Σάββατο, 21-Οκτ-2023 12:00
Ορατός ο κίνδυνος για νέο πληθωριστικό ντόμινο από την ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή

Του Τάσου Δασόπουλου
Η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή που προκάλεσε το χτύπημα της Χαμάς πριν από 15 ημέρες, εκτός από τη μεγάλη νευρικότητα στις αγορές μετοχών και ομολόγων, έχει αφήσει από τις πρώτες ημέρες "αποτύπωμα" και στην αγορά ενέργειας.
Πριν ακόμη το Ισραήλ προχωρήσει στη χερσαία επέμβαση στη Γάζα, η οποία αναμένεται να κλιμακώσει την ένταση σε όλην την περιοχή, η αβεβαιότητα που έχει δημιουργήσει έχει ήδη το "αποτύπωμά" της στις τιμές της ενέργειας. Η τιμή του αργού πετρελαίου της ποικιλίας Brent που προμηθεύεται και η Ελλάδα, σκαρφάλωσε την Παρασκευή στα 93 δολάρια το βαρέλι από τα 79 δολάρια το βαρέλι πριν από τρεις εβδομάδες, ενώ και η τιμή του φυσικού αερίου από τα 39 ευρώ τη μεγαβατώρα πριν από τρεις εβδομάδες, έχει φτάσει πλέον τα 50 ευρώ.
Η πίεση, θα αυξηθεί, αν έχουμε το επόμενο διάστημα αλλαγή των κλιματολογικών συνθηκών και η ζήτηση για προϊόντα ενέργειας αυξηθεί κατακόρυφα. Το γεγονός αυτό, έχει κινητοποιήσει το οικονομικό επιτελείο που έχει συντάξει τον προϋπολογισμό του 2024, με άλλες παραδοχές. Συγκεκριμένα, οι προβλέψεις για τ ο επόμενο χρόνο βασίζονται στο ότι το πετρέλαιο θα έχει μέση τιμή 80 δολάρια το βαρέλι και το φυσικό αέριο θα έχει μια μέση τιμή 40 ευρώ για κάθε θερμική μεγαβατώρα.
Εκτός από τα αριθμητικά δεδομένα, το ΥΠΟΕΘΟ έχει συμπεριλάβει στις προβλέψεις του και την άτυπη συνθήκη που θέλει σε μια χρονιά (όπως το 2024) κατά την οποία θα έχουμε παγκόσμια οικονομική επιβράδυνση, λόγω της αύξησης του κόστους χρήματος και του υψηλού ακόμη πληθωρισμού, τότε η τιμή του πετρελαίου μειώνεται σημαντικά. Αν λοιπόν η κρίση στη Μέση Ανατολή κλιμακωθεί και κυρίως αν η κρίση έχει διάρκεια, η συνθήκη αυτή ακυρώνεται εκ των πραγμάτων.
Μια ενδεχόμενη κορύφωση των τιμών της ενέργειας, θα έχει ως πρώτο αποτέλεσμα την ανάκαμψη του πληθωρισμού. Μάλιστα στην Ελλάδα, μια αύξηση του πληθωρισμού θα έχει μεγάλη επιτάχυνση, όπως έγινε στις αρχές του 2022. Τούτο διότι, η Ελλάδα παραμένει ακόμη υπερβολικά εξαρτημένη από το πετρέλαιο ενώ η τιμή του ρεύματος, είναι άμεσα συνδεδεμένη με την τιμή του φυσικού αερίου. Παράλληλα βέβαια, εκτός από καύσιμα, οι αυξήσεις στην ενέργεια θα αυξήσουν ακόμη περισσότερο και τις τιμές των τροφίμων και άλλων προϊόντων και υπηρεσιών καθημερινής χρήσης
Αυτό θα προκαλούσε νέες, έντονες πιέσεις για νέα μέτρα στήριξης, τα οποία η Κυβέρνηση, θα είναι δύσκολο να αρνηθεί Τούτο, αν κρίνει κανείς από την ενεργειακή κρίση του 2022,όταν η Ελλάδα είχε με διαφορά το αναλογικά υψηλότερο πακέτο στήριξης εντός της ΕΕ, το οποίο έφτασε τα 13,5 δισ. ευρώ.
Όλα αυτά ενώ η Ελλάδα, έχει συμφωνήσει να μειώσει σταδιακά τα μέτρα στήριξης μέχρι το τέλος του χρόνου και στη συνέχεια να τα αποσύρει τελείως.
Ο προϋπολογισμός περιγράφει μέτρα στήριξης ύψους 2,13 δισ. ευρώ για φέτος, τα οποία μηδενίζονται το 2024. Οι νέες συνθήκες, θα ανοίξουν ξανά τις συζητήσεις για νέα πακέτα στήριξης, την ώρα που υπάρχει σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες και την επιτακτική ανάγκη μείωσης του χρέους.
Η επαναφορά της συζήτηση για νέα μέτρα στήριξης, αν και δεν έχει αποκλειστεί, θα είναι δύσκολο να γίνει σε αυτές τις πολιτικές συνθήκες και ακόμη πιο δύσκολο να φτάσει σε συμφωνία.