Θεσμικές και ελεγκτικές παρεμβάσεις αλλά και εκτεταμένη χρήση τεχνητής νοημοσύνης σχεδιάζει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας για να ενισχύσει τη διαφάνεια, να περιορίσει τη φοροδιαφυγή και να αυξήσει τα έσοδα από το λαθρεμπόριο στους τομείς των καυσίμων και των καπνικών προϊόντων. Το λαθρεμπόριο καυσίμων και καπνικών προϊόντων παραμένει μία από τις πιο σοβαρές μορφές οικονομικού εγκλήματος στην Ελλάδα, με τεράστιες απώλειες για τα δημόσια έσοδα και αθέμιτο ανταγωνισμό για τις νόμιμες επιχειρήσεις. Το Δημόσιο χάνει 300 εκατομμύρια ευρώ ετησίως από το λαθρεμπόριο καυσίμων, ενώ η απώλεια για τα κρατικά ταμεία υπολογίζεται σε περίπου 600 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο από το λαθρεμπόριο τσιγάρων.
Το υπουργείο Οικονομικών θα επενδύσει σε τεχνολογικά μέσα που επιτρέπουν την παρακολούθηση της κίνησης οχημάτων και εμπορευματοκιβωτίων, ώστε να εντοπίζονται έγκαιρα ύποπτες μεταφορές και να αποτρέπεται η παράνομη διακίνηση προϊόντων.
Η παρακολούθηση της κίνησης οχημάτων και εμπορευματοκιβωτίων αποτελεί ένα από τα βασικά εργαλεία των διωκτικών και τελωνειακών αρχών για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου καυσίμων και καπνικών προϊόντων. Η ενίσχυση των ηλεκτρονικών ελέγχων, η πλήρης αξιοποίηση των GPS, των συστημάτων εισροών-εκροών και της ιχνηλασιμότητας καπνικών προϊόντων μπορούν να οδηγήσουν σε ουσιαστική μείωση της φοροδιαφυγής και σε αποκατάσταση υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά. Ταυτόχρονα, η εισαγωγή της τεχνητής νοημοσύνης επιτρέπει υψηλότερη ακρίβεια και πιο αποδοτικούς ελέγχους, μειώνοντας το κόστος εποπτείας.
Ένα από τα εργαλεία που προωθούνται είναι η εγκατάσταση συστημάτων ιχνηλάτησης (tracking) για τις κινήσεις των φορτηγών καυσίμων και η παρακολούθηση της πορείας εμπορευματικών οχημάτων εμπορευματοκιβωτίων κατά την εισαγωγή και την κυκλοφορία τους. Αυτό θα επιτρέπει τον εντοπισμό ανωμαλιών, παρακάμψεων, υπερβολικών ποσών ή εκφορτώσεων σε σημεία που δεν έχουν δηλωθεί.
Οι κινήσεις αυτές θα συνδυαστούν με ελέγχους από κινητές μονάδες της ΑΑΔΕ, σε δρομολόγια και σημεία διακίνησης καυσίμων. Παράλληλα:
- Σχεδιάζονται αυξημένοι φορολογικοί έλεγχοι και στόχευση επικίνδυνων ζωνών
Η Πολιτεία επιδιώκει να εντοπίζει περιοχές όπου καταγράφονται παρανομίες, π.χ. παράνομες διακινήσεις, λαθραία καύσιμα, μη νόμιμες εγκαταστάσεις. Θα εφαρμοσθούν "έξυπνοι" έλεγχοι υψηλής στόχευσης, για να μη διαχυθεί ο έλεγχος σε ολόκληρη την αλυσίδα, αλλά να στοχεύει στα "στεγανά" όπου υπάρχει ρίσκο.
- Θα ξεκινήσουν πιλοτικές εφαρμογές παρακολούθησης-ιχνηλάτησης σε περιοχές με μεγάλη διακίνηση καυσίμων ή σε κεντρικούς κόμβους, πριν επεκταθούν σε όλη τη χώρα Αυτή η φάση θα επιτρέψει δοκιμές, διορθώσεις και βελτιστοποιήσεις.
- Θα υπάρξει συνεργασία με τεχνολογικούς παρόχους και διεθνή ινστιτούτα.
Για να αναπτυχθούν αξιόπιστα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης και ιχνηλάτησης, η κυβέρνηση θα συνεργαστεί με εταιρείες τεχνολογίας, ενδεχομένως και με πανεπιστημιακά ή ερευνητικά κέντρα, ώστε να υπάρξει αξιοποίηση διεθνών προτύπων και προστασία της ιδιωτικότητας και των δικαιωμάτων.
Η παρακολούθηση των βυτιοφόρων καυσίμων αποτελεί κεντρικό εργαλείο στον αγώνα κατά του λαθρεμπορίου. Όλα τα οχήματα που μεταφέρουν καύσιμα υποχρεούνται να φέρουν συσκευή GPS, μέσω της οποίας ελέγχεται σε πραγματικό χρόνο η πορεία τους. Τα δεδομένα αποστέλλονται στην ΑΑΔΕ, στο Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ) και στις τελωνειακές αρχές, που μπορούν να ανιχνεύσουν ύποπτες αποκλίσεις από τις δηλωμένες διαδρομές ή μη εξουσιοδοτημένες στάσεις.
Σε συνδυασμό με το σύστημα εισροών-εκροών, που εφαρμόζεται υποχρεωτικά στα πρατήρια υγρών καυσίμων, είναι πλέον εφικτό να συγκρίνονται οι ποσότητες καυσίμου που παραλαμβάνονται με αυτές που πωλούνται. Αν διαπιστωθεί ασυμφωνία, ειδοποιούνται άμεσα οι ελεγκτικοί μηχανισμοί. Το σύστημα αυτό λειτουργεί από το 2014 και συνδέεται ηλεκτρονικά με το υπουργείο Ανάπτυξης και την ΑΑΔΕ, αποτελώντας ένα από τα σημαντικότερα μέτρα διαφάνειας στην αγορά καυσίμων.
Ωστόσο, η πρακτική εφαρμογή του αντιμετωπίζει δυσκολίες. Πολλά πρατήρια δεν συντηρούν επαρκώς τον εξοπλισμό, ενώ παρατηρείται καθυστέρηση στη διασύνδεση των δεδομένων GPS με το σύστημα εισροών-εκροών. Το αποτέλεσμα είναι να χάνονται κρίσιμες πληροφορίες για την πορεία και τη διακίνηση καυσίμων.
Στον τομέα των καπνικών προϊόντων, το πρόβλημα του λαθρεμπορίου είναι επίσης εκτεταμένο, ιδίως μέσω θαλάσσιων οδών και εμπορευματοκιβωτίων. Στα μεγάλα λιμάνια (Πειραιάς, Θεσσαλονίκη, Πάτρα) έχουν εγκατασταθεί συστήματα ελέγχου με ακτίνες Χ (scanners), τα οποία επιτρέπουν τη σάρωση containers χωρίς να απαιτείται άνοιγμα. Παράλληλα, λειτουργούν ανιχνευτές ραδιενέργειας και θερμικοί αισθητήρες, που εντοπίζουν ύποπτες μεταφορές και παραποιημένα φορτία.
Στον τομέα των καπνικών προϊόντων, η Ελλάδα αντιμετωπίζει σημαντικές απώλειες λόγω παραοικονομίας και λαθρεμπορίου. Σύμφωνα με το ΚΕΦίΜ, η μαύρη αγορά καπνικών προϊόντων στη χώρα εκτιμάται σε περίπου 25% του συνόλου των πωλήσεων. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η κατανάλωση παράνομων καπνικών προϊόντων το 2024 εκτιμήθηκε στα 38,9 δισεκατομμύρια τσιγάρα, με εκτιμώμενη απώλεια κρατικών εσόδων περίπου 14,9 δισ. ευρώ. Σε αυτό το πλαίσιο, σχεδιάζεται:
- Αυστηροποίηση ρυθμίσεων πώλησης σε ανηλίκους με έλεγχο της ηλικίας
Η χρήση τεχνητής νοημοσύνης θα εισαχθεί ως εργαλείο για την επαλήθευση ηλικίας σε διαδικτυακές και φυσικές πωλήσεις καπνικών προϊόντων. Η BAT Hellas έχει ήδη ανακοινώσει τεχνολογία AI για ταυτοποίηση ηλικίας σε αγορές, με στόχο να αποτραπεί η πώληση σε ανηλίκους.
Είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο να θεσπιστεί υποχρέωση σε επιχειρήσεις λιανικής να χρησιμοποιούν συστήματα επαλήθευσης ηλικίας (π.χ. ψηφιακά εργαλεία), με κυρώσεις σε όσους παραβιάζουν τις διατάξεις.
- Ενίσχυση εποπτείας και αυστηρότερες ποινές παραβάσεων
Θα προβλεφθούν αυστηρές κυρώσεις για όσους πωλούν παράνομα σε ανηλίκους ή κυκλοφορούν λαθραία ή χωρίς άδεια προϊόντα. Οι έλεγχοι θα γίνουν πιο συχνοί, με χρήση τεχνολογικών εργαλείων που εντοπίζουν παρόμοια συμπεριφορά (pattern recognition) και αποκλίσεις.
-Πληροφοριακά συστήματα σύνδεσης λιανεμπόρων με τις ελεγκτικές αρχές
Εξετάζεται το ενδεχόμενο οι λιανέμποροι να υποχρεωθούν να καταχωρίζουν σε ηλεκτρονικά συστήματα στοιχεία συναλλαγών καπνικών ειδών, ώστε να υπάρχει διασύνδεση με τις ελεγκτικές αρχές σε πραγματικό χρόνο ή σχεδόν πραγματικό.
Ως τιμωρία για "παραπλανητική" διαφήμιση κατά των δασμών με πρωταγωνιστή τον Ρίγκαν.
Σταθερά θα τα διατηρήσει η ΕΚΤ, θα συνεχίσει τις μειώσεις η Fed.
Το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα αντιμετώπιζε δάνεια και συσσωρευμένες απώλειες 5.400 τρισεκατομμυρίων ριάλ.
"Υπό πίεση όλες οι αρχές στις οποίες βασίστηκε η Ε.Ε".
Η αμερικανική οικονομία πλέον τρία "σκαλοπάτια" κάτω από την κορυφαία αξιολόγηση.
Η αξιολόγηση της Γαλλίας από την Moody's παραμένει 7 βαθμίδες πάνω από "junk" στο Aa3.
Ελλείψει συναλλάγματος, ο εφοδιασμός έγινε ολοένα πιο ακανόνιστος.
"Η παγκοσμιοποίηση δεν τελείωσε, απλώς άλλαξε μορφή", υποστηρίζει οικονομολόγος της Capital Economics.
Ο υπουργός Οικονομίας του θα μεταβεί την ερχόμενη εβδομάδα στη σύνοδο του APEC στη Νότια Κορέα όπου θα έχει ακόμη συναντήσεις με την κυβέρνηση Τραμπ
Κλιμακώνουν ενόψει της πολυαναμενόμενης συνάντησης την επόμενη εβδομάδα.
Ο Τραμπ δήλωσε την Πέμπτη ότι ένας ανώνυμος "φίλος" του έγραψε επιταγή 130 εκατομμυρίων δολαρίων.
