Μέσω swap και τραπεζικών covered bonds, κλίμα εξόδου στις αγορές

Του Γ. Αγγέλη

Όταν η ΕΚΤ –πιθανώς πριν από το τέλος του χρόνου– θα ζητήσει από την αγορά "τιμή" για το καλυμμένο ομόλογο (covered bond) της Εθνικής Τράπεζας, οι εγχώριες τράπεζες θα γνωρίζουν ότι άλλη μία σελίδα για την ομαλή επαναπροσέγγιση των χρηματαγορών έχει γυρίσει...

Το ίδιο, αν και σε άλλο επίπεδο, θα συμβεί όταν την επόμενη εβδομάδα –πιθανότατα την ερχόμενη Τρίτη– ξεκινήσουν οι διαδικασίες για τη δρομολόγηση του swap των τεσσάρων ή πέντε νέων κρατικών ομολόγων με τα οποία θα αντικατασταθούν παλιά ομόλογα του 2012 από 20 διαφορετικές εκδόσεις συνολικού όγκου 29,7 δισ. ευρώ.

Τράπεζες και Δημόσιο επιχειρούν να οικοδομήσουν διαδοχικά ο ένας μετά τον άλλον, με προσεκτικά βήματα, την επιστροφή στη "φθηνή" χρηματοδότηση από τις αγορές με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα προς το παρόν να έχουν το προβάδισμα.

Η πρώτη δοκιμή γίνεται με το covered bond της Εθνικής που εκδόθηκε στις αρχές Οκτωβρίου και το οποίο έχει δομηθεί με τρόπο που να ανταποκρίνεται στις προϋποθέσεις της ΕΚΤ που αφορούν το QE και το πρόγραμμά της για αγορές ιδιωτικών τίτλων παράλληλα με τους κρατικούς.

Πληροφορίες του capital.gr αναφέρουν ότι ήδη ο σχετικός φάκελος που έχει κατατεθεί εξετάζεται από την ΕΚΤ. Το πράσινο φως θα φανεί στον ορίζοντα όταν οι αρμόδιες υπηρεσίες της ΕΚΤ εμφανισθούν στη χρηματαγορά για να ζητήσουν "τιμή" για το συγκεκριμένο ομόλογο...

Καθώς ήδη το θετικό κλίμα αντιμετώπισης έχει αρχίσει να διαρρέει από πλευράς ΕΚΤ και οι άλλες συστημικές τράπεζες κινούνται στην ίδια κατεύθυνση. Και αυτό γιατί, πέραν του ότι οι αγορές από την ΕΚΤ θα βελτιώσουν σημαντικά το κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών από τις οποίες θα γίνουν αγορές τέτοιων τίτλων, μια τέτοια εξέλιξη θα ενισχύσει συνολικά τη θετική εικόνα για το τραπεζικό σύστημα το οποίο έτσι κι αλλιώς τον τελευταίο καιρό πιέζεται ασφυκτικά τόσο από τα αδιέξοδα των πλειστηριασμών όσο και από το επικείμενο stress test.

Το swap των 30 δισ. ευρώ

Η ένταξη ελληνικών τραπεζών στο QE της ΕΚΤ, πριν από την περαιτέρω διευθέτηση του ελληνικού χρέους, που θα μπορούσε να επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αγοράσει και κρατικά ομόλογα, εκτιμάται ως μια δυνατότητα που συνολικά θα βελτιώσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών στους ελληνικής έκδοσης ιδιωτικούς και κρατικούς τίτλους.

Στο πλαίσιο αυτό την επόμενη εβδομάδα, εκτός απροόπτου την Τρίτη, θα αρχίσει η διαδικασία για την αντικατάσταση κρατικών τίτλων έκδοσης 2012 (από αυτούς που προέκυψαν στο πλαίσιο του PSI) από 20 διαφορετικές σειρές που βρίσκονται σε μεγάλο βαθμό στα χέρια μικροεπενδυτών και τραπεζών συνολικού ύψους 29,7 δισ. ευρώ.

Τα ομόλογα αυτά θα αντικατασταθούν με τίτλους ίσης αξίας 4 ή 5 νέων σειρών με στόχο να βελτιωθεί η εμπορευσιμότητά τους, καθώς θα συγκεντρωθούν σε λιγότερες και επαρκώς μεγαλύτερες εκδόσεις, που ενδιαφέρουν τους θεσμικούς επενδυτές. Και κατά συνέπεια μπορούν να πουληθούν πολύ πιο εύκολα σε περίπτωση που οι κάτοχοί τους θέλουν να ρευστοποιήσουν.

Σημειωτέον ότι χιλιάδες μικροεπενδυτές είχαν παγιδευτεί με την αντικατάσταση των "κουρεμένων" παλιών εκδόσεων σε τίτλους που δύσκολα μπορούσαν να ρευστοποιήσουν. Ήδη οι σύμβουλοι του ΟΔΔΗΧ εμφανίζονται ικανοποιημένοι από τις προσδοκίες για την ανταπόκριση που θα έχει η ανταλλαγή.

Η όλη διαδικασία στην πραγματικότητα μπήκε στην τελική της ευθεία μετά την ετήσια Σύνοδο του ΔΝΤ, όταν στο περιθώριο των συζητήσεων που είχαν γίνει στην Ουάσινγκτον συμφωνήθηκε να προχωρήσει η σχετική διαδικασία σαν ένα ακόμα βήμα στη βελτίωση της σύνθεσης και της εικόνας του ελληνικού χρέους εν όψει της επιστροφής του ελληνικού Δημοσίου στις αγορές.

Παράλληλα, σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται από την πλευρά του ελληνικού Δημοσίου, η μίνι αυτή αναδιάρθρωση βελτιώνει την κατανομή του ελληνικού χρέους έτσι ώστε να υπάρχουν τίτλοι τους οποίους θα μπορούσε να "αγοράσει" η ΕΚΤ στο πλαίσιο του QE εάν και όταν το ελληνικό χρέος κριθεί επαρκώς βιώσιμο...

Στο σημείο αυτό, πάντως, νεότερες πληροφορίες του capital.gr αναφέρουν ότι από την πλευρά της ΕΚΤ, ενώ εξετάζεται η αγορά τραπεζικών τίτλων (covered bonds), δεν υπάρχει ακόμα καμία κίνηση όσο αφορά το QE και το κρατικό χρέος μέχρι να ολοκληρωθεί από την πλευρά του Eurogroup η περαιτέρω παρέμβαση για την ελάφρυνσή του.

Η σχετική συζήτηση θα αρχίσει υπό ομαλές συνθήκες στις αρχές του 2018, αλλά η ΕΚΤ θα περιμένει την ολοκλήρωσή τους μέχρι να αποφασίσει το αν και πότε θα μπορούσαν να μπουν τα ελληνικά κρατικά ομόλογα στο πρόγραμμα των μειούμενων αγορών της μέσα στο 2018.

Διογκώνονται τα "βραχυπρόθεσμα" μέτρα για το χρέος

Με την ολοκλήρωση του swap από τον ΟΔΔΗΧ και τα ήδη αναδιαρθρωμένα κομμάτια του ελληνικού χρέους από τον ESM αποκαλύπτεται μια σιωπηρή βελτίωσή του, η οποία μέχρι στιγμής δεν έχει αποτυπωθεί στη συνολική αντίληψη που υπάρχει γι' αυτό στις αγορές.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, από την εφαρμογή των βραχυπρόθεσμων μέτρων έχει αναδιαρθρωθεί στην επιδιωκόμενη κλίμακα ένα ποσό της τάξης των 24 δισ. ευρώ. Αν σ' αυτά προστεθεί και το swap των 30 σχεδόν δισ. ευρώ ο συνολικός λογαριασμός της αναδιάρθρωσης φτάνει τα 54 δισ. ευρώ. Μέχρι το τέλος του έτους υπολογίζεται ότι συνολικά με τα βραχυπρόθεσμα μέτρα (συν το swap) θα έχει αναδιαρθρωθεί ένα ποσό της τάξης των 94 δισ. ευρώ ήτοι περί το 28% - 30% του συνολικού δημόσιου χρέους.

Η αναδιάρθρωση του ποσού αυτού αφορά την αναχρηματοδότησή του με σταθερά επιτόκια για όλη τη διάρκειά του σε ύψος 1,6% έως και 1,8% μακροπρόθεσμα.