Το θρίλερ των ελληνικών επενδύσεων στη Ν.Α. Ευρώπη

Του Σταμάτη Ζαχαρού

Ασπίδα για τις ελληνικές τράπεζες αποτελεί η μικρότερη έκθεσή τους στην περιοχή που χαρακτηρίζεται σαν το "subprime" της Ευρώπης, από τους ξένους ανταγωνιστές, χωρίς όμως να απαλείφεται ο πιστωτικός κίνδυνος.

Εχει υπολογισθεί ότι το σύνολο των δανείων που έχουν χορηγήσει οι ελληνικοί τραπεζικοί όμιλοι στις αγορές των Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης γενικότερα, μέσω των κατά τόπους θυγατρικών τους, ξεπερνά πλέον το ποσό των 50 δισ. ευρώ. Το ποσό θεωρείται και είναι υψηλό. Δεν πρέπει, όμως, προς το παρόν τουλάχιστον να προκαλεί ίλλιγγο. Κι αυτό γιατί οι Δυτικοευρωπαίοι ανταγωνιστές τους έφτασαν στο σημείο να έχουν επενδύσει –συνολικά– ποσά που αντιστοιχούν στο 55% του ΑΕΠ των χωρών τους. 

Συγκρίνοντας έτσι την έκθεση των ελληνικών με τους άλλους ευρωπαικούς ομίλους, η ελληνική έκθεση φαντάζει μικρή. Τα πράγματα, όμως, δεν είναι ακριβώς έτσι. Το γεγονός, για παράδειγμα, ότι σε ποσοστό μεγαλύτερο του 15%, οι συνολικές χορηγήσεις της Εθνικής εντοπίζονται στην Τουρκία, είναι από μόνο του αξιοσημείωτο. Η ίδια η διοίκηση της τράπεζας όμως εμφανίζεται εξαιρετικά καθησυχαστική, δηλώνοντας σε κάθε ευκαιρία και με κάθε τόνο ότι είναι απολύτως εξασφαλισμένη. Κατά πάσα πιθανότητα έτσι είναι. Το ίδιο ισχύει και με την περίπτωση της Alpha Bank, η οποία ακολούθησε μια άκρως συντηρητική πολιτική και στο κομμάτι της επέκτασης της στα βόρεια σύνορα μας. Λίγο πάνω από το 10% εκτιμάται, για παράδειγμα, ότι φτάνει η έκθεση των δανείων της στην περιοχή, ενώ σαφώς πιο διευρυμένη (πάνω από το 20%) είναι η αντίστοιχη παρουσία της Eurobank, ενώ από κάποια απόσταση ακολουθεί η Πειραιώς. Βεβαίως, το ποσοστό αυτό κυμαίνεται από χώρα σε χώρα. 

Για παράδειγμα, στη Βουλγαρία, η παρουσία της Εθνικής ξεπερνά το 15% στο σύνολο των δανείων της τοπικής αγοράς, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό της στην Τουρκία εκτόξευσε τον ελληνικό μέσο όρο στα ύψη. Σαφώς μικρότερα είναι τα ποσοστά στη Ρουμανία, όπου το μεγαλύτερο μερίδιο ελέγχει η Alpha Bank, ενώ δυναμικά μπήκαν Eurobank και Πειραιώς στην Ουκρανία. 

Τους πρόλαβε, όμως, η κρίση και προτίμησαν να «πατήσουν φρένο». Συνολικά, υπολογίζεται ότι πάνω από το 20% του ελληνικού ΑΕΠ έχει επενδυθεί στις αγορές της Νέας Ευρώπης από τους ελληνικούς τραπεζικούς ομίλους. Σε σχέση πάντως με το 50% και 60% των άλλων Δυτικοευρωπαίων, το ποσοστό αυτό εξακολουθεί να φαντάζει μικρό...