Της Έφης Καραγεώργου
Στην... τάξη επαναφέρει την κυβέρνηση η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, υπενθυμίζοντας της ότι πριν καταθέσει το νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό -με το οποίο εντάσσεται και το ταμείο της Τράπεζας της Ελλάδος στο ΙΚΑ-, θα έπρεπε να διαβουλευθεί τόσο με την ΕΚΤ όσο και με την ΤτΕ, προκειμένου να εξεταστεί η νομιμότητα της ρύθμισης.
Η «γνώμη» της ΕΚΤ που υπογράφεται από τον πρόεδρο της κ. Ζαν Κλωντ Τρισέ, προκάλεσε μείζον πολιτικό θέμα κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου χτες στη Βουλή.
Ενώ έπιασε και... αδιάβαστη την κυβέρνηση, η οποία ξέχασε ότι η χώρα αποτελεί μέλος της ευρωζώνης και για το λόγο θα πρέπει οι κινήσεις της να είναι συμβατές με το ευρωπαϊκό δίκαιο και τα ισχύοντα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο κ. Τρισέ δεν αφήνει κανένα περιθώριο, υπερασπίζεται την ανεξαρτησία της ΤτΕ, η οποία με το σχέδιο νόμου τίθεται εν αμφιβόλω, υπογραμμίζοντας ότι «Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να συνεργάζεται στενά με την ΤτΕ και να διαβουλεύεται με την ΕΚΤ σχετικά με κάθε μελλοντική τροποποίηση των καθορισμένων κανόνων που έχουν εφαρμογή στην ΤτΕ, σύμφωνα με την απόφαση 98/415/ΕΚ του Συμβουλίου, καθώς οι διατάξεις του καταστατικού της ΤτΕ αναθέτουν σε αυτήν το καθήκον της διασφάλισης της κοινωνικοασφαλιστικής κάλυψης του προσωπικού της».
Επί της ουσίας η ΕΚΤ διαπιστώνει ότι το νομοσχέδιο περιορίζει την ανεξαρτησία της Κεντρικής Τράπεζας της Ελλάδος, σύμφωνα με το άρθρο 108 της συνθήκης της Ε.Ε. Ταυτόχρονα επισημαίνει την παραβίαση της νομισματικής χρηματοδότησης του δημοσίου από την ΤτΕ.
Σύμφωνα με τον κ. Τρισέ: «περιορισμός του ρόλου της Τράπεζας Ελλάδος αποτελεί, δυνητικά, έναν τρόπο αδικαιολόγητου επηρεασμού της κατά την εκπλήρωση των καθηκόντων της, περιορίζοντας την ανεξαρτησία της".
»Από την άποψη αυτή είναι χρήσιμο να σημειωθεί ότι η ΕΚΤ καθορίζει αυτόνομα την πολιτική του προσωπικού της και ότι η αυτονομία αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο της ανεξαρτησίας της ΕΚΤ, την οποία εγγυάται το άρθρο 108 της Συνθήκης και το άρθρο 36 του καταστατικού του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της ΕΚΤ».
Δηλαδή με απλά λόγια η ΕΚΤ λέει στην ελληνική κυβέρνηση «κάτω τα χέρια» από το ταμείο συντάξεων της ΤτΕ. Συγκεκριμένα υπογραμμίζεται: «Οι διατάξεις του σχεδίου νόμου εγείρουν ανησυχία στην ΕΚΤ καθώς υποχρεώνουν την Τράπεζα της Ελλάδος να προβαίνει σε ετήσια καταβολή εισφορών στον κρατικό φορέα ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, γεγονός που ενδέχεται να υπονομεύσει την οικονομική ανεξαρτησία της ΤτΕ.»
Ας σημειωθεί ότι με ρύθμιση η Τράπεζας Ελλάδος είναι υποχρεωμένη να καταβάλλει ετησίως στο ΙΚΑ- ΕΤΑΜ ποσό ύψους 23 εκατ. ευρώ (για 15 χρόνια δηλαδή συνολικά 345 εκατ. ευρώ).
«Τυχόν επιβολή σε μέλος του Ευρωπαϊκού Συστήματος κεντρικών Τραπεζών νομικής υποχρέωσης περί οικονομικής ενίσχυσης, προερχόμενης πιθανώς από τα κονδύλια του, δραστηριοτήτων συνήθως καλυπτόμενων από το Κράτος δεν θα ήταν συμβατή με τη Συνθήκη».
Και τονίζεται ότι:« Οι εν λόγω διατάξεις θα πρέπει να εκπονούνται σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος».
Στη συνέχεια η «γνώμη» της ΕΚΤ επισημαίνει πως: «σε περίπτωση που ψηφιστεί το σχέδιο νόμου, το ΤΣΠ-ΤΕ θα ενταχθεί στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και η ΤτΕ δεν θα ελέγχει ούτε θα δύναται να επηρεάζει τη διαχείριση του ενεργητικού του ταμείου. Συνεπώς η ΤτΕ δεν θα είναι πλέον σε θέση να διασφαλίζει την καταβολή των συντάξεων στο προσωπικό της, εφόσον η εν λόγω καταβολή δεν θα μπορεί πλέον να θεωρείται καθήκον της ΤτΕ αλλά του κράτους».
Όμως αυτή η ρύθμιση αντιβαίνει στο καταστατικό της ΤτΕ που ρητά ορίζει ότι είναι «καθήκον της Τράπεζας να παρέχει κοινωνικοασφαλιστική κάλυψη στο προσωπικό της» και παράλληλα υπογραμμίζεται ότι «πρόσφατη ελληνική νομοθεσία επιβεβαίωσε την καταστατική υποχρέωση της Τράπεζας Ελλάδος να διασφαλίζει την καταβολή συντάξεων στο προσωπικό της».
Για το θέμα σε ανακοίνωση του ο Σύλλογος Υπαλλήλων ΤτΕ σημειώνει πως: «σε ενδεχόμενο μη συμμόρφωσης της ελληνικής κυβέρνησης, τότε η ΕΚΤ είναι υποχρεωμένη να προσφύγει στο Συμβούλιο υπουργών και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Σε κάθε περίπτωση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μπορεί να προσφύγει όποιος έχει έννομο συμφέρον όπως ο Σύλλογος Υπαλλήλων ΤτΕ.
Ακόμα για την ιστορία ο ΣΥΤΕ υπενθυμίζει ότι από την ίδρυση της η ΕΚΤ έχει εκδώσει «Γνώμη» για 181 ενέργειες εθνικών κυβερνήσεων (οι 179 ύστερα από αιτήματα των κυβερνήσεων). Η ελληνική κυβέρνηση δεν υπέβαλλε τέτοιο αίτημα.
Σε όλες τις περιπτώσεις οι κυβερνήσεις υποχρεώθηκαν να εφαρμόσουν αμέσως την «Γνώμη» της ΕΚΤ. Σημειώνουμε ότι έχουν υπάρξει ανάλογες περιπτώσεις παρέμβασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που επεσήμανε την ασυμβατότητα προωθούμενων ρυθμίσεων με κανόνες του κοινοτικού δικαίου, με αποτέλεσμα να αναγκασθούν χώρες όπως η Ιταλία, η Αυστρία και η Γερμανία να αποσύρουν σχετικές ρυθμίσεις.