Τετάρτη, 29-Οκτ-2025 17:38
Η Σερβία καλεί τις ΗΠΑ να "χαλαρώσουν" την πίεση σχετικά με την επιβολή κυρώσεων στην Gazprom
Ο Πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς ζήτησε από τις ΗΠΑ εππλέον χρόνο για να επιλύσει το ζήτημα του ελέγχου της Gazprom επί του μοναδικού διυλιστηρίου της χώρας, καθώς οι τελευταίες κυρώσεις απειλούν να πλήξουν τις τράπεζες και τις εταιρείες καρτών.
Η Naftna Industrija Srbije έχασε τις προμήθειες πετρελαίου της μετά τη διακοπή της μοναδικής διαδρομής του αγωγού της μέσω της Janaf της Κροατίας στις 9 Οκτωβρίου, λόγω των κυρώσεων που επέβαλε το Γραφείο Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων των ΗΠΑ. Το διυλιστήριο της NIS στο Pancevo, ανατολικά του Βελιγραδίου, έχει μειώσει την παραγωγή του σε αποθέματα που θα διαρκέσουν μέχρι 20 Νοεμβρίου, δήλωσε ο Βούτσιτς σε δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια ταξιδιού του στο Ουζμπεκιστάν.
"Ελπίζω ότι οι ΗΠΑ δεν θα επιβάλουν δευτερεύουσες κυρώσεις" τουλάχιστον μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, όταν η Σερβία ελπίζει να έχει επιλύσει τα προβλήματα που σχετίζονται με το μερίδιο του ρωσικού γίγαντα φυσικού αερίου στην NIS, δήλωσε ο Βούτσιτς. Προέτρεψε τους αξιωματούχους των ΗΠΑ να μην επιβάλλουν κυρώσεις στα σερβικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που διαχειρίζονται πληρωμές λιανικής και άλλες πληρωμές σε πρατήρια βενζίνης που λειτουργεί η εταιρεία διύλισης.
Η Ουάσιγκτον αναμένει από τη Σερβία να πείσει τη Gazprom να πουλήσει τη συμμετοχή της στη NIS ή να αναλάβει τον έλεγχο της εταιρείας διύλισης μέσω κρατικοποίησης, σύμφωνα με αξιωματούχους των ΗΠΑ που είναι εξοικειωμένοι με το θέμα, όπως μεταδίδει το Bloomberg.
Ο Βούτσιτς απέρριψε αργά την Τρίτη οποιαδήποτε μονομερή κίνηση εναντίον της ρωσικής εταιρείας, η οποία ελέγχει τη NIS από το 2008. "Δεν είμαι ούτε κομμουνιστής ούτε φασίστας", δήλωσε χαρακτηριστικά.
Οι τελευταίες αμερικανικές κυρώσεις κατά της Gazprom και της πετρελαϊκής εταιρείας Rosneft εντάσσονται στο πλαίσιο των προσπαθειών της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ να αναγκάσει τη Ρωσία να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό της πλήρους εισβολής της στην Ουκρανία. Τα μέτρα δεν αποσκοπούν στο να βλάψουν τους Σέρβους, αλλά τη ρωσική παρουσία στο διυλιστήριο, ανέφεραν οι αξιωματούχοι. Η Gazprom κατέχει το 56% των μετοχών της NIS.
Η υπόθεση αυτή ενδέχεται να δοκιμάσει τα όρια της ισορροπίας που διατηρεί ο Βούτσιτς μεταξύ Ανατολής και Δύσης, η οποία έχει καθορίσει την πορεία της δεκαετίας της διακυβέρνησής του. Ο πρόεδρος έχει ως στόχο να εντάξει τη Σερβία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να ενισχύσει τους δεσμούς με τις ΗΠΑ, να διατηρήσει φιλικές σχέσεις με τη Ρωσία και να προσελκύσει επενδύσεις από την Κίνα.
Τώρα βρίσκεται σε δύσκολη θέση, καθώς η Ρωσία αρνήθηκε να αποχωρήσει από την NIS και οι αμερικανικές κυρώσεις αρχίζουν να γίνονται αισθητές. Η Σερβία συνεχίζει επίσης να εξαρτάται από τις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία, οι οποίες ενδέχεται να σταματήσουν εάν η κυβέρνηση στο Βελιγράδι προβεί σε εχθρική κίνηση κατά των ρωσικών συμφερόντων στο διυλιστήριο.
Οι ΗΠΑ γνωρίζουν ότι εάν η Σερβία αναλάβει τον έλεγχο της NIS, πιθανότατα θα καταλήξει χωρίς εισαγωγές φυσικού αερίου, σύμφωνα με αμερικανούς αξιωματούχους.
Η Σερβία προσφέρθηκε να εξαγοράσει το μερίδιο της Gazprom τον Ιανουάριο, αλλά η προσφορά απορρίφθηκε. Η χώρα έχει επιδιώξει να διαφοροποιήσει τις εισαγωγές φυσικού αερίου της με την κατασκευή επιπλέον αγωγών, αλλά η Gazprom εξακολουθεί να καλύπτει περισσότερο από τα δύο τρίτα της ετήσιας κατανάλωσής της, που ανέρχεται σε σχεδόν 3 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα καυσίμου.