Της Ελευθερίας Κούρταλη

Δεν αλλάζει τις εκτιμήσεις της για την ύφεση της ελληνικής οικονομίας το 2020 η Fitch Solutions παρά την παράταση του lockdown στα τέλη του έτους, ενώ προχωρά σε μικρή διόρθωση των προβλέψεών της για την ανάπτυξη του 2021, μετά και το δύσκολο όπως φαίνεται α’ τρίμηνο διεθνώς και ειδικά στην Ευρώπη, όπου οι περισσότερες κυβερνήσεις διατηρούν, ενισχύουν και παρατείνουν έως το… άγνωστο τα περιοριστικά μέτρα, εν μέσω της ακόμη ανησυχητικής επιδημιολογικής εικόνας και των ακόμη αργών ρυθμών του εμβολιασμού του πληθυσμού. Το 2021, όπως εκτιμά και η Fitch Solutions, η Ελλάδα αναμένεται να δεχτεί σημαντική ώθηση από τους πόρους που θα εισρεύσουν στην ελληνική οικονομία από το Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ βλέπει βελτίωση στα δημοσιονομικά με μείωση των ελλειμμάτων, σημειώνοντας πως όπως "δείχνει" και η αγορά ομολόγων οι επενδυτές δεν ανησυχούν για την αύξηση του χρέους των χωρών της ευρωζώνης.

Πιο αναλυτικά, όπως σημείωσαν στελέχη της Fitch Solutions σε webinar για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας στο οποίο συμμετείχε το Capital.gr, η Ελλάδα θα σημειώσει ύφεση της τάξης του 9% το 2020, στα ίδια επίπεδα με αυτά που είχε προβλέψει ο οίκος το περασμένο φθινόπωρο. Η ανάκαμψη του ελληνικού ΑΕΠ το 2021 τοποθετείται στο 5% από 5,6% πριν και θα είναι υψηλότερη από τον μέσο όρο της ευρωζώνης αλλά και της Γερμανίας.

Σημειώνεται πως η Fitch Solution αν και ανήκει στον όμιλο της Fitch, δεν μοιράζεται δεδομένα και εκτιμήσεις με τον οίκο αξιολόγησης Fitch Ratings και αποτελεί ανεξάρτητη εταιρεία αναλύσεων.

Με βάση τις εκτιμήσεις της, τη βαθύτερη ύφεση στην ευρωζώνη το 2020 θα σημειώσει η Ιταλία, στο 11,2% ακολουθούμενη από την Ισπανία της οποίας το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί κατά 11% και την Πορτογαλία κατά 10%. Η ανάκαμψη ωστόσο για την Ιταλία το 2021 αναμένεται να είναι ισχυρή στο 6,5% αν και σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τις προηγούμενες προβλέψεις του οίκου (9,2%), ενώ η Ισπανία εκτιμάται ότι θα αναπτυχθεί φέτος με ρυθμούς της τάξης του 6,8% και η Πορτογαλία με 7%.

Σε ό,τι αφορά το σύνολο της ευρωζώνης, η Fitch Solutions διατηρεί σταθερές τις εκτιμήσεις της για την ύφεση του 2020 στο 7,8%, ενώ σημειώνει πως η ανάκαμψη θα ανεβάσει ρυθμούς όσο εκτυλίσσεται το 2021, όπου αναμένεται ότι η περιοχή θα σημειώσει ανάκαμψη 4,9%, υψηλότερη από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο. Ωστόσο, αυτή η ισχυρή ανάκαμψη θα είναι βραχυπρόθεσμη, όπως επισημαίνει, και εκτιμά πως το πραγματικό ΑΕΠ της περιοχής θα επιστρέψει σε χαμηλότερα επίπεδα από το 2023 κινούμενο με ρυθμούς της τάξης του 1,7% από εκείνο το έτος έως και το 2029. 

Παράλληλα, το παγκόσμιο ΑΕΠ θα συρρικνωθεί κατά 4% το 2020 (από 4,2% που προβλεπόταν πριν) ενώ το 2021 θα ανακάμψει κατά 5,4% (από 4,4% πριν). Το ριμπάουντ θα οδηγηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις αναδυόμενες αγορές όπου η οικονομία τους θα "τρέξει" με ρυθμούς της τάξης του 7,2% κυρίως λόγω της πολύ ισχυρής ανάπτυξης στην Κίνα (10,1%). 

Σε γενικές γραμμές, η Fitch Solutions εκτιμά πως τα χειρότερα της οικονομικής κρίσης που προκάλεσε η πανδημία είναι πίσω μας, ωστόσο το μομέντουμ της οικονομίας επιβραδύνθηκε στο δ’ τρίμηνο του 2020 λόγω των νέων lockdowns και θα παραμείνει υποτονικό στο α’ τρίμηνο του 2021 καθώς τα lockdowns αυστηροποιήθηκαν σε πολλές περιπτώσεις. Έτσι, η ανάκαμψη, όπως προειδοποιεί, θα είναι άνιση και γεμάτη... λακκούβες.

Ο κύριος οδηγός πάντως της ανάκαμψης των οικονομιών φέτος, θα είναι η ιδιωτική κατανάλωση. Η ανάκαμψη της κατανάλωσης θα βασιστεί σε ένα πολύ βελτιωμένο επιδημιολογικό σκηνικό, καθώς τα προγράμματα εμβολιασμού θα επιταχυνθούν έως τα μέσα του 2021. Αυτό θα επιτρέψει στις κυβερνήσεις να καταργήσουν σταδιακά τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης που σχετίζονται με τον Covid, προκαλώντας την απελευθέρωση της ζήτησης. Τα κυβερνητικά δημοσιονομικά μέτρα στήριξης θα παραμείνουν ωστόσο σε ισχύ, ενισχύοντας έτσι την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών.

Σε ό,τι αφορά τα δημοσιονομικά ελλείματα, μετά από τη σημαντική επιδείνωση το 2020, φέτος θα μειωθούν σε μεγάλο βαθμό σε όλες τις χώρες, με την Ισπανία να εμφανίζει το μεγαλύτερο.

Ως αποτέλεσμα της συνέχισης της δημοσιονομικής στήριξης, δεν αναμένεται κάποια επιστροφή στη λιτότητα φέτος, ενώ το Ταμείο Ανάκαμψης θα αποτελέσει έναν σημαντικό ούριο άνεμο για την αναπτυξιακή δυναμική της Ελλάδας καθώς και των οικονομιών της περιφέρειας της ευρωζώνης, τόσο φέτος όσο και τα δύο επόμενα έτη, στηρίζοντας τις δαπάνες υποδομών και τις επενδύσεις. 

Τέλος, σε ό,τι αφορά την εκτόξευση του χρέους που προκαλεί η πανδημία, ο οίκος επισημαίνει πως δεν αποτελεί παράγοντα ανησυχίας, όπως άλλωστε δείχνει και η αγορά ομολόγων όπου με τη βοήθεια και του PEPP της ΕΚΤ οι αποδόσεις διατηρούνται σε πολύ χαμηλά επίπεδα.