Του Τάσου Δασόπουλου
"Ανεπηρέαστο" από τις πρόσθετες δαπάνες που θα απαιτηθούν από φέτος, για την αποκατάσταση των ζημιών από τις πυρκαγιές του καλοκαιριού και στην συνέχεια από τις πλημύρες της Θεσσαλίας, τόσο για το 2023 όσο και για το 2024, θα είναι το προσχέδιο του Προϋπολογισμού που κατατίθεται σήμερα στη Βουλή.
Βασική αιτία είναι η υπεραπόδοση της οικονομίας, η οποία δείχνει να συνεχίζεται από την αρχή του χρόνου, με αποτέλεσμα για το οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου η "καθαρή" υπέρβαση των φορολογικών εσόδων να φτάνει πάνω από 2 δισ. ευρώ. Από την υπέρβαση αυτή καλύπτονται και οι παραπάνω δαπάνες ύψους περίπου 400 εκατ. ευρώ, για τις πρώτες ανάγκες των πληγέντων από τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές, οι οποίες αποτυπώθηκαν στον συμπληρωματικό Προϋπολογισμό των 600 εκατ. ευρώ.
Με βάση αυτά τα στοιχεία για τα έσοδα και τις επενδύσεις (μέχρι και το τέλος Αυγούστου), συντάχθηκε και το προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2024 το οποίο διατηρεί για φέτος την πρόβλεψη για ανάπτυξη στο 2,3% και στο 3%, το 2024. Ωστόσο, με συμμετοχή του "κακού" για όλη την ΕΕ πρώτου τριμήνου του χρόνου, η ανάπτυξη το πρώτο εξάμηνο του έτους έφτασε το 2,3%. Τούτο, την ώρα που το 3ο τρίμηνο του χρόνου, τα έσοδα από τον τουρισμό ήταν το ίδιο υψηλά -αν όχι υψηλότερα από το 2023-, ενώ τα φορολογικά έσοδα ήταν αποδεδειγμένα πια πολύ πάνω από τους αρχικούς στόχους. Αυτό σημαίνει ότι το δεύτερο εξάμηνο η ανάπτυξη έχει την προοπτική να είναι υψηλότερη από το πρώτο, αυξάνοντας την ανάπτυξη για το σύνολο του 2023. Κάτι τέτοιο θα φανεί μάλλον στο αναθεωρημένο ΠΣΑ 2024 -2027.
Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τους δημοσιονομικούς στόχους. Το προσχέδιο θα προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 1% του ΑΕΠ έναντι του μέχρι πρότινος επίσημου στόχου, για πρωτογενές πλεόνασμα 0,7%. Το ΠΣΑ 2023-2026 του περασμένου Απριλίου προέβλεπε για φέτος πρωτογενές πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ, αλλά από το οικονομικό επιτελείο διευκρίνιζαν ότι επίσημος στόχος παραμένει το 0,7% του ΑΕΠ. Τούτο, για λόγους στρατηγικής, καθώς η Κομισιόν, πιο αισιόδοξη, προέβλεπε την άνοιξη πλεόνασμα 1,9% του ΑΕΠ για το 2023. Η υπεραπόδοση των εσόδων, που αναμένεται να συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες, μάλλον θα βελτιώσει το δημοσιονομικό αποτέλεσμα. Και αυτό θα το μάθουμε μάλλον τον επόμενο Απρίλιο, όταν θα δημοσιευτούν τα επίσημα στοιχεία για το σύνολο του έτους 2023 από ΕΛΣΤΑΤ και Eurostat. Σε ό,τι αφορά το 2024, ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα παραμένει στο 2,1% του ΑΕΠ .
To κρίσιμο μέγεθος του χρέους αναμένεται να έχει για άλλη μια χρονιά μεγάλη μείωση φέτος στο 162% του ΑΕΠ , από 171,3 % το 2022, με προοπτική να φτάσει ή και να "σπάσει” προς τα κάτω το όριο του 150% στο τέλος του 2024.
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού θα αποκαλύπτει μεταξύ άλλων ότι παρά την αίσθηση της ακρίβειας που υπάρχει στην αγορά, ο μέσος πληθωρισμός για φέτος θα είναι κάτω από το 4% (3,9%), από 4,5% που ήταν μέχρι τώρα η επίσημη πρόβλεψη για φέτος Η μεγάλη μείωση σε σχέση με το 2022 οφείλεται κυρίως στην πτώση των τιμών της ενέργειας από τα ιστορικά υψηλά του 2022, παρά τις συνεχιζόμενες αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων. Για το 2024, η πρόβλεψη θα διατηρηθεί στο 2,4%, αφού οι αβεβαιότητες είναι ακόμη πολλές για να γίνει αναθεώρηση του στόχου.
