του Δημήτρη Γκάτσιου
"Διαφωνούμε στα βαριά ζητήματα της ατζέντας. Συνεχίζουμε να συζητούμε επάνω στα χνάρια του κλίματος που έχουμε διαμορφώσει μεταξύ μας".
Αυτό είναι το μήνυμα που εξέπεμψαν οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, με την ολοκλήρωση των διευρυμένων συνομιλιών που είχαν στην Αθήνα. Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, σε ένα σκηνικό θετικής συγκυρίας, που πόρρω απέχει από την… πολεμική της περιόδου 2020-2023 (ελέω του αναθεωρητικού βερμπαλισμού της γείτονος), έδειξαν ότι οι δύο πρωτεύουσες επιθυμούν να επενδύσουν στους ειλικρινείς διαύλους επικοινωνίας και στη σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης που έχουν οικοδομηθεί. Απόδειξη αυτού είναι το γεγονός ότι, παρά τη μεγάλη απόσταση που συνεχίζει να χωρίζει τις δύο χώρες όσον αφορά την εξεύρεση κοινού πλαισίου και οριοθέτησης της συζήτησης για τις διαφορές που υπάρχουν (όπως διαπιστώθηκε και στο τετ-α-τετ της Παρασκευής), ο πολιτικός διάλογος παραμένει ενεργός. Αλλά και η θετική ατζέντα, την ίδια στιγμή που προχωρεί κανονικά ο προγραμματισμός για το επόμενο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας.
Με τον επόμενο γύρο του πολιτικού διαλόγου και της θετικής ατζέντας να έχει προγραμματιστεί για το διήμερο 2-3 Δεκεμβρίου, αυτά που μπορεί να κρατήσει κανείς από τη συνάντηση των επικεφαλής των διπλωματιών συμπυκνώνονται:
- Στη σημασία που έχει για Αθήνα και Άγκυρα να συνομιλούν ακόμα και στα δύσκολα.
- Στη βούληση για συνέχεια στον διάλογο.
- Στους ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας, για να αποφεύγονται τυχόν εντάσεις.
- Στο γεγονός ότι Ελλάδα και Τουρκία κρατούν το θετικό κλίμα και παραμένουν στις θέσεις τους, έχοντας διαφορετική προσέγγιση στα μείζονα.
"Δεν λύθηκαν τα προβλήματα. Υπήρξαν δύσκολες στιγμές την περασμένη χρονιά. Σε όλες τις περιπτώσεις υπήρξε άμεσος δίαυλος που απέτρεψε την κλιμάκωση. Οι επαφές μας αποκτούν κανονικότητα", είπε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών.
Οι διευρυμένες συνομιλίες των κυρίων Γεραπετρίτη και Φιντάν, που πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με πληροφορίες σε καλό κλίμα, διήρκεσαν περισσότερο από δύο ώρες. Με την Αθήνα να προτάσσει εμφατικά στο προσκήνιο τις κόκκινες γραμμές της, αναγνωρίζοντας μία και μονή διαφορά σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, το πρόβλημα βρίσκεται (όπως είχε διαφανεί και στην τελευταία συνέντευξη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών) στην άλλη πλευρά του τραπεζιού. Και αυτό γιατί η Άγκυρα δεν αφήνει την παραμικρή ένδειξη ότι είναι διατεθειμένη να περιορίσει έστω και για λίγα εκατοστά την αναθεωρητική της προσέγγιση, που εδράζεται στη λογική μιας λύσης-πακέτο.
"Η ατζέντα συμπεριέλαβε την αξιολόγηση των προϋποθέσεων που πρέπει να υπάρξουν για την εκκίνηση της συζήτησης περί ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Οι θέσεις μας όσον αφορά τη συζήτηση αφίστανται, με τη θέση μας να αφορά τη μία και μόνο διαφορά. Ωστόσο θα συνομιλήσουμε ξανά στο εγγύς μέλλον", τόνισε ο κ. Γεραπετρίτης. "Συζητήσαμε περιεκτικά υπό τη βάση του διεθνούς δικαίου τα θέματα του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου. Έχουμε διαφορετική προσέγγιση στα θέματα του Αιγαίου. Πρέπει να φερόμαστε ρεαλιστικά. Υπάρχουν διάφορα ζητήματα, τα οποία είναι αλληλένδετα. Δεν μπορούμε να περιορίσουμε αυτά τα προβλήματα μόνο στην ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα", ανέφερε ο κ. Φιντάν, που επανέλαβε το δόγμα "καζάν-καζάν" της γείτονος.
Μεγάλο αγκάθι στις σχέσεις των δύο χωρών, αλλά και σημείο τριβής, όπως έγινε εμφανές στις κοινές δηλώσεις των κυρίων Γεραπετρίτη και Φιντάν, εξακολουθεί να είναι το Κυπριακό. Τη στιγμή που δρομολογείται από τον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών η σύγκληση Πενταμερούς Διάσκεψης, Αθήνα και Λευκωσία, σε διαρκή συντονισμό, θεωρούν ότι αυτή η κίνηση θα πρέπει να αποτελέσει το σημείο αναφοράς για την επανέναρξη των συνομιλιών, οι οποίες θα οδηγήσουν σε μία λύση στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας. "Παραμένουμε προσηλωμένοι σε μία λύση στο πλαίσιο των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών. Πάρα τις διαφορές μας, θεωρούμε ότι στην άτυπη συνάντηση της Νέας Υόρκης θα δημιουργηθούν συνθήκες για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση", επεσήμανε ο κ. Γεραπετρίτης. "Το μοντέλο της ομοσπονδίας δεν ισχύει πια στην Κύπρο", σχολίασε ο κ. Φιντάν.
Με την Αθήνα και την Άγκυρα, δύο μήνες μετά το τετ-α-τετ των Κυριάκου Μητσοτάκη και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αλλά και στον απόηχο των διευρυμένων συνομιλιών Γεραπετρίτη - Φιντάν, να βρίσκονται σε αναζήτηση λεπτής ισορροπίας όσον αφορά τις προσπάθειες σύγκλισης, τα δικά της μηνύματα εξέπεμψε η συνάντηση των δύο ηγετών σε σκηνικό Βουδαπέστης. Ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο πρόεδρος του εξ Ανατολών γείτονα βρέθηκαν στη Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας και σε ένα εμφανές σήμα κανονικότητας συζήτησαν για το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών, αλλά και για τις διεθνείς και περιφερειακές εξελίξεις, παρουσία, μάλιστα, του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη και του πρωθυπουργού της Αλβανίας, Έντι Ράμα.
Με τη συγκεκριμένη κίνηση, σε μια συγκυρία έντονων γεωπολιτικών διεργασιών, με σημείο αναφοράς την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών, οι δύο ηγέτες θέλησαν, αν μη τι άλλο, να καταδείξουν ότι υπάρχει η βούληση, σε ανώτατο επίπεδο, να συνεχιστεί η λογική του ήπιου κλίματος και των αποκαλούμενων και ήρεμων νερών σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Δεν πρέπει να λησμονείται, άλλωστε, ότι στον ορίζοντα των δύο πρωτευουσών ήδη ανοίγεται το επόμενο μεγάλο ορόσημο. Κι αυτό δεν είναι άλλο από τη σύγκληση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις αρχές του 2025 στην Τουρκία. Επομένως και του επόμενου ραντεβού κορυφής των Κυριάκου Μητσοτάκη και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η ελληνική πρωτεύουσα θέτει σε προτεραιότητα τη διατήρηση των ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας, με θετική ατζέντα και τομείς όπως η διαχείριση του προσφυγικού-μεταναστευτικού ζητήματος να αποδίδουν καρπούς. "Εμείς προσπαθούμε και θα προσπαθούμε να συνεχιστεί αυτή η διαδικασία του διαλόγου με τις ξεκάθαρες διαφωνίες, οι οποίες υπήρχαν, υπάρχουν και πιθανότατα θα υπάρχουν. Γιατί αυτό έχει δώσει ένα κλίμα ηρεμίας και ασφάλειας. Δεν υπάρχει, ωστόσο, και αυτό το καθιστούμε σαφές, καμία περίπτωση να τεθεί έστω υπό συζήτηση ζήτημα κυριαρχίας. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση υποχώρησης από τις πάγιες εθνικές θέσεις", σημειώνουν στο Capital κυβερνητικοί αξιωματούχοι.
Αναμένει ευρωπαίους ηγέτες στην Ουάσιγκτον σήμερα και αύριο Τρίτη για συνομιλίες.
Όπως δήλωσε ο ΥΠΕΞ Αραγτσί
Με τον Γενικό Διευθυντή του Ταμείου για την Ανασυγκρότηση της Λιβύης θα συναντηθεί ο Υπουργός.
Μιλώντας για την Ουκρανία και τη Ρωσία είπε ότι η Ελλάδα κράτησε τη σωστή στάση.
Είπε, ωστόσο, ότι η οικονομική βιωσιμότητα είναι προαπαιτούμενο του έργου.
Η Αθήνα προετοιμάζεται να προχωρήσει εκ νέου στην πόντιση υποθαλάσσιων ηλεκτρικών καλωδίων.
Εκείνη την ημέρα λήγει ο διαγωνισμός για την εκχώρηση δύο θαλάσσιων οικοπέδων στην περιοχή της Κρήτης, με το ενδιαφέρον να στρέφεται στο αν η Chevron θα καταθέσει προσφορά.
"Δεν θα είναι εθιμοτυπική" δήλωσε ο ΥΠΕΞ.
Ο υπουργός ρωτήθηκε και για τις Ελληνοαμερικανικές σχέσεις.
Το "θρίλερ" στη Μονή Σινά παραμένει ενεργό.
Πλήρη διακοπή εμπορικών σχέσεων ανακοίνωσε ο Χακάν Φιντάν.
