Της Ελευθερίας Κούρταλη
Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα "χτυπήσει" την παγκόσμια ανάπτυξη, θα αυξήσει τον πληθωρισμό και θα φέρει τις κεντρικές τράπεζες σε πολύ δύσκολη θέση, όπως επισημαίνει η BlackRock στη νέα έκθεση στρατηγικής της, προσθέτοντας ότι, σε αυτό το πληθωριστικό περιβάλλον, η προτίμηση των επενδυτών θα πρέπει να είναι στραμμένη στις μετοχές των ανεπτυγμένων αγορών.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει ήδη προκαλέσει τεράστιες ανθρώπινες απώλειες, ενώ έχει επίσης ένα βαρύ οικονομικό τίμημα, κυρίως μέσω του υψηλότερου ενεργειακού κόστους, σημειώνει η κορυφαία εταιρεία επενδύσεων. Πρόκειται για ένα σημαντικό σοκ προσφοράς που προστίθεται σε ένα ήδη υπάρχον, και αναμένεται να οδηγήσει σε πολύ υψηλότερο πληθωρισμό και πολύ χαμηλότερη ανάπτυξη, ειδικά στην ευρωζώνη. Αυτό δυσκολεύει πολύ τα πράγματα για τις κεντρικές τράπεζες: η προσπάθεια συγκράτησης του πληθωρισμού θα είναι πιο δαπανηρή και δεν μπορούν να περιορίσουν το αναπτυξιακό σοκ.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία προκάλεσε άνοδο στις τιμές της ενέργειας, εμποδίζοντας την ανάπτυξη και επιδεινώνοντας τον πληθωρισμό, με την Ευρώπη να είναι πιο εκτεθειμένη, όπως σημειώνει η BlackRock. Οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν εκτοξευθεί πάνω από τα ιστορικά υψηλά που κατέγραψαν το 2021, προτού αντιστραφούν λίγο την περασμένη εβδομάδα. Η μεγάλη διαφορά με το 2021 είναι, όπως τονίζει, ότι οι υψηλές τιμές της ενέργειας είναι πλέον η αιτία για το χτύπημα που δέχεται η οικονομική ανάκαμψη, ενώ πέρσι ήταν το αποτέλεσμα της ισχυρής ανάπτυξης. Ο... ένοχος είναι η εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο σε μια ήδη σφιχτή αγορά, όπως εξηγεί.
Η ισχυρή επανεκκίνηση της οικονομίας από το σοκ της Covid-19 το 2021 είχε ήδη αποκαλύψει αναντιστοιχίες στην προσφορά και τη ζήτηση ενέργειας της περιοχής. Αυτό επιδεινώθηκε από ένα μείγμα γεωπολιτικών παραγόντων και διαταραχών εφοδιασμού που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες, καθώς τα ευρωπαϊκά αποθέματα ήταν χαμηλά. Η πρόσφατη άνοδος των ευρωπαϊκών τιμών ενέργειας έχει ωθήσει την ενεργειακή επιβάρυνση της περιοχής ως ποσοστό του ΑΕΠ πάνω από τα επίπεδα που είχαν φτάσει στις αρχές της δεκαετίας του 1970, ενώ οι ΗΠΑ εξακολουθούν να είναι πολύ κάτω από αυτό, όπως υπολογίζει η BlackRock. "Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πιστεύουμε ότι ο αντίκτυπος του τρέχοντος ενεργειακού σοκ για την Ευρώπη θα μπορούσε να είναι αντίστοιχος με προηγούμενα σοβαρά επεισόδια όπως το εμπάργκο πετρελαίου του 1973", τονίζει χαρακτηριστικά.
Οι υψηλότερες τιμές ενέργειας είναι ένα παγκόσμιο σοκ. Η Ευρώπη αντιμετωπίζει ένα μεγάλο, στασιμοπληθωριστικό σοκ, κατά την άποψή της. Οι αναλυτές διεθνώς μειώνουν τις προβλέψεις τους για την ανάπτυξη και αυξάνουν τις προβλέψεις τους για τον πληθωρισμό. Αυτό δεν έχει τελειώσει και η BlackRock πιστεύει ότι οι προβλέψεις για την ανάπτυξη της ΕΚΤ υποτιμούν τον αντίκτυπο του σοκ στην οικονομία. Οι ΗΠΑ είναι σε καλύτερη θέση, καθώς το σοκ είναι μικρότερο από προηγούμενες ενεργειακές κρίσεις. Οι ΗΠΑ έχουν επίσης μεγαλύτερο μαξιλάρι ανάπτυξης χάρη στην δυναμική της ισχυρής επανεκκίνησης – ακόμα κι αν κάποια ευρωπαϊκή αδυναμία μεταδοθεί, όπως αναμενεται.
Πώς θα αντιδράσουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στον "δηλητηριώδη" συνδυασμό της επιβράδυνσης της ανάπτυξης και της αύξησης του πληθωρισμού; Οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να ομαλοποιήσουν την πολιτική τους, καθώς η οικονομία δεν χρειάζεται πλέον τόνωση, πιστεύει η BlackRock, επομένως τα επιτόκια πολιτικής θα κινηθούν υψηλότερα. Η ΕΚΤ την περασμένη εβδομάδα δήλωσε ότι θα καταργήσει σταδιακά τις αγορές περιουσιακών στοιχείων και άφησε ανοιχτή την πόρτα για αύξηση επιτοκίων φέτος – την πρώτη εδώ και πάνω από μια δεκαετία. Η Fed αυτή την εβδομάδα αναμένεται να ανακοινώσει την πρώτη της αύξηση επιτοκίων μετά το σοκ της Covid, ενώ η Bank of England (BoE) και μια σειρά από κεντρικές τράπεζες των αναδυόμενων αγορών πρόκειται να διατηρήσουν τα επιτόκια σταθερά ή να τα αυξήσουν.
"Εξακολουθούμε να βλέπουμε μια ιστορικά σιωπηλή σωρευτική απάντηση στον πληθωρισμό", όπως επισημαίνει. "Η πιο επιθετική σύσφιξη θα είχε υπερβολικά υψηλό κόστος για την ανάπτυξη και την απασχόληση και είναι σαφές πως οι κεντρικές τράπεζες θα αναγκαστούν να ζήσουν με τον πληθωρισμό". Ωστόσο, όπως προσθέτει, είναι δύσκολο να δούμε τις κεντρικές τράπεζες να ενεργούν ως "διασώστες" για να σταματήσουν μια επιβράδυνση της ανάπτυξης σε αυτό το πληθωριστικό περιβάλλον. Το συμπέρασμά λοιπόν είναι: οι κεντρικές τράπεζες είναι λιγότερο πιθανό να διαμορφώσουν τα μακροοικονομικά αποτελέσματα στο μέλλον. Αυτό αφήνει το "βάρος" στη δημοσιονομική στήριξη. Ο πόλεμος έχει αυξήσει την προοπτική δημοσιονομικών κινήτρων για την επίτευξη ενεργειακής ασφάλειας και αύξησης των αμυντικών δαπανών, αλλά αυτό απαιτεί χρόνο.
Ποιοι είναι λοιπόν οι κίνδυνοι; Βραχυπρόθεσμα, όπως σημειώνει η BlackRock, η κλιμάκωση του πολέμου και τα ισχυρότερα σοκ στον ενεργειακό εφοδιασμό είναι βασικοί καταλύτες για τις κινήσεις στην αγορά μετοχών. Υπάρχει κίνδυνος να μην παγιωθούν οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό μεσοπρόθεσμα, αναγκάζοντας τις κεντρικές τράπεζες να αυξήσουν απότομα τα επιτόκια. Οι τιμές της ενέργειας είναι αυτές που οδηγούν τώρα την ανάπτυξη, αντί να είναι αποτέλεσμα αυτής. Αυτό εγείρει το σενάριο του στασιμοπληθωρισμού - κάτι που δεν υπήρχε στο παρελθόν λόγω της ισχυρής αναπτυξιακής δυναμικής της οικονομίας.
Τι σημαίνει αυτό για τις επενδύσεις; "Προτιμούμε να αναλαμβάνουμε ρίσκο σε μετοχές στις αναπτυγμένες αγορές σε αυτό το πληθωριστικό περιβάλλον των αρνητικών πραγματικών αποδόσεων των ομολόγων. Αναμένουμε ότι το παγκόσμιο ενεργειακό σοκ θα βλάψει τα εταιρικά κέρδη, ειδικά στην Ευρώπη. Οι πρόσφατες διορθώσεις των αγορών το αντικατοπτρίζουν και οι ευρωπαϊκές μετοχές είναι ιδιαίτερα προσανατολισμένες προς την παγκόσμια ανάπτυξη", τονίζει η BlackRock, προσθέτοντας πως παραμένει underweight στα κρατικά ομόλογα.
Μπορεί η επέκταση εκτός συνόρων για τους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους να γίνεται μέχρι σήμερα με "φειδώ", ωστόσο, αυτή η επιφύλαξη και η σύνεση αφορά περισσότερο τα έργα υποδομής.
Οι θέσεις των κομμάτων.
Η Nova και η nrg ενώνουν δυνάμεις, εγκαινιάζοντας μια στρατηγική συνεργασία με στόχο την προσφορά συνδυαστικών λύσεων internet και ενέργειας, δίνοντας επιπλέον αξία στους καταναλωτές.
Η Κομισιόν παρουσίασε το πιο φιλόδοξο σχέδιο αναβάθμισης των ευρωπαϊκών ενεργειακών δικτύων από τη δημιουργία της εσωτερικής αγοράς ενέργειας: το European Grids Package.
Επαφές του ισχυρού άνδρα της Aktor Αλ. Εξάρχου με κορυφαίους Αμερικανούς αξιωματούχους στην Ουάσινγκτον.
Σημεία αναφοράς οι συνθήκες του διεθνούς εμπορίου και η πορεία της λύσης του στεγαστικού.
Πολλαπλάσιες του μέσου ρυθμού οι ανατιμήσεις σε ενοίκια (8,6%), ασφάλιστρα υγείας (7%) και εστίαση (7,7%). Μειώσεις 12,4% στο φυσικό αέριο αλλά αύξηση 4,4% στο ρεύμα.
"Για πρώτη φορά μετά από 40 χρόνια, υπό την ηγεσία η Ελλάδα θα έχει ερευνητική γεώτρηση"
Ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει σε ενεργειακά έργα από κοινού με τις ΗΠΑ.
Συνεχίζεται ο κύκλος επαφών του ΥΠΕΝ στην Ουάσιγκτον.
Σε μεγάλο μέρος των ανεπτυγμένων οικονομιών, η εμπιστοσύνη στις κυβερνήσεις είναι χαμηλή και συνεχώς μειώνεται. Γιατί συμβαίνει αυτό και γιατί έχει τόση σημασία; Μια νέα μελέτη εξετάζει αυτά τα...
