ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: 18/10 - 00.10
Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Standard & Poor's διατήρησε την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας στο "ΒΒΒ", μια βαθμίδα πάνω από το investment grade, με τις προοπτικές να παραμένουν σταθερές.
Σύμφωνα με τον οίκο, από το 2023, η Ελλάδα έχει εμφανίσει ιδιαίτερα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα μέσου ύψους 3,4% του ΑΕΠ. Η S&P προβλέπει ότι θα εμφανίσει δεύτερη χρονιά με πλεόνασμα προϋπολογισμού φέτος, όντας από τις λίγες ανεπτυγμένες χώρες που μειώνουν το χρέος για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά.
Παρά τις αυξημένες εξωγενείς ανισορροπίες, η συμμετοχή στην ευρωζώνη και η ευθυγράμμιση με τις δημοσιονομικές συνθήκες προσφέρουν προστασία έναντι του ρίσκου ενός σοκ στο ισοζύγιο πληρωμών.
Οι οικονομικές προοπτικές παραμένουν ισχυρές και ενισχύονται από επενδυτικά projects και ισχυρή ζήτηση στον τουριστικό κλάδο.
Όπως αναφέρει ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης το σταθερό outlook εξισορροπεί τις σταθερές οικονομικές και δημοσιονομικές επιδόσεις της Ελλάδας με τα υψηλά επίπεδα εξωτερικού και δημόσιου χρέους και τονίζει πως θα μπορούσε να υποβαθμίσει την αξιολόγηση εάν οι δημοσιονομικές επιδόσεις της Ελλάδας παρουσίαζαν σημαντική επιδείνωση.
Αντιθέτως, θα μπορούσε να αναβαθμίσει τις αξιολογήσεις εάν οι εξωτερικές ανισορροπίες της Ελλάδας παρουσίαζαν ουσιαστική και βιώσιμη βελτίωση. Για παράδειγμα, αυτό θα μπορούσε να συμβεί εάν παρατηρείτο μείωση της εξάρτησης της οικονομίας από τις εισαγωγές. Επίσης, εάν ο οίκος παρατηρούσε σημαντική μείωση του εξωτερικού χρέους της χώρας, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου είναι δημόσιο.
Οι δημοσιονομικοί δείκτες της Ελλάδας για το 2025 υποδηλώνουν ακόμη ένα έτος πολύ καλών δημοσιονομικών επιδόσεων. Η αύξηση των τρεχουσών δαπανών έχει περιοριστεί, ενώ η αύξηση των εσόδων είναι δυναμική, υποστηριζόμενη από τις προσπάθειες συμμόρφωσης, τη βελτίωση των συνθηκών στην αγορά εργασίας και τις ροές επιχορηγήσεων που συνδέονται με τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Συνολικά, η κυβέρνηση φαίνεται να είναι σε καλό δρόμο για να ξεπεράσει και πάλι τους δημοσιονομικούς της στόχους για το 2025 και ο οίκος προβλέπει ότι, παρά την πιθανή περαιτέρω δημοσιονομική χαλάρωση, τα δημοσιονομικά αποτελέσματα θα παραμείνουν ευνοϊκά τα επόμενα χρόνια. Εκτιμά ότι η Ελλάδα θα παρουσιάσει πλεόνασμα 0,4% του ΑΕΠ φέτος και στη συνέχεια θα περάσει σε ήπιο έλλειμμα, κατά μέσο όρο 0,6% του ΑΕΠ, κατά την περίοδο 2026-2028.
Παρόλο που το κλίμα αβεβαιότητας ενισχύεται παγκοσμίως, οι οικονομικές προοπτικές της Ελλάδας παραμένουν σταθερές. Η βιομηχανική παραγωγή παρέμεινε στάσιμη κατά τους πρώτους οκτώ μήνες του 2025, αποτυπώνοντας την ασθενέστερη ανάπτυξη σε βασικούς Ευρωπαίους εμπορικούς εταίρους και τη μείωση των εξαγωγών. Ωστόσο, τα έσοδα από τον τουρισμό για το έτος έως τον Ιούλιο αυξήθηκαν κατά 12,5% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2024.
Η εγχώρια πιστωτική επέκταση επίσης σημείωσε άνοδο, ιδίως όσον αφορά τη δανειοδότηση προς επιχειρήσεις. Αυτό, σε συνδυασμό με τις θετικές επιπτώσεις στα εισοδήματα από την αύξηση των τιμών των κατοικιών (καθώς και των εγχώριων μετοχών), στήριξε την ανάκαμψη των λιανικών πωλήσεων και της κατανάλωσης. H S&P "βλέπει" ανάπτυξη του ΑΕΠ κατά 2,1% φέτος, καθώς η μεγαλύτερη βεβαιότητα σχετικά με τη συμφωνία εμπορίου μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ αναμένεται να τονώσει τη μεταποιητική δραστηριότητα αργότερα μέσα στο έτος. Η σταθερή και συνεχής μείωση της ανεργίας, σε συνδυασμό με την αύξηση των πραγματικών μισθών, θα στηρίξει επίσης την ιδιωτική κατανάλωση.
Το πρόγραμμα NextGenerationEU (NGEU) εισέρχεται στην τελική του φάση, αλλά δεν φαίνεται πιθανή μια ξαφνική κατάρρευση των επενδύσεων. Οι προθεσμίες υποβολής για τα έργα που σχετίζονται με το NGEU και χρηματοδοτούνται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης έχουν οριστεί για το δεύτερο εξάμηνο του 2026. Ωστόσο, υπάρχουν περισσότερες σταδιακές προθεσμίες για τη δαπάνη των κονδυλίων, ιδίως για τα έργα που χρηματοδοτούνται από δάνεια. Αυτό θα πρέπει να υποστηρίξει μια πιο σταδιακή αποδέσμευση κεφαλαίων από το NGEU, ενώ ο νέος μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ για την περίοδο 2028-2034 είναι πιθανό να παρέχει σημαντική νέα στήριξη στους μελλοντικούς επενδυτικούς στόχους της Ελλάδας. Τέλος, δεδομένου ότι η κυβέρνηση σχεδιάζει να διαθέσει περαιτέρω έκτακτα έσοδα σε επενδυτικά έργα, ο οίκος εκτιμά ότι η εγχώρια χρηματοδότηση των επενδύσεων θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια.
Η ελληνική οικονομία είναι πιο ευάλωτη σε εξωγενή σοκ από τις ομόλογές της στην ΕΕ. Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας επιδεινώθηκε σημαντικά το 2020 και παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα. Ωστόσο, η αύξηση των εσόδων από τον τουρισμό το 2025, σε συνδυασμό με τη μείωση των πληρωμών τόκων και των τιμών του πετρελαίου, οδήγησε σε μια μικρή μείωση του ισοζυγίου. Επιπλέον, οι καθαρές εξαγωγές συνέβαλαν θετικά στην αύξηση του ΑΕΠ το πρώτο εξάμηνο του 2025, ενισχυμένες από τη σταθερή αύξηση των εξαγωγών υπηρεσιών το δεύτερο τρίμηνο. Αν και οι εισαγωγικές ανάγκες είναι πιθανό να παραμείνουν υψηλές φέτος και το επόμενο έτος, καθώς τα έργα του NGEU θα επιταχυνθούν, η S&P προβλέπει ότι η Ελλάδα θα μειώσει σταδιακά το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της.
Ο οίκος προβλέπει ότι η μέση ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα διαμορφωθεί στο 2,2% κατά την περίοδο 2025-2026, λαμβάνοντας ώθηση από τις επενδύσεις και την ιδιωτική κατανάλωση, ενώ στη συνέχεια η οικονομική επέκταση θα αρχίσει να επιβραδύνεται.
Όπως τονίζει, σημαντικές οικονομικές και δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις έχουν καταστήσει την οικονομική τροχιά πιο βιώσιμη, αλλά εμπόδια σε τομείς όπως η δικαιοσύνη συνεχίζουν να αποτελούν πρόκληση. Παράλληλα, υπογραμμίζει ότι οι δημογραφικές προκλήσεις επηρεάζουν αρνητικά τις μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης.
"Οι συνεχώς μεταβαλλόμενοι δασμοί των ΗΠΑ, η ασθενής ζήτηση από τη Γαλλία και τη Γερμανία και οι πιέσεις στην αλυσίδα εφοδιασμού επηρεάζουν αρνητικά τη βιομηχανική δραστηριότητα φέτος" αναφέρεται, με τον οίκο να σημειώνει ότι οι ασθενέστερες επιδόσεις του ελληνικού μεταποιητικού τομέα αποδίδονται στην αβεβαιότητα, ιδίως σε ό,τι αφορά τις εμπορικές σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ.
"Από αυτή την άποψη, η εμπορική συμφωνία που συμφωνήθηκε μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ είναι επομένως σημαντική για τη μείωση της αβεβαιότητας, παρ'όλο που συνεπάγεται υψηλότερο μέσο δασμολογικό συντελεστή από ό,τι πριν τη συμφωνία. Πιστεύουμε ότι η συμφωνία θα πρέπει να οδηγήσει σε ανάκαμψη της μεταποιητικής δραστηριότητας αργότερα το 2025" αναφέρει ακόμα.
Την ίδια ώρα, προσθέτει, τα έσοδα από τον τουρισμό συνέχισαν να αποδίδουν πολύ καλά, σημειώνοντας αύξηση 12,5% σε ονομαστικούς όρους κατά το πρώτο επτάμηνο.
Ακόμα, όπως τονίζεται στην έκθεση, οι τάσεις της αγοράς εργασίας ήταν θετικές. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία για την ανεργία, το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα μειώθηκε στο 8,1% τον Αύγουστο του 2025, φθάνοντας κάτω από το μισό των επιπέδων που σημειώθηκαν το 2019. "Ως αποτέλεσμα, η Ελλάδα έχει ανέβει στην κατάταξη των μελών της Ευρωζώνης" παρατηρεί ο οίκος.
Επιπλέον, τα ποσοστά συμμετοχής στην αγορά εργασίας έχουν επίσης αυξηθεί, μετά την αυξημένη συμμετοχή γυναικών και ηλικιωμένων, ενώ όπως σημειώνει η S&P, οι μεταρρυθμίσεις σε σχέση με την απασχόληση των συνταξιούχων είχαν αξιοσημείωτο αντίκτυπο. "Σε συνδυασμό με την αύξηση των πραγματικών μισθών, αναμένουμε ότι οι τάσεις της αγοράς εργασίας θα υποστηρίξουν την περαιτέρω ενίσχυση της κατανάλωσης των νοικοκυριών και τη συνολική οικονομική επέκταση τα επόμενα χρόνια" τονίζει.
Τα επενδυτικά έργα που συνδέονται με το πρόγραμμα RRF (Ταμείο Ανάκαμψης) θα ενισχύσουν επίσης την οικονομική δραστηριότητα κατά την περίοδο 2025-2026, τονίζει ο οίκος. "Προβλέπουμε ότι η αύξηση του ΑΕΠ θα είναι κατά μέσο όρο 2,2% κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, υποστηριζόμενη από την αύξηση των επενδύσεων καθώς πλησιάζουν οι προθεσμίες υλοποίησης του RRF. Παρ'όλο που οι δικαιούχοι πρέπει να δαπανήσουν τα κονδύλια του RRF έως το 2026, τα έργα που πρόκειται να χρηματοδοτηθούν μέσω δανείων, με συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, έχουν προθεσμία έως το 2028 για να υλοποιηθούν. Αυτό, σε συνδυασμό με την προσδοκία μας ότι η Ελλάδα θα δίνει ολοένα και μεγαλύτερη προτεραιότητα στις εγχώρια χρηματοδοτούμενες δημόσιες επενδύσεις, μετριάζει τις ανησυχίες μας για μία ξαφνική και απότομη πτώση της επενδυτικής δραστηριότητας" σημειώνει.
Την ίδια ώρα, ο οίκος κάνει λόγο για διαρθρωτικά εμπόδια. "Διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις έχουν θεσπίσει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που έχουν μεταμορφώσει την οικονομική και δημοσιονομική δυναμική της χώρας, θέτοντας τις σε μια ουσιαστικά πιο βιώσιμη βάση. Παρ' όλα αυτά, η χώρα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σημαντικά εμπόδια για την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων της" αναφέρει, κάνοντας ειδική μνεία στον τομέα της Δικαιοσύνης, όπου οι μεταρρυθμίσεις φαίνεται να έχουν σχετικά περιορισμένο αντίκτυπο μέχρι στιγμής. "Επιπλέον, η διαδικασία κτηματογράφησης δεν έχει ολοκληρωθεί και σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει χαμηλή βαθμολογία σε ό,τι αφορά την αντίληψη της διαφθοράς" αναφέρει ακόμα.
Σε ό,τι αφορά το δημογραφικό, ο οίκος επισημαίνει ότι η συρρίκνωση και η γήρανση του πληθυσμού της Ελλάδας αποτελεί μακροπρόθεσμο πρόβλημα. "Ο πληθυσμός έχει συρρικνωθεί πάνω από 6% από την κορύφωσή του το 2011, μεσούσης της κατάρρευσης των ποσοστών γεννήσεων παράλληλα με ένα κύμα μετανάστευσης. Η Ελλάδα είναι πλέον η τέταρτη γηραιότερη χώρα στην ΕΕ και οι προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνουν ότι, έως το 2050, το ποσοστό του πληθυσμού της που είναι άνω των 65 ετών θα είναι το υψηλότερο από οποιοδήποτε άλλο κράτος της ΕΕ", κάτι που θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τη μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη. Σε μια θετική ένδειξη, σημειώνεται, οι προηγούμενες ελληνικές κυβερνήσεις έχουν ήδη λάβει σημαντικά μέτρα για να περιορίσουν τη δημοσιονομική έκθεση του κράτους στο δημογραφικό πρόβλημα (όπως είναι οι μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό μετά την οικονομική κρίση). Ακόμα, πιο πρόσφατες φορολογικές μεταρρυθμίσεις μείωσαν τους φόρους εισοδήματος φυσικών προσώπων για τις πολύτεκνες οικογένειες, αλλά δεν είναι ακόμη σαφές εάν ο αντίκτυπος αυτής της αλλαγής θα είναι επαρκής για να ενισχύσει το χαμηλό ποσοστό γεννήσεων.
Η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να διατηρήσει τα πρωτογενή πλεονάσματα, τα οποία o οίκος αναμένει να κυμανθούν κατά μέσο όρο στο 2,9% κατά την περίοδο 2026-2028.
Ο καθαρός δανεισμός ως ποσοστό του ΑΕΠ παραμένει υψηλός και εκτιμάται ότι θα κλείσει το 2025 στο 131%, αν και οι κίνδυνοι του χρέους μετριάζονται από την πολύ μακρά σταθμισμένη μέση διάρκεια και την εκτεταμένη αντιστάθμιση επιτοκίου.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών είναι επί του παρόντος υψηλό λόγω των επενδύσεων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και "βαρύ" σε εισαγωγές, αν και αυτό αναμένεται να μειωθεί από το 2027.
Το υψηλό έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών θα μπορούσε σύντομα να αρχίσει να μειώνεται. Μετά από μια παρατεταμένη περίοδο σχετικά χαμηλών ελλειμμάτων στην Ελλάδα μετά την κρίση χρέους (2015-2019), το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών επιδεινώθηκε σημαντικά το 2020 και παρέμεινε υψηλό έκτοτε, με μέσο όρο 7,6% του ΑΕΠ κατά την περίοδο 2020-2024. Αυτό αντανακλά εν μέρει την ανάκαμψη της δραστηριότητας και του κλίματος, αλλά θα μπορούσε επίσης να οφείλεται στην υπερβολική εξάρτηση από εισαγόμενα αγαθά, συμπεριλαμβανομένων των υδρογονανθράκων. Ωστόσο, τα μηνιαία στοιχεία του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών για το τρέχον έτος δείχνουν πρώιμα σημάδια ότι η εξωτερική ανισορροπία της χώρας ενδέχεται να αρχίσει να μειώνεται, ιδίως από το δεύτερο τρίμηνο, κατά το οποίο σημειώθηκε πολύ ισχυρή απόδοση στον τομέα του τουρισμού, μείωση των πληρωμών τόκων και μείωση των εισαγωγών πετρελαίου. Αυτό αντισταθμίζεται εν μέρει από το γεγονός ότι οι εισαγωγές εκτός πετρελαίου συνέχισαν να παρουσιάζουν σταθερή αύξηση, πιθανώς λόγω των επενδυτικών έργων του Ταμείου Ανάκαμψης. Για τους λόγους αυτούς, η S&P προβλέπει ότι το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών θα μειωθεί κάπως φέτος, αλλά θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα. Εκτιμά ότι θα κυμανθεί κατά μέσο όρο στο 6,6% του ΑΕΠ κατά την περίοδο 2025-2026, πριν μειωθεί σε μέσο όρο στο 5,5% του ΑΕΠ κατά την περίοδο 2027-2028, καθώς η αύξηση των επενδύσεων επιβραδύνεται, ο τουρισμός συνεχίζει να αναπτύσσεται και τα επιτόκια και οι τιμές του πετρελαίου παραμένουν ευνοϊκά.
Η εξωτερική θέση της Ελλάδας είναι αδύναμη και επιβαρύνει το πιστωτικό προφίλ της χώρας. Η καθαρή εξωτερική θέση χρέους έχει βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια και αναμένεται ότι θα συνεχίσει να βελτιώνεται, αλλά τα τρέχοντα και τα προβλεπόμενα επίπεδα παραμένουν πολύ υψηλότερα από αυτά των περισσότερων ομολόγων κρατών. Σε συνδυασμό με το αυξημένο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, αυτή η στρεβλωμένη εξωτερική θέση χρέους σημαίνει ότι η Ελλάδα θα έχει σημαντικές συνεχιζόμενες ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης, εκθέτοντας τη χώρα σε εξωτερικές συνθήκες χρηματοδότησης.
Η κυβέρνηση εξακολουθεί να υπερβαίνει τους δημοσιονομικούς της στόχους. Ο οίκος προβλέπει για το 2025 δημοσιονομικό πλεόνασμα 0,4% του ΑΕΠ (ισοδύναμο με πρωτογενές πλεόνασμα 3,5%), υπερβαίνοντας τον αρχικό στόχο για έλλειμμα 0,6% του ΑΕΠ. Τα μηνιαία δημοσιονομικά στοιχεία δείχνουν συνεχιζόμενη ισχυρή αύξηση των εσόδων, ιδίως από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, γεγονός που πιθανότατα αντανακλά την ισχυρή επίδοση της αγοράς εργασίας.
Οι τρέχουσες δαπάνες παραμένουν συγκρατημένες, ενώ οι επενδυτικές δαπάνες (και οι αντίστοιχες επιχορηγήσεις του RRF) αυξάνονται. Μετά το απροσδόκητο, ιστορικά υψηλό δημοσιονομικό πλεόνασμα του 2024, ύψους 1,3% του ΑΕΠ (πρωτογενές πλεόνασμα 4,8%), αναμένεται ένας βαθμό δημοσιονομικής χαλάρωσης τα επόμενα έτη, λόγω αναγκών δημοσίων επενδύσεων που χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους.
Στις 6 Οκτωβρίου, η Ελλάδα υπέβαλε προσχέδιο προϋπολογισμού για το 2026, κάνοντας χρήση μέρους του νέου δημοσιονομικού χώρου. Η συνεχιζόμενη επιτυχία στη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης έχει δημιουργήσει περιθώριο ώστε οι αρχές να ανακοινώσουν νέες διακριτικές δημοσιονομικές παρεμβάσεις χωρίς να διακυβεύεται ουσιαστικά η επίτευξη των στόχων τους.
Οι νέες φορολογικές μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνουν μείωση των φορολογικών συντελεστών εισοδήματος φυσικών προσώπων για τις περισσότερες φορολογικές κλίμακες, καθώς και στοχευμένες μειώσεις για νέους και πολύτεκνες οικογένειες. Η κυβέρνηση έχει επίσης ανακοινώσει πρόσθετα μέτρα φορολογικής ελάφρυνσης. Αυτά, σε συνδυασμό με την αύξηση των συντάξεων που έχει επίσης εξαγγελθεί, αναμένεται να στηρίξουν την οικονομία τα επόμενα χρόνια.
O αμερικανικός οίκος αξιολόγησης εκτιμά ότι η ελληνική κυβέρνηση θα διατηρήσει σταθερό πρωτογενές πλεόνασμα που θα ανέρχεται κατά μέσο όρο στο 2,9% του ΑΕΠ την περίοδο 2026-2028. Οι επερχόμενες βουλευτικές εκλογές του 2027 θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην εφαρμογή πρόσθετων, προεκλογικών φορολογικών ελαφρύνσεων το επόμενο έτος. Παρ’ όλα αυτά, τα δημοσιονομικά αποτελέσματα πιθανότατα θα υποστηριχθούν από την υγιή οικονομική δραστηριότητα, τη μείωση της ανεργίας και τις προσπάθειες της κυβέρνησης για ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης και του ψηφιακού μετασχηματισμού.
Σε σύγκριση με άλλα ευρωπαϊκά κράτη, η Ελλάδα αντιμετωπίζει σχετικά περιορισμένες πιέσεις δαπανών στον τομέα της άμυνας — δαπάνησε περίπου 3% του ΑΕΠ πέρυσι και παραμένει μεταξύ των χωρών του ΝΑΤΟ με τις υψηλότερες αμυντικές δαπάνες.
Η βιωσιμότητα του χρέους βελτιώνεται. Για το 2026, ο οίκος προβλέπει ότι ο λόγος καθαρού χρέους προς ΑΕΠ της Ελλάδας θα υποχωρήσει κάτω από εκείνον της Ιταλίας. Επιπλέον, λόγω του υψηλού μεριδίου δανείων με ευνοϊκούς όρους, το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους είναι ήδη χαμηλότερο από της Ιταλίας. Έως το 2028, εκτιμούμε ότι ο λόγος καθαρού χρέους προς ΑΕΠ θα έχει μειωθεί στο 116%, γεγονός που συνεπάγεται βελτίωση κατά 50 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τα τέλη του 2019 — μία από τις ταχύτερες βελτιώσεις παγκοσμίως την τελευταία δεκαετία. Στους υπολογισμούς του καθαρού χρέους ενσωματώνουμε τα σημαντικά ταμειακά αποθέματα του ΟΔΔΗΧ, τα οποία ανέρχονταν σε 42 δισ. ευρώ (16,8% του ΑΕΠ) στα τέλη Ιουνίου 2025.
Αν και το δημόσιο χρέος της Ελλάδας παραμένει μεγάλο, το προφίλ του είναι ευνοϊκό: η σταθμισμένη μέση διάρκεια ωρίμανσης είναι περίπου 18,7 έτη, το μέσο ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης μετά τα swaps μόλις 1,3%, και το χρέος είναι επαρκώς αντισταθμισμένο έναντι μεταβολών επιτοκίων.
Ο οίκος εκτιμά ότι οι συστημικοί κίνδυνοι στο ελληνικό τραπεζικό τομέα έχουν υποχωρήσει και οι τράπεζες έχουν εισέλθει σε νέα φάση σταθερότητας και ανάπτυξης.
Το θεσμικό και κανονιστικό πλαίσιο της Ελλάδας έχει πλέον προσεγγίσει τα πρότυπα της ευρωζώνης, ενισχυμένο από την ενεργό εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τα μακροπροληπτικά μέτρα και την επιτυχή εκκαθάριση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (ΜΕΑ) – κυρίως μέσω του προγράμματος "Ηρακλής". Ο δείκτης NPEs του τραπεζικού συστήματος υποχώρησε στο 4,6% από πάνω από 56% το 2016, χάρη στη συγκέντρωση του κλάδου, στα εξορθολογισμένα επιχειρηματικά μοντέλα και στην ισχυρή λειτουργική απόδοση.
Σε συμμόρφωση με τη νέα κανονιστική καθοδήγηση, οι τράπεζες επιταχύνουν επίσης την απόσβεση των αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας των κεφαλαίων τους. Αν και τα NPEs έχουν σε μεγάλο βαθμό μεταφερθεί εκτός ισολογισμών τραπεζών προς εξειδικευμένες εταιρείες διαχείρισης πιστώσεων, το συνολικό τους απόθεμα στο ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα παραμένει πεισματικά υψηλό.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, δικαστικά εμπόδια έχουν καθυστερήσει τις διαδικασίες ρύθμισης, εμποδίζοντας τους δανειολήπτες να αποκτήσουν νέα χρηματοδότηση και ενδεχομένως υπονομεύοντας την ανάπτυξη του ΑΕΠ.
Επόμενη προγραμματισμένη αξιολόγηση είναι από τη Fitch στις 14 Νοεμβρίου, που, όπως και η Moody’s, διατηρεί τη χώρα στο ΒΒΒ- με θετική προοπτική. Με μια βαθμίδα πάνω από το investment grade αξιολογούν το ελληνικό αξιόχρεο τόσο η DBRS όσο και η Scope.
Πλήττοντας τη μεγαλύτερη πηγή εσόδων της Μόσχας.
Η απόφαση αυτή καθυστερεί ένα σχέδιο που στόχευε στη σταδιακή μείωση των εκπομπών.
Η παγκόσμια ναυτιλία αναμένει σήμερα την πιο κρίσιμη απόφαση της δεκαετίας.
Αλλά δεν θεωρεί ότι είναι αναγκαίο να κάνει εισαγωγές προς το παρόν.
Στο επίκεντρο της προσοχής έχουν βρεθεί τα σχόλια που έκανε πρόσφατα ο CEO της JPMorgan Chase Τζέιμι Ντάιμον για "κατσαρίδες" στην αμερικανική οικονομία, όπως υποδηλώνουν τουλάχιστον οι έντονοι...
Η απότομη κάμψη των εισαγωγών αγαθών, κυρίως των καυσίμων, συνέβαλε θετικά στον ρυθμό ανάπτυξης.
Μια εταιρεία χαρτοφυλακίου με την επωνυμία DT Marks Defi LLC έχει εισπράξει περισσότερα χρήματα από σχεδόν οποιαδήποτε άλλη οντότητα στο δίκτυο επιχειρήσεων του προέδρου.
Έμμεσο αλλά σαφές μήνυμα για νέα αναβάθμιση της Ελλάδας.
Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη, όλα εξαρτώνται από τις δημογραφικές τάσεις και από την παραγωγικότητα της εργασίας.
Συνέχιση της σύγκλισης των εισοδημάτων, με ανάπτυξη 2% τόσο φέτος, όσο και το 2026 προβλέπει το ΔΝΤ για την Ελλάδα, με υψηλότερο πληθωρισμό.
Έντονη ανησυχία προκαλούν σε όλη την Ε.Ε. τα διαδοχικά επεισόδια στο πολιτικοοικονομικό θρίλερ της Γαλλίας.
