Πέντε σημαίνουσες απόψεις για την κρίση

Της Έφης Καραγεώργου

Και η Τράπεζα Πειραιώς εξετάζει το ενδεχόμενο συμμετοχής στο πακέτο στήριξης των τραπεζών, όπως ανέφερε ο κ. Αλέξανδρος Μάνος, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς, στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου του ΕλληνοΑμερικανικού Επιμελητηρίου “Η ώρα της ελληνικής οικονομίας”.

Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, ομιλητές ανέφεραν, μεταξύ άλλων, πως τα επιτόκια αναμένεται να μειωθούν μετά από έξι μήνες, ενώ παράλληλα εκτιμήθηκε πως αν δεν επαρκέσουν τα μέτρα, το κράτος θα πρέπει να λάβει πρόσθετα.

Επίσης, επισημάνθηκε ότι οι αγορές θα πρέπει να αποφασίσουν ποιες επιχειρήσεις θα επιβιώσουν και ποιες όχι. Ειδικότερα, τονίστηκε ότι δε χρειάζεται σχέδιο διάσωσης των επιχειρήσεων και ότι οι επιχειρήσεις θα πρέπει να λειτουργήσουν σύμφωνα με τους κανόνες της αγοράς.

Αναλυτικά, “εξακολουθεί να υπάρχει κρίση ρευστότητας και εμπιστοσύνης στην αγορά και θα συνεχίσει να υπάρχει για αρκετό διάστημα. Πιστεύω όμως ότι έχουμε δει τα χειρότερα. Η κρίση επηρεάζει την ψυχολογία και θεωρώ πως θα δημιουργηθούν προβλήματα στις τράπεζες σχετικά με τη μη εξυπηρέτηση δανείων”.

Τα ως άνω ανέφερε στην ομιλία του στο συνέδριο ο πρόεδρος της Αttica Bank, Τρύφωνας Κολλίντζας. Αναφερόμενος δε στο αν είναι απαραίτητο να υπάρξει σχέδιο διάσωσης των επιχειρήσεων, δήλωσε χαρακτηριστικά πως “είναι λάθος να παρέμβει κανείς, για να σώσει τις επιχειρήσεις. Να παρέμβει να στηρίξει τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού ναι. Δηλαδή ανθρώπους που έχουν χάσει τη δουλειά τους”.

Ακόμα σε δηλώσεις του υπογράμμισε ότι το σχέδιο ενίσχυσης είναι καλό και θα βοηθήσει στο θέμα της ρευστότητας και αν δεν επαρκέσει, θα πρέπει να δοθούν πρόσθετα μέτρα από την κυβέρνηση. Όπως είπε, τα μέτρα θα συμβάλλουν στη μείωση του κόστους για τις επιχειρήσεις που πλήττονται και συμπλήρωσε:  “πιστεύω, όμως, ότι οι αγορές θα πρέπει να αποφασίσουν ποιες επιχειρήσεις θα επιβιώσουν και ποιες όχι." Ακόμα θεωρεί αναγκαίο για την τόνωση της οικονομίας να επιδοτηθούν δημόσια έργα και υποδομές στον τουρισμό.

Ξεχωριστά, σε ένα εξάμηνο από σήμερα θα περιορισθούν τα επιτόκια των καταθέσεων και των χορηγήσεων, ανέφερε στην ομιλία του ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς, Αλέξανδρος Μάνος. "Οι δανειζόμενοι σήμερα επιχορηγούν τους καταθέτες. Τα επιτόκια καταθέσεων παραμένουν υψηλά, επειδή οι τράπεζες αναζητούν ρευστό και αυτοί που πληρώνουν τη νύφη είναι οι δανειολήπτες”, εξήγησε ο ίδιος.

Αναφερόμενος στα καθυστερούμενα δάνεια, υπογράμμισε πως: “Αν πιστεύουμε ότι θα έχουμε αύξηση στις καθυστερήσεις, τότε θα πρέπει να δημιουργήσουμε αυξημένες προβλέψεις και το κόστος αυτό θα μετακυληθεί στους καλοπληρωτές. Όταν δανείζεσθε, θα πρέπει να κάνετε λογαριασμό για τον τρόπο αποπληρωμής. Όλοι λένε σήμερα μας κλέβουν οι τράπεζες που έχουν υπερκέρδη. Το 2007, οι πέντε μεγάλοι τραπεζικοί όμιλοι της χώρας είχαν κέρδη 5 δισ. ευρώ, τα οποία, μετά την αφαίρεση των μερισμάτων, ήταν 4,1 δισ. ευρώ. Σε σχέση με την αύξηση των δανείων, τα κέρδη των τραπεζών αυξήθηκαν το 2007 κατά 8,2%. Αυτό δε δείχνει πως υπάρχουν υπερκέρδη, αλλά σύνεση, για να παραμείνουν οι τράπεζες υγιείς". Και διευκρίνισε "στην Τράπεζα Πειραιώς, τα τελευταία τρία χρόνια, το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο έχει παραμείνει σταθερό στο 3%. Αν μειωθεί αυτό το περιθώριο, μειώνεται η κερδοφορία της τράπεζας και άρα οι χορηγήσεις δανείων. Οι τράπεζες δε χρεώνουν επιτόκια δανείων παραπάνω από ό,τι χρειάζεται σήμερα, για να διατηρηθεί σταθερό αυτό το επιτοκιακό περιθώριο".

Ακόμα ο κ. Μάνος σημείωσε πως οι τράπεζες έχουν συμφέρον να βοηθήσουν τους πελάτες τους που αντιμετωπίζουν δύσκολες στιγμές. Με υπευθυνότητα και ειλικρίνεια να συζητήσουν το θέμα για να βρουν την κατάλληλη λύση.

Στο περιθώριο του συνεδρίου, ερωτηθείς για το αν η Τράπεζα Πειραιώς θα ενταχθεί στο σχέδιο διάσωσης, ο κ. Μάνος απάντησε ότι “εξετάζουμε το ενδεχόμενο για τη συμμετοχή μας στο πακέτο”.

Παράλληλα, ο κ. Σπ. Καπράλος, επικεφαλής του Χ.Α., επισήμανε πως αν και υπεύθυνες για την κρίση σε διεθνές επίπεδο ήταν οι τράπεζες και οι εποπτικές αρχές, ωστόσο επηρεάστηκαν και τα χρηματιστήρια. Όπως είπε, οι τιμές στο χρηματιστήριο Αθηνών, έχουν υποχωρήσει κατά 63% από την αρχή του χρόνου και ένας από τους κινδύνους για το ελληνικό χρηματιστήριο είναι πως πολλές από τις εισηγμένες εταιρείες έχουν επενδύσει στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. “Αυτές οι επενδύσεις από πλεονέκτημα που ήταν μέχρι πρόσφατα έχουν μετατραπεί σε μειονέκτημα. Όμως οι προοπτικές ανάπτυξης αυτών των χωρών μας κάνει να πιστεύουμε πως η κρίση θα επηρεάσει προσωρινά την ανάπτυξη τους”.

Ο ίδιος συνέχισε, λέγοντας πως ο σημαντικότερος κίνδυνος για την ελληνική αγορά είναι ο κίνδυνος της ρευστότητας. Οι ξένοι θεσμικοί φεύγουν, τα hedge funds αποχωρούν, τα αμοιβαία έχουν εκροές, με τα συνταξιοδοτικά ταμεία να απέχουν. Και οι εγχώριοι ιδιώτες επενδυτές από μόνοι τους δεν είναι αρκετοί, για να αντισταθμίσουν τις εκροές κεφαλαίων.

Πάντως, εκτιμά πως η κρίση έχει δημιουργήσει σημαντικές ευκαιρίες για το Χ.Α. Η κεφαλαιοποίηση σε σχέση με το ΑΕΠ βρίσκεται στο 30%, στο χαμηλότερο επίπεδο από το 1997, ενώ η μερισματική απόδοση των 20 μεγαλύτερων εταιρειών θα ξεπεράσει φέτος το 5%, παρά την κρίση. “Να αγοράζετε, όταν κανένας δε θέλει να ακουμπίσει τις μετοχές και να πουλάτε, όταν όλοι ασχολούνται με το χρηματιστήριο”, συμβούλευσε ο κ. Καπράλος.

Συμπλήρωσε πως από την κρίση υπάρχει αντίκτυπος στην πραγματική οικονομία και δεν ξέρει αν είναι επαρκές στο σχέδιο. “Αυτό που ξέρω είναι πως χρειάζεται να φθάσει γρήγορα στην πραγματική οικονομία και μάλιστα πρότεινε σαν μέτρο ενίσχυσης των επιχειρήσεων την απαλλαγή από ασφαλιστικές εισφορές των ΜμΕ μέχρι 20 άτομα προσωπικό, με συμψηφισμό χρεών του Δημοσίου προς αυτές”.

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Αλεξ. Πιλάβιος, τόνισε πως όταν δεν ανακάμπτουν οι αγορές, “δεν μπορούμε να περιμένουμε ανάκαμψη της οικονομίας”. Ο φόβος που επικρατεί σήμερα στις αγορές επηρεάζει και την πραγματική οικονομία.

Τέλος, ο γενικός γραμματέας της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, Χρήστος Γκόρτσος, αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα του καλύτερου συντονισμού των εποπτικών αρχών σε ό,τι αφορά τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, κεφαλαιαγορές, για να αποφευχθούν αντίστοιχα φαινόμενα στο μέλλον.