Του Δημήτρη Γκάτσιου
Στη… σκιά των νέων δεδομένων που δημιουργεί στη γεωπολιτική σκακιέρα η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ως 47ου Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, Αθήνα και Άγκυρα… τοποθετούν στο… παζλ του εν εξελίξει ελληνοτουρκικού διαλόγου τα επόμενα κομμάτια του. Στις δέκα και μισή το πρωί, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, έχοντας ήδη λάβει την εντολή των Κυριάκου Μητσοτάκη και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να διερευνήσουν το… πρόσφορο του εδάφους για την έναρξη της συζήτησης περί οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών, θα συναντηθούν στο κτήριο-έδρα της ελληνικής διπλωματίας, με την κυβέρνηση να διαμηνύει ότι η χώρα μας είναι, πάντα, ανοιχτή στον διάλογο, με σαφέστατα οριοθετημένες και πολλάκις εκπεφρασμένες τις… κόκκινες γραμμές της.
Στην… προθέρμανση του σημερινού τους τετ α τετ, οι δύο υπουργοί Εξωτερικών, μέσα από συνεντεύξεις που παραχώρησαν, επιβεβαίωσαν την απόσταση που χωρίζει τις δύο πλευρές. Αν και με ήπιο τρόπο, ο Χακάν Φιντάν διατυπώνει τους γνωστούς αναθεωρητικούς βερμπαλισμούς του εξ ανατολών γείτονα για το Κυπριακό και τα ελληνοτουρκικά, με τον Γιώργο Γεραπετρίτη να επισημαίνει ότι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ είναι η μία και μόνη διαφορά μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, η οποία μπορεί να αχθεί ενώπιον διεθνούς δικαιοδοσίας.
"Αυτή δεν είναι μόνο η δική μας θέση αλλά και η θέση του διεθνούς δικαίου της θάλασσας που επιβάλλει ότι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ κρατών με αντικείμενες ή παρακείμενες ακτές πραγματοποιείται κατόπιν συμφωνίας με βάση το διεθνές δίκαιο και, αν η συμφωνία δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσα σε εύλογο χρονικό πλαίσιο, τα ενδιαφερόμενα κράτη μπορεί να προσφύγουν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης βάσει συνυποσχετικού. Η εθνική κυριαρχία των κρατών δεν μπορεί να είναι αντικείμενο συζήτησης ή διεθνούς δικαιοδοσίας. Στο ζήτημα, όμως, της οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ μπορούμε θεωρώ να προχωρήσουμε συντεταγμένα σε μία ουσιαστική συζήτηση με αμοιβαία εποικοδομητικό πνεύμα. Και με τη βαθιά πεποίθηση ότι η οριστική επίλυση του ζητήματος αυτού θα ήταν καθοριστική για την αναβάθμιση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών σε όλα τα επίπεδα και για την αποφυγή δυνητικών εντάσεων", ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών, στην εφημερίδα Hürriyet. "Έχω πλήρη συναίσθηση της δυσκολίας του εγχειρήματος, αλλά είναι χρέος να προσπαθήσουμε. Και, πάντως, οφείλουμε να διατηρήσουμε την καλή συνεργασία και τους ωφέλιμους διαύλους επικοινωνίας", πρόσθεσε ο κ. Γεραπετρίτης.
Από την πλευρά του, ο κ. Φιντάν κράτησε στην προμετωπίδα τις πάγιες τουρκικές θέσεις όσον αφορά στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. "Έχουμε πολλά αλληλένδετα προβλήματα που δεν μπορούν να περιοριστούν μόνο στο ζήτημα της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ. Πιστεύουμε ότι ήρθε η ώρα να αντιμετωπίσουμε όλα αυτά τα ζητήματα με βάση τον αμοιβαίο σεβασμό και τη συνεργασία", σημείωσε (Νέα) ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, προβάλλοντας τη θέση της Άγκυρας για… εξέταση όλων των ζητημάτων, υπό τη μορφή… πακέτου.
Με τις αναφορές των δύο επικεφαλής των διπλωματιών να αναδεικνύουν τη διαφορετική προσέγγιση στην ουσία του ελληνοτουρκικού διαλόγου, στην Αθήνα κυβερνητικά στελέχη κρατούν… μικρό καλάθι, όταν καλούνται να παρουσιάσουν τις εκτιμήσεις τους όσον αφορά στο… σημερινό ραντεβού. Η άρνηση της τουρκικής ηγεσίας να εγκαταλείψει το αναθεωρητικό της λεξιλόγιο, σε συνδυασμό με την… ολιστική προσέγγιση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στα θέματα που περνούν πέρα και επάνω από την οριοθέτηση και περιλαμβάνουν ολόκληρο το φάσμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων (και, επομένως, μία συνολική συμφωνία) δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για τα αποτελέσματα που θα παράξουν οι διευρυμένες συνομιλίες Γεραπετρίτη-Φιντάν.
Η κυβέρνηση, σε κάθε περίπτωση, διαμηνύει ότι δεν πρόκειται να μπει σε συζητήσεις, οι οποίες αφορούν στην ελληνική κυριαρχία. Όπως, για παράδειγμα, η άμυνα των νησιών ή το εύρος των ελληνικών χωρικών υδάτων. "Τα ζητήματα κυριαρχίας δεν περιλαμβάνονται ούτε πρόκειται να περιληφθούν σε οποιονδήποτε διάλογο ο οποίος γίνεται για τα ελληνοτουρκικά…", έχει σημειώσει ο κ. Γεραπετρίτης. "Δεν είμαστε αφελείς να πιστεύουμε ότι η Άγκυρα θα αλλάξει στάση από τη μία ημέρα στην άλλη", σχολιάζουν κυβερνητικά στελέχη, επισημαίνοντας, ωστόσο, ότι ο διάλογος είναι ένα απαραίτητο στοιχείο άσκησης της διπλωματίας.
"Η Ελλάδα είναι σε θέση να συζητά με την Τουρκία πολιτισμένα, αλλά και σε μία θέση πολύ πιο ισχυρή απ’ ό,τι ήταν το 2019. Και το ότι το συζητάμε δεν σημαίνει ότι συμφωνούμε. Ούτε ξεπουλάμε, ούτε προδίδουμε κανέναν… Η Ελλάδα θα εξακολουθεί να συνομιλεί με την Τουρκία. Έχω συναντηθεί έξι φορές με τον κ. Ερντογάν. Αυτό δεν σημαίνει ότι έχουμε συμφωνήσει ή ότι είμαστε κοντά σε μία συμφωνία για τα ζητήματα των θαλασσίων ζωνών, ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας", έχει σημειώσει ο πρωθυπουργός.
Η συνάντηση Γεραπετρίτη-Φιντάν θα είναι προπαρασκευαστική και του νέου τετ α τετ κορυφής των Κυριάκου Μητσοτάκη και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που θα λάβει χώρα τον Ιανουάριο στην Άγκυρα και στο πλαίσιο του νέου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας. "Δεν μένουμε στις στερεότυπες αντιλήψεις, προσπαθούμε να γεφυρώσουμε τις διαφωνίες μας και, αν αυτές δεν γεφυρώνονται, προσπαθούμε τουλάχιστον αυτές να μην προκαλούν κρίσεις. Η εναλλακτική της μόνιμης υπερέντασης, της εχθροπαθούς ρητορικής και του διαρκούς κινδύνου θερμού επεισοδίου δεν ωφελεί κανέναν. Πρωτίστως δεν ωφελεί τους δύο λαούς", τόνισε, στην Hürriyet, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών.
Διαβάστε ακόμη:
Αναμένει ευρωπαίους ηγέτες στην Ουάσιγκτον σήμερα και αύριο Τρίτη για συνομιλίες.
Όπως δήλωσε ο ΥΠΕΞ Αραγτσί
Με τον Γενικό Διευθυντή του Ταμείου για την Ανασυγκρότηση της Λιβύης θα συναντηθεί ο Υπουργός.
Μιλώντας για την Ουκρανία και τη Ρωσία είπε ότι η Ελλάδα κράτησε τη σωστή στάση.
Είπε, ωστόσο, ότι η οικονομική βιωσιμότητα είναι προαπαιτούμενο του έργου.
Η Αθήνα προετοιμάζεται να προχωρήσει εκ νέου στην πόντιση υποθαλάσσιων ηλεκτρικών καλωδίων.
Εκείνη την ημέρα λήγει ο διαγωνισμός για την εκχώρηση δύο θαλάσσιων οικοπέδων στην περιοχή της Κρήτης, με το ενδιαφέρον να στρέφεται στο αν η Chevron θα καταθέσει προσφορά.
"Δεν θα είναι εθιμοτυπική" δήλωσε ο ΥΠΕΞ.
Ο υπουργός ρωτήθηκε και για τις Ελληνοαμερικανικές σχέσεις.
Το "θρίλερ" στη Μονή Σινά παραμένει ενεργό.
Πλήρη διακοπή εμπορικών σχέσεων ανακοίνωσε ο Χακάν Φιντάν.
