Η έκτακτη εισφορά δεν ήταν εφάπαξ

Της Ρόης Χάικου

Με προβληματισμό και... αμηχανία υποδέχτηκε ο επιχειρηματικός κόσμος της χώρας την ανακοίνωση του υπουργού Οικονομικών κ. Γιώργου Παπακωνσταντίνου περί επιβολής νέας έκτακτης εισφοράς στις κερδοφόρες επιχειρήσεις.

Αν και όλοι οι επιχειρηματίες συμμερίζονται την κατάσταση της εθνικής οικονομίας και την ανάγκη συμβολής τους προκειμένου να αποφευχθούν τα χειρότερα μετά το ΔΝΤ, εντούτοις αρκετοί ήταν αυτοί που αιφνιδιάστηκαν καθώς αντί της εισφοράς, ανέμεναν δέσμη αναπτυξιακών μέτρων ώστε να αντιμετωπιστεί μια πραγματικά δύσκολη χρονιά.

Ο κ. Παπακωνσταντίνου δεν έχει δώσει ακόμη λεπτομέρειες για τον τρόπο υπολογισμού αυτής της εισφοράς, ωστόσο αναλυτές εκτιμούν πως θα έχει λαμβάνειν μικρότερα έσοδα. Και αυτό γιατί ήταν λιγότερες αυτές που έκλεισαν με θετικά αποτελέσματα την προηγούμενη χρήση, εισηγμένες και μη, συν το γεγονός ότι η κερδοφορία τους ήταν αισθητά μειωμένη έναντι του 2008.

Μόνο από τα αποτελέσματα των εισηγμένων προκύπτει ότι το 55% έκλεισε με κέρδη το 2009 έναντι 60% τον προηγούμενο χρόνο. Αποτέλεσμα των δύσκολων συνθηκών που επικράτησαν πέρυσι αλλά και της έκτακτης εισφοράς «Part 1», η οποία εγγράφηκε στα αποτελέσματα του τέταρτου τριμήνου για τις περισσότερες εισηγμένες, η καθαρή κερδοφορία τους υποχώρησε κάτω στα 3,8 δισ. ευρώ, μειωμένη σχεδόν κατά 40% έναντι του 2008.

Για το 2009 έκτακτη εισφορά κατέβαλλαν περίπου 300 επιχειρήσεις (αφορούσε στην κερδοφορία του 2008), εισφέροντας πάνω από 710 εκατ. ευρώ με βάση τα επίσημα στοιχεία του προϋπολογισμού μέχρι και τον Φεβρουάριο. Το συνολικό ποσό που είχε προϋπολογιστεί ανέρχεται σε 870 εκατ. ευρώ.

Οι τράπεζες κατέβαλλαν συνολικά περί τα 280 εκατ. ευρώ, ενώ από τους «μπροστάρηδες» της εισφοράς, λόγω των αποτελεσμάτων που εμφάνισαν, ήταν ο ΟΤΕ με 113,1 εκατ. ευρώ και ο ΟΠΑΠ με 98,1 εκατ. Σχεδόν 20 εκατ. ευρώ ήταν ο φόρος που αναλογούσε στην Coca Cola 3E, 12 εκατ. ευρώ πλήρωσε η ΕΧΑΕ, 11,1 εκατ. ευρώ ήταν η συνεισφορά από τον όμιλο Βιοχάλκο, περίπου 10,9 εκατ. από τον Τιτάνα κοκ. Η εισφορά αυτή «βάρυνε» αντίστοιχα και τα αποτελέσματά τους.

Αν αναλογιστεί κανείς ότι η συνολική προ φόρων κερδοφορία των τραπεζών πέρυσι ήταν κατά 51,8% μειωμένη έναντι του 2008 και διαμορφώθηκε στα 2,18 δισ. ευρώ. Με μια έκτακτη εισφορά ανάλογη της περσινής, δηλαδή 10%, τότε στα κρατικά ταμεία θα εισρεύσουν περί τα 218 εκατ. ευρώ.

Παρά την συναίνεση του ΣΕΒ στην πρώτη επιβολή της έκτακτης εισφοράς, δεν ήταν λίγοι οι επιχειρηματίες που έκαναν λόγο για τις οριακές αντοχές τους και το γεγονός ότι τέτοιου είδους επιβαρύνσεις μπορεί να δίνουν μια άμεση διευκόλυνση, αλλά μακροπρόθεσμα γυρίζουν… μπούμερανγκ. Και αυτό γιατί η πληρωμή μιας έκτακτης φορολογίας ουσιαστικά στερεί κεφάλαια από επενδύσεις και ανάπτυξη, κάτι που η οικονομία έχει εξίσου μεγάλη ανάγκη.

Στο ερώτημα αν με αυτό τον τρόπο ωθούνται οι επιχειρήσεις στο να εγγράφουν λογιστικές ζημίες, μάλλον δεν υπάρχει κατηγορηματική απάντηση. Αυτό όμως που καταγράφηκε στα αποτελέσματα του 2009 για αρκετές επιχειρήσεις ήταν σημαντικά λειτουργικά κέρδη EBITDA, αλλά εντέλει ζημίες, αποτέλεσμα αυξημένων προβλέψεων, επενδύσεων ή και αποσβέσεων…

Για το φορολογικό καθεστώς και το πόσο αυτό επηρεάζει την λειτουργία τους αλλά και το ενδεχόμενο νέας έκτακτης εισφοράς ερωτήθηκαν οι περισσότερες εισηγμένες από τους αναλυτές στα conference call. Η απάντηση που έδιναν μέχρι χθες ήταν ότι η έκτακτη εισφορά ήταν εφάπαξ και ότι τα μέτρα που συζητούνται με το ΔΝΤ αφορούν κυρίως, στα φυσικά πρόσωπα. Τώρα εκ των πραγμάτων καλούνται να αναθεωρήσουν τους στόχους τους, την ίδια στιγμή που λάμβαναν υποσχέσεις για υιοθέτηση αναπτυξιακών πρωτοβουλιών και ανέμεναν μέτρα για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας ή το «άνοιγμα» του ΕΣΠΑ.

Υπενθυμίζεται ότι η έκτακτη εισφορά στα κέρδη (από 5 εκατ. ευρώ και άνω) που σημείωσαν οι επιχειρήσεις το 2008 αντιστοιχούσε στο 5% έως 10%, ανάλογα με το ύψος της κερδοφορίας τους.

roi.haikou@capital.gr