Τρίτη, 12-Ιουλ-2022 22:00
Τρία μεγάλα ορόσημα για την Ελλάδα ως το τέλος του χρόνου
Του Τάσου Δασόπουλου
Οι κατευθυντήριες γραμμές για το υπόλοιπο μισό του 2022 και το 2023 που "ανανέωσε" το χθεσινό Eurogroup, ήταν σαφείς για τις χώρες με υψηλό χρέος όπως είναι η Ελλάδα: στηρίξτε με μέτρο τα νοικοκυριά κατά της ακρίβειας, μειώστε ελλείμματα και χρέος, επιταχύνετε την υλοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης.
Σε ό,τι αφορά τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, όπως και κατά την περίοδο της πανδημίας, η Ελλάδα βρέθηκε στις χώρες που παρείχαν τη μεγαλύτερη στήριξη κατά της ακρίβειας. Τα μέτρα -ανεξαρτήτως πηγής χρηματοδότησης- από τα τέλη του 2021 μέχρι τώρα, έχουν φτάσει τα 8,5 δισ. ευρώ. Από αυτά, περίπου 3,5 δισ. ευρώ είναι η συνεισφορά του προϋπολογισμού. Το ότι δεν υπάρχει κάποια ειδική αναφορά στην Ελλάδα οφείλεται στο γεγονός ότι η Ελλάδα χρηματοδοτεί τα μέτρα στήριξης από το πλεόνασμα εσόδων που παρέχουν κυρίως οι έμμεσοι φόροι και από τις αρχές Απριλίου ο τουρισμός, για τον οποίο υπάρχουν πλέον βάσιμες προσδοκίες ότι θα ξεπεράσει τον τζίρο-ρεκόρ των 18,5 δισ. ευρώ του 2019. Το έλλειμμα θα μειωθεί το 2022 κατά 3% του ΑΕΠ και το χρέος κατά 13% του ΑΕΠ.
Το Eurogroup συστήνει επίσης, μέτρα που στοχεύουν στους περισσότερο οικονομικά ευάλωτους και δεν είναι μόνιμα. Αυτό, βοηθάει το υπουργείο Οικονομικών να αποκρούει το μόνιμο αίτημα της αντιπολίτευσης για μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα. Θα πρέπει, όμως, να έχει πολύ προσεκτική διαχείριση στο μέτρο της αναστολής της ρήτρας αναπροσαρμογής, το οποίο λόγω των υψηλών τιμών του φυσικού αερίου και κατά συνέπεια και του ηλεκτρικού ρεύματος, μπορεί να απαιτήσει περισσότερα από τα 2 δισ. ευρώ που είχαν υπολογιστεί. Το συγκεκριμένο μέτρο είναι μεν έκτακτο αλλά εφαρμόζεται οριζόντια. Συνεπώς, βρίσκεται κοντά στην "κόκκινη γραμμή" της επιτροπής.
Η δεύτερη εντολή του Eurogroup για τις χώρες με υψηλό χρέος, είναι η ταχεία υλοποίηση των επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων των εθνικών προγραμμάτων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Ο στόχος είναι να ισοσκελίσουν την απώλεια στο ΑΕΠ που προκαλεί η ενεργειακή κρίση, με δημόσιες επενδύσεις. Η Ελλάδα σε ένα διάστημα 8 μηνών, από τον Νοέμβριο οπότε υπογράφηκε η επιχειρησιακή συμφωνία με την ΕΕ για το χρονοδιάγραμμα των οροσήμων, έχει ενεργοποιήσει 230 επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις, συνολικού προϋπολογισμού 10,3 δισ. ευρώ, ενώ έχει βάλει στην γραμμή της εκκίνησης 55 επενδύσεις, προϋπολογισμού 2,6 δισ. ευρώ.
Πήρε τον Απρίλιο την πρώτη κανονική δόση ύψους 3,6 δισ. ευρώ και έχει ολοκληρώσει τα 25 ορόσημα της δεύτερης δόσης, ύψους 19,7 δισ. ευρώ για την οποία αναμένεται να κάνει επίσημο αίτημα τον Σεπτέμβριο. Μέχρι και το τέλος του χρόνου, θα πρέπει να ολοκληρώσει άλλα 40 ορόσημα, με τα οποία θα μπορέσει να διεκδικήσει την τρίτη δόση των 3,5 δισ. ευρώ. Με αυτές τις επιδόσεις, η Ελλάδα είναι στην πρώτη τριάδα των χωρών με τις καλύτερες επιδόσεις στην υλοποίηση του εθνικού της προγράμματος για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0.
Ειδικό κεφάλαιο για την Ελλάδα, το οποίο φυσικά και δεν αναφέρθηκε χθες, είναι το κλείσιμο των εκκρεμοτήτων της ενισχυμένης εποπτείας. Τυπικά το καθεστώς θα ολοκληρωθεί σε περίπου 40 ημέρες, αλλά ουσιαστικά αναμένεται να τελειώσει τον Νοέμβριο. Η Ελλάδα έχει σε εκκρεμότητα μια ακόμη δόση ύψους περίπου 750 εκατ. ευρώ από τα κέρδη των ομολόγων, η οποία θα δοθεί στην πρώτη αξιολόγηση της Ελλάδας με βάση το ευρωπαϊκό εξάμηνο και θα εκταμιευτεί τον Νοέμβριο.
Προηγουμένως, όμως, θα πρέπει η Ελλάδα να έχει εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της για τον μηδενισμό των ληξιπρόθεσμών οφειλών του Δημοσίου, των καθυστερούμενων συντάξεων, των εκκρεμών υποθέσεων του παλιού νόμου Κατσέλη, των παγωμένων πλειστηριασμών της επικύρωσης των δασικών χαρτών και μικρότερων αλλαγών σε υγεία και δικαιοσύνη .