Ρεκόρ φτώχειας στις ΗΠΑ καθώς ανοίγει η ψαλίδα της ανισότητας

Της Karen Weise

Τουλάχιστον τα πράγματα δεν χειροτέρεψαν. Για μισή δεκαετία, το ποσοστό των Αμερικανών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας αυξανόταν κάθε χρόνο, από 12,3% το 2006 στο 15,1% το 2010. Την προηγούμενη εβδομάδα η Απογραφική Υπηρεσία των ΗΠΑ δημοσίευσε την έκθεσή της για τη φτώχεια στις ΗΠΑ το 2011, σύμφωνα με την οποία το επίσημο ποσοστό φτώχειας ουσιαστικά διατηρήθηκε στο 15%, πράγμα που σημαίνει ότι 46,2 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας.

Αυτό εξακολουθεί να είναι το υψηλότερο όριο των δύο τελευταίων δεκαετιών, ωστόσο είναι καλύτερο από αυτό που όλοι περίμεναν. Το Ίδρυμα Brookings, για παράδειγμα, είχε προβλέψει ότι το ποσοστό θα αυξανόταν σε 15,5%, δηλαδή 1,5 εκατ. άνθρωποι.

Παρά το γεγονός ότι η φτώχεια διατηρήθηκε στο περυσινό επίπεδο, υπάρχουν και κάποιες άσχημες ειδήσεις. Το μέσο πραγματικό εισόδημα των νοικοκυριών μειώθηκε 1,7%, δηλαδή στα 62.273 δολάρια, ενώ η εισοδηματική ανισότητα αυξήθηκε το 2011. Ο δείκτης Gini, ένα αρκετά διαδεδομένο μέσο μέτρησης της ανισότητας, σημείωσε άνοδο 1,6% μεταξύ 2010-2011. «Είναι η πρώτη φορά που ο δείκτης Gini παρουσιάζει ετήσια αύξηση από το 1993, το πρώτο έτος που διατίθεται ως συγκρίσιμο μέγεθος για τη μέτρηση της εισοδηματικής ανισότητας», ανακοίνωσε η Υπηρεσία Απογραφής.

Η αύξηση της ανισότητας φαίνεται να ωθείται από τα κέρδη κοντά στο άνω όριο του εισοδηματικού φάσματος και τις μειώσεις στη μεσαία τάξη. Το πραγματικό εισόδημα του υψηλότερου 20% των ειδοδηματιών αυξήθηκε κατά 1,6%, ενώ το κορυφαίο 5% των εισοδηματιών είδαν τα εισοδήματα τους να αυξάνονται 4,9%. Την ίδια στιγμή, τα μεσαίου εισοδήματος πεμπτημόρια έπεσαν μεταξύ 1 και 1,9% το καθένα. Όταν ο δείκτης Gini ρυθμίζεται έτσι ώστε να περιλάβει τις διαφορετικές μορφές των νοικοκυριών για κάθε δείγμα, το χαμηλότερο πεμπτημόριο ουσιαστικά παρέμεινε το ίδιο. Το ποσοστό των εξαιρετικά φτωχών -ανθρώπων δηλαδή που κερδίζουν λιγότερα από το μισό του επίσημου ορίου της φτώχειας- βρισκόταν σταθερά στο 6,6% του πληθυσμού.

Η Washington Post επισημαίνει ότι η συγκεκριμένη έκθεση για τη φτώχεια μπορεί να μετρά περισσότερους φτωχούς από όσους υπάρχουν, επειδή δεν λαμβάνει υπόψη της ορισμένες βασικές παροχές του κράτους, όπως π.χ. τα κουπόνια συσσιτίων και τις φοροαπαλλαγές. Τα αποτελέσματα των υπολογισμών που λαμβάνουν υπόψη τους αυτές τις πηγές εσόδων δεν θα δημοσιευθούν πριν τον Νοέμβριο –αλλά το πότε ακριβώς παραμένει μυστήριο, έτσι τα στοιχεία που κυκλοφορούν προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση μπορεί να διχάσουν πολιτικά πριν τις εκλογές.

Προς το παρόν, τα στοιχεία αυτά δίνουν το έναυσμα για συζήτηση στις προεδρικές εκλογές για το πώς να διασφαλιστεί η μεσαία τάξη. Όπως ανέφερα στο συνέδριο των Δημοκρατικών, οι πολιτικοί σπάνια μιλούν για τους φτωχούς, εστιάζοντας περισσότερο στη στήριξη της μεσαίας τάξης και τη διασφάλιση ότι οι οικογένειες που ανήκουν σε αυτή δεν θα πληγούν οικονομικά. Οι άνθρωποι που βρίσκονται στη μέση, και που σύμφωνα με την εν λόγω έκθεση βλέπουν τα εισοδήματά τους να συρρικνώνονται, αναμφισβήτητα ακούν και αυτοί τους πολιτικούς λόγους.

Η Karen Weise είναι δημοσιογράφος για το Bloomberg Businessweek.