διάφορες αντιδράσεις που, με την κάλυψη της αξιωματικής αντιπολίτευσης, εκδηλώνονταν κατά καιρούς, επαναφέροντας καταστάσεις και χώρους σε πρότερες, πραγματικά ντροπιαστικές καταστάσεις. Με αποτέλεσμα η Πολιτεία να είναι αναγκασμένη να σπαταλήσει χρόνο και πόρους, για να επιτύχει ξανά, αυτά που είχε πετύχει μερικές μόλις ημέρες πριν! Απίθανα κι όμως ελληνικά...

Μία από τις (μεγάλες) μεταρρυθμίσεις που θεωρείται πως είναι αναγκαία για να αλλάξει οριστικά και αμετάκλητα αυτή η αποτρόπαια και εξαιρετικά δυσφημιστική για τη χώρα κατάσταση, είναι η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Ένα θέμα που στο παρελθόν έχει προκαλέσει τεράστιες πολιτικές αντιπαραθέσεις και έχει απειλήσει με πτώση κυβερνήσεις με σοβαρή πλειοψηφία. Φαίνεται όμως τώρα ότι έφθασε η ώρα να γίνουν τα απαραίτητα βήματα.

Η κυβέρνηση έχει βρει μία έξυπνη μεν, προσωρινή δε λύση με βάση το άρθρο 28 του Συντάγματος και τις προβλέψεις του για διακρατικές συμφωνίες, ενώ ταυτόχρονα φαίνεται να υπάρχει η απαραίτητη πλειοψηφία για τη δρομολόγηση των διαδικασιών μιας Συνταγματικής αναθεώρησης που θα περιλαμβάνει το "φοβερό και τρομερό" άρθρο 16 που απαγορεύει τη δημιουργία μη κρατικών πανεπιστημίων. Απαγόρευση που δεν ισχύει σε καμία άλλη χώρα του πολιτισμένου κόσμου.

Κι ενώ όλα μοιάζουν να παίρνουν έναν δρόμο προς μία θετική εξέλιξη, η συζήτηση κατευθύνεται σε ένα θέμα που δεν έχει καμία απολύτως σημασία. Όλοι ξαφνικά κόπτονται και ενδιαφέρονται εάν θα επιτραπεί και η δημιουργία κερδοσκοπικών ή μόνο μη κερδοσκοπικών. 

Φυσικά, όπως συμβαίνει συνήθως σε τέτοια ζητήματα, πρόκειται περί όνου σκιάς. Γιατί κερδοσκοπικά υπάρχουν ήδη σήμερα. Μπορεί να μην τους έχει δοθεί ο τίτλος αλλά κατά τα άλλα δεν διαφέρουν ιδιαίτερα από τα αντίστοιχα "μητρικά" τους στην αλλοδαπή και παράγουν ικανοποιητικά κέρδη. Ενώ δεν θα πρέπει να ξεχνάμε επίσης, ότι τα καλύτερα Πανεπιστήμια του Δυτικού κόσμου είναι μη κερδοσκοπικά, ανεξαρτήτως εάν πρόκειται για ιδρύματα του ιδιωτικού ή του δημόσιου τομέα. Και χρησιμοποιούν τα εξαιρετικά μεγάλα έσοδα τους από δωρεές και δίδακτρα αφενός για να βελτιώνουν, να εκσυγχρονίζουν συνεχώς και να επεκτείνουν τις εγκαταστάσεις τους και αφετέρου για να προάγουν τις επιστήμες, προσελκύοντας με διαφόρων ειδών κίνητρα, φυσικά και οικονομικά, τους καλύτερους ακαδημαϊκούς σε κάθε πεδίο σπουδών που προσφέρουν.

Είθε να δούμε παραρτήματά τους, αλλά και… καθαρόαιμα ελληνικά και στη χώρα μας σύντομα! Μόνο καλό μπορεί να προκύψει από μια τέτοια εξέλιξη.

Πέτρος Λάζος
petros.lazos@capital.gr