Εξωτερικά….. παιδιαρίσματα

Ξαφνικά το μεσημέρι της Τρίτης δημιουργήθηκε διπλωματική ένταση με την Τσεχία. Όταν ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς έδωσε εντολή στον Έλληνα πρέσβη στην Πράγα να επιστρέψει στην Αθήνα "για διαβουλεύσεις". Κίνηση που δεν αντιστοιχεί μεν με διακοπή διπλωματικών σχέσεων, αλλά βρίσκεται ιδιαίτερα κοντά στην κλίμακα των διπλωματικών κυρώσεων που μπορεί να επιβάλλει μία χώρα. Και εδώ μιλάμε για χώρα-εταίρο, μέλος της Ε.Ε...

Όλα ξεκίνησαν στις 15 Δεκεμβρίου όταν ο Τσέχος Πρόεδρος δήλωσε στο Σλοβακικό πρακτορείο TASR ότι "η Τσεχία θα προσχωρήσει στην ζώνη του ευρώ την πρώτη ημέρα μετά την αποχώρηση, ει δυνατόν, από αυτήν, της Ελλάδας" και ότι είναι "εξαιρετικά απογοητευμένος που οι καλοκαιρινές διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας και δανειστών της δεν οδήγησαν, τελικά, μολονότι τούτο διαφαινόταν αρκετά πιθανό, σε έξοδο της Ελλάδας από την ζώνη του ευρώ".

Η αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών ήταν μία σύντομη δήλωση του εκπροσώπου του ότι "Η Τσεχία είναι κράτος - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης χάρις και στην Ελλάδα. Ουδέν περαιτέρω σχόλιο, επί του παρόντος". Λίγο αργότερα, έγινε γνωστό ότι υπήρξε διάβημα προς την Τσεχία με στόχο να ανακληθούν ή, έστω, να ανασκευαστούν οι δηλώσεις. Όπως ήταν φυσικό επόμενο (μιλάμε για τον ανώτατο άρχοντα της Τσεχίας, αντίστοιχο του Έλληνα Προέδρου της Δημοκρατίας), η απάντηση ήταν κάθετα αρνητική. Η επόμενη κίνηση ήρθε με την ανάκληση του ανώτατου διπλωμάτη από την Πράγα.

Το συμβάν είναι χαρακτηριστικό της ελαφρότητας και της "παιδικότητας" με τις οποίες αντιμετωπίζει και εφαρμόζει η Ελλάδα την εξωτερική της πολιτική. Σε αρκετές περιπτώσεις διαχρονικά, οφείλουμε να ομολογήσουμε...

Καταρχήν ο κύριος Milos Zeman δεν είπε ψέματα. Διατύπωσε μία άποψη για την χώρα του και την "αδελφή" Σλοβακία, σε σχέση με την Ελλάδα. Αν διαβάσει κανείς προσεκτικά την δήλωσή του, επί της ουσίας στόχευε στο να δείξει την δυσαρέσκεια της χώρας του με την κατάσταση της Ελλάδας. Με αυτή την άποψη δεν πρόσβαλε την χώρα. Η πραγματικότητα δεν προσβάλει. Πονάει και ενοχλεί σίγουρα, αλλά δεν προσβάλει...

Επίσης υπάρχουν κάποια επιπλέον δεδομένα που δεν πρέπει να διαφύγουν της προσοχής ενός παρατηρητή που θέλει να σχηματίσει ολοκληρωμένη και αντικειμενική άποψη. Πιο συγκεκριμένα, μία από τις μεγαλύτερες επενδύσεις που έχουν γίνει ποτέ στην Ελλάδα (και η μεγαλύτερη, μέχρι τώρα, ιδιωτικοποίηση), έχει γίνει από Τσεχικά κεφάλαια. Αναφέρομαι φυσικά στην επένδυση στον ΟΠΑΠ.

Ο οποίος ΟΠΑΠ βρίσκεται σε διεθνή δικαστική διαμάχη με το Ελληνικό κράτος. Για παραβίαση της σύμβασης αγοράς, λόγω του γνωστού "αποκλειστικού" φόρου στα παιχνίδια της εταιρείας. Αν κάποιος πιστεύει ότι οι δηλώσεις του Milos Zerman δεν συμπεριελάμβαναν στους στόχους τους και αυτό το ζήτημα, μάλλον πρέπει να "επισκεφθεί" ξανά τα εγχειρίδια εξωτερικής πολιτικής. Στο πρώτο κεφάλαιο...

Ακόμη καλό είναι να υπολογίσουμε στα συμπεράσματά μας ότι η Τσέχικη οικονομία, λόγω της ιδιάζουσας σχέσης της με αυτήν της Σλοβακίας, υφίσταται επιπτώσεις από την ελληνική κρίση, παρότι δεν είναι μέλος της Ευρωζώνης. Επιπτώσεις που προέρχονται από τις δυσκολίες της Σλοβακικής οικονομίας να βρει κεφάλαια ενώ είναι υποχρεωμένη να δανείζει την Ελλάδα. Επιπτώσεις μικρές μεν, αλλά όχι ασήμαντες δε...

"Και τι θα έπρεπε να πράξει η ελληνική διπλωματία; Να μείνει με δεμένα τα χέρια; Να δέχεται η χώρα αδιαμαρτύρητα καρπαζιές και να μην αντιδρά;". Σαφώς και οπωσδήποτε όχι. Αλλά ξέρετε, ζούμε στο 2015. Και μάλιστα ζούμε στην Ενωμένη Ευρώπη όπου κυριαρχεί η Real Politik. Επιπλέον, ακριβώς λόγω της άρνησης μας σαν χώρα να κατανοήσουμε και να αποδεχθούμε αυτή την πραγματικότητα, έχουμε "βγάλει όνομα" σαν "ανεύθυνοι", "ελαφρόμυαλοι", "καβγατζήδες" και "ρομαντικοί" και άλλα "συμπαθή". Κινήσεις εντυπωσιασμού και κενές περιεχομένου όπως η ανάκληση του πρεσβευτή, όχι απλά δεν προσδίδουν κέρδη στην εικόνα της χώρας, αλλά δημιουργούν ζημίες. Σοβαρές ζημίες. Ζημίες τις οποίες δεν αντέχει η ταλαιπωρημένη Ελλάδα...

Η θεσμική, ορθολογική (και αποτελεσματική) αντίδραση θα ήταν να γίνει επίσημο έντονο διάβημα από τον πρέσβη στην Πράγα, επίσημη ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τον εκεί Έλληνα πρέσβη και μερικά κατάλληλα "λογάκια" από τον Έλληνα Επίτροπο στο αυτί του Jean Claude Junker και αυτό του Τσέχου ομολόγου του. Το ζήτημα θα λυνόταν και η Ελλάδα θα είχε κερδίσει κάμποσους "πόντους" στο διπλωματικό παιχνίδι των Βρυξελλών.

Η στήλη γνωρίζει ότι ο καθηγητής Κοτζιάς έχει πολύ καλή και βαθιά γνώση αυτής της στρατηγικής. Το γιατί επέλεξε την αντίδραση που επέλεξε όμως, το γνωρίζει και το αντιλαμβάνεται, μόνο αυτός...

Πέτρος Λάζος

petros.lazos@capital.gr

Twitter: @Marketelf