Ένα νέο πλαίσιο φορολόγησης ομίλων και ενδοομιλικών συναλλαγών σχεδιάζει το υπουργείο Οικονομικών, αναθέτοντας την εκπόνηση εξειδικευμένης μελέτης με αντικείμενο την πλήρη ανάλυση του τρόπου με τον οποίο πραγματοποιούνται, τιμολογούνται και αντιμετωπίζονται. Στόχος είναι να υπάρξει ένα νέο, αποδοτικότερο σύστημα φορολόγησης των νομικών προσώπων σε επίπεδο ομίλου εταιρειών.
Η Ελλάδα, σε αντίθεση με πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δεν διαθέτει ακόμη καθεστώς ενδοομιλικής φορολόγησης, εφαρμόζοντας εδώ και χρόνια κανόνες τεκμηρίωσης ενδοομιλικών συναλλαγών βασισμένους στις Κατευθυντήριες Οδηγίες του ΟΟΣΑ για τις τιμές μεταβίβασης.
Η εισαγωγή ενός προαιρετικού συστήματος φορολογικής ενοποίησης, με δυνατότητα συμψηφισμού κερδών και ζημιών εντός εθνικών ομίλων, σε συνδυασμό με εκσυγχρονισμένο καθεστώς συμμετοχών και σαφείς αντικαταχρηστικούς κανόνες, θα εναρμόνιζε το ελληνικό πλαίσιο με την ευρωπαϊκή πρακτική και θα ενίσχυε την ελκυστικότητα της χώρας για ομίλους εταιρειών. Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, εάν η Ελλάδα υιοθετήσει ένα νέο σύγχρονο πλαίσιο φορολόγησης, οι όμιλοι θα μπορούσαν να συμψηφίζουν άμεσα ζημίες-κέρδη σε εθνικό επίπεδο, να σχεδιάζουν επενδύσεις με γνώμονα ενιαία φορολογική βάση και η χώρα θα γινόταν πιο ελκυστική ως έδρα περιφερειακών ομίλων, όπως είναι η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο και άλλες χώρες.
Βασικός στόχος είναι η ενίσχυση της ελκυστικότητας της Ελλάδας ως επενδυτικού προορισμού, μέσω της διαμόρφωσης ενός φορολογικού περιβάλλοντος που θα είναι πιο σύγχρονο, διαφανές και προβλέψιμο. Η προβλεψιμότητα, ιδίως, αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για μεγάλες επενδύσεις, καθώς οι πολυεθνικοί όμιλοι αποφεύγουν χώρες όπου το φορολογικό ρίσκο θεωρείται υψηλό ή ασαφές.
Το νέο πλαίσιο αναμένεται να κινηθεί σε τρεις βασικούς άξονες:
- Αναβάθμιση των κανόνων τιμολόγησης ενδοομιλικών συναλλαγών, ώστε να εναρμονίζονται πλήρως με τις εξελίξεις στις Οδηγίες του ΟΟΣΑ και την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
- Θεσμοθέτηση μηχανισμών φορολόγησης σε επίπεδο ομίλου, πέρα από την αποσπασματική φορολόγηση κάθε νομικής οντότητας ξεχωριστά.
- Ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου, μέσω προληπτικών εργαλείων (π.χ. συμφωνίες προέγκρισης τιμολόγησης - APAs, φορολογικές δεσμευτικές γνωμοδοτήσεις, ομαδική φορολόγηση).
Οι ενδοομιλικές συναλλαγές αφορούν όλες τις επιχειρήσεις (νομικά ή και φυσικά πρόσωπα με επιχειρηματική δραστηριότητα) που συναλλάσσονται μεταξύ τους και θεωρούνται "συνδεδεμένα πρόσωπα" με βάση:
- Συμμετοχή στο κεφάλαιο / δικαιώματα ψήφου.
- Έλεγχο διοίκησης ή αποφασιστική επιρροή.
- Κοινό έλεγχο από το ίδιο πρόσωπο ή όμιλο.
Παρότι στην πράξη το θέμα "ενδοομιλικές συναλλαγές" συνδέεται με μεγάλους ομίλους, οι κανόνες για συνδεδεμένα πρόσωπα μπορεί να αφορούν και:
- Οικογενειακές εταιρείες (π.χ. πατέρας - μητέρα - παιδί, με συμμετοχές σε 2-3 εταιρείες).
- Μικρές εταιρείες που έχουν κοινό εταίρο με ποσοστό > 33%.
Ωστόσο το υφιστάμενο σύστημα χαρακτηρίζεται από σημαντικές αδυναμίες: υψηλό διοικητικό κόστος συμμόρφωσης για τις επιχειρήσεις, καθυστερήσεις στους ελέγχους, αβεβαιότητα ως προς την τελική φορολογική μεταχείριση και περιορισμένη πρόβλεψη σε επίπεδο ομίλου.
Στο ευρωπαϊκό επίπεδο, τα περισσότερα κράτη έχουν ήδη υιοθετήσει μοντέλα φορολόγησης ομίλων που ξεπερνούν τη στενή λογική της μεμονωμένης εταιρείας. Η ομαδική φορολόγηση (group taxation) ή η φορολογική ενοποίηση αποτελεί διαδεδομένη πρακτική. Ειδικότερα:
- Γερμανία (Organschaft): Στη Γερμανία ισχύει εδώ και δεκαετίες το σύστημα της φορολογικής ενοποίησης, όπου η μητρική εταιρεία αναλαμβάνει τη φορολογική ευθύνη των θυγατρικών. Τα κέρδη και οι ζημίες συμψηφίζονται σε επίπεδο ομίλου, μειώνοντας τη φορολογική μεταβλητότητα και ενισχύοντας την προβλεψιμότητα.
- Γαλλία: Εφαρμόζει εκτεταμένα το καθεστώς "intégration fiscale", που επιτρέπει σε έναν όμιλο να φορολογείται ενιαία για το σύνολο των γαλλικών του εταιρειών. Το σύστημα αυτό μειώνει τον κίνδυνο διπλής φορολόγησης ενδοομιλικών συναλλαγών.
- Ιταλία: Υιοθετεί το σύστημα της "consolidated taxation", με δυνατότητα συμψηφισμού κερδών και ζημιών εντός του ομίλου. Παράλληλα, έχει αναπτύξει προχωρημένο πλαίσιο προέγκρισης ενδοομιλικών τιμών.
- Ολλανδία και Λουξεμβούργο: Διακρίνονται για την εκτεταμένη χρήση δεσμευτικών φορολογικών συμφωνιών (tax rulings και APAs), παρέχοντας υψηλό επίπεδο ασφάλειας δικαίου σε πολυεθνικούς ομίλους.
Σχεδόν όλες οι χώρες της Ε.Ε. έχουν και ένα "καθεστώς συμμετοχών" για τις μετοχές εντός ομίλου:
- Απαλλαγή μερισμάτων από θυγατρικές σε μητρική (ή πολύ χαμηλή φορολογία).
- Μερική ή πλήρης απαλλαγή υπεραξιών από πώληση συμμετοχών.
Αυτά ευθυγραμμίζονται σε μεγάλο βαθμό με την Οδηγία Μητρικών-Θυγατρικών της Ε.Ε., που επιδιώκει να αποφύγει τη διπλή φορολόγηση των διανεμόμενων κερδών εντός του ομίλου (μείωση/κατάργηση παρακράτησης και απαλλαγή στη μητρική). Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, προωθείται εδώ και χρόνια η ιδέα μιας Κοινής Ενοποιημένης Βάσης Φορολόγησης Επιχειρήσεων (CCCTB), καθώς και, πιο πρόσφατα, η πρωτοβουλία BEFIT, που στοχεύει στην καθιέρωση ενιαίων κανόνων υπολογισμού φορολογητέων κερδών σε επίπεδο ομίλου εντός της Ε.Ε.
Οι ενδοομιλικές συναλλαγές αποτελούν κρίσιμο πεδίο για τη διεθνή μάχη κατά της φοροαποφυγής. Μέσω των ενδοομιλικών τιμών, οι όμιλοι μπορούν να μεταφέρουν κέρδη σε χώρες με χαμηλή φορολογία, μειώνοντας τεχνητά τη φορολογική τους επιβάρυνση. Για τον λόγο αυτόν, οι κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ, το σχέδιο BEPS και οι ευρωπαϊκές οδηγίες κατά της φοροαποφυγής (ATAD I & II) έχουν ενισχύσει αισθητά τους ελεγκτικούς μηχανισμούς.
Η Ελλάδα έχει ενσωματώσει σημαντικό μέρος αυτών των κανόνων, ωστόσο εξακολουθεί να υστερεί στην ταχύτητα απονομής φορολογικής δικαιοσύνης και στην προληπτική θωράκιση των συναλλαγών μέσω δεσμευτικών συμφωνιών. Το νέο πλαίσιο φιλοδοξεί να καλύψει αυτό το κενό.
Η υιοθέτηση ενός σύγχρονου πλαισίου φορολόγησης ομίλων μπορεί να επιφέρει πολλαπλά οφέλη:
- Βελτίωση του επενδυτικού κλίματος, μέσω της μείωσης της αβεβαιότητας.
- Περιορισμός της επιθετικής φορολογικής συμμόρφωσης, χάρη σε πιο καθαρούς και δίκαιους κανόνες.
- Αύξηση της φορολογικής βάσης, όχι μέσω αύξησης συντελεστών, αλλά μέσω της αποτελεσματικότερης κατανομής της φορολογητέας ύλης.
- Εναρμόνιση με τις ευρωπαϊκές εξελίξεις, ώστε η Ελλάδα να μην αποτελεί "φορολογική εξαίρεση" στον ενιαίο οικονομικό χώρο.
Σε υψηλή τροχιά εξακολουθούν να κινούνται τα περιθώρια τόκων και κερδοφορίας των ελληνικών τραπεζών.
"Πολεμικές" προετοιμασίες από την ευρωπαϊκή βιομηχανία ηλεκτρικής ενέργειας.
Η πλειονότητα των πλοίων είναι δεξαμενόπλοια.
Μεγάλο στοίχημα ο πληθωρισμός εν μέσω πολέμου στην Ουκρανία.
Επιχειρήματα ακόμη και για αύξηση των επιτοκίων του ευρώ μέσα στο 2026 εκφράζουν στελέχη της αγοράς, αφού εκτός από το βασικό σενάριο που θέλει τον πληθωρισμό κάτω από το 2% υπάρχουν και άλλα.
Δηλαδή στο 117,4% του ΑΕΠ.
Ο συνολικός όγκος των αγαθών που πωλήθηκαν στο διαδίκτυο και στα καταστήματα μειώθηκε κατά 0,1.
Δεν έδωσαν πράσινο φως Γαλλία και Ιταλία.
"Ένα πράγμα που δεν έχει αλλάξει και αυτό είναι η αβεβαιότητα".
Αισθητή επιβράδυνση τόσο σε γενικό όσο και σε δομικό επίπεδο.
Αμετάβλητα διατήρησε για τέταρτη διαδοχική συνεδρίαση τα επιτόκια της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζας, επιβεβαιώνοντας πλήρως τις εκτιμήσεις των αναλυτών. Ισχυρότερη η οικονομική ανάπτυξη στις...
