Ο νέος Πάπας Λέων ΙΔ΄, ένας θρησκευτικός ηγέτης με ιδιαίτερο βάρος στη διεθνή σκηνή, ξεκινάει το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό από τη στιγμή της εκλογής του.
Αυτό το ταξίδι δεν είναι μόνο συμβολικό, αλλά αντανακλά και το γενικότερο κλίμα γεωπολιτικής αστάθειας που επικρατεί στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Από τις 27 Νοεμβρίου έως και τις 2 Δεκεμβρίου, ο Ποντίφικας θα πραγματοποιήσει μια σειρά από σημαντικές επισκέψεις, οι οποίες έχουν τραβήξει το ενδιαφέρον όχι μόνο της θρησκευτικής, αλλά και της διεθνούς διπλωματικής κοινότητας.
Το πρόγραμμα του Πάπα στην Τουρκία περιλαμβάνει μια ιστορική στάση στην αρχαία Νίκαια, τόπο ορόσημο για τον Χριστιανισμό, καθώς εκεί στο μακρινό παρελθόν πραγματοποιήθηκε η πρώτη Οικουμενική Σύνοδος. Σε αυτό το πλαίσιο, η συνάντησή του με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο αποκτά ξεχωριστό συμβολισμό. Οι δύο υψηλοί εκκλησιαστικοί αξιωματούχοι σκοπεύουν να στείλουν ένα ηχηρό μήνυμα ενότητας προς τον παγκόσμιο χριστιανικό πληθυσμό, με κοινή προσευχή και τη σύνταξη μιας διακήρυξης που θα ανανεώσει τη δέσμευση για διαχριστιανική συνεργασία και ειρηνική συνύπαρξη.
Στο ίδιο πλαίσιο, ο Πάπας Λέων ΙΔ΄ θα αναφερθεί εκτενώς στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι χριστιανοί της ευρύτερης περιοχής, αναδεικνύοντας θέματα διώξεων, θρησκευτικών ελευθεριών και την απαραίτητη προστασία των χριστιανικών πληθυσμών της Μέσης Ανατολής. Η επίσκεψή του στον Λίβανο είναι επίσης καθοριστικής σημασίας, καθώς επιδιώκει να εκφράσει έμπρακτα τη στήριξη του Βατικανού στον λαό του Λιβάνου, με αναφορές στην τραγωδία της έκρηξης στη Βηρυτό και με μηνύματα αλληλεγγύης και ελπίδας για το μέλλον της χώρας.
Το διεθνές ενδιαφέρον που συνοδεύει αυτό το προσκύνημα είναι τεράστιο, όπως αποδεικνύει και η πολυπληθής παρουσία Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης από όλο τον κόσμο. Πολιτικοί αναλυτές σημειώνουν ότι η δραστηριοποίηση του Βατικανού μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα διαλόγου όχι μόνο μεταξύ των Χριστιανικών δογμάτων, αλλά και ανάμεσα σε Χριστιανούς και Μουσουλμάνους, ειδικά σε μια εποχή που ο θρησκευτικός φανατισμός και οι συγκρούσεις συνιστούν καθημερινό φαινόμενο σε πολλές περιοχές της Γης.
Η επίσκεψη στην ιστορική Νίκαια και η συνάντηση με τον Βαρθολομαίο, όμως, ενέχουν και μια πρόσθετη θεολογική διάσταση, αφού 1.700 χρόνια μετά την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο επιχειρείται μια επαναπροσέγγιση Καθολικισμού και Ορθοδοξίας. Θεωρητικοί της Εκκλησίας και ακαδημαϊκοί εκφράζουν την αισιοδοξία ότι αυτά τα βήματα μπορεί να ανοίξουν νέους διαύλους επικοινωνίας και συμφιλίωσης, επουλώνοντας κατά το δυνατόν τα τραύματα του Μεγάλου Σχίσματος που κρατάει από το 1054.
Η αποστολή του Πάπα Λέοντα μοιάζει να συνδυάζει τον ρόλο του ποιμένα που νοιάζεται για το ποίμνιό του ανά την οικουμένη με τον ρόλο του διαμεσολαβητή και ειρηνοποιού. Η δυναμική του ταξιδιού, στη σκιά σύγχρονων γεωπολιτικών εντάσεων, δίνει και μια νότα επικαιρότητας, με βλέμματα στραμμένα στο Βατικανό, την Κωνσταντινούπολη, αλλά και τη μαρτυρική Βηρυτό.
Σε αυτό το πλαίσιο, δεν είναι λίγοι όσοι θεωρούν ότι η συγκεκριμένη επίσκεψη μπορεί να αποτελέσει αφετηρία για νέες συνομιλίες μεταξύ των διαφόρων χριστιανικών παραδόσεων, αλλά και να δώσει νέα πνοή στον διαθρησκειακό διάλογο. Πρόκειται σίγουρα για ένα ταξίδι που θα συζητηθεί για καιρό, ενώ η κρισιμότητα των στιγμών (και των μηνυμάτων που θα σταλούν) θα αποτελέσει σημείο αναφοράς στη σύγχρονη εκκλησιαστική και πολιτική ιστορία.
Π.Κ.
