Ολοσχερώς και αμετακλήτως...

Του Κώστα Στούπα 

Ας υποθέσουμε πως έχουμε κάποιον ασθενή φίλο μας στο νοσοκομείο όπου τα τελευταία χρόνια του χορηγούν συνεχώς και υψηλότερες δόσεις μορφίνης προκειμένου να καταπραΰνουν τον πόνο που προκαλεί κάποια ασθένεια την οποία δεν μπορούν ή δεν τολμούν να αντιμετωπίσουν...

Δεν τολμούν να αντιμετωπίσουν γιατί η θεραπεία θα ήταν επώδυνη και θα είχε συνέπειες για όσους την άφησαν να προχωρήσει τόσο.

Ξαφνικά λοιπόν πριν μερικούς μήνες  σας λένε πως πρέπει να αυξήσουν τη δόση γιατί προέκυψε κάποια επιπλοκή η οποία ενδέχεται να επιδεινώσει την κατάσταση και να αυξήσει τον πόνο...

Μετά από μερικές εβδομάδες, σας ξαναλένε πως θα αυξήσουν και άλλο τη δόση γιατί εν τω μεταξύ έχει κολλήσει και μια γρίπη η οποία επιβαρύνει περαιτέρω την κατάσταση...

Μετά απ’ όλα αυτά, θα ήσασταν πιο αισιόδοξος για την κατάσταση της υγείας του φίλου σας ή "καλού-κακού" θα κοιτάγατε ποια γραφεία κηδειών βρίσκονται στην περιοχή για παν ενδεχόμενο;

Κάπως έτσι είναι και η κατάσταση της Παγκόσμιας Οικονομίας και κατά συνέπεια και των διεθνών αγορών. 

Δια πάσαν νόσον...

Πριν μερικούς μήνες, μπροστά στην επιβράδυνση της οικονομίας και το ενδεχόμενο μιας ύφεσης τα επιτόκια άρχισαν να μειώνονται από τα χαμηλά σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα, κατακλύζοντας με τη "μορφίνη" της ρευστότητας τα πάντα...

Μέχρι και στην Ελλάδα που οι τράπεζες πρέπει να εκποιήσουν δεκάδες χιλιάδες ακίνητα οι τιμές των ακινήτων ανεβαίνουν...

Μετά το αρχικό σοκ του ξεσπάσματος της επιδημίας στην Κίνα, η αισιοδοξία φαίνεται να  επανέρχεται στις διεθνείς αγορές με βασικό επιχείρημα πως οι Κεντρικές Τράπεζες θα αναγκαστούν να ρίξουν ακόμη μεγαλύτερες ποσότητες ρευστότητας στις αγορές, αυξάνοντας δηλ. τη δόση της "μορφίνης".

Η παρακάτω προσέγγιση από τα κοινωνικά δίκτυα είναι ενδεικτική του τρόπου με τον οποίο εκλαμβάνει η αγορά τις αρνητικές ειδήσεις (Παρόμοιες αναλύσεις διαβάζω και από σημαίνοντες διεθνείς αναλυτές και επενδυτές):

"Ο νέος αυτός ιός  σίγουρα έχει φέρει μεγάλη αναταραχή στον κόσμο και μεγάλο πόνο σε όσους έχασαν δικούς τους ανθρώπους. Δεν υπάρχει αμφιβολία  πως γι’ αυτό είναι ένα γεγονός εξαιρετικά δυσάρεστο.

Με επενδυτικά και μόνο κριτήρια όμως, ήταν μάλλον ό,τι καλύτερο μπορούσε να μας συμβεί.

Η αναταραχή και η  ανησυχία που έφερε, αναγκάζει τις κεντρικές τράπεζες όχι μόνο να μην αποσύρουν μέρος της ρευστότητας από το σύστημα, αλλά να την αυξήσουν κατακόρυφα!

Όχι μόνο δηλαδή δεν θα δούμε σύντομα αυξήσεις επιτοκίων κτλ, αλλά το αντίθετο.

Έρχονται νέες μειώσεις επιτοκίων, αγορές περιουσιακών στοιχείων κλπ.!!

Αυτό  για τις χρηματιστηριακές αγορές και όχι μόνο, είναι ό,τι καλύτερο!

Ο ιός  αυτός μάλλον εξασφαλίζει τη συνέχιση της ανόδου των χρηματιστηρίων και ειδικά της Wall Street.

Μετά  τις αρχικές αναταράξεις, η αγορά πλημμυρισμένη από νέα ρευστότητα, θα επανέλθει σε κατάσταση ηρεμίας.

Πιο πολύ κινδυνεύουμε από την ακόμα μεγαλύτερη αύξηση ρευστότητας, παρά από τον ιό!!"

Αν "μεταφράσουμε" την παραπάνω προσέγγιση με... ιατρικούς όρους θα συμπληρώναμε το αρχικό σχόλιο, πως αντί για γραφείο κηδειών πρέπει να τρέξουμε να βγάλουμε άδειες γάμου για τον ασθενή φίλο μας...

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως με ορίζοντα δεκαετίας (με βάση την επίγνωση του τρόπου που κινήθηκαν οι αγορές την τελευταία δεκαετία) οι πιθανότητες το παραπάνω σχόλιο να βγει αληθινό είναι συντριπτικά πολλές. Με ορίζοντα εκατονταετίας όμως ισχύει το αντίθετο.

Η φράση "Πιο πολύ κινδυνεύουμε από την ακόμα μεγαλύτερη αύξηση ρευστότητας, παρά από τον ιό!!" μοιάζει με μια ανάλογη που είχαμε  γράψει σε αυτήν τη στήλη το Φθινόπωρο του 2008 όταν ο S&P 500 "βουτούσε" κάτω από τις 1.000 μονάδες και ετοιμάζονταν οι πρώτες δόσεις "μορφίνης".

Ο ίδιος θα περίμενα τον ίδιο δείκτη πάλι κάτω από τις 1.000 ή έστω τις 1.500 μονάδες για να σκεφθώ πως μπορεί να ισχύουν παρόμοιες συνθήκες. Και αυτό, αυτήν τη φορά, υπό αυστηρές προϋποθέσεις. Όπως π.χ. μια καινούργια συμφωνία τύπου Bretton Woods που θα ρύθμιζε το υπάρχον χρέος και θα περιόριζε τον τρόπο δημιουργίας νέου.

Αλλά ήδη μεταξύ της κοινότητας των επενδυτών του χρηματιστηρίου, των ιδιοκτητών ακινήτων και των πολιτικών που "θερίζουν" ψήφους από την κατάσταση αυτή, νιώθω σαν τον συγγενή που εκλήθη σε γάμο και αντί για ρύζι πετάει... κόλλυβα! 

Αντί να αντιμετωπίσουν τα αίτια της ασθένειας της παγκόσμιας οικονομίας που είναι το υψηλό χρέος, συγκαλύπτουν τα συμπτώματα με διοχέτευση αλλεπάλληλων ποσοτήτων ρευστότητας. Η μορφίνη όπως είναι γνωστό εκτός από το ό,τι είναι ισχυρό  παυσίπονο δημιουργεί και ψευδαισθήσεις. Το ίδιο συμβαίνει και με τα μηδενικά και αρνητικά επιτόκια.

Ο ασθενής νιώθει ευεξία και την ίδια ώρα η ασθένεια του τρώει τα σωθικά... Το γεγονός πως δεν τολμούν να επιτρέψουν στις αγορές να διορθώσουν ή να πανικοβληθούν δείχνει πόσο επικίνδυνη είναι η κατάσταση.

Το μόνο βέβαιο είναι πως κάποια στιγμή στα καλά καθούμενα ο "ασθενής" δεν θα παρουσιάσει σημάδια επιδείνωσης αλλά θα καταρρεύσει ολοσχερώς και αμετακλήτως, χωρίς κανένα προειδοποιητικό σημάδι. 

Αν αυτά ισχύουν για την παγκόσμια οικονομία για την Ελλάδα ισχύουν στο πολλαπλάσιο...

kostas.stoupas@capital.gr