Μπλόκα: Τι μέλλει γενέσθαι; Σίγουρα όχι ηρεμία!

Τα αγροτικά μπλόκα έχουν πλέον ξεφύγει από το σημείο όπου μπορεί κανείς να τα διαβάσει με όρους τυπικής συνδικαλιστικής κινητοποίησης. Όσο περνά ο χρόνος και η εικόνα παγιώνεται, γίνεται όλο και πιο δύσκολο να αγνοηθεί το προφανές: η παραμονή στους δρόμους δεν υπηρετεί μόνο αιτήματα, αλλά και έναν καθαρό πολιτικό στόχο.

Οι αγρότες που επιμένουν στα μπλόκα, είναι ξεκάθαρο πως παίζουν πολιτικό παιχνίδι και επιδιώκουν συνειδητά τη μέγιστη δυνατή φθορά της κυβέρνησης. Το δικαιούνται, προφανώς. Δημοκρατία έχουμε. Έχουμε όμως και ένα κράτος που δείχνει αδύναμο να θέσει όρια, κι αυτό αλλάζει τον χαρακτήρα της σύγκρουσης. Ο αγώνας έχει μετακινηθεί από το πεδίο των αιτημάτων στο πεδίο της πολιτικής πίεσης.

Απέναντι, η κυβέρνηση έχει κάνει τη δική της επιλογή. Δεν ανοίγει τους δρόμους με νόμιμη κρατική βία (το τρένο αυτό χάθηκε νωρίς) αλλά και δεν έχει καταφέρει να φέρει τους απεργούς σε έναν διάλογο που να παράγει αποτέλεσμα. Άρα τι μένει; Ο χρόνος και η αδράνεια. Η ελπίδα ότι η κινητοποίηση θα φθαρεί, θα κουράσει και τελικά θα εκφυλιστεί. Δεν είναι κρυφή στρατηγική. Είναι η μόνη διαθέσιμη χωρίς κόστος άμεσης σύγκρουσης. 

Φυσικά, στην άλλη πλευρά δεν είναι αφελείς. Οι αγροτοσυνδικαλιστές καταλαβαίνουν πολύ καλά τι κάνει η κυβέρνηση. Έχουν επαφές, έχουν πολιτική καθοδήγηση, συνομιλούν με κομματικά κέντρα στην Αθήνα και συνεχώς ανασχεδιάζουν και αναπροσαρμόζουν τακτική. Όταν ο αγώνας είναι πολιτικός, δεν κάθεσαι ακίνητος περιμένοντας να σε ξεχάσουν. Κινείσαι. Αλλιώς χάνεις.

Γι' αυτό και το ερώτημα μετά την Πρωτοχρονιά δεν είναι αν θα αλλάξει κάτι, αλλά ποιο, πως, πόσο και γιατί θ’ αλλάξει. Το απλό κλείσιμο δρόμων και τελωνείων έχει πάψει να δημιουργεί τις πολυπόθητες εγγυήσεις. Η κοινωνία το έχει σχεδόν αποδεχθεί ως μια κανονικότητα. Ακραία στρεβλή αλλά κανονικότητα. Δεν ανεβάζει την θερμοκρασία, δεν δημιουργεί πηχυαίους τίτλους. Αν θέλουν αναβάθμιση, δεν θα την αναζητήσουν με μικροκινήσεις, αλλά με πλήρη αναδιάταξη δυνάμεων και αναδιαμόρφωση της εικόνας.

Η σύγκρουση, που πιθανότατα θα επιλεγεί, δεν θα είναι ούτε τυχαία, ούτε στιγμιαία. Θα έρθει με δόσεις. Πρώτα επιλεκτική όξυνση σε σημεία υψηλού συμβολισμού και τηλεοπτικής αξίας. Μετά μικρές ελεγχόμενες εντάσεις, αρκετές για να παραχθεί εικόνα, όχι όμως τόσο χαοτικές ώστε να χαθεί το αφήγημα. Λίγα επεισόδια, λίγα χημικά, λίγη αδρεναλίνη στο δελτίο των οκτώ. Το παιχνίδι εκεί παίζεται.

Αν κι αυτό δεν αποδώσει, το επόμενο σκαλί είναι πρώτα η επέκταση και μετά η γενίκευση. Μεταφορά της έντασης προς αστικά κέντρα, προσπάθεια σύνδεσης με άλλες κοινωνικές ομάδες, κατασκευή της εικόνας μιας ευρύτερης κοινωνικής αντίδρασης. Εκεί η πίεση προς την κυβέρνηση δεν προκύπτει τόσο από τη σύγκρουση την ίδια, όσο από την αίσθηση απώλειας ελέγχου. Ότι χειρότερο δηλαδή για μία κυβέρνηση που διαλαλεί πως "εγγυάται την σταθερότητα".

Το να παραμείνουν στα μπλόκα μέχρι τον Φεβρουάριο ή τον Μάρτιο, αναπαράγοντας τη σημερινή άχρωμη και σχεδόν ερμαφρόδιτη εικόνα, δεν τους συμφέρει ούτε τους ενδιαφέρει. Ήδη κινδυνεύουν να πέσουν δεύτερο ή τρίτο θέμα. Αν αυτό παγιωθεί, ο αγώνας τελειώνει χωρίς καν να ηττηθεί. Απλώς σβήνει.

Η ψυχρή ανάγνωση είναι απλή. Μέσα στις επόμενες πέντε με δέκα ημέρες, είτε τα μπλόκα θα αρχίσουν να διαλύονται, είτε θα δούμε μια μεθοδευμένη όξυνση. Οι τρόποι είναι πολλοί. Το αποτέλεσμα όμως προβλέψιμο. Ό,τι κι αν συμβεί, η ευθύνη θα χρεωθεί στην κυβέρνηση, αν αυτή δεν προβεί στις δέουσες κινήσεις. Όπως θα έκανε κάθε σοβαρή, ευρωπαϊκή κυβέρνηση! 

Έτσι παίζεται διαχρονικά αυτό το παιχνίδι. Όλα δείχνουν ότι μπαίνουμε στον επόμενο γύρο, με στόχο περισσότερο εντυπωσιακή εικόνα, λιγότερες αυταπάτες και πολύ, μα πολύ μεγαλύτερο κόστος για την δόλια Ψωροκώσταινα…

Πέτρος Λάζος
petros.lazos@capital.gr