Παρασκευή, 14-Ιουλ-2023 16:02
Το σχέδιο για να μην εγγραφεί στο χρέος ο "Ηρακλής 3"
Του Τάσου Δασόπουλου
Με οδηγό τον κώδικα της Eurostat για τις τιτλοποιήσεις δανείων και κυρίως, τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν καθυστερήσεις και αστοχίες στο χρέος, σχεδιάζεται από το ΥΠΟΙΚ, η 3η ενεργοποίηση του σχεδίου Ηρακλής.
Η ανάγκη της ενεργοποίησης του -κατά κοινή ομολογία πετυχημένου και στην Ελλάδα- APS, προκύπτει από το γεγονός ότι παρά τη μείωσή τους στο 8,4% στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2023, τα κόκκινα δάνεια, βρίσκονται πολύ υψηλότερα από τον μέσο όρο στην ΕΕ, όπου (τα κόκκινα δάνεια) δεν ξεπερνούν το 1,6%.
Ωστόσο, ο νέος κώδικας της Eurostat, αναγράφει αναλυτικά σε ποιες περιπτώσεις οι κρατικές εγγυήσεις που δίνονται έναντι ομολόγων που εκδίδονται σε τιτλοποιήσεις δανείων, πρέπει να εγγραφούν εκ των προτέρων στο δημόσιο χρέος και ποιες όχι.
Μεταξύ άλλων η "λεπτή κόκκινη γραμμή" που θα πρέπει να τηρείται, είναι ο διαμοιρασμός του ρίσκου για τα ομόλογα που εκδίδονται. Δηλαδή της απαίτησης, οι κρατικές εγγυήσεις να καλύπτουν το μισό ή λιγότερο, του ενδεχόμενου αθέτησης πληρωμής ενός ομολόγου, που έχει εκδοθεί έναντι δανείων, έναντι του ποσοστού του κινδύνου που αναλαμβάνει ο ιδιώτης επενδυτής που αγοράζει αυτό το ομόλογο.
Ο νέος κώδικας, ο οποίος θα ισχύσει από τις τιτλοποιήσεις δανείων από εδώ και πέρα, ξεκαθαρίζει ότι αν το κράτος αναλαμβάνει μεγαλύτερο μερίδιο κινδύνου από ό,τι ο ιδιώτης επενδυτής, τότε η κρατική εγγύηση, θα πρέπει να γραφεί εκ των προτέρων στο χρέος του κράτους εγγυητή. Τούτο με δεδομένο ότι στο ενδεχόμενο αθέτησης πληρωμής του ομόλογου, θα πληρώσει τα περισσότερα.
Μετά τις δύο προηγούμενες τιτλοποιήσεις μέσω του σχεδίου "Ηρακλής", με τις οποίες τιτλοποιήθηκαν κόκκινα και πράσινα δάνεια συνολικού ύψους 53 δισ. ευρώ και ύστερα από μια καθυστέρηση στην εκκαθάριση ένα πακέτο τιτλοποιημένων δανείων της Πειραιώς, η Eurostat εξέτασε τη συνολική υλοποίηση του APS. To φθινόπωρο του ίδιου χρόνου κατέληξε στο ότι το ρίσκο που ανέλαβε το ελληνικό δημόσιο μέσω εγγυήσεων ύψους 18,7 δισ. ευρώ είναι πολύ υψηλότερο από αυτό που ανέλαβαν οι ιδιώτες οι οποίοι αγόρασαν τα ομόλογα. Συνεπώς, το σύνολο των εγγυήσεων του δημοσίου θα πρέπει να εγγραφεί στο χρέος, ακόμη και αν δεν έχουμε αθέτηση στα ομόλογα.
Παρά τις εξηγήσεις που δόθηκαν από ελληνικής πλευράς και την υπόμνηση, ότι το ελληνικό APS είναι πανομοιότυπο με το ιταλικό, η Eurostat επανήλθε στο θέμα το 2022, όταν είχαμε και πάλι ανταλλαγή απόψεων. Με την παρέμβαση τρίτων, καταλήξαμε στο νέο κώδικα που εκδόθηκε στις αρχές του χρόνου, ο οποίος συμφωνήθηκε, ότι θα ισχύσει για τις τιτλοποιήσεις που θα γίνουν από εδώ και πέρα και όχι αναδρομικά.
Η προσδοκία ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας που μπορεί να έρθει μέσα στο φθινόπωρο, κάνει πιο εύκολα τα πράγματα για τον "Ηρακλή ΙΙΙ". Η επενδυτική βαθμίδα θα αναβαθμίσει και την αξιολόγηση των νέων ομολόγων που θα εκδοθούν για τις νέες τιτλοποιήσεις δανείων. Τα ομόλογα του "Ηρακλή" Ι και ΙΙ είχαν διαβάθμιση ΒΒ-, όσο ήταν η πιστοληπτική ικανότητα Ελλάδας εκείνο το διάστημα. Τώρα είναι πολύ πιθανό τόσο η Ελλάδα και τα νέα ομόλογα που θα εκδοθούν να έχουν επενδυτική βαθμίδα και άρα να έχουν μικρότερο κίνδυνο να μην πληρωθούν. Επιπλέον, επειδή και τα ποσά των δανείων που θα τιτλοποιηθούν θα είναι μικρότερα, υπάρχει η δυνατότητα να υπάρχουν περισσότερα "πράσινα" δάνεια στο μίγμα, ώστε να διασφαλίζεται περισσότερο η εκκαθάριση δανείων, με βάση το χρονοδιάγραμμα ώστε να μην υπάρχουν δυσάρεστες εκπλήξεις για το χρέος.
Πάντως, το πνεύμα στο ΥΠΟΙΚ, είναι ότι τα βήματα θα πρέπει να είναι αργά και προσεκτικά.