Συνεχης ενημερωση

    Δευτέρα, 06-Οκτ-2025 07:34

    Έμπλεξαν πάλι τις γραμμές τους Αθήνα-Λευκωσία για την ηλεκτρική διασύνδεση

    Έμπλεξαν πάλι τις γραμμές τους Αθήνα-Λευκωσία για την ηλεκτρική διασύνδεση
    • Εκτύπωση
    • Αποστολή με email
    • Προσθήκη στη λίστα ανάγνωσης
    • Μεγαλύτερο μέγεθος κειμένου
    • Μικρότερο μέγεθος κειμένου

    Του Δημήτρη Γκάτσιου

    Σχεδόν τρεις εβδομάδες από τη συνάντηση των Κυριάκου Μητσοτάκη και Νίκου Χριστοδουλίδη, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, όταν οι δύο ηγέτες εξέπεμψαν σήμα απόλυτης προσήλωσης στην ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου, Αθήνα και Λευκωσία μπλέκουν και πάλι τις γραμμές τους για το έργο. Οι σκληρές δηλώσεις, νωρίς το πρωί της Κυριακής, του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε συνέχεια δημοσιεύματος του "Φιλελεύθερου" για επιστολή του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας προς τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου φέρνουν και πάλι στο προσκήνιο τον εκτροχιασμό ενός έργου στρατηγικής σημασίας για τις δύο χώρες. Έναν εκτροχιασμό που ακουμπάει επάνω στο οικονομικό DNA, πέρα από τις σφοδρές αντιδράσεις της Τουρκίας, που εκφράστηκαν εσχάτως με τον πλέον επίσημο τρόπο από τον ίδιο τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από το βήμα του ΟΗΕ. Με δεδομένη, δε, τη σχέση Αθήνας-Λευκωσίας, αλλά και τις σημαντικές γεωπολιτικές και γεωοικονομικές διαστάσεις που έχει η υλοποίηση μίας τέτοιας κίνησης, όπως η ηλεκτρική διασύνδεση, τα βλέμματα στρέφονται στο εάν ή πόσο γρήγορα θα αρθούν τα εμπόδια αυτής της νέας κρίσης ανάμεσα στις δύο πρωτεύουσες, προκειμένου το έργο να ξεκολλήσει από το τέλμα. Ιδιαίτερα από τη στιγμή που ο πρωθυπουργός και ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας είχαν σπεύσει να δείξουν το δρόμο της θετικής προοπτικής, στο τετ α τετ που είχαν στη Νέα Υόρκη.

    Το χρονικό της περιδίνησης

    Το νέο "βέρτιγκο" γύρω από την κρίσιμη ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου (η υλοποίησή της έχει έντονο εθνικό και ενεργειακό αποτύπωμα κυρίως για τη Λευκωσία) ήρθε στο προσκήνιο όταν ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης εκλήθη να σχολιάσει δημοσίευμα του "Φιλελεύθερου" για επιστολή του ΑΔΜΗΕ προς τη ΡΑΕΚ, μέσω της οποίας ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας ζητεί να ανατραπεί η απόφαση που του ενέκρινε ανάκτηση εξόδων 82 εκατομμυρίων ευρώ (με δικαίωμα είσπραξης 25 εκατομμυρίων για την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2025) και να διεκδικήσει την αναγνώριση δικαιώματος ανάκτησης ποσού 251 εκατομμυρίων ευρώ για δαπάνες που έχει πραγματοποιήσει πριν την ολοκλήρωση του έργου. "Εάν ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ νομίζει ότι με τέτοιες επιστολές ή με πληρωμένες καταχωρήσεις εκβιάζεται η Κυπριακή κυβέρνηση, προφανώς δεν ξέρει με ποιους έχει να κάνει. Η Κυπριακή κυβέρνηση δεν εκβιάζεται από κανέναν επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ και είναι εδώ για να στηρίξει μόνο τα συμφέροντα του κυπριακού λαού. Αυτό είναι το ξεκάθαρο μήνυμα προς τον επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ", ανέφερε, επιλέγοντας ιδιαίτερα υψηλούς τόνους ο κ. Χριστοδουλίδης.

    Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, πάντως, σημείωσε ότι στη συνάντησή του με τον Έλληνα πρωθυπουργό στη Νέα Υόρκη υπήρξε πλήρης κατανόηση και συμφωνία για το πώς θα προχωρήσει το έργο. "Δεν είναι η Ελληνική κυβέρνηση που αποφασίζει για τις επιστολές που στέλνει ο ΑΔΜΗΕ, γιατί με την Ελληνική κυβέρνηση υπάρχει πλαίσιο για το πώς προχωρά το έργο, για τις υποχρεώσεις του καθενός, και υπάρχει και η πρόσφατη κοινή ανακοίνωση του Έλληνα πρωθυπουργού και εμένα, μετά τη συνάντησή μας στη Νέα Υόρκη", πρόσθεσε ο κ. Χριστοδουλίδης.

    Λίγες ώρες μετά την τοποθέτηση του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας υπήρξε κατηγορηματική διάψευση του δημοσιεύματος της κυπριακής ιστοσελίδας, από τον ΑΔΜΗΕ ο οποίος είναι ο διαχειριστής του ελληνικού τμήματος του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης.

    "Ο ΑΔΜΗΕ διαψεύδει κατηγορηματικά πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο δημοσίευμα της κυπριακής ιστοσελίδας philenews με τίτλο "Αποκαλυπτικό: Κήρυξε πόλεμο ο ΑΔΜΗΕ για το καλώδιο-Επιστολή βόμβα στη ΡΑΕΚ-Ετοιμάζεται για προσφυγή στη δικαιοσύνη”, σχετικά με διεκδικήσεις του για το ύψος της προβλεπόμενης αποζημίωσης από την ΡΑΕΚ, όσον αφορά το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου", επεσήμανε, στην ανακοίνωσή του, ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής. "Ο ΑΔΜΗΕ αναγνωρίζει και διεκδικεί τη συμφωνημένη πρώτη δόση των 25 εκατ. ευρώ για το 2025, και τίποτα περισσότερο όσον αφορά τις επενδυτικές δαπάνες του έργου και διαψεύδει την αυθαίρετη και αδιασταύρωτη πληροφορία του δημοσιεύματος περί άμεσης διεκδίκησης των 251 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο αποτελεί μέρος των 1,9 δις ευρώ του έργου, και το οποίο θα ανακτηθεί στο βάθος χρόνου των 35 ετών απόσβεσης που έχει προσδιοριστεί ρυθμιστικά. Ο λόγος που ο ΑΔΜΗΕ με βάση το προβλεπόμενο συμβατικό δικαίωμά του αιτήθηκε αναθεώρηση της απόφασης της ΡΑΕΚ της 31ης Ιουλίου 2025, είναι ότι η ΡΑΕΚ με αυτή την απόφαση δεν αναγνώρισε τα έξοδα που έχει κάνει ο Διαχειριστής έως σήμερα, παρά τα στοιχεία που έχει λάβει και παρά το γεγονός ότι η Ελληνική ρυθμιστική αρχή τα αναγνωρίζει", τόνισε ο ΑΔΜΗΕ. Όπως ανέφερε στην ανακοίνωση, ο ΑΔΜΗΕ αναγνωρίζει το προς ανάκτηση ποσό των 25 εκατομμυρίων ευρώ για το 2025 ως έναντι του πραγματικού εσόδου του έργου, το οποίο ρυθμιστικά θα πρέπει να υπολογιστεί στη βάση του συνόλου των επενδυτικών δαπανών, όπως πράττει η ΡΑΑΕΥ, διεκδικεί για τον λόγο αυτόν την αναγνώριση από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Κύπρου του συνόλου των πραγματικών δαπανών του έως σήμερα.

    Συσκέψεις, αποτίμηση και παρεμβάσεις

    Με δεδομένη την "ηλεκτροπληξία" στις σχέσεις Αθήνας-Λευκωσίας μετά τις τελευταίες χθεσινές εξελίξεις, ο πρωθυπουργός με την επιστροφή του από την Αμοργό συγκάλεσε το απόγευμα της Κυριακής έκτακτη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου. Σε αυτήν συμμετείχαν η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθώς και η διοίκηση του ΑΔΜΗΕ. Στη διάρκεια της σύσκεψης, ο κ. Μητσοτάκης ενημερώθηκε από τον κ. Παπασταύρου για τα ζητήματα που αφορούν την ηλεκτρική διασύνδεση, με την ελληνική πρωτεύουσα να εκπέμπει δύο ηχηρά μηνύματα, η ανάλυση των οποίων είναι ίσως και θέμα ωρών, για να αποκρυσταλλωθεί. Σύμφωνα με τα μηνύματα αυτά:

    -Οι σχέσεις Ελλάδας-Κύπρου παραμένουν αδιατάρακτες ανεξάρτητα από τη εξέλιξη του έργου.

    -Το έργο θα προχωρήσει εφόσον λυθούν οι οικονομοτεχνικές εκκρεμότητες.

    Υπενθυμίζεται ότι πριν από σχεδόν ένα μήνα τριγμούς είχε προκαλέσει στις σχέσεις Αθήνας-Λευκωσίας μία δήλωση του υπουργού Οικονομικών της Κύπρου, σύμφωνα με την οποία το καλώδιο δεν είναι βιώσιμο. "Έχω ενώπιόν μου δύο μελέτες από ανεξάρτητους και σοβαρούς οργανισμούς, οι οποίες καταλήγουν στο ότι αυτό το έργο δεν είναι βιώσιμο, με τους συγκεκριμένους όρους…Έχει από το 2010 που συζητείται αυτό το έργο και χαρακτηρίζεται ευρωπαϊκό καθώς η Κομισιόν αποφάσισε να το χρηματοδοτήσει με 650 εκατομμύρια. Το ερώτημα που θέτω είναι γιατί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που διαθέτει κονδύλια υπό αυστηρούς όρους και συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, μετά από τόσα χρόνια δεν διερωτάται γιατί δεν έγινε αυτό το έργο;", είχε υποστηρίξει σε συνέντευξή του στην "Καθημερινή της Κύπρου" ο Μάκης Κεραυνός.  

    ΣΑΣ ΑΡΕΣΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ;

    ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ