Της Αγγελικής Βελεσιώτη
Ραγδαίες είναι οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί τα τελευταία χρόνια στον κλάδο των συνεταιριστικών τραπεζών, με κάποιες από αυτές να κατεβάζουν... ρολά, άλλες να μετατρέπονται σε Α.Ε. και λίγες να συνεχίζουν το "ταξίδι", με τη στήριξη (και) ιδιωτικών κεφαλαίων.
"Ο κλάδος των συνεταιριστικών τραπεζών, όπως και το σύνολο του τραπεζικού συστήματος, ήρθε αντιμέτωπος, κατά τη διάρκεια της προηγούμενης 10ετίας, με τις επιπτώσεις της σοβαρής οικονομικής κρίσης που έπληξε την Ελλάδα. Όπως έχουμε δει να συμβαίνει και σε παρόμοιες κρίσεις σε άλλες χώρες, το τραπεζικό σύστημα επηρεάστηκε σημαντικά. Οι ελληνικές τράπεζες κλήθηκαν να διαχειριστούν το υψηλό κόστος από τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους (PSI) και από τη σημαντική αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων", σχολίασε σε πρόσφατη τοποθέτησή του ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), κ. Γιάννης Στουρνάρας, παραδεχόμενος ότι, σε σχέση με το παρελθόν, το τοπίο των συνεταιριστικών τραπεζών είναι αρκετά διαφοροποιημένο, καθώς πλέον δραστηριοποιούνται μόνο τέσσερις (Καρδίτσας, Χανίων, Ηπείρου και Θεσσαλίας).
Μέχρι το προσεχές φθινόπωρο, ωστόσο, ο "χάρτης" των συνεταιριστικών τραπεζών θα συρρικνωθεί περαιτέρω, αφού η Χανίων βρίσκεται προ των πυλών να μετατραπεί σε Α.Ε., "αποχαιρετώντας" το πρότερο παρελθόν της. Ειδικότερα, όπως τονίζει στο "Κ" ο πρόεδρος της τράπεζας, κ. Μιχάλης Μαρακάκης, η απόφαση για την αλλαγή του νομικού προσώπου της τράπεζας ήταν καθολική (σ.σ. συγκέντρωσε ποσοστό 99% των ψήφων), με τη διοίκηση να βρίσκεται σήμερα στη διαδικασία προετοιμασίας του σχετικού φακέλου. "Πιστεύω ότι μέχρι τις 15 Αυγούστου ο συγκεκριμένος φάκελος θα έχει κατατεθεί στην ΤτΕ και ευελπιστούμε ότι μέχρι τον Οκτώβριο θα έχουμε την έγκριση", αναφέρει χαρακτηριστικά. Εκείνο, βέβαια, που προέχει για τη Χανίων είναι η λήψη πανελλήνιας άδειας, διότι, όπως σημειώνει ο κ. Μαρακάκης, δεν είναι λογικό μια Α.Ε. να δρα μόνο περιφερειακά. "Αυτός είναι ένας σταθμός για την τράπεζα", προσθέτει.
Εν όψει των επικείμενων αλλαγών, δε, η διοίκηση της Χανίων έγινε αποδέκτης επίσημου ενδιαφέροντος από ξένο fund για τη συμμετοχή του στο μετοχικό της κεφάλαιο. Ο λόγος για το Wenger Capital Sicav, τσεχικών συμφερόντων, με έδρα τη Μάλτα, που φέρεται να επιθυμεί την απόκτηση ποσοστού πέριξ του 20%. "Το ενδιαφέρον που εκφράστηκε εμπράκτως με την παρουσία του επικεφαλής του fund στην πρόσφατη γενική συνέλευση της τράπεζας αφορά τη συμμετοχή σε ποσοστό που θα ξεκινά από το 20%. Αυτό, βέβαια, μπορεί να μεγαλώσει εφόσον ολοκληρωθεί ο νομικός και οικονομικός έλεγχος και υπάρξει συμφωνία στην τιμή. Σε κάθε περίπτωση, εμείς είμαστε έτοιμοι να διαπραγματευτούμε", τονίζει ο κ. Μαρακάκης, εκτιμώντας πως το deal θα έχει ολοκληρωθεί το αργότερο έως τις 30 Σεπτεμβρίου.
Τη μετατροπή της σε Α.Ε. επέλεξε εδώ και χρόνια η Παγκρήτια Τράπεζα, η οποία, απολαμβάνοντας τη στήριξη του ιδιώτη μετόχου της, της Thrivest, συμφερόντων Εξάρχου - Μπάκου - Καϋμενάκη, και έχοντας απορροφήσει τόσο την HSBC όσο και τη Συνεταιριστική Τράπεζα Κεντρικής Μακεδονίας, πρώην Σερρών, πλέον οδεύει σε συγχώνευση με την Attica Bank, ώστε να δημιουργηθεί ο 5ος τραπεζικός πόλος. Με ενεργητικό, δε, που θα υπερβαίνει τα 10 δισ. ευρώ, καταθέσεις άνω των 9 δισ. ευρώ, χορηγήσεις 3,4 δισ. ευρώ, δείκτη "κόκκινων" δανείων κάτω του 3% και κέρδη προ προβλέψεων που θα προσεγγίζουν τα 80-100 εκατ. ευρώ, η νέα τράπεζα διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να το πετύχει, θέτοντας ως στόχο να υπερβεί τους στόχους του κοινού business plan, που προβλέπουν μέχρι το 2027 ενήμερες χορηγήσεις 7,6 δισ. ευρώ, καταθέσεις 11,5 δισ. ευρώ, κέρδη προ προβλέψεων πάνω από 300 εκατ. ευρώ και δείκτη απόδοσης ιδίων κεφαλαίων (ROTE) 20%.
Είναι γεγονός πως πολλές συνεταιριστικές τράπεζες βρέθηκαν σε δεινή οικονομική θέση και έπαυσαν τη λειτουργία τους κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών. Το πλέον πρόσφατο... κρούσμα υπήρξε η Συνεταιριστική Τράπεζα Ολύμπου, με τον διακριτό τίτλο "Olympus Bank", οι καταθέσεις της οποίας πέρασαν στην Εθνική Τράπεζα, μετά τη σχετική απόφαση της Επιτροπής Πιστωτικών και Ασφαλιστικών Θεμάτων της ΤτΕ. Η ΕΤΕ, δηλαδή, ανέλαβε την πλήρη διασφάλιση των καταθέσεων της Olympus, με τους μέχρι πρότινος πελάτες της Olympus να εξυπηρετούνται πλέον από το δίκτυό της.
Όπως εύστοχα, ωστόσο, υπογράμμισε σε σχετική τοποθέτησή του ο διοικητής της ΤτΕ, όλες οι περιπτώσεις των συνεταιριστικών τραπεζών δεν είναι ίδιες. "Υπάρχουν και συνεταιριστικές τράπεζες οι οποίες όχι μόνο εξήλθαν αλώβητες από αυτή τη βαθιά και μακροχρόνια κρίση, αλλά και η μέχρι σήμερα πορεία τους παραμένει ανοδική, καταγράφοντας, ταυτόχρονα, συνεχείς κερδοφόρες χρήσεις, αλλά και γενναιόδωρη μερισματική πολιτική προς τους μεριδιούχους", ανέφερε, κάνοντας ειδική μνεία στη Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του 2023, η τράπεζα πέτυχε αύξηση 28,4% στα λειτουργικά της κέρδη, τα οποία ανήλθαν σε 5,56 εκατ. ευρώ, ενώ το ενεργητικό της έφτασε τα 243,5 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 17,4% σε σχέση με το 2022 (207,5 εκατ. ευρώ). Όσον αφορά το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αυτό μειώθηκε περαιτέρω και βρίσκεται στο 9,94%, σε σχέση με το 14,03% του 2022.
Εκτός από την εμπιστοσύνη, δε, που έχει χτίσει με την τοπική κοινωνία, γεγονός που αποτυπώνεται και στο μέγεθος των καταθέσεων (στο τέλος του 2023 ξεπέρασαν τα 208,2 εκατ. ευρώ, από 178,2 εκατ. ευρώ το 2022, σημειώνοντας αύξηση κατά 30 εκατ. ευρώ ή 17%), η Συνεταιριστική Καρδίτσας απολαμβάνει τη στήριξη μεριδιούχων και ξένων επενδυτικών κεφαλαίων. Τα τελευταία δύο χρόνια, άλλωστε, ο αριθμός των μελών της και των συνεταιριστικών μερίδων έχει αυξηθεί κατά 15%, ενώ στο μετοχικό της κεφάλαιο έχει εισέλθει το βελγικό fund Helenos. Πρόκειται για το πρώτο private equity fund στην κατηγορία της συμπεριληπτικής χρηματοδότησης (inclusive finance) στην Ευρώπη, καθώς υποστηρίζει την ανάπτυξη μικρών και μεσαίων χρηματοπιστωτικών οργανισμών οι οποίοι χρηματοδοτούν πολύ μικρές επιχειρήσεις με κοινωνικό χαρακτήρα.
Την επέκταση των δραστηριοτήτων της εκτός Ηπείρου σχεδιάζει η συνεταιριστική τράπεζα της περιοχής, προσδοκώντας να εξελιχθεί σε μια περιφερειακή τράπεζα πρώτης επιλογής για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Προς αυτή την κατεύθυνση, όπως τόνισε η διοίκηση, στο πλαίσιο της γενικής συνέλευση των μετόχων, προχωρά μεθοδικά η υλοποίηση του στρατηγικού σχεδίου για την πλήρη εξυγίανση του ισολογισμού, τη σημαντική αναβάθμιση των τεχνολογικών υποδομών και τη συνεχή βελτίωση της εταιρικής διακυβέρνησης. Το 2023 έκλεισε για τη Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου με σημαντική μείωση του δείκτη "κόκκινων" δανείων –στο 31% από το αρχικό 75%–, με τα στελέχη της να σημειώνουν πως η πρόοδος αυτή επετεύχθη χωρίς πώληση χαρτοφυλακίου και χωρίς ένταξη στο πρόγραμμα "Ηρακλής", ενώ, παράλληλα, έγινε με ελάχιστο κοινωνικό κόστος, πράγμα που επιβεβαιώνει την κοινωνική ευαισθησία της τράπεζας. Την ίδια στιγμή, τα ετήσια αποτελέσματα έδειξαν αύξηση κερδών προ προβλέψεων (ΡΡΙ) κατά 14,48% και αύξηση των καθαρών κερδών κατά 70,38%. Αξίζει να αναφερθεί πως η Ηπείρου είναι μια υβριδική συνεταιριστική τράπεζα: αφενός το ΤΕΑ-ΕΑΠΑΕ, ως στρατηγικός επενδυτής, κατέχει από το 2015 περίπου το 40% του κεφαλαίου, διασώζοντας, ουσιαστικά, την τράπεζα, και αφετέρου τα δικαιώματα ψήφων των μεριδιούχων είναι αναλογικά με τον αριθμό των μερίδων τους, όπως σε μια Α.Ε.
Τέλος, εντυπωσιακή κερδοφορία και άνοδο όλων των μεγεθών της εμφάνισε πέρυσι η Συνεταιριστική Τράπεζα Θεσσαλίας. Πιο αναλυτικά, το υπόλοιπο των καταθέσεών της αυξήθηκε κατά 34 εκατ. ευρώ ή 12% σε σχέση με την προηγούμενη χρήση και οι χορηγήσεις προ προβλέψεων ενισχύθηκαν κατά 10 εκατ. ευρώ. Τα ταμειακά διαθέσιμα αυξήθηκαν σε ποσοστό 97%, με τα πρόσθετα ποσά διαθεσίμων να ανέρχονται στα 29 εκατ. ευρώ. Αποτέλεσμα αυτού ήταν οι εποπτικοί δείκτες ρευστότητας να διαμορφωθούν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Τα κέρδη προ προβλέψεων ξεπέρασαν τα 6 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 5,7% από το 2022, με την καθαρή θέση της τράπεζας να ξεπερνά τα 22 εκατ. ευρώ, αυξημένη σε σχέση με την προηγούμενη χρήση κατά 16%. Στην πρόσφατη γενική συνέλευση η διοίκηση της τράπεζας απηύθυνε προσκλητήριο αφενός στους πελάτες που έχουν αθετήσει τις υποχρεώσεις τους να έρθουν σε επαφή με τις αρμόδιες υπηρεσίες, για να βρεθεί μια αμοιβαία επωφελής λύση, και αφετέρου στα μέλη της να ενισχύσουν τα κεφάλαιά της, "επενδύοντας σε μια τράπεζα που έχει τη δυνατότητα να συμβάλει στην ανάπτυξη της Θεσσαλίας και να προσφέρει υψηλές αποδόσεις στο παρόν και στο μέλλον".
Εκτός από την εξεύρεση κεφαλαίων, που αποτελεί μια σημαντική πρόκληση για τον κλάδο των συνεταιριστικών τραπεζών, εξίσου δύσκολη αποδεικνύεται και η αντιμετώπιση των "κόκκινων" δανείων.
Με εξαίρεση την Καρδίτσας, η οποία έχει επιτύχει μονοψήφιο δείκτη, οι υπόλοιπες κινούνται σε διψήφια ποσοστά. "Η αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων έπληξε δυσανάλογα τον κλάδο, καθώς οι συνεταιριστικές τράπεζες δραστηριοποιούνται πρωτίστως στην παροχή χρηματοδοτήσεων προς τις μικρομεσαίες και πολύ μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες παρουσίασαν κατά το παρελθόν υψηλά ποσοστά αθέτησης. Ενδεικτικά, στην κορύφωση της κρίσης το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων επί του συνόλου των δανείων ανήλθε σε περίπου 60% για τις μικρομεσαίες και σε 65% για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις", ανέφερε ο κ. Στουρνάρας, εστιάζοντας στα περιορισμένα, συγκριτικά με τις μεγάλες τράπεζες, εργαλεία διαχείρισης των "κόκκινων" δανείων. "Θυμίζω ότι η συστημική λύση του "Ηρακλή”, που προκρίθηκε από την κυβέρνηση, δεν μπορεί ουσιαστικά να εφαρμοστεί στις μικρές τράπεζες", συνέχισε ο διοικητής της ΤτΕ.
Το επίμαχο ζήτημα μονοπώλησε, όπως ήταν αναμενόμενο, την ατζέντα της γενικής συνέλευσης της Ένωσης Συνεταιριστικών Τραπεζών Ελλάδος, τα μέλη της οποίας θεωρούν σημαντική την ένταξη των συνεταιριστικών τραπεζών σε μια συστημική λύση για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Τι θα βρεθεί στο τραπέζι - Οι πιθανότητες εμπορικής συμφωνίας.
Χωρίς αντιδράσεις και σχόλια από τα πολιτικά κόμματα της χώρας.
Μια ρεαλιστική λύση με οφέλη για Δημόσιο, τράπεζες, οφειλέτες.
Η έρευνα ανακοινώνεται λίγες ώρες πριν την επανάληψη των εμπορικών συνομιλιών.
Όπως είχαν προβλέψει οι αναλυτές, ο οίκος Fitch προχώρησε σήμερα σε νέα υποβάθμιση της γαλλικής οικονομίας λόγω αυξημένου χρέους και πολιτικής αστάθειας.Ανάλυση DW.
"Αδύνατο η χώρα να αντιμετωπίσει νέα σοκ χωρίς να επιδεινωθούν τα δημόσια οικονομικά της".
Μετά την προειδοποίηση της Αμερικανικής Υπηρεσίας ΠΟλιτικής Αεροπορίας για τους κινδύνους των μπαταριών λιθίου.
Ο οίκος "βλέπει" ότι το χρέος θα αυξηθεί στο 121% του ΑΕΠ το 2027.
Με αργό - είναι η αλήθεια - ρυθμό, σύμφωνα με τους αναλυτές.
Η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας μείωσε τα επιτόκια της κατά 100 μονάδες βάσης στο 17% την Παρασκευή, το μισό από αυτό που περίμεναν να κόψει οι αναλυτές.
Πέρα από τη μείωση της επόμενης εβδομάδας που θεωρείται δεδομένη, οι οικονομολόγοι αναμένουν τουλάχιστον ακόμα μία φέτος.
