Το σχέδιο για να φτάσουν οι κοινοτικοί πόροι ύψους 2,25 δισ. ευρώ στους πληγέντες

Του Τάσου Δασόπουλου 

Περίπου τα 2-2,5 δισ. από τα συνολικά 4 δισ. εθνικών και κοινοτικών πόρων που εκτιμάται ότι θα είναι το κόστος για την αποκατάσταση των ζημιών από τις πλημμύρες στη Θεσσαλία και τις πυρκαγιές του καλοκαιριού, θα έχουν εκταμιευτεί προς τους πληγέντες, μέχρι και το τέλος του χρόνου.

Σε πρώτη φάση, επείγον είναι να καλυφθούν όσο πιο γρήγορα γίνεται οι ανάγκες στέγασης, σίτισης και συνθηκών διαβίωσης, όσων επλήγησαν από τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές. Η αρχική αυτή αρωγή θα καλυφθεί από το ειδικό αποθεματικό ύψους 1 δισ. ευρώ για φυσικές καταστροφές που είναι εγγεγραμμένο στον προϋπολογισμό του 2023. Θα συμπληρωθεί με τα κονδύλια από το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ που θα αιτηθεί η Ελλάδα μόλις ξεκαθαριστεί το ύψος της ζημιάς. Η αρωγή από το Ταμείο αναμένεται να φτάσει τα 400 εκατ. ευρώ με το μεγαλύτερο μέρος να έρχεται το 2024.

Παράλληλα, για τις αγροτικές περιοχές που χτυπήθηκαν από φυσικές καταστροφές, θα δίνονται σταδιακά και αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ για καλλιέργειες, εγκαταστάσεις και αναπλήρωση φυτικού και ζωικού κεφαλαίου.

Σε διάστημα περίπου 20-30 ημερών, αναμένεται να υπάρχει μια πλήρης εικόνα για το μέγεθος και τις συνέπειες της ζημιάς.

Παράλληλα με τα μέτρα ανακούφισης των πληγέντων, θα τρέξουν και τα έργα για την αποκατάσταση βασικών υποδομών όπως είναι οι δρόμοι, οι γέφυρες, τα δίκτυα υδροδότησης, το σιδηροδρομικό δίκτυο. Σε αυτό, θα βοηθήσει η ευελιξία στη δέσμευση πόρων από το υπόλοιπο των 250 εκατ. ευρώ του ΕΣΠΑ 2024-2020, όπως συμφωνήθηκε χθες στη συνάντηση που είχε στο Στρασβούργο ο Πρωθυπουργός με την πρόεδρο της Κομισιόν, κ. Ούρσουλα Φον Ντερ Λάϊνεν. Στην ουσία, τα κονδύλια αυτά θα τύχουν της ίδιας διαδικασίας που είχαν οι πόροι του ΕΣΠΑ κατά την πανδημία του κορονοϊού. Δηλαδή, η Ελλάδα θα πρέπει να υποβάλλει στην Επιτροπή τα έργα που θα θελήσει να υλοποιήσει και η ΕΕ θα εκταμιεύει τους πόρους. 

Η δεύτερη φάση 

Η δεύτερη φάση της κοινοτικής αρωγής, θα εκτυλιχθεί με την ανακατανομή των πόρων των δύο νέων χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ: Του ΕΣΠΑ 2021-2027 και του Ταμείου Ανάκαμψης.

Με βάση τις χθεσινές ανακοινώσεις, το σχέδιο προβλέπει την εκ νέου αναθεώρηση του Ταμείου Ανάκαμψης με συμπερίληψη έργων ύψους 500 εκατ. ευρώ προς αποκατάσταση υποδομών, κυρίως αντιπλημμυρικών και αποστραγγιστικών έργων, σε περιοχές που επλήγησαν από τις πλημμύρες και τις πυρκαγιές. Παράλληλα, θα γίνει η κινητοποίηση πόρων ύψους 1,5 δισ. ευρώ από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027, με επιλέξιμα έργα που θα αφορούν το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, την αναθεώρηση των επιδοτήσεων της ΚΑΠ, αλλά και το κρίσιμο κομμάτι ενίσχυσης της πρόληψης και της πολιτικής προστασίας, για την οποία το νέο ΕΣΠΑ διαθέτει πόρους 3,6 δισ. ευρώ.

Χρήσιμη θα είναι και η δέσμευση για τη δημιουργία ειδικής ομάδας δράσης για την Ελλάδα που θα βοηθήσει στον σχεδιασμό, την ταχεία έγκριση και την ορθή υλοποίηση των έργων. Είναι σαφές όμως, ότι μεγάλο μέρος της επιτυχίας θα κριθεί και από την ανταπόκριση του κρατικού μηχανισμού στον σχεδιασμό και την υλοποίηση των κατάλληλων έργων, ώστε να αποκατασταθεί πλήρως η οικονομική και κοινωνική ζωή στις πληγείσες περιοχές. Όσο πιο γρήγορα κινηθεί ο κρατικός μηχανισμός, τόσο πιο γρήγορα θα υλοποιηθούν τα έργα και οι δράσεις των 2 δισ. ευρώ, από το ΤΑΑ και νέο ΕΣΠΑ. 

Προσήλωση στους δημοσιονομικούς στόχους 

Όλα αυτά, ενώ η Ελλάδα δεν θα παρεκκλίνει από τη γραμμή της τήρησης των δημοσιονομικών στόχων και ειδικά όσον αφορά την επίτευξη ενός πρωτογενούς πλεονάσματος κοντά στο 1% του ΑΕΠ, ως το τέλος του χρόνου.

Μάλιστα, σε χθεσινή δήλωσή του ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κωστής Χατζηδάκης, υπαινίχθηκε ότι εκτός από τους πληγέντες, η Κυβέρνηση θα συνεχίσει να στηρίζει και τους οικονομικά αδύναμους απέναντι στην ακρίβεια από τρόφιμα και ενέργεια.