Πως μοιράζονται τα 28 δισ. ευρώ οι τράπεζες

Του Στέλιου Κράλογλου

Μέχρι τα μέσα του μήνα θα έχει ολοκληρωθεί η κατανομή, αλλά και η απορρόφηση του πακέτου των 28 δισ. ευρώ στις ελληνικές τράπεζες που δήλωσαν ότι θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα ενίσχυσης του τραπεζικού συστήματος. 

Η κατανομή των κεφαλαίων και οι τεχνικές λεπτομέρειες καθορίζονται από την Τράπεζα της Ελλάδος, με βάση κριτήρια που έχει θέσει ο νόμος και η σχετική υπουργική απόφαση με στόχους την κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών, αλλά και την απρόσκοπτη χρηματοδότηση της οικονομίας.

Παράλληλα, οι τράπεζες ενεργοποιούν τις διαδικασίες για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου με την έκδοση προνομιούχων μετοχών τις οποίες θα αποκτήσει το Δημόσιο. Στόχος των τραπεζών είναι να έχουν ληφθεί οι αναγκαίες αποφάσεις από τις γενικές συνελεύσεις εντός του Ιανουαρίου, ώστε να υλοποιηθούν γρήγορα οι αυξήσεις κεφαλαίου. 

Στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα μεταξύ του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, Γ. Αλογοσκούφη, και του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, Γ. Προβόπουλου, με το προεδρείο της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών οριστικοποιήθηκε η κατανομή των κονδυλίων στις τράπεζες.

Πως μοιράζεται το πακέτο

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο κομμάτι της αύξησης κεφαλαίου (5 δισ. ευρώ), η Εθνική θα λάβει ποσό της τάξης του 1 δισ. ευρώ, η Alpha Bank   650 εκατ. ευρώ, η Eurobank 950 εκατ. ευρώ, η Πειραιώς 750 εκατ. ευρώ, η AΤΕbank 500 εκατ. ευρώ και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο 400 εκατ. ευρώ, ενώ ποσό της τάξης των 750 εκατ. ευρώ θα διανεμηθεί στις άλλες τράπεζες. 

Από τα 23 δισ. ευρώ της ρευστότητας, υπολογίζεται ότι η Εθνική θα απορροφήσει 5 δισ. ευρώ, η Αlpha Bank και η Eurobank από περίπου 4 δισ. ευρώ έκαστη, 3,5 δισ. ευρώ η Πειραιώς, 3 δισ. ευρώ η ΑΤΕbank και 1,5 δισ. ευρώ το Τ.Τ., ενώ τα υπόλοιπα 2 δισ. ευρώ θα δοθούν σε μικρότερες τράπεζες.

Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση, η κατανομή θα γίνει με βάση το μερίδιο αγοράς και τη συμβολή κάθε τράπεζας στη χρηματοδότηση της οικονομίας. Το τρίτο κριτήριο είναι η κεφαλαιακή επάρκεια που ορίζεται από 8 -10% και, στην περίπτωση της παροχής ρευστότητας, η κατάσταση από πλευράς ρευστότητας και το ενδεχόμενο να απειληθεί η κεφαλαιακή επάρκεια.

Αυστηρά κριτήρια για την ένταξη

Για το δανεισμό των τραπεζών με εγγύηση του Δημοσίου (δεύτερο σκέλος), τα βασικά κριτήρια είναι η κατάσταση του πιστωτικού ιδρύματος από πλευράς ρευστότητας, το μέγεθός του –όπως αυτό προκύπτει από το μερίδιο αγοράς στη χρηματοδότηση της οικονομίας–, ο ρόλος του στη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας καθώς και το μέγεθος της συμβολής του πιστωτικού ιδρύματος στη χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των στεγαστικών δανείων. Οι τράπεζες θα λάβουν «δανεικά» τα ειδικά ομόλογα του Δημοσίου (με μηδενικό επιτόκιο) και έναντι προμήθειας από 25 έως 50 μονάδες βάσης, ανάλογα με το εάν θα υπάρχουν πρόσθετες εξασφαλίσεις. Οι ίδιες προμήθειες ισχύουν και για τις εγγυήσεις του Δημοσίου. Όσον αφορά τις κεφαλαιακές ενισχύσεις με αντάλλαγμα προνομιούχες μετοχές, η επαναγορά τους από τις τράπεζες θα γίνεται στην αρχική τιμή διάθεσης, ενώ η αγορά τους από το Δημόσιο θα γίνεται με ομόλογα ή μετρητά. Η αξία αγοράς των προνομιούχων μετοχών, που είναι η ονομαστική αξία των κοινών μετοχών της τελευταίας έκδοσης των εταιρειών αυτών, καλύπτεται από ομόλογα του ελληνικού δημοσίου με επιτόκιο Euribor. Για τον προσδιορισμό της σχέσης μετατροπής των προνομιούχων μετοχών σε κοινές απαιτείται η υποβολή –στη λήξη της πενταετίας– και έγκριση από τον υπουργό Οικονομίας, ύστερα από σχετική εισήγηση του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος σχεδίου αναδιάρθρωσης του πιστωτικού ιδρύματος που αδυνατεί να ικανοποιήσει τις προϋποθέσεις εξαγοράς των προνομιούχων μετοχών.

Όσον αφορά την παροχή εγγύησης του Δημοσίου για το δανεισμό των τραπεζών, τα πιστωτικά ιδρύματα μπορούν να ζητήσουν την εγγύηση του Δημοσίου για τίτλους που θα εκδώσουν ή δάνεια τα οποία θα συνάψουν ως δανειολήπτες κατά την περίοδο μέχρι 31-12-2009, διάρκειας από 3 μήνες έως 3 έτη. Οι αιτήσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων για χορήγηση εγγύησης περιορίζονται μόνο όσον αφορά το ποσό της συνολικής εγγύησης που αντιστοιχεί σε κάθε πιστωτικό ίδρυμα και στην καταληκτική ημερομηνία αίτησης (31.12.2009). Η εν λόγω εγγύηση δεν καλύπτει καταθέσεις της διατραπεζικής αγοράς.