Παρασκευή, 28-Οκτ-2016 16:40
Ασφαλιστική "νάρκη" βάζει η Βελκουλέσκου στο νέο Εργασιακό
Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Σε διπλή "πολιορκία" από τους δανειστές βρίσκεται από χτες ο Υπ. Εργασίας, κ. Γιώργος Κατρούγκαλος μετά την αποτυχία του να αντιμετωπίσει με το νόμο του την κρίση του Ασφαλιστικού, αλλά και να πείσει τα ανώτατα κλιμάκια των θεσμών για την ορθότητα των προτάσεων επί του Εργασιακού.
Πιο συγκεκριμένα, την ίδια στιγμή που η διαπραγμάτευση για το νέο Εργασιακό έχει πασιφανώς "κολλήσει" πριν καλά–καλά ξεκινήσει, μιας και οι θεσμοί (όπως αποδείχθηκε χθες) δεν δέχονται καμία από τις προτάσεις της ελληνικής πλευράς και ο κ. Κατρούγκαλος τους "έταξε" πως θα τους στείλει "κείμενο αρχών" του, το ΔΝΤ θέτει μετ' επιτάσεως πλέον ουσιαστικά θέμα νέου Ασφαλιστικού πέντε μόλις μήνες μετά την ψήφιση του ασφαλιστικού νόμου Κατρούγκαλου.
Κύκλοι του Υπ. Εργασίας παραδέχθηκαν στο Capital.gr πως φοβούνται πολιτικά περισσότερο το ενδεχόμενο ενός ακόμα "νέου Ασφαλιστικού", παρά ορισμένες πιθανές σκληρές για τους εργαζομένους πτυχές του νέου Εργασιακού.
Μόνη ελπίδα για την πολιτική ηγεσία του Υπ. Εργασίας και γενικότερα για την κυβέρνηση είναι από μία άποψη να μείνει εκτός προγράμματος το ΔΝΤ και έτσι να αποφευχθεί η περίπτωση ενός νέου, σκληρότερου από εκείνο που θεσπίστηκε το Μάιο του 2016, ασφαλιστικού προς το τέλος του έτους.
Η πρώτη προειδοποίηση από το ΔΝΤ προς την κατεύθυνση της επαναφοράς του Ασφαλιστικού στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων μεταξύ κυβέρνησης –δανειστών ήλθε χθες το πρωί, καθώς προγραμματίστηκε εκτάκτως (μετά από αίτημα των θεσμών και μάλιστα με τον κ. Κατρούγκαλο να το μαθαίνει… αφού είχε κανονιστεί το σχετικό ραντεβού) συνάντηση Κατρούγκαλου –ανωτάτων κλιμακίων θεσμών για την "πορεία της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης".
Τα στοιχήματα του ΕΦΚΑ
Το γεγονός ότι, σύμφωνα τουλάχιστον με όσα δήλωσε ο κ. Κατρούγκαλος μετά τη συνάντηση αυτή, συζητήθηκε μόνο το θέμα της ενοποίησης των ταμείων κύριας ασφάλισης υπό την "στέγη" του κυοφορούμενου Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) δεν αποτελεί παρά "προπέτασμα καπνού".
Η "φωτιά" βρίσκεται αλλού. Ο ΕΦΚΑ έχει δύο βασικά στοιχήματα. Την εφαρμογή του νέου τρόπου υπολογισμού των εισφορών με βάση το δηλωθέν εισόδημα των ελευθέρων επαγγελματιών και αυταπασχολούμενων από 1.1.2017 και τον επαναϋπολογισμό πάνω από 2 εκατομμυρίων ήδη καταβαλλόμενων κύριων συντάξεων μέχρι 30.9.2017. Από τον επαναϋπολογισμό των συντάξεων θα προκύψει μία "προσωπική διαφορά" (μεταξύ του "υψηλού" επιπέδου των καταβαλλομένων συντάξεων και του χαμηλού επίπεδου που θα αποκτήσουν μετά τον επαναϋπολογισμό τους).
Βάσει νόμου Κατρούγκαλου, η "προσωπική διαφορά" αυτή θα συμψηφίζεται κάθε χρόνο με τις ονομαστικές αυξήσεις των συντάξεων (τις οποίες θα παίρνουν λόγω της εφαρμογής της "ρήτρας ανάπτυξης" ή αλλιώς δεν θα δίνονται αυξήσεις στις συντάξεις αυτές μέχρι να αποσβεστεί η "προσωπική διαφορά").
Οι δηλώσεις Ράις
Η απόδειξη του απειλητικού - για το μέλλον των κύριων συντάξεων - χαρακτήρα της χτεσινής πρωινής συνάντησης Κατρούγκαλου –θεσμών για το συνταξιοδοτικό ήλθε λίγες ώρες μετά τη συνάντηση αυτή, όταν ο εκπρόσωπος του ταμείου, κ. Τζέρι Ράις δήλωσε από την Ουάσινγκτον πως το ασφαλιστικό δεν είναι "βιώσιμο".
Το καινούριο στοιχείο των δηλώσεων από μέρους του κ. Ράις δεν αφορά την άποψη συνολικά του ΔΝΤ υπέρ των περικοπών των ήδη καταβαλλόμενων κύριων συντάξεων.
Την άποψη αυτή την έχουν καταστήσει ήδη γνωστή (δύο φορές μόνο μέσα στις τελευταίες τριανταπέντε μέρες) πριν τον κ. Ράις, η επικεφαλής του ΔΝΤ στα κλιμάκια των θεσμών, κ. Ντέλια Ντελκουλέσκου στις 23/9 αλλά και ο προϊστάμενος (και προκάτοχός) της, κ. Πολ Τόμσεν στις 9/10.
Εκείνο που καθιστά τη δήλωση Ράις απειλητική για τις συντάξεις είναι το γεγονός ότι έρχεται αμέσως μετά την αποτυχία των δύο πρώτων επαφών του Υπ. Εργασίας, κ. Γιώργου Κατρούγκαλου με τους θεσμούς να καταλήξουν σε οποιοδήποτε σημείο σύγκλισης σε σχέση με το νέο εργασιακό. Γι' αυτό και ο κ. Κατρούγκαλος θα στείλει στους θεσμούς ένα "κείμενο αρχών" της ελληνικής πλευράς, αν και μέχρι χτες ήταν το πόρισμα της διεθνούς επιτροπής ειδικών, η οποία συστήθηκε κατ' εφαρμογή του Μνημονίου και αποτελούσε τη "βάση" της διαπραγμάτευσης των δύο πλευρών.
Έτσι "βάση" της διαπραγμάτευσης θα γίνει, μέχρι νεωτέρας, το "κείμενο αρχών" του κ. Κατρούγκαλου και όχι πια το πόρισμα της επιτροπής ειδικών, μιας και οι θεσμοί θα κληθούν να απαντήσουν στον κ. Κατρούγκαλο (όπως άλλωστε θα γινόταν) και όχι στους… πανεπιστημιακούς καθηγητές οι οποίοι συνέταξαν το πόρισμα.
Η συζήτηση μεταξύ Κατρούγκαλου-θεσμών γύρω από το "κείμενο αρχών" του πρώτου θα γίνει καταρχάς μέσω τηλεδιασκέψεων και θα συνεχιστεί δια ζώσης από τις 14 Νοεμβρίου και έπειτα, οπότε προγραμματίστηκε η επάνοδος των ανωτάτων κλιμακίων των δανειστών. Μέχρι τότε θα έχουν περάσει ήδη δύο μήνες μετά από τον αρχικά προβλεπόμενο χρόνο θέσπισης του νέου Εργασιακού (σ.σ. το Μνημόνιο προβλέπει πως αυτό έπρεπε να είχε γίνει το Σεπτέμβριο του 2016).
Καθυστερήσεις στη 2η αξιολόγηση
Στο μεταξύ και ενώ έχουν αρχίσει οι καθυστερήσεις στη 2η αξιολόγηση του προγράμματος και παρά την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου που θεσπίστηκε τον περασμένο Μάιο, κάθε άλλο παρά έχει αντιμετωπιστεί η κρίση των ασφαλιστικών ταμείων.
* Το ΙΚΑ θα περιορίσει το έλλειμμα του προπαντός λόγω των "δανείων" του από τον ΕΟΠΥΥ και τον ΟΑΕΔ αλλά και την έκτακτη κρατική χρηματοδότηση.
*Οι συντάξεις του ΟΑΕΕ "διασώζονται" χάρη στην ενίσχυση από το Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών.
*Σε περίπτωση προς τα κάτω αναθεώρησης των προβλέψεων για την ανάπτυξη, θα αναχαιτιστούν και οι όποιες "θετικές" για τον προϋπολογισμό του ΕΤΕΑ συνέπειες από τις περικοπές σε 250.000 επικουρικές συντάξεις και τις αυξήσεις στις εισφορές υπέρ της επικουρικής ασφάλισης.
Οι δανειστές αμφισβητούν τη θετική απόδοση του νέου τρόπου υπολογισμού των εισφορών (σ.σ. "χαράτσι" 20% επί του εισοδήματος των επαγγελματιών), σε συνθήκες διαφαινόμενης –στην καλύτερη περίπτωση – ασθενικής ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.
Έτσι δεν πρόκειται να περιοριστούν τα ελλείμματα των ταμείων κύριας ασφάλισης που θα ενσωματωθούν από το 2017 στον ΕΦΚΑ από την πλευρά των εισφορών. Παράλληλα, οι υψηλοί στόχοι του πρωτογενούς πλεονάσματος , αλλά και η χρηματοδότηση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (σ.σ. το ΔΝΤ ήδη πιέζει για μεταφορά κεφαλαίων από τις συνταξιούχους στους κοινωνικά αδύναμους), δεν φαίνεται να μπορούν να διασφαλίσουν την κατάλληλη κρατική χρηματοδότηση για την κάλυψη των κύριων συντάξεων.