Πέμπτη, 27-Φεβ-2025 07:33
Προβληματισμός στη βιομηχανία από το σχέδιο νόμου για την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα

Του Χάρη Φλουδόπουλου
Ιδιαίτερη ανησυχία έχουν προκαλέσει στην αγορά οι ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου για την αλυσίδα δέσμευσης, μεταφοράς και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (CCS), τις βασικές αρχές του οποίου παρουσίασε χθες στο Υπουργικό Συμβούλιο ο αρμόδιος Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θοδωρής Σκυλακάκης.
"Αν παραμείνει έτσι όπως είναι το νομοσχέδιο, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα εγερθούν ζητήματα ανταγωνισμού στις Βρυξέλλες και τα έργα στο σύνολο της αλυσίδας θα κινδυνεύσουν να χάσουν τις χρηματοδοτήσεις από τα ευρωπαϊκά προγράμματα, θα καταστεί αδύνατο να χρηματοδοτηθούν από τον τραπεζικό τομέα και τελικά θα ματαιωθούν", ανέφερε χαρακτηριστικά πηγή της αγοράς που συμμετέχει στην κλειστή διαβούλευση για το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ.
Όπως πληροφορείται το Capital.gr, η ανησυχία εστιάζεται:
- Στην πρόβλεψη ότι τουλάχιστον το 50% της αποθηκευτικής δυναμικότητας του Πρίνου θα κατανέμεται με υπουργική απόφαση και όχι μέσω δημοπρασιών. Το θέμα αυτό φέρνει στο προσκήνιο ζητήματα ουσιαστικής παρεμπόδισης της πρόσβασης τρίτων στην αποθήκευση και αντιλαμβανόμαστε τί μπορεί να σημαίνει αυτό σε επίπεδο Κομισιόν. Επιπλέον, εκφράζεται ανοικτά η ανησυχία για το κατά πόσον τα έργα δέσμευσης που έχουν εγκριθεί προς χρηματοδότηση από το EU Innovation Fund, θα είναι σε θέση να πετύχουν το βασικό κριτήριο για την χορήγηση της χρηματοδότησης που δεν είναι άλλο από την διασφάλιση της αποθήκευσης τουλάχιστον για το 75% των εκπομπών τους:
- Στην έλλειψη κριτηρίων για τον καθορισμό της λεγόμενης τιμής αναφοράς για τη μεταφορά και την αποθήκευση, η οποία προβλέπεται να ορίζεται με απόφαση του ΥΠΕΝ έπειτα από εισήγηση της ΕΔΕΥΕΠ που θα έχει λάβει υπόψιν της εισήγηση της ΡΑΕΕΥ. Αυτή η ασάφεια προφανώς παρεμποδίζει την χρηματοδότηση των επενδύσεων από τον τραπεζικό τομέα, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι στη μεταφορά η τιμή αναφοράς θα αναθεωρείται κάθε χρόνο, χωρίς να υπάρχει και πάλι αναφορά σε κάποιο κριτήριο.
- Στην γραφειοκρατία που δρομολογεί το σχέδιο νόμου. Την ώρα που τα χρονοδιαγράμματα που έχουν τεθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πολύ στενά, το σχέδιο προβλέπει την έκδοση πάνω από 20 κανονιστικών διατάξεων με τη μορφή υπουργικών αποφάσεων, ΚΥΑ και κωδίκων προκειμένου να λειτουργήσει η αγορά.
Η ανησυχία είναι έντονη λόγω του κόστους των εκπομπών που θα επιβαρύνουν δραματικά τις εγχώριες βιομηχανίες από το 2030 και μετά με βάση τις προβλέψεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας στο πλαίσιο της πολιτικής για την κλιματική αλλαγή. Οι βιομηχανίες που δεν δύνανται να μειώσουν τις εκπομπές τους με αλλαγή καυσίμου (τσιμέντα, διυλιστήρια, χημικά κ.α.), αφού οι εκπομπές είναι αποτέλεσμα της παραγωγικής διαδικασίας, με τα σημερινά δεδομένα θα βρεθούν αντιμέτωπες με κόστη της τάξης του 1 δισεκ. ευρώ ετησίως, καθώς εκπέμπουν περί τα 14 εκατ. τόνους CO2 τον χρόνο και το κόστος των δικαιωμάτων είναι σήμερα στα 70 ευρώ ανά τόνο. Πολύ απλά, θα κινδυνεύσουν με λουκέτο.
Από την πλευρά του υπουργείου πάντως, αρμόδιες πηγές αναφέρουν ότι οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου προέκυψαν μετά από μεγάλη προετοιμασία και διαβούλευση και καταρτίστηκαν με γνώμονα την προώθηση της αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα και της κάλυψης των αναγκών της εγχώριας βιομηχανίας. Εάν επελέγετο η λύση των δημοπρασιών, για την κατανομή της αποθηκευτικής ικανότητας του Πρίνου, τότε πολύ απλά δε θα είχαμε αποτέλεσμα αναφέρουν αρμόδιες πηγές, που επιμένουν ότι η προετοιμασία των ρυθμίσεων και η λογική του νομοσχεδίου βρίσκονται στην ορθή κατεύθυνση. Για το θέμα της γραφειοκρατίας, υπογραμμίζεται ότι η ΕΔΕΥΕΠ, είναι ένας φορέας πολύ αποτελεσματικός και γρήγορος που εγγυάται την επιτυχία του εγχειρήματος. Τέλος από πλευράς υπουργείου υπογραμμίζεται ότι το θέμα του CCS είναι εξαιρετικά σημαντικό και πρέπει το νομοθετικό πλαίσιο να διασφαλίζει ότι θα υπάρξει σωστή ανάπτυξη χωρίς κάποιος παίκτης να πάρει τη μερίδα του λέοντος αφήνοντας όλους τους υπόλοιπους εκτός.