Πέμπτη, 11-Σεπ-2025 09:17
Μυστική συνάντηση των "πλουσιότερων της ΕΕ" στη Βιέννη με φόντο τον επόμενο προϋπολογισμό-μαμούθ

Οι χώρες της Βόρειας Ευρώπης συγκεντρώνονται την Πέμπτη στη Βιέννη για να διαμορφώσουν ένα κοινό μέτωπο ενόψει των διετών σκληρών διαπραγματεύσεων για τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ, όπως μεταδίδει την Πέμπτη το Politico.
Είναι η πρώτη φορά που κορυφαίοι αξιωματούχοι από τις πλουσιότερες χώρες της ΕΕ -συμπεριλαμβανομένων της Γαλλίας, της Γερμανίας και των Σκανδιναβικών χωρών- συγκεντρώνονται στην ίδια αίθουσα για να χαράξουν μια στρατηγική σχετικά με την αμφιλεγόμενη πρόταση προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ύψους 1,816 τρισεκατομμυρίων ευρώ.
Ο στόχος είναι να συγκροτηθεί ένα μπλοκ ενόψει των συνομιλιών με χώρες όπως η Πολωνία, η Ισπανία και η Ιταλία που τάσσονται υπέρ υψηλότερων δαπανών, ιδίως για τη γεωργία και τη χρηματοδότηση των φτωχότερων περιφερειών.
Από την παρουσίαση του προϋπολογισμού στις 16 Ιουλίου, οι αξιωματούχοι είχαν αρκετό χρόνο για να ξεφυλλίσουν εκατοντάδες σελίδες και να αρχίσουν να υπολογίζουν πόσα χρήματα θα κερδίσουν ή θα χάσουν από το νέο σχέδιο δαπανών της Επιτροπής.
Οι επίσημες διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό έχουν μόλις αρχίσει, αλλά στο παρασκήνιο, οι αξιωματούχοι άλλων χωρών έχουν ήδη αρχίσει να καταστρώνουν σχέδια. Οι υπουργοί δεν θα παρευρεθούν στη συνάντηση στη Βιέννη - θα συζητήσουν τον προϋπολογισμό τον Οκτώβριο σε επίπεδο ΕΕ.
Σε κάθε διαπραγμάτευση για τον προϋπολογισμό, οι χώρες με παρόμοια συμφέροντα συνασπίζονται για να αναπτύξουν κοινές γραμμές επίθεσης, πραγματοποιούν κοινές συνεδριάσεις με την Κομισιόν και μοιράζονται καθήκοντα.
Ο απώτερος στόχος είναι να "ξεγελάσουν" το αντίπαλο στρατόπεδο, να κερδίσουν τις διαπραγματεύσεις και να κατευθύνουν τον προϋπολογισμό-μαμούθ της ΕΕ πιο κοντά στις προτεραιότητές τους.
"Με ποδοσφαιρικούς όρους, αυτό είναι ένα στημένο παιχνίδι. Είναι κάτι φυσιολογικό", δήλωσε στο Politico ο Πολωνός ευρωβουλευτής Janusz Lewandowski, ο οποίος διετέλεσε επίτροπος προϋπολογισμού της ΕΕ από το 2010 έως το 2014.
Oι 27 χώρες της ΕΕ συσπειρώνονται σε δύο μεγάλα στρατόπεδα. Από τη μία πλευρά βρίσκονται οι πλούσιοι "καλοπληρωτές" - από τη Σουηδία έως τη Γαλλία - οι οποίοι συνεισφέρουν περισσότερα από όσα λαμβάνουν από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και γενικά τάσσονται υπέρ ενός μικρότερου προϋπολογισμού, σχολιάζει το Politico.
Το αντίπαλο στρατόπεδο, γνωστό ως "Φίλοι της Συνοχής", είναι μια ευρεία συμμαχία χωρών της Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένων της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Πολωνίας, που τάσσονται υπέρ ενός μεγαλύτερου προϋπολογισμού - ιδίως όταν πρόκειται για τα "ταμεία συνοχής" που στηρίζουν τις φτωχότερες περιοχές σε όλο το μπλοκ.
"Όπως τόσα πολλά πράγματα στον κόσμο, το ΠΔΠ [Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ] δεν καθορίζεται από την οικονομία, αλλά από την ιστορία", δήλωσε ο Stefan Imhof, γενικός γραμματέας του αυστριακού ομοσπονδιακού υπουργείου Οικονομικών, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης νωρίτερα αυτό το μήνα.
Υπάρχουν προφανείς διαφορές στο εσωτερικό κάθε στρατοπέδου. Για παράδειγμα, η Γαλλία και η Ολλανδία έχουν εντελώς διαφορετικές ατζέντες σε θέματα όπως την κοινή έκδοση χρέους, με το Παρίσι να τάσσεται υπέρ και τη Χάγη να δηλώνει αντίθετη.
Στο θέμα των γεωργικών επιδοτήσεων, η Γαλλία ευθυγραμμίζεται περισσότερο με την Πολωνία που δαπανά πολλά παρά με τα μέλη του δικού της κλαμπ.
Ωστόσο, οι χώρες προσπαθούν να επιλύσουν τέτοιες διαφορές στο πλαίσιο των αντίστοιχων "κλαμπ" τους, όπου ορίζονται οι βασικές θέσεις, όπως το συνολικό μέγεθος του προϋπολογισμού.
Της ομάδας που θα συναντηθεί στη Βιέννη την Πέμπτη θα ηγηθούν οι δύο ισχυρές δυνάμεις της ΕΕ.
"Στο τέλος, είναι η Γαλλία και η Γερμανία που συμφωνούν για το ποσό και εμείς οι υπόλοιποι ακολουθούμε", δήλωσε διπλωμάτης της ΕΕ.
Στο άλλο στρατόπεδο, η Πολωνία συνήθως πρωτοστατεί ως η χώρα που παίρνει τα περισσότερα χρήματα από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Ωστόσο, η σχέση της Βαρσοβίας με την Ουγγαρία -με την οποία μοιράζεται βασικά συμφέροντα- έχει υπονομευθεί από τη ρήξη με τον πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν, του οποίου οι εξελίξεις όσον αφορά στη δημοκρατία στο εσωτερικό της χώρας οδήγησαν την Κομισιόν να παρακρατήσει δισεκατομμύρια σε χρηματοδότηση.
Αυτό άνοιξε την πόρτα στις μεσογειακές χώρες - οι οποίες επίσης υποστηρίζουν τη γενναιόδωρη χρηματοδότηση των φτωχότερων περιοχών - να διαδραματίσουν ισχυρότερο συντονιστικό ρόλο στο πλαίσιο του συνασπισμού.
Την 1η Σεπτεμβρίου, η Μάλτα προήδρευσε μιας συνάντησης εμπειρογνωμόνων σε θέματα προϋπολογισμού από τους Φίλους της Συνοχής, η οποία έθεσε τις βάσεις για την πρώτη τεχνική συνάντηση των 27 της ΕΕ την επόμενη ημέρα.
Οι έμπειροι διαπραγματευτές υποστηρίζουν ότι οι βασικές αποφάσεις λαμβάνονται σε αυτές τις συναντήσεις. Τον περασμένο Μάρτιο, το κλαμπ των καλοπληρωτών συμφώνησε να διαθέσει 175 δισεκατομμύρια ευρώ για το ερευνητικό πρόγραμμα "Horizons" κατά τη διάρκεια μιας άτυπης συνάντησης στο Ελσίνκι, σύμφωνα με τον διπλωμάτη.
Περιμένοντας στο περιθώριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πιέσει τις κυβερνήσεις να παραμείνουν κοντά στην αρχική της πρόταση κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο.
Τους επόμενους μήνες, ο Επίτροπος Προϋπολογισμού Piotr Serafin - πρώην πρέσβης της Πολωνίας στην ΕΕ που γνωρίζει πολύ καλά το Συμβούλιο - θα μεσολαβήσει στις συνομιλίες μεταξύ των δύο στρατοπέδων.
Έμπειρος διαπραγματευτής του προϋπολογισμού, ο Lewandowski δήλωσε ότι ο Serafin πρέπει να προσπαθήσει την τακτική "διαίρει και βασίλευε σε αντίθεση με την ενοποίηση των μπλοκ" στο Συμβούλιο.
Η συμβουλή του Lewandowski προς τον Serafin, ο οποίος διετέλεσε βοηθός του κατά τη διάρκεια της θητείας του ως επίτροπος, είναι να "προσεγγίζει τις χώρες μία προς μία ... αντί να αντιμετωπίζει δύο μεγάλες ομάδες", καθώς αυτό αποδυναμώνει την ισχύ των κρατών-μελών έναντι της Κομισιόν.