Το πρώτο crash test του ΣΥΡΙΖΑ στα μεγάλα έργα

Του Δημήτρη Δελεβέγκου

 Η δημοπράτηση του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι Ηρακλείου τον Φεβρουάριο αποτελεί το πρώτο μεγάλο crash της κυβέρνησης στο μέτωπο των μεγάλων έργων υποδομής. Και αυτό όχι μόνον λόγω του προϋπολογισμού ύψους 850 εκατ. ευρώ, αλλά και επειδή ο υπουργός Υποδομών Χρήστος Σπίρτζης έχει εμφατικά δηλώσει, μεταξύ άλλων, ότι το έργο αποτελεί "δείγμα γραφής της κυβέρνησης και του αρμόδιου Υπουργείου για τον τρόπο και τους όρους που θα δρομολογούνται εφεξής  οι επενδύσεις  που αφορούν  τις συμπράξεις  Δημόσιου – Ιδιωτικού Τομέα”. 

Το έργο έχει καταληκτική ημερομηνία υποβολής δεσμευτικών προσφορών την 23η Φεβρουαρίου  και το ερώτημα που θέτουν παράγοντες της αγοράς είναι εάν, αυτή τη φορά, ο διαγωνισμός του έργου θα τελεσφορήσει. Και αυτό διότι μέσα στους επόμενους δύο μήνες που μεσολαβούν, μέχρι την εκπνοή της καταληκτικής ημερομηνίας, εκτιμάται, σύμφωνα με αναλυτές, ότι οι πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις θα είναι ραγδαίες. Όπως, εξάλλου, μετέδωσε την Παρασκευή το Capital.gr , η "συμπεριφορά” των μετοχών και των ελληνικών ομολόγων δημιουργεί ανησυχία στην αγορά για πολιτικές εξελίξεις που ακόμη δεν έχουν προεξοφληθεί. 

Αυτό, λοιπόν, είναι το μεσοπρόθεσμο μακροοικονομικό τοπίο στο οποίο τοποθετείται η...μακέτα του αεροδρομίου στο Καστέλλι. 

Ενστάσεις

Την ίδια στιγμή, παράγοντες της κατασκευαστικής αγοράς θέτουν σοβαρές ενστάσεις σχετικά με τις προωθούμενες αλλαγές από το υπουργείο Υποδομών των όρων του διαγωνισμού. Σύμφωνα με τις ενστάσεις αυτές, το έργο θα μπορούσε χρηματοδοτικά να τιναχθεί στον αέρα καθώς προωθείται, μεταξύ άλλων: 

-η επιλογή του ανεξάρτητου μηχανικού να πραγματοποιείται από το Δημόσιο αφότου επιλεγεί ο ανάδοχος του έργου

-ο τρίτος διαιτητής του Διαιτητικού Δικαστηρίου να ορίζεται με κλήρωση μεταξύ των προέδρων του Αρείου Πάγου, του ΣτΕ και του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Πρόκειται για πρακτική, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, που δεν είναι αποδεκτή από τη διεθνή διαιτησία

-το master plan που σχετίζεται με την αρχιτεκτονική διαμόρφωση του χώρου θα μπορούσε να τροποποιηθεί από αρχιτεκτονική επιτροπή που ορίζεται από το Δημόσιο. Και οι τροποποιήσεις που θα μπορούσε να επιφέρει η Επιτροπή αυτή θα μπορούσαν να μεταβάλλουν σημαντικά το κόστος.

-η αλλαγή των συντελεστών βαρύτητας της οικονομικής προσφοράς των διαγωνιζομένων, φαίνεται να ευνοεί συγκεκριμένα επενδυτικά σχήματα του εξωτερικού. Ως αποτέλεσμα, θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατασκευή ενός ακριβού αεροδρομίου, σε επίπεδο χρεώσεων. 

Να σημειωθεί ότι η τελευταία ημερομηνία εκδήλωσης ενδιαφέροντος για το πολύπαθο έργο του αεροδρομίου στο Καστέλι ήταν η 7η Απριλίου. Ωστόσο, δόθηκε παράταση για τον Φεβρουάριο μιας και οι επενδυτές ήταν άφαντοι τότε, σε μία συγκυρία κατά την οποία η συμφωνία εκκρεμούσε και το Grexit θεωρούνταν περισσότερο από βέβαιο. 

Πάντως, το Υποδομών θεωρεί σίγουρη την επιτυχία του διαγωνισμού, δεδομένου ότι η Κρήτη αποτελεί έναν από τους πλέον δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως. 

Οι αλλαγές 

Στο διάστημα που μεσολάβησε το υπουργείο Υποδομών άλλαξε τις προδιαγραφές του διαγωνισμού σε τέτοιο σημείο που στην πρόσφατη ανακοίνωση επαναλαμβάνεται οκτώ φορές η φράση "πρώτη φορά”. Σύμφωνα, λοιπόν με το υπουργείο Υποδομών: 

-ο συντελεστής βαρύτητας της αιτούμενης χρηματοδοτικής συμβολής του Δημοσίου αυξάνεται από 15% σε 25%. Ενισχύεται, δηλαδή, η βαθμολογία και επιβραβεύεται ο διαγωνιζόμενος, ο οποίος θα ζητήσει  το μικρότερο ποσό κρατικής χρηματοδότησης, η οποία ανέρχεται στα 220 εκατομμύρια ευρώ.

-Αυξάνεται το ελάχιστο προσφερόμενο ποσοστό μετοχικού κεφαλαίου  από 40% σε 45% έως 55% το οποίο θα μεταβιβάσουν οι διαγωνιζόμενοι μετά την κατακύρωση της σύμβασης παραχώρησης.

-Αυξάνεται η βαρύτητα της Οικονομικής Προσφοράς των διαγωνιζόμενων από 75% σε 80%.

-Αυξάνεται το Αντισταθμιστικό Αποθεματικό των εσόδων από 1% σε 2% που προκύπτουν από την εκμετάλλευση του έργου παραχώρηση

-Αυξάνεται από 1% σε 2% το πρόσθετο αντάλλαγμα που θα καταβάλλει κάθε χρόνο η εταιρεία στο Δημόσιο, από τα συνολικά έσοδα

-Το Δημόσιο θα επιλέγει τον Ανεξάρτητο Μηχανικό με ανοιχτό διαγωνισμό με τον προϋπολογισμό δημοπράτησης της συγκεκριμένης σύμβασης να είναι 10 εκατ. ευρώ.

-Θα υπάρξει υποχρεωτική καταβολή ύψους 15 εκατ. ευρώ προς το Δημόσιο (concession fee) εκ μέρους του παραχωρησιούχου, καταβλητέο στην έναρξη περιόδου παραχώρησης. 

-Ξεκινά η εκτέλεση των απαλλοτριώσεων και έχει εξασφαλιστεί η εξεύρεση χρηματοδότησης των αρχαιολογικών ερευνών πριν την έναρξη της περιόδου Παραχώρησης.