Έργα Παραχώρησης: Είσπραξη διοδίων από τους παραχωρησιούχους

Του Φάνη Γαβρινιώτη 

Οι ιδιώτες επενδυτές που έχουν αναλάβει τη μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή και εκμετάλλευση του τμήματος Μαλιακός – Κλειδί του αυτοκινητόδρομου ΠΑΘΕ, καθώς και της Ανατολικής Οδού Πελοποννήσου (Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα & κλάδος Λεύκτρο – Σπάρτη), θα εισπράττουν σε λίγες ημέρες και για τα επόμενα 30 χρόνια το τίμημα των διοδίων διέλευσης από τους χρήστες των δύο αυτών οδικών αξόνων. 

Την περασμένη Δευτέρα για το τμήμα Μαλιακός – Κλειδί και προχθές Τετάρτη για την Ανατολική Οδό Πελοποννήσου άρχισε να «τρέχει» η περίοδος παραχώρησης των δύο έργων, ενώ εντός των προσεχών ημερών θα περάσει στον έλεγχο των αναδόχων κοινοπραξιών και η λειτουργία των αυτοκινητοδρόμων, κάτι που σημαίνει ότι αυτές θα εισπράττουν στο εξής τα διόδια. 

Πιο συγκεκριμένα, την επόμενη εβδομάδα το δημόσιο θα παραχωρήσει τη λειτουργία του τμήματος Μαλιακός – Κλειδί και από τη Δευτέρα 17 Μαρτίου της Ανατολικής Οδού Πελοποννήσου. Αξίζει να σημειωθεί πως κατά πάσα πιθανότητα στο τμήμα Μαλιακός – Κλειδί θα εφαρμοστεί ο υπολογισμός του ύψους του διοδίου με βάση τη χιλιομετρική απόσταση που θα διανύει ο χρήστης, σύστημα που θα ισχύσει σταδιακά σε όλους τους αυτοκινητόδρομους που έχουν παραχωρηθεί σε ιδιώτες. Το ανώτερο ποσό που θα καταβάλει ο χρήστης βάσει του συστήματος αυτού, σύμφωνα με τις συμβάσεις παραχώρησης που έχουν υπογραφεί μεταξύ των αναδόχων κοινοπραξιών και του ΥΠΕΧΩΔΕ, έχει οριστεί στα 0,04 ευρώ ανά χιλιόμετρο. Ωστόσο, δεν είναι βέβαιο πως η κοινοπραξία Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου Α.Ε. που έχει αναλάβει τον εκσυγχρονισμό και διαχείριση του τμήματος Μαλιακός – Κλειδί, θα αρχίσει να κοστολογεί στη συγκεκριμένη ανώτερη τιμή την ανά χιλιόμετρο διέλευση. 

Όσον αφορά το κόστος των διοδίων στην Ανατολική Οδό Πελοποννήσου, σε πρώτη φάση το τίμημα για τα Ι.Χ. θα παραμείνει ως έχει (2 ευρώ ανά διέλευση), αλλά υπάρχουν σκέψεις να αυξηθεί στη συνέχεια. Εδώ θα πρέπει να αναφερθεί πως τόσο η κοινοπραξία Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου Α.Ε. όσο και η παραχωρησιούχος εταιρεία Μορέας ΑΕ (δηλαδή η κοινοπραξία που έχει αναλάβει το έργο της Ανατολικής Οδού Πελοποννήσου) θα εισπράττουν τα διόδια μέσω δικού τους μηχανισμού και δεν θα χρησιμοποιήσουν το μηχανισμό του Ταμείου Εθνικής Οδοποιίας (ΤΕΟ ΑΕ), κάτι που κάνει προς το παρόν η κοινοπραξία της Ιόνιας Οδού.
 
Η «ταυτότητα» των δύο παραχωρήσεων 

Στην κοινοπραξία Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου ΑΕ συμμετέχουν η γερμανική Hochtief με 35%, η Άκτωρ Παραχωρήσεις του ομίλου Ελληνική Τεχνοδομική με 20%, η J&P Άβαξ με 16,25% που παράλληλα ελέγχει επιπλέον ποσοστό 5% μέσω της θυγατρικής Αθηνά, ο γαλλικός οίκος Vinci Concessions με 13,75% και η ΑΕΓΕΚ με το υπόλοιπο 10%. Επισημαίνεται ότι προς το παρόν η ΑΕΓΕΚ, παρά τα οικονομικά της προβλήματα, εκπληρώνει πλήρως τις υποχρεώσεις της στην κοινοπραξία και κατά συνέπεια –όπως διαβεβαιώνουν στελέχη της παραχωρησιούχου εταιρείας– δεν τίθεται θέμα υποκατάστασης. 

Πάντως, αν στη συνέχεια υπάρχει πρόβλημα, τότε οι υπόλοιπες εταιρείες – μέτοχοι είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν το ποσοστό της ΑΕΓΕΚ. Το κόστος της επένδυσης για το έργο Μαλιακός – Κλειδί υπολογίζεται στο ποσό του 1,3 δισ. ευρώ και περιλαμβάνει τον πλήρη εκσυγχρονισμό 230 χιλιομέτρων αυτοκινητόδρομου. Μεταξύ των εργασιών που θα γίνουν και οι οποίες θα ολοκληρωθούν στο σύνολό τους σε διάστημα τεσσάρων ετών, περιλαμβάνεται και η κατασκευή νέου τμήματος αυτοκινητοδρόμου ανάμεσα στα Τέμπη και τη Σκοτίνα μέσω τριών δίδυμων σηράγγων. 

Επίσης, θα δημιουργηθούν έξι σύγχρονοι Σταθμοί Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (ΣΕΑ) σε Κορινό, Λεπτοκαρυά, Ευαγγελισμό (Τέμπη), Νίκαια Λάρισας, Αερινό και Αλμυρό, ενώ θα λειτουργούν συνολικά έξι σταθμοί διοδίων (Πελασγία, Μοσχοχώρι, Πυργετός, Λεπτοκαρυά, Μακρυχώρι και Κλειδί) που θα εισπράττουν το τέλος διέλευσης και από τις δύο κατευθύνσεις. Πάντως, τον πρώτο χρόνο της παραχώρησης θα συνεχίσουν να λειτουργούν οι υπάρχοντες τέσσερις σταθμοί. 

Σχετικά με την κοινοπραξία Μορέας Α.Ε., σημειώνεται πως σ’ αυτή συμμετέχουν σήμερα οι εταιρείες Άκτωρ Παραχωρήσεις με ποσοστό 86,67% και η Intracom Συμμετοχών με το υπόλοιπο 13,33%. Ωστόσο, κατά πάσα πιθανότητα θα υπάρχει διεύρυνσή της με τη συμμετοχή και της J&P Άβαξ. Ο αυτοκινητόδρομος της Ανατολικής Οδού Πελοποννήσου, όπου ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη εργασίες σε πέντε εργοτάξια (μεταξύ αυτών και στις σήραγγες Νεοχωρίου και Αρτεμισίου), έχει μήκος 205 χιλιόμετρα και το κόστος του θα αγγίξει το 1 δις. ευρώ. Το έργο θα είναι έτοιμο στο σύνολό του το Φθινόπωρο του 2012 και θα διαθέτει έξι μετωπικούς σταθμούς διοδίων διπλής κατεύθυνσης (Σπαθοβούνι, Νεστάνη, Ασέα, Λεύκτρο, Καλαμάτα και Λογκανίκο), καθώς και τρία ζεύγη πλευρικών σταθμών διοδίων (Παραδείσια, Αρφαρά και είσοδος Καλαμάτας). 

Πάντως, για τα πρώτα δύο χρόνια της παραχώρησης θα λειτουργούν μόνο οι υπάρχοντες σταθμοί διοδίων στο Σπαθοβούνι και στη Νεστάνη. Επιπλέον, στον αυτοκινητόδρομο θα λειτουργούν τέσσερις νέοι αμφίπλευροι Σταθμοί Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (Σπαθοβούνι, Νεστάνη, Άγιο Φλώρο και Πελλάνα), ενώ θα διατηρηθεί ο υπάρχον μονόπλευρος ΣΕA στην έξοδο της σήραγγας Αρτεμισίου.