Υπερπλεόνασμα: Πού θα μοιραστούν τα 7 δισ. ευρώ του 2024

Του Τάσου Δασόπουλου 

Με  έναν  πρόσθετο δημοσιονομικό  χώρο  της  τάξης  του  1 δισ. ευρώ , ο  οποίος θα προέλθει  κυρίως  από την υπεραπόδοση  των εσόδων  και  λιγότερο  από την υστέρηση  των δαπανών, θα ξεκινήσει ο κύκλος των διαπραγματεύσεων  με τους παράγοντες της Κομισιόν για  τις  αλλαγές  στην  κλίμακα των φορολογούμενων και τη μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης.

Το ποσό αυτό θα προκύψει από τη διαφορά μεταξύ του  στόχου  για  την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος και του τελικού αποτελέσματος για τον προηγούμενο χρόνο. Η υπέρβαση του 1 δισ.  ευρώ  θα  προέλθει  κυρίως  από την υπεραπόδοση των εσόδων που θα μπούν στα δημόσια ταμεία από την φοροδιαφυγή.

Τα έσοδα  αυτά  αναμένεται να φτάσουν τα 2  δισ. ευρώ από 1,8 δισ. ευρώ που έχουν υπολογιστεί  στον  προϋπολογισμό, αλλά και μια υπεραπόδοση άμεσων φόρων, της τάξης  των  600-700  εκατ. ευρώ από τα τακτικά  φορολογικά έσοδα, η οποία  θα καταγραφεί ως το τέλος  Φεβρουαρίου.

Στον διαθέσιμο  δημοσιονομικό  χώρο θα συμβάλουν και τα πρόσθετα (πέρα των 1,8 δισ. ευρώ  που  υπολογίζονται  για  το 2024) έσοδα από τη φοροδιαφυγή που θα καταγραφούν  τους  πρώτους τέσσερεις  μήνες του χρόνου. Τα  πρόσθετα έσοδα θα προκύψουν από το γεγονός ότι πέρσι τα μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής εφαρμόστηκαν  από τον Μάϊο,  ενώ  φέτος θα εφαρμοστούν από 1η Ιανουάριου. Επίσης, λόγω της οριακά καλύτερης ανάπτυξης της οικονομίας  στο 2,3%, από 2,2%  που  είναι  η επίσημη πρόβλεψη για το 2024, θα έχουμε  ένα  αντίστοιχο κέρδος και στα  φορολογικά  έσοδα. 

Τα νέα μέτρα ελάφρυνσης 

Με  αυτά  τα δεδομένα, το ΥΠΕΘΟ θα είναι έτοιμο  κοντά στο τέλος  του πρώτου τετράμηνου του χρόνου να  ανοίξει τη συζήτηση για τις νέες μειώσεις φόρων, τις οποίες σχεδιάζει να εφαρμόσει σταδιακά από το ερχόμενο φθινόπωρο. 

Με βάση τα πρόσθετα έσοδα από φοροδιαφυγή, η Κυβέρνηση σχεδιάζει να προχωρήσει σε έναν νέο κύκλο μείωσης άμεσων φόρων. Έχουν ήδη ανακοινωθεί αλλαγές στη φορολογική κλίμακα, με στόχο να ελαφρυνθεί η λεγόμενη μεσαία τάξη. Πληροφορίες θέλουν από τις αλλαγές των συντελεστών να ευνοούνται κυρίως τα εισοδήματα από τα 20.000 ευρώ μέχρι και τα 50.000 ευρώ, τα οποία έχουν μείνει  έξω  από τις πρόσθετες ενισχύσεις που δόθηκαν κατά τη διάρκεια  των  κρίσεων  που είχε προκαλέσει η  πανδημία και στη συνέχεια, η ενεργειακή κρίση που ακολούθησε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Η δεύτερη μεγάλη παρέμβαση που έρχεται είναι η σταδιακή μείωση των τεκμηρίων  διαβίωσης  κατά  30%. Η εφαρμογή  του  μέτρου είχε δύο βασικές προϋποθέσεις: Η πρώτη είναι να  αντικατασταθεί η οριζόντια εφαρμογή των τεκμηρίων  με   πυκνότερους  και  πιο αποτελεσματικούς  ελέγχους,  οι οποίοι πρέπει να αποδίδουν το ίδιο  τα  φορολογικά  έσοδα. Αυτό εξασφαλίζεται πλέον με την πλήρη εφαρμογή του My Data και την αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών.

Η δεύτερη είναι να μειωθεί η φοροδιαφυγή ώστε να εξοικονομηθούν πόροι που θα αντικαταστήσουν την απώλεια των εσόδων, που θα προκύψει από τη σταδιακή απαλειφή του μέτρου των τεκμηρίων. Την απάντηση και εδώ τη δίνει η πολύ ικανοποιητική πρώτη χρονιά εφαρμογής του σχεδίου των 11 σημείων που ψηφίστηκε στο τέλος του 2023. Τούτο, με δεδομένο ότι για τους πρώτους 8 μήνες εφαρμογής του σχεδίου προέκυψαν έσοδα ύψους περίπου 2 δισ. ευρώ, από την καταπολέμηση της  φοροδιαφυγής.