"Αλμα" στα επιτόκια

Της Έφης Καραγεώργου

Νέο άλμα-ρεκόρ πραγματοποίησε το διατραπεζικό euribor τριμήνου στο 5,33%, συμπαρασύροντας μαζί του όλα τα δάνεια με κυμαινόμενα επιτόκια που είναι συνδεδεμένα με αυτό.

Μέσα στο τελευταίο δίμηνο τα σταθερά επιτόκια στέγης αυξήθηκαν σχεδόν 1 μονάδα, ενώ η αύξηση στα κυμαινόμενα που χορηγήθηκαν τον τελευταίο χρόνο προσεγγίζει τις 2 μονάδες. Μέσα σε δύο μήνες τα σταθερά επιτόκια στέγης για 3 και 5 χρόνια, έχουν αυξηθεί σχεδόν 1 μονάδα και κυμαίνονται σήμερα από το 4,60% (το χαμηλότερο 3ετίας) μέχρι το 6,30% (5ετίας).

Ανάλογες είναι οι αυξήσεις στα επιτόκια των επιχειρηματικών και καταναλωτικών δανείων, ενώ τα επιτόκια στις καταθέσεις προθεσμίας έχουν επίσης απογειωθεί σε επίπεδα πάνω από το 6,5%.

Οι δανειολήπτες και ειδικά οι ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρηματίες, που δανείζονται με βάση το euribor τριμήνου, αδυνατούν να προχωρήσουν σε προϋπολογισμό των δόσεων τους, οι οποίες μέρα με τη μέρα αυξάνονται και περισσότερο.

Σήμερα όσες μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι εξαρτημένες από τον τραπεζικό δανεισμό, πληρώνουν επιτόκια της τάξης του 9% και 9,5%, τη στιγμή που πριν από μία τριετία δανείζονταν με επιτόκιο 4,5%.

Επιπλέον αντιμετωπίζουν και την απειλή αναπροσαρμογής του περιθωρίου κέρδους ανά πάσα στιγμή.

Διότι οι συμβάσεις των επιχειρηματικών δανείων ανανεώνονται κάθε εξάμηνο ή έτος, οπότε αν η εταιρεία δεν πιάσει τον στόχο της, τότε η τράπεζα έχει το δικαίωμα είτε να της αυξήσει το επιτόκιο, είτε να ζητήσει την επιστροφή του δανείου.

Η ανοδική τροχιά των επιτοκίων δεν φαίνεται να έχει τέλος, και ενώ ηγέτες κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ζητούν από την ΕΚΤ να προχωρήσει σε δραστική περικοπή των επιτοκίων, οι επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας, δεν έκαναν ούτε χθες το βήμα, που θα έδινε "ανάσα" στην ευρωπαϊκή οικονομία και ανάπτυξη.

Μάλιστα σε μελέτη του ο κ. Δημήτρης Μαλλιαρόπουλος, οικονομικός σύμβουλος της Eurobank και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πειραιά υπογραμμίζει πως: όταν η ΕΚΤ αποφασίσει να μειώσει τα επιτόκια, ίσως να είναι πολύ αργά.

Εκτιμά ότι με την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης στις οικονομίες της Ευρωζώνης κατά τους επόμενους μήνες και τη σταδιακή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, αναμένουμε ότι η ΕΚΤ θα μειώσει το επιτόκιο παρέμβασης κατά 100 μονάδες βάσης μέχρι το τέλος του 2009.

Όμως, καθώς η θετική επίδραση στην οικονομική ανάπτυξη από μια μείωση του επιτοκίου παρέμβασης εμφανίζεται πάντοτε με χρονική υστέρηση, ο κίνδυνος είναι ότι, όταν η ΕΚΤ αποφασίσει να μειώσει τα επιτόκια, ίσως να είναι πολύ αργά για να αποφευχθεί μια τεχνική ύφεση της οικονομίας.

«Η ΕΚΤ υπό το βάρος της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας φαίνεται διατεθειμένη να προβεί σε αλλαγή της νομισματικής της στάσης αναγνωρίζοντας τη σημαντική επιδείνωση της αναπτυξιακής προοπτικής της Ευρωζώνης» επισημαίνουν οι οικονομικοί αναλυτές της Alpha Bank. Ωστόσο, όπως αναφέρει σε report η κ. Μαρία Κουτουζή από το τμήμα ανάλυσης διεθνών αγορών της τράπεζας: η ΕΚΤ στα πλαίσια διαμόρφωσης της νομισματικής της πολιτικής θέλησε να επαναλάβει ότι παραμένει προσηλωμένη στον υπέρτατο στόχο της διασφάλισης της σταθερότητας των τιμών.

Δεδομένης της ανησυχίας για τις εξελίξεις στο χρηματοοικονομικό τομέα και του αυξανόμενου κινδύνου ύφεσης της οικονομίας της ευρωζώνης πιθανότερο σενάριο αποτελεί η «χαλάρωση» της νομισματικής πολιτικής έως το τέλος του τρέχοντος έτους υπό την προοπτική επίτευξης του στόχου της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό (<2%) σε 18-20 μήνες. Ενδεχόμενη επιδείνωση της χρηματοπιστωτικής κρίσης καθιστά πιθανή την έναρξη του καθοδικού επιτοκιακού κύκλου στην προσεχή σύσκεψη της 6ης Νοεμβρίου.