Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει κανόνες για την αντιμετώπιση του "τεράστιου προβλήματος" των βραχυχρόνιων μισθώσεων μέσω πλατφορμών όπως το Airbnb και το Booking.com, καθώς επιδιώκει να αντιμετωπίσει την "κοινωνική κρίση" που προκαλείται από την αδυναμία των πολιτών να αντέξουν οικονομικά μια κατοικία, δήλωσε ο Νταν Γιέργκενσεν, επίτροπος της Ε.Ε. αρμόδιος για τη στέγαση.
Σε συνέντευξή του στον Guardian και σε άλλες ευρωπαϊκές εφημερίδες, ο Γιέργκενσεν τόνισε ότι ήρθε η ώρα οι Βρυξέλλες να λάβουν σοβαρά υπόψη τους το ζήτημα της στέγασης, διαφορετικά θα αφήσουν χώρο στους αντιευρωπαϊστές λαϊκιστές, οι οποίοι, όπως είπε, δεν έχουν λύσεις για την έλλειψη προσιτών κατοικιών.
Ο Γιέργκενσεν, Δανός σοσιαλδημοκράτης, έχει αναλάβει τη διαμόρφωση του πρώτου σχεδίου της Ε.Ε. για προσιτή στέγαση, το οποίο αναμένεται να δημοσιοποιηθεί τον Δεκέμβριο, νωρίτερα από το 2026, λόγω της "επείγουσας κοινωνικής κρίσης".
Παραδοσιακά, η Ε.Ε. απέφευγε να εμπλακεί στην πολιτική στέγασης, αλλά ο Γιέργκενσεν υποστήριξε ότι πρόκειται για ευρωπαϊκό ζήτημα. "Το επερχόμενο σχέδιο θα καλύπτει τομείς όπου είναι σαφές ότι η στέγαση αποτελεί ευρωπαϊκή αρμοδιότητα και όπου έχουμε αποτύχει μέχρι τώρα... Ένας από αυτούς είναι οι βραχυχρόνιες μισθώσεις, όπου χρειαζόμαστε περισσότερους ευρωπαϊκούς κανόνες", είπε.
Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις μέσω Airbnb και άλλων ιστοσελίδων έχουν εκτοξευθεί τα τελευταία χρόνια, κατηγορούμενες ότι αυξάνουν τα ενοίκια, εκτοπίζουν τους ντόπιους από τα ιστορικά κέντρα και μετατρέπουν τις γειτονιές σε τουριστικές ζώνες. Ο Γιέργκενσεν τις χαρακτήρισε "τεράστιο πρόβλημα σε πολλές πόλεις".
Σύμφωνα με τη Eurostat, από το 2010 έως το 2023 οι τιμές των κατοικιών στην Ε.Ε. αυξήθηκαν κατά 48% και τα ενοίκια κατά 22%, ενώ ο πληθωρισμός αυξήθηκε κατά 36%. Στην Εσθονία τα ενοίκια εκτινάχθηκαν κατά 211%, στη Λιθουανία κατά 169% και στην Ιρλανδία κατά 98%.
Το 2023, σχεδόν το 9% των Ευρωπαίων δαπανούσε πάνω από το 40% του εισοδήματός του για στέγη — στην Ελλάδα το ποσοστό έφτανε το 29%, στη Δανία το 15% και στη Γερμανία το 13%.
Ο Γιέργκενσεν είπε ότι το ευρωπαϊκό σχέδιο θα αντιμετωπίσει τη "χρηματιστικοποίηση" της στέγασης, επισημαίνοντας ότι όταν η κατοικία γίνεται απλό εμπόρευμα "προκύπτουν σοβαρά προβλήματα".
Η Κομισιόν εξετάζει επίσης μέτρα για την προστασία των ενοικιαστών και τη χαλάρωση των κανόνων κρατικών ενισχύσεων, ώστε τα κράτη να μπορούν να επιδοτούν εταιρείες στέγασης.
Η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν δημιούργησε τη θέση του επιτρόπου στέγασης το 2024 για να εξασφαλίσει τη στήριξη των σοσιαλιστών στην Ευρωβουλή για τη δεύτερη θητεία της.
Οι σοσιαλιστές πιέζουν για ριζικές αλλαγές, όπως ένα ευρωπαϊκό ταμείο 300 δισ. ευρώ για στέγαση και μεταρρύθμιση των δημοσιονομικών κανόνων ώστε να επιτρέπεται περισσότερη δημόσια δαπάνη.
Ο Γιέργκενσεν δήλωσε ότι "ήρθε η ώρα η Ευρώπη να δει τη στέγαση με νέα ματιά", συγκρίνοντάς την με την κρίση της πανδημίας Covid: "Όπως συνέβη τότε, πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης".
Η Επιτροπή της Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν διαθέτει ορισμένες ριζοσπαστικές ιδέες που θα μπορούσαν να δοκιμάσουν τα όρια του ευρωπαϊκού δικαίου. Η Ισπανία σχεδιάζει φόρο 100% επί της αξίας των ακινήτων που αγοράζονται από κατοίκους εκτός Ε.Ε., ενώ οι σοσιαλιστές ευρωβουλευτές ζητούν από την Κομισιόν να εξετάσει το ενδεχόμενο απαγόρευσης των αγορών ακινήτων από ξένους επενδυτές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με τον Γιέργκενσεν, εξετάζει επίσης τρόπους για την καλύτερη προστασία των δικαιωμάτων των ενοικιαστών, καθώς και τη χαλάρωση των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις, ώστε να διευκολυνθούν οι κυβερνήσεις να επιδοτούν ή να παρέχουν φορολογικά κίνητρα σε εταιρείες στέγασης.
Η Φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Επιτροπής, δημιούργησε τη θέση του επιτρόπου στέγασης το 2024, προκειμένου να εξασφαλίσει τη στήριξη των σοσιαλιστών στην Ευρωβουλή, που ήταν απαραίτητη για την επανεκλογή της σε δεύτερη θητεία. Οι σοσιαλιστές ευρωβουλευτές, που ζητούσαν εδώ και καιρό έναν πιο ενεργό ρόλο της Ε.Ε. στο ζήτημα της στέγασης, αιφνιδιάστηκαν από τις απώλειες ψήφων στις ευρωεκλογές του 2024, όταν εθνικιστικά και ακροδεξιά κόμματα σημείωσαν σημαντικά κέρδη. Η άνοδος των τιμών και το αυξημένο κόστος ζωής θεωρήθηκαν οι κύριοι παράγοντες που καθόρισαν την ψήφο των πολιτών, σύμφωνα με δημοσκόπηση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μετά τις εκλογές, στην οποία το 42% των ερωτηθέντων τα ανέφερε ως βασικά κίνητρα.
Τον περασμένο μήνα, η Φον ντερ Λάιεν δήλωσε στο Ευρωκοινοβούλιο ότι η Ε.Ε. χρειάζεται "ριζική αναθεώρηση του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζουμε το ζήτημα της στέγασης" και δεσμεύθηκε να συγκαλέσει "την πρώτη ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής για τη στέγαση, ώστε να βρίσκεται στην κορυφή της πολιτικής μας ατζέντας".
Οι ηγέτες της Ε.Ε. αναμένεται να συζητήσουν το θέμα της στέγασης στην προσεχή σύνοδο κορυφής, όπου θα διατυπώσουν τις θέσεις τους για τη νέα στρατηγική. Οι διπλωμάτες χαιρέτισαν με συγκρατημένη αισιοδοξία την πρωτοβουλία, τονίζοντας ωστόσο ότι οποιαδήποτε ευρωπαϊκή προσέγγιση πρέπει να λάβει υπόψη τις διαφορές στις αγορές κατοικίας των 27 κρατών-μελών.
Μέχρι στιγμής, οι σοσιαλιστές ευρωβουλευτές ηγούνται της συζήτησης, αν και ορισμένες από τις προτάσεις τους προκαλούν αντιδράσεις, όπως η δημιουργία ευρωπαϊκού ταμείου ύψους 300 δισ. ευρώ για επιχορηγήσεις και δάνεια στέγασης, καθώς και η αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων της Ε.Ε. ώστε να ενθαρρυνθεί η αύξηση των δημόσιων δαπανών στον τομέα αυτό.
Ο Γιέργκενσεν απέφυγε να αναφέρει συγκεκριμένους στόχους δαπανών — "μιλάμε για πολύ, πολύ μεγάλα ποσά", είπε — αλλά τόνισε ότι σε ορισμένες περιπτώσεις θα χρειαστεί δημόσιο χρήμα για να κινητοποιηθεί ιδιωτικό κεφάλαιο. Επισήμανε ότι τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. έχουν πλέον περισσότερες δυνατότητες να διαθέσουν ευρωπαϊκά κονδύλια για τη στέγαση σε σχέση με το παρελθόν, αναφέροντας την ενδιάμεση αναθεώρηση του τρέχοντος προϋπολογισμού, η οποία αύξησε τα κονδύλια για τη στέγαση από 7 δισ. σε 15 δισ. ευρώ.
Κατέληξε λέγοντας ότι ήρθε η ώρα η Ε.Ε. να δει τη στέγαση "με νέα ματιά", συγκρίνοντάς την με την πανδημία Covid, όταν η υγειονομική κρίση οδήγησε σε πρωτοφανή κοινή ευρωπαϊκή προμήθεια εμβολίων. "Όπως συνέβη με την κρίση του Covid, όταν βρισκόμαστε μπροστά σε νέες συνθήκες, πρέπει να επαναπροσδιορίζουμε και τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης", είπε.
Ανοίγει ο δρόμος για την αξιοποίηση από το Δημόσιο 7.000 σχολαζουσών κληρονομιών, μέσω της διασύνδεσης του πληροφοριακού συστήματος Κοινωφελών Περιουσιών με το Περιουσιολόγιο της ΑΑΔΕ.
Στον "χορό" των φορέων της αγοράς ακινήτων που προτείνουν την ανάληψη της υποχρέωσης τακτοποίησης των προς πώληση κατοικιών από τους αγοραστές προστέθηκε με επίσημο τρόπο και η ΠΟΜΙΔΑ.
Αλλαγές και στον τρόπο υλοποίησης ώστε να αρθούν γραφειοκρατικά εμπόδια.
Τι περιλαμβάνει το φύλλο ελέγχου με τις νέες τεχνικές προδιαγραφές. Το ύψος των προστίμων σε περιπτώσεις που δεν τηρούνται ή δεν επιτραπεί η είσοδος στο ελεγχόμενο ακίνητο.
Καίριες προτάσεις στη σημερινή ανακοίνωση της ΠΟΜΙΔΑ.
Ποια ξεκινούν τον Νοέμβριο και ποια το 2026.
Το ακίνητο της Neoset στην Κηφισίας, το κτίριο της MLS στη Θεσσαλονίκη και δύο γνωστά ξενοδοχεία.
Η παραδοσιακή πληρωμή "στο χέρι" παύει να ισχύει, ακόμα και για τις μισθώσεις κατοικιών.
Η ανακατασκευή και αλλαγή χρήσης υφιστάμενων ακινήτων βρίσκεται στο "στόχαστρο" των εταιρειών επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία και των μεγάλων ομίλων ανάπτυξης.
Ένας στους δύο ενδιαφερομένους νοίκιασε διαμέρισμα εμβαδού έως 50 τετραγωνικών μέτρων.
Οι ξένοι επενδυτές περιορίζουν τις κινήσεις τους μετά την αύξηση του ορίου στις 800.000 ευρώ.
