Μπόνους στην ανάπτυξη από την πτώση στα καύσιμα

Του Τάσου Δασόπουλου 

Η τεράστια απώλεια της τάξης του 3% για το ΑΕΠ που καταγράφηκε το 2022 λόγω της εκτόξευσης των τιμών εισαγωγής ενεργειακών προϊόντων μετασχηματίστηκε σε κέρδος το 2023, όταν οι τιμές υποχώρησαν σημαντικά, στα επίπεδα προ της κρίσης που προκάλεσε ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Το μεγαλύτερο μέρος της μείωσης του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών για το σύνολο του 2023 οφείλεται στην μείωση του πολύ υψηλού ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών κατά 7,14 δισ., στα 32,14 δισ. ευρώ για το 2023 από 39,56 δισ. 

Η μείωση, όμως, του ελλείμματος στο ισοζύγιο αγαθών οφείλεται με τη σειρά του κυρίως στη μείωση του ελλείμματος στο ισοζύγιο των καυσίμων, κατά 6,34 δισ. ευρώ, στα 6,9 δισ. ευρώ το 2023 από 13,25 δισ. που είχε φτάσει το 2022. Το κέρδος για το ΑΕΠ προκύπτει από το γεγονός ότι τα χρήματα που δαπανώνται κάθε χρόνο για εισαγωγές πετρελαίου, φυσικού ερίου και άλλων ενεργειακών προϊόντων, αφαιρούνται από το ΑΕΠ. Αντίθετα, η εξοικονόμηση από το κόστος των εισαγωγών ενέργειας αθροίζεται έμμεσα στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν. Η εξάρτηση από τις εισαγωγές ενέργειας θα μειώνεται σταδιακά, όσο θα αυξάνεται η συμμετοχή στο ενεργειακό μείγμα της χώρας, το ποσοστό του ηλεκτρικού ρεύματος, το οποίο θα παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. 

Ορατό το πρόβλημα με τα τρόφιμα 

Από την άλλη, οι επίμονες ανατιμήσεις στα τρόφιμα που συνεχίζονται και φέτος και οι υψηλές τιμές σε κάποιες συγκεκριμένες πρώτες ύλες (ζάχαρη, καφές, δημητριακά) αποτυπώνονται επίσης στην εξέλιξη του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών του περασμένου χρόνου. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, το έλλειμμα στο ισοζύγιο των αγαθών χωρίς τα καύσιμα, δεν ακολούθησε τη μείωση του αντιστοίχου ελλείμματος στα καύσιμα. Μειώθηκε, αλλά πολύ λιγότερο, κατά 708 εκατ. ευρώ, στα 25,36 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδα, το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών περιορίστηκε, καθώς η μείωση των εισαγωγών ,υπερέβη αυτή των εξαγωγών. Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 8,0% (-4,1% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές κατά 12,3% (-4,6% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν μείωση κατά 2,7%, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές μειώθηκαν κατά 2,8% (-6,5% και -4,0% σε σταθερές τιμές αντίστοιχα).

Το ρεκόρ του τουρισμού 

Βεβαίως, στην αύξηση του ΑΕΠ για το 2023, συνεισέφερε και το ρεκόρ εισπράξεων που πέτυχε ο τουρισμός, φτάνοντας τα 20,46 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 15,7% σε σχέση με τις εισπράξεις ύψους 17,8 δισ. ευρώ του 2022 και τις εισπράξεις των 18,7 δισ. του 2019 που ήταν η τελευταία χρονιά πριν την κρίση που προκάλεσε η πανδημία του κορονοϊού.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, εκτός από την αύξηση των εισπράξεων, είχαμε αύξηση κατά 17,6% και στον αριθμό των επισκεπτών. Συνολικά, στο ισοζύγιο των υπηρεσιών, η αύξηση των εσόδων του τουρισμού υπεραντιστάθμισε και τη μείωση κατά 2,4 δισ. ευρώ στο ισοζύγιο των μεταφορών που καταγράφεται για το σύνολο του περασμένου χρόνου.